KARL LAGERFELD: Ο ΤΕΛΕΥΤΙΑΙΟΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΑΣ
Το πιο αναγνωρίσιµο πρόσωπο της µόδας, ο Karl Lagerfeld, έφυγε από τη ζωή στις 19 Φεβρουαρίου, στην –επίσηµη– ηλικία των 85 ετών. Εχθρός της νοσταλγίας και φανατικός της διά βίου µάθησης, δηµιούργησε µια περσόνα που ελάχιστους άφηνε αδιάφορους. Έµοιαζε να ζει σε ένα δικό του σύµπαν, όµως ήταν µπροστά από την εποχή του. Πολύπλευρος καλλιτέχνης –ήταν επίσης φωτογράφος και δηµιουργός ταινιών µικρού µήκους και διαφηµιστικών–, χρησιµοποίησε τους κώδικες των οίκων στους οποίους εργάστηκε για να επεκτείνει την επιρροή τους. Στη Chanel ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση το 1983, ενώ στον Fendi υπέγραφε συλλογές πάνω από πέντε δεκαετίες. Συγχρόνως, ήταν ο πρώτος δηµιουργός από τον χώρο του high fashion που συνεργάστηκε µε τον κολοσσό γρήγορης µόδας H&M. Ο Karl Lagerfeld έζησε µε τους δικούς του όρους. Λίγοι γνώρισαν τον άνθρωπο, όµως όλοι αναγνωρίσαµε την προσωπικότητα.
©style.com
SOPHIA KOKOSALAKI: ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΛΛΗΝΙΔΑ
Η Σοφία Κοκοσαλάκη, που έφυγε από τη ζωή πρόωρα τον Οκτώβριο, σε ηλικία 47 ετών, δεν αναζητούσε τους προβολείς. Οι τελευταίοι όµως την έβρισκαν πάντα. Όπως στο Λονδίνο, όπου στις αρχές του 2000 ξεκίνησε να παρουσιάζει τις συλλογές της, ή στην Αθήνα, το 2004, όταν σχεδίασε τα κοστούµια για τις τελετές έναρξης και λήξης των Ολυµπιακών Αγώνων – µεταξύ των οποίων και εκείνο της Bjork.
Η αρχαιοελληνική κληρονοµιά και η ανάγκη της για µια νέα ενδυµατολογική πρόταση την καθιέρωσαν ως µια παγκόσµια σχεδιάστρια µε σύγχρονη µατιά, η οποία άντλησε από το δηµιουργικό παρελθόν. Ίδρυσε τον δικό της οίκο, συνεργάστηκε µε άλλους –Ruffo Research, Diesel Black Gold– και ανέλαβε την αναβίωση της Vionnet. Στο µεταξύ, εξέλιξε την τεχνική του ντραπέ, εργάστηκε πάνω στο πλισέ, χρησιµοποίησε µινωικές λεπτοµέρειες και ανέδειξε στοιχεία της λαϊκής παράδοσης µέσα από ένα δικό της, µινιµαλιστικό πρίσµα.
DEMNA GVASALIA: ΑΝΤΙΟ ΣΤΟ ΧΤΕΣ
«Ξεκίνησα τα Vetements επειδή έπληττα. Νιώθω ότι έχω ολοκληρώσει την αποστολή µου ως conceptual και καινοτόµος σχεδιαστής», δήλωσε τον Σεπτέµβριο ο Demna Gvasalia σχετικά µε την αποχώρησή του από την ηγεσία της κολεκτίβας. Γεννηµένος στη Γεωργία, σπούδασε Οικονοµικά, όµως ήθελε να σχεδιάζει για τα παιδιά που µεγάλωσαν µαζί του στη σοβιετική επικράτεια και στερήθηκαν επιλογών. Στην Αµβέρσα έµαθε να αντιµετωπίζει ριζοσπαστικά τη µόδα, στον Martin Margiela να αποδοµεί το ρούχο, στον Balenciaga –του οποίου είναι καλλιτεχνικός διευθυντής από το 2015– να διαχειρίζεται την πολυτέλεια. Αναµένουµε τη συνέχεια.
