remembering-sophia-kokosalaki-συνέντευξη-στον-filep-motwary-115580

Η Σοφία Κοκοσαλάκη είναι μια από τους άξιους πρεσβευτές μας στο εξωτερικό, για την οποία η χώρα μας μπορεί να αισθάνεται μεγάλη περηφάνια. Σπούδασε λογοτεχνία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, πριν αποφασίσει να μετακομίσει στο Λονδίνο, για σπουδές μόδας αυτή τη φορά στο περίφημο Central Saint Martins. Το 1999, το πρώτο της show στο πλαίσιο της London Fashion Week προκάλεσε μεγάλο ενδιαφέρον. Η σχεδιάστρια αγκαλιάστηκε θερμά από ειδικούς και κοινό και ανακηρύχθηκε το νέο ανερχόμενο αστέρι στον κόσμο της μόδας. Σε σύντομο διάστημα κέρδισε το Elle Designer Award και το Art Foundation Award for Fashion για το 2002, καθώς και το New Generation Designer Award το 2004, ενώ η δουλειά της εμφανιζόταν συχνά σε editorial μόδας τίτλων όπως η Vogue, το Harper’s Bazaar και το W. Το φθινόπωρο του 2006 ανέλαβε Creative Director του οίκου Madeleine Vionnet, αλλά παραιτήθηκε τον Μάιο του 2007, δηλώνοντας ότι αποφάσισε να αφοσιωθεί στην εξέλιξη της προσωπικής της ετικέτας. Την ίδια χρονιά μπήκε στην ομάδα Only the Brave, υπό τη διεύθυνση του Renzo Rosso, ο οποίος είχε αποκτήσει τον έλεγχο της φίρμας μέσα από τις μετοχές του στη Staff International.

Στη μνήμη όλων η Σοφία έρχεται για πολλούς λόγους, μεταξύ των οποίων το συγκλονιστικό φόρεμα που σχεδίασε για την Bjork στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 στην Αθήνα, όπως επίσης για τα κοστούμια της Αντιγόνης, το 2005, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Ειρήνης Παπά.

Σήμα κατατεθέν της είναι οι αρχαιοελληνικές πτυχώσεις συνδυασμένες με χειροποίητα στοιχεία σε ένα καινοτόμο fusion. Ειδικότητά της, τα μαλακά αέρινα φορέματα, τα περίτεχνα πλεκτά, αλλά και ο ιδιαίτερος χειρισμός του δέρματος. Έχοντας στόχο τη δημιουργία διαχρονικών ρούχων, γεφυρώνει το παλιό με το καινούργιο και αυτή τη σεζόν αποφασίζει να κοιτάξει το δικό της δημιουργικό παρελθόν από μια διαφορετική σκοπιά, που θα μας οδηγήσει όλους στο μέλλον.

Remembering Sophia Kokosalaki: Συνέντευξη στον Filep Motwary-1
©Archive © Courtesy of Sophia Kokosalaki
1/6
Native Share

Ποιο είναι το θέμα της καινούργιας σας συλλογής και ποια δημιουργική σας ανάγκη έρχεται να καλύψει;

Γύρισα πίσω στις ρίζες μου. Έκανα ντραπέ, αλλά με ελεύθερο τρόπο. Για την ακρίβεια, δούλεψα το βρεγμένο ύφασμα πάνω στην κούκλα και, όπως στέγνωσε, έτσι το άφησα. Θα ακουστεί ίσως λίγο ψευτοκαλλιτεχνικό, αλλά στ’ αλήθεια, όταν επισκέφτηκα το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης παρατήρησα ότι όλα αυτά τα ρούχα που συνηθίζουμε να ονομάζουμε «αρχαιοελληνικά» δεν έχουν τελικά καμία σχέση με το πραγματικά αρχαιοελληνικό. Πρόσεξα, λοιπόν, ότι το ύφασμα είναι πολύ ελεύθερο και δίνει μάλιστα την αίσθηση του βρεγμένου. Μου άρεσε αυτό και έτσι εμπνεύστηκα τη νέα μου συλλογή. Χρησιμοποίησα ελάχιστες κλωστές καθώς και στοιχεία από ελληνικά παραδοσιακά κοστούμια -περισσότερο στην ενότητα με τα δερμάτινα-, που ενώ δείχνουν σύγχρονα και έχουν σχέση με τη μόδα του δρόμου και με το τι φοράνε τα νέα παιδιά στο Λονδίνο, όλη η επιφάνεια και η διακόσμησή τους παραπέμπουν στις ελληνικές παραδοσιακές στολές. Αυτό βασικά αντικατοπτρίζει το ποια είμαι: μια Ελληνίδα που ζει στο Λονδίνο.

