Είναι γνωστή αυτή η φράση ότι πίσω από έναν σημαντικό άνδρα κρύβεται μια εξίσου σημαντική γυναίκα. Στη διεθνή σκηνή το είδαμε πολλές φορές να συμβαίνει στην πολιτική αλλά και σε άλλα σημαντικά πεδία. Ποιος θα αμφισβητούσε τη Μισέλ Ομπάμα; Ή την Μπριζίτ Μακρόν;
Στην Ελλάδα ίσως είναι λίγο διαφορετικά τα πράγματα, παρόλο που θεωρώ ότι παραδοσιακά είναι σημαντικές οι γυναίκες που στηρίζουν το έργο ενός σημαντικού άνδρα και με τη σκέψη και τη στάση τους στηρίζουν το οικοδόμημα του ανδρός. Είναι σαφές. Οι γυναίκες, τουλάχιστον πολλές από αυτές, είναι από τη φύση τους στοργικές και δοτικές. Νιώθουν ολοκληρωμένες όταν προσφέρουν και όταν αγαπήσουν ή εκτιμήσουν έναν άνδρα προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, τη δική τους λογική, τη συναισθηματική τους ευφυΐα. Αυτό ίσχυε από παλιά. Οι προηγούμενες γενιές γαλουχήθηκαν με αυτό το πρότυπο. Μπορεί ένας άνδρας να ήταν αξιωματικός του Στρατού, όλοι γνώριζαν όμως ότι άλλη ήταν η πραγματική στρατιωτικός, και αυτή ήταν συνήθως η σύζυγος, στην οποία και εκείνος βαρούσε προσοχή. Αυτό δεν ίσχυε μόνο με την έννοια του αυταρχισμού, όσο με το ότι κάποιες γυναίκες παλιότερων εποχών κατανοούσαν καλύτερα τη θέση τους, τη φύση τους και φυσικά ήξεραν να κρατούν ισορροπίες αλλά και να στηρίζουν με λεπτές χειρουργικές κινήσεις την καριέρα του συζύγου τους.
Έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε, και ευτυχώς οι γυναίκες έχουν βρεθεί στο προσκήνιο. Δεν είναι μόνον οι σύζυγοι του συζύγου. Το ακούσαμε αυτές τις ημέρες από την πολύ χαρμόσυνη και ανακουφιστική είδηση του ονόματος μιας γυναίκας για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Δεν είναι μόνον ότι είναι γυναίκα, αλλά είναι μια γυναίκα που χαίρει εκτίμησης και σεβασμού και αυτό κάνει την πρόταση του πρωθυπουργού ακόμα πιο σημαντική.
Τίθεται όμως το ερώτημα. Πίσω από μια πολύ σημαντική γυναίκα τι βρίσκεται; Ποιος υπάρχει; Υπάρχει ένας πολύ σημαντικός άνδρας σε δεύτερο πλάνο όμως πίσω από τη γυναίκα του; Αντέχει ένας άνδρας να είναι πιο σημαντική η γυναίκα του; Ή θα της κάνει το βίο αβίωτο;
Είναι πολλές οι ιστορίες πετυχημένων γυναικών που είναι διαζευγμένες. Που είναι μόνες. Που είναι εκτός γάμου. Είναι πολλές οι ιστορίες σημαντικών γυναικών που αν έχουν σύζυγο, αυτός δεν είναι σημαντικός, με την έννοια της στήριξης ή της φροντίδας της γυναίκας του. Δεν ισχυρίζομαι ότι δεν υπάρχει και κάποιος που αναγνωρίζει και καμαρώνει για τη γυναίκα του και τη στηρίζει με όλη του την καρδιά, αλλά μάλλον αυτός ο κύριος είναι η μειοψηφία. Στη δική μου ματιά όταν μια γυναίκα ξεχωρίζει με την προσωπικότητα, το ταλέντο, την εργασία της, το κύρος της, ενδεχομένως και την οικονομική της ανέλιξη τότε αντιμετωπίζει διαφόρων ειδών ζητήματα εντός και εκτός σπιτιού. Φανερούς και υπόγειους ανταγωνισμούς, φθόνους, προσπάθεια παρακώλυσης της εξέλιξης, ψυχροπολεμικό κλίμα, αμφισβήτηση – ιδίως εάν τυγχάνει να είναι και όμορφη. Η ζωή της γίνεται πιο δύσκολη και αντί να βιώνει τη συντροφική ζωή, αισθάνεται την ανάγκη να μείνει μόνη για να μπορεί να προστατεύσει τουλάχιστον τις φιλοδοξίες της. Μπορεί ακόμα και να νιώσει ένοχη συνειδητά ή ασυνείδητα, γιατί έχει φιλοδοξίες. Ή γιατί έχει μεγαλύτερες φιλοδοξίες από τον σύζυγο ή από αυτές που θα έπρεπε να έχει ως γυναίκα. Λες και υπάρχει «ταβάνι» στις φιλοδοξίες όταν είσαι γυναίκα, ενώ όταν είσαι άνδρας όχι. Και τότε αρχίζει η συζήτηση περί παιδιών και οικογενειακής φροντίδας. Ποιος κάνει τι σε έναν κατάλογο που δεν έχει τέλος.
Πολλές φορές αρκετοί άνδρες επιλέγουν γυναίκες για συντρόφους τους «κατώτερες» από εκείνες. Να τις έχουν του χεριού τους. Να μην προβάλουν σοβαρές αξιώσεις ή να τολμά κάποια από αυτές να τους αμφισβητήσουν. Φυσικά τέτοιοι άνδρες δεν καλύπτονται μόνο με τις γυναίκες τους. Σεξουαλικά αναζητούν παράλληλα κάθε λογής ισοτιμία με άλλες γυναίκες, έχοντας όμως πάντα καλυμμένο το κεφάλι τους. Γιατί μια γυναίκα με άποψη και χαρακτήρα δεν την κάνεις καλά, όπως χαρακτηριστικά έχει ειπωθεί από μεγαλοστέλεχος επιχείρησης.
Δυστυχώς ακόμα και σήμερα, οι γυναίκες με δυνατή προσωπικότητα στην Ελλάδα αντιμετωπίζονται με καχυποψία. Όχι τόσο κοινωνικά όσο σε διαπροσωπικό επίπεδο, σε επίπεδο σχέσης και μάλιστα μακροχρόνιας. Είναι λίγοι οι άνδρες που αντέχουν σε αυτή την πρόκληση. Προτιμούν να τις επιθυμούν αλλά όχι να ζουν τη συντροφική ζωή μαζί τους, όχι να τις στηρίζουν, όχι να τις βοηθούν να ανέβουν στην κοινωνική, επαγγελματική κλίμακα ακόμα περισσότερο. Και όσο και αν σας ακούγεται αναχρονιστικό, ξεπερασμένο ρίξτε μια ματιά στις ικανές γυναίκες γύρω σας. Παρατηρήστε τις. Δείτε την ικανοποίηση ή μη στο βλέμμα τους.
*Η Μαριαλένα Σπυροπούλου είναι συγγραφέας και ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεύτρια.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα ψυχολογίας εδώ.