©Courtesy of CFDA
ΤOM FORD: DΕJA VU
Τον Μάρτιο ανακοινώθηκε ότι ο Tom Ford θα διαδεχθεί την Diane von Fürstenberg ως πρόεδρος του Συµβουλίου Σχεδιαστών Μόδας της Αµερικής (Council of Fashion Designers of America, CFDA). «Όταν επέστρεψα από την Ευρώπη, σοκαρίστηκα από το πόσο εσωστρεφείς είµαστε στην Αµερική. Για να γίνουµε επίκαιροι, πρέπει να σκεφτόµαστε µε διεθνή κριτήρια», είπε για τον νέο ρόλο του. Έτσι, ποντάρει στην πολυφωνία και στο diversity και ξεκινά το έργο του διορίζοντας τέσσερα νέα µέλη: τον Virgil Abloh, την Carly Cushnie, τον Kerby Jean-Raymond και τη Maria Cornejo, ενώ στους κριτές για το CFDA/Vogue Fashion Fund προστέθηκε το plus size µοντέλο Paloma Elsesser.
RIHANNA: ΣΕ ΝΕΕΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ
«Αν ένα παιδί στο µέλλον δει φωτογραφίες και ακούσει τη µουσική της, θα καταλάβει το δικό µας τώρα. Η Rihanna είναι το τώρα», σχολίασε µια φίλη. Είναι και το µέλλον της µόδας. Τον Μάιο ανακοινώθηκε ότι το group LVMH ιδρύει το Fenty Maison, που θα υλοποιήσει το όραµα του ποπ φαινοµένου. Το DNA της είναι χαραγµένο σε κάθε λεπτοµέρεια, από τις αναφορές στην πατρίδα της, τα Μπαρµπέιντος, και στην αφροαµερικανική κοινότητα του Χάρλεµ στα ’60s µε τα motos «Black is beautiful» και «Buy black» έως το νέο µοντέλο παρουσίασης συλλογών, που είναι άµεσα διαθέσιµες. Γιατί η πρώτη µη λευκή γυναίκα επικεφαλής οίκου δεν θέλει να περιµένει, αλλά να φορέσει κάτι τη στιγµή που θα το επιθυµήσει.
ΜΕΤ GALA: Η ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ
Δεν καταλάβαµε, τελικά, τι ακριβώς είναι το camp. Οι καλεσµένοι του Met Gala έκαναν προσπάθεια να µας βάλουν στο κλίµα, αλλά όπως και η «νονά» του όρου, Susan Sontag, έγραψε στο σχετικό της δοκίµιο πριν από 55 χρόνια, αν µιλήσουµε γι’ αυτό, είναι σαν να το προδίδουµε. Το κλίµα δηµιουργικής ασάφειας µπέρδεψε τους celebrities, χάρισε όµως στο 2019 µια βραδιά στιλ που θα θυµόµαστε για χρόνια. Στο ροζ χαλί παρήλασαν οι πιο εξωφρενικές εµφανίσεις της δεκαετίας. Από το Mugler της Kim Kardashian (έχουµε µείνει µε την απορία πώς κατάφερε να χωρέσει εκεί µέσα), την τεράστια Thom Browne τουαλέτα της Cardi B και την Gucci/Sgt. Pepper στολή του Jared Leto –που έκανε θεαµατική είσοδο κρατώντας ένα οµοίωµα του κεφαλιού του– µέχρι το 15λεπτο στριπτίζ της Lady Gaga, που θάµπωσε τους πάντες µε το ροζ πανωφόρι Brandon Maxwell, ένα είναι σίγουρο: το καλό γούστο συνάντησε την κακογουστιά, σαν ένα µάθηµα ότι η αληθινή µόδα είναι πέρα και πάνω απ’ όλα χαρακτήρας.