Η αναφορά σας στην ελληνική παράδοση ήταν και το στοιχείο που σας έκανε εξαρχής να ξεχωρίσετε. Σωστά;

Ναι. Γιατί χρησιμοποιούσα την ελληνική παράδοση, αλλά με φρέσκια ματιά. Επειδή ζω στο εξωτερικό, έχω τη δυνατότητα να αξιοποιώ την κληρονομιά μας με σύγχρονο τρόπο. Δεν πρόκειται να τη δω ποτέ σαν τουρίστρια, γι’ αυτό και δεν πρόκειται ποτέ να κάνω, για παράδειγμα, μια χλαμύδα. (γέλια)

Eπιστρέφετε, δηλαδή, στα αρχαιοελληνικά στοιχεία. Τα είχατε εγκαταλείψει για ένα διάστημα.

Πράγματι, γιατί με είχαν ταυτίσει πολύ μ’ αυτά. Το έκανα από αντίδραση, σαν κλασικά αντιδραστική Ελληνίδα που είμαι. (γέλια) Αποφάσισα να αλλάξω εντελώς. Αυτό το καλοκαίρι, όμως, μετά και τα κοσμήματα με τον οίκο Λαλαούνη, αλλά και επειδή επισκέφτηκα το Μουσείο και συγκινήθηκα, σκέφτηκα να επιστρέψω, αλλά με εντελώς διαφορετικό τρόπο, σχεδόν μίνιμαλ. Μου πέρασε η αντίδραση! 

Remembering Sophia Kokosalaki: Συνέντευξη στον Filep Motwary-2
©Archive © Courtesy of Sophia Kokosalaki
2/6
Native Share

Είναι πολύ ενδιαφέρον να μπορεί κανείς να αξιοποιεί στην τέχνη του το παρελθόν με σύγχρονο τρόπο.

Δεν είναι εύκολο, πάντως. Περνάς από διάφορα στάδια για να το καταφέρεις, γιατί πρέπει να έχεις πολλά σημεία αναφοράς και να τα συνδυάζεις μεταξύ τους με φρέσκο τρόπο. Οι άλλοι βλέπουν ένα ρούχο και λένε ότι είναι απλά ένα φόρεμα, ας πούμε, αλλά δεν μπορούν να φανταστούν πόσα στάδια προηγούνται για να καταλήξει ο σχεδιαστής σ’ αυτό. 

Σε ποιο πρότυπο γυναίκας απευθύνεστε;

Δεν έχω πρότυπο. Απευθύνομαι συνήθως στη γυναίκα που εργάζεται, είναι αυτοδύναμη, έχει κάποια παιδεία σχετικά με τη μόδα, δεν είναι fashion victim, διαθέτει αντίληψη. Και, σίγουρα, δεν απευθύνομαι στη γυναίκα που ντύνεται μόνο και μόνο για να προκαλέσει τους άντρες. Όταν είναι αυτοσκοπός της κάτι τέτοιο, τότε μάλλον πρέπει να επιλέξει από άλλη εταιρεία τα ρούχα της.

Συνδυάζετε σχεδόν τέλεια τα διαφορετικά υφάσματα και τα σχήματα.

Είναι όπως όταν θέλεις να γράψεις κάτι και ξέρεις ότι έχεις στη διάθεσή σου 24 γράμματα για να συνθέσεις τις λέξεις, με τις οποίες θα σχηματίσεις τις προτάσεις σου. Θέλει δουλειά, δεν είναι απλό. Γιατί όσο πιο ωραίες λέξεις χρησιμοποιήσεις, τόσο πιο όμορφο θα είναι το κείμενο. Χρειάζεται εξάσκηση. Μου πήρε πολλά χρόνια για να το καταφέρω, όσο το έχω καταφέρει. Στην αρχή έκανα πιο απλά πράγματα, μετά άρχισα τα σύνθετα. Ακόμα όμως και έτσι, η εντύπωση που θέλω να αφήνουν τα ρούχα μου είναι η απλότητα. Να μην είναι πολύ επιτηδευμένα. Αυτό δεν μου αρέσει.

Remembering Sophia Kokosalaki: Συνέντευξη στον Filep Motwary-3
©Archive © Courtesy of Sophia Kokosalaki
3/6
Native Share

Έχετε εργαστεί ως creative director για άλλους δύο οίκους, πέρα από τον δικό σας. Αυτή η εμπειρία πώς ήταν; Είναι τελικά δύσκολο να πρέπει να προσαρμοστεί κανείς σχεδιαστικά στο όραμα κάποιου άλλου;

Όχι, δεν είναι δύσκολο. Μοιάζει με τη συγγραφή ενός άλλου τύπου κειμένου από αυτό που συνηθίζεις. Όσο πιο πολλά ρούχα σχεδιάζω, τόσο πιο χαρούμενη γίνομαι. Όταν, λοιπόν, έχω μια τέτοια δυνατότητα, γιατί να πω όχι; Όσα πιο πολλά ξέρεις τόσο πιο κερδισμένος είσαι. Μου αρέσει που έχω καλύψει όλο το φάσμα της μόδας. Είναι χρήσιμο να έχεις περάσει από διάφορα στάδια. Νιώθω τυχερή που έχω καλύψει ένα τέτοιο «δρομολόγιο».