©A.Lucioni/Gorunway.com
ΔΙΑΣΗΜΟΙ ΟΙΚΟΙ: ΑΛΛΑΓΗ ΦΡΟΥΡΑΣ
Φρέσκο αίµα κύλησε το 2019 στους οίκους µόδας. Ο Daniel Roseberry ανέλαβε artistic director της Schiaparelli, µετά την αποχώρηση του Bertrand Guyon. Ο πρώην διευθυντής Δηµιουργικού της Lacoste, Felipe Oliveira Baptista, στέφθηκε τον Ιούλιο διάδοχος των Carol Lim και Humberto Leon στον Kenzo. Ενδιαφέρον θα έχει ο συνδυασµός της κλασικής ιταλικής φινέτσας που πρεσβεύει η Tod’s µε τον µοντερνισµό του νέου δηµιουργικού διευθυντή της, Walter Chiapponi, ο οποίος ξεχώρισε στην Bottega Veneta, όπου δούλεψε µε τον πρώην creative director Tomas Maier, τον οποίο διαδέχτηκε ο Daniel Lee το 2018. Τo 2019, ο τελευταίος παρουσίασε ένα ανανεωµένο πρόσωπο του ιταλικού brand, σε αντίθεση µε τη Virginie Viard, η οποία στην πρώτη της συλλογή για τη Chanel έµεινε πιστή στις αξίες που έχτισαν τον µύθο της.
DRIES VAN NOTEN-CHRISTIΑN LACROIX: ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗ
Τέτοια «σύνοδο κορυφής» είχε να δει καιρό η µόδα. Έπειτα από µήνες µυστικών σχεδιασµών, ο Dries van Noten και ο Christian Lacroix ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους τον περασµένο Σεπτέµβριο, στο σόου του πρώτου για τη σεζόν Άνοιξη/Καλοκαίρι 2020. Ο θρυλικός σχεδιαστής των ’80s, του οποίου ο οίκος έριξε αυλαία το 2009, επέστρεψε στην πασαρέλα για τον Dries van Noten, ενώ οι 68 από κοινού δηµιουργίες τους πρόσφεραν µια αίσθηση ευφορίας στους έκπληκτους καλεσµένους. Στην αρχή, ο Van Noten σκέφτηκε να εντάξει κάτι από την ’80s extravaganza του Lacroix στα νέα του σχέδια. Kατέληξε όµως στο ότι µια «ένωση» θα έδινε ιστορική αξία στην παριζιάνικη Εβδοµάδα Μόδας. Σε µια εποχή που µας έχει συνηθίσει σε ετερόκλητες συνεργασίες, αυτή είναι ίσως η µοναδική στιγµή που η υψηλή ραπτική συναντά τον εαυτό της. «Δεν ήταν ένας ανταγωνισµός εγωισµών», δήλωσε ο Lacroix για το διάστηµα των πέντε µηνών που δούλεψαν τη συλλογή. Δεν ήταν καν ρίσκο. Ήταν απλώς ένα «γιατί όχι;».
©A.Lucioni/Gorunway.com
ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΤΗΤΑ: ΕΛΠΙΔΟΦΟΡΑ ΜΗΝΥΜΑΤΑ
Ένα ήταν το ένδυµα-δήλωση υπέρ της διαφορετικότητας: η σµόκιν τουαλέτα Christian Siriano του Billy Porter στα Όσκαρ. Όχι µόνο το 2019, αλλά ολόκληρη τη δεκαετία που διανύουµε τα διασηµότερα brands πήραν πρωτοβουλίες σχετικά µε ζητήµατα ένταξης. Δύο είναι τα σπουδαιότερα γεγονότα: η Valentina Sampaio έγινε το πρώτο transgender µοντέλο της Victoria’s Secret και η Teddy Quinlivan η πρώτη διεµφυλική καλλονή της Chanel Beauty. Ο γαλλικός οίκος, µάλιστα, ανακοίνωσε τον Ιούλιο πως η Fiona Pargeter αναλαµβάνει τη θέση της πρώτης Global Ηead of Diversity and Inclusion στη µακρόχρονη ιστορία του. Στο ίδιο κλίµα και η Prada, που θέσπισε συµβουλευτικό συµβούλιο ενσωµάτωσης και ποικιλοµορφίας, µε στόχο «την ενίσχυση διαφορετικών φωνών στη βιοµηχανία». Σε έρευνα του The Fashion Spot σε 166 οίκους, το 39,3% των µοντέλων στις καµπάνιες της σεζόν Φθινόπωρο/Χειµώνας 2019-20 είναι µαύρα, σε αντίθεση µε το 2015 που το ποσοστό άγγιζε µόλις το 15,3%. Επίσης, η Fall ’19 Εβδοµάδα Μόδας της Νέας Υόρκης είχε το µεγαλύτερο ποσοστό φυλετικής ποικιλοµορφίας, µε δεύτερη του Παρισιού, τρίτη του Λονδίνου και τελευταία του Μιλάνου, ενώ η ενσωµάτωση plus size µοντέλων έκανε ένα βήµα πίσω. Ωστόσο το έτος λήγει θετικά, µε την Ali Tate Cutler να γίνεται το πρώτο µοντέλο της Victoria’s Secret µε νούµερο 14.
ΒΙΩΣΊΜΟΤΗΤΑ: ΓΙΑ ΕΝΑ ΚΑΛΥΤΕΡΟ ΜΕΛΛΟΝ
Έγινε θέµα στοχασµού στη σύνοδο των G7, ενώ κυριάρχησε στις συζητήσεις των ανθρώπων της µόδας. Η βιωσιµότητα ισχυροποίησε φέτος τη θέση της ως το Νο 1 στοίχηµα της βιοµηχανίας, στη διάθεση της οποίας βρίσκεται ένα νέο λεξικό ορισµών: συνειδητή κατανάλωση, πρώτες ύλες από βιώσιµες πηγές, ανακυκλώσιµα υλικά, διαφάνεια στην παραγωγή, κυκλική οικονοµία, βιώσιµες συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων που παράγουν «γρήγορη µόδα». Οι στόχοι µεγάλοι, όµως η µάχη για µια πιο βιώσιµη καθηµερινότητα ξεκινάει από τον καθένα µας. Τι σχέσεις διατηρούµε µε την ποιότητα όταν αγοράζουµε ένα τζιν στην τιµή των 10 ευρώ; Είµαστε διατεθειµένοι να νοικιάσουµε ένα ρούχο για µια ειδική περίσταση ή να µεταποιήσουµε αυτό της µητέρας µας;
Το 2019, ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron κάλεσε τον François-Henri Pinault, CEO του οµίλου πολυτελείας Kering, να αναπτύξει το Fashion Pact, µια δέσµευση για καλύτερες πρακτικές εν όψει κλιµατικής αλλαγής. Τη συµφωνία υπογράφουν από τη Chanel και την Prada µέχρι την H&M. Ήταν επίσης µια χρονιά πλούσια σε «πράσινη» καινοτοµία: έκανε το ντεµπούτο του το Earth Polo του Ralph Lauren από ανακυκλωµένα πλαστικά µπουκάλια, όπως και το prototype Futurecraft. Loop της Adidas, ένα παπούτσι από 100% ανακυκλώσιµο θερµοπλαστικό. Τη χρονιά όµως σφράγισε και η Fashionopolis της Dana Thomas, µια έκδοση που καταθέτει την ολιστική πραγµατικότητα της µάχης για ένα πιο βιώσιµο µέλλον.
Δημοσιεύθηκε στο τεύχος Δεκεμβρίου / Ιανουαρίου της Vogue Greece.