Τα ρούχα που φτιάξατε για τον οίκο Vionnet ήταν υπέροχα.

Σε ευχαριστώ. Η εταιρεία όμως δεν είχε σωστή δομή. Δεν χρειάζεται να μπω σε λεπτομέρειες. Σαν εμπειρία, την καταχωρώ στα θετικά.

Έχει γίνει τάση οι σχεδιαστές να βρίσκουν νέους τρόπους να παρουσιάζουν τη δουλειά τους – με βίντεο, ταινίες μικρού μήκους κ.τλ. Πώς το βλέπετε αυτό;

Καλό θα ήταν να βρισκόταν πράγματι ένας καινούργιος τρόπος παρουσίασης, γιατί τα σόου είναι πανάκριβα, αλλά δυστυχώς όλα αυτά δεν έχουν την ίδια απήχηση με μια επίδειξη. Δεν νομίζω ότι γίνεται. Ακόμα και οι δημοσιογράφοι ζητούν look 1, look 2, look 3 κ.λπ. Δεν θα μπουν στο κόπο να ζητήσουν, για παράδειγμα, μια εικόνα από την ταινία.

Remembering Sophia Kokosalaki: Συνέντευξη στον Filep Motwary-4
©Archive © Courtesy of Sophia Kokosalaki
4/6
Native Share

Τι νομίζετε ότι ορίζει το σύγχρονο στις μέρες μας;

Το σύγχρονο έχει να κάνει κυρίως με το πώς χρησιμοποιείς και αξιοποιείς τα υφάσματα, όχι τόσο με την παρουσίαση. Εγώ όταν κάνω ένα σόου ενδιαφέρομαι να δείξω το ρούχο, όχι να βρω το concept ή έναν εναλλακτικό τρόπο παρουσίασης. Με ενδιαφέρει να εστιάσει ο άλλος στις δημιουργίες μου. Εκεί δίνω έμφαση.

Η μόδα για σας τι είναι;

Δεν είναι σίγουρα παιχνίδι. Την παίρνω πολύ σοβαρά. Δεν το κάνω ούτε γιατί είναι διασκεδαστικό ούτε επειδή μ’ αρέσει να κάνω παρέα με μοντέλα, αλλά γιατί λατρεύω να φτιάχνω ρούχα. Δεν υπάρχει περίπτωση να σταματήσω. Για μένα είναι τρόπος ζωής.

Τι απολαμβάνετε πιο πολύ; Τη σύλληψη μιας ιδέας ή την υλοποίησή της;

Και τη σύλληψη και την υλοποίηση. Τη συνεργασία με την ομάδα μου. Μ’ αρέσει πάρα πολύ να ανταλλάσσουμε ιδέες, όλη αυτή η διαδικασία είναι δημιουργική και την απολαμβάνω.

Remembering Sophia Kokosalaki: Συνέντευξη στον Filep Motwary-5
©Archive © Courtesy of Sophia Kokosalaki
5/6
Native Share

Όλα αυτά τα χρόνια που υπηρετείτε τη μόδα, αυτή την τέχνη…

Να σε διακόψω. Εφαρμοσμένη τέχνη είναι η μόδα. Γιατί, όπως και να το κάνουμε, είναι εμπορική. Απευθύνεται στη γυναίκα και αν αυτή δεν ενδιαφέρεται να βάλει τα ρούχα, δεν μπορεί να τα έχει στο δωμάτιό της και να τα κοιτάζει σαν γλυπτά. Αυτό δεν είναι μόδα, αλλά αποτυχία.

Από τους νέους σχεδιαστές ξεχωρίζετε κάποιους;

Υπάρχουν πολλοί καλοί νέοι σχεδιαστές. Και Έλληνες. Έρχονται στο Λονδίνο και σπουδάζουν στο Saint Martens. Έχω στείλει εκεί πολύ κόσμο. (γέλια) Αποφοιτούν πολλά παιδιά, όπως η Mary Katrantzou ή η Μυρτώ Στάμου. Δυστυχώς, στην Ελλάδα δεν υπάρχει μια σωστή πλατφόρμα.

Remembering Sophia Kokosalaki: Συνέντευξη στον Filep Motwary-6
©Archive © Courtesy of Sophia Kokosalaki
6/6
Native Share

Πώς φαντάζεστε το μέλλον; Κάνετε μεγαλεπήβολα σχέδια;

Δεν κάνω ιδιαίτερα σχέδια, γιατί λειτουργώ με βάση το ένστικτο. Προγραμματισμό κάνω, αλλά δεν επενδύω, γιατί συνέχεια συμβαίνουν απρόοπτα που μπορεί να με οδηγήσουν αλλού. Έχω μια μέθοδο και αυτό με έχει βοηθήσει.

Είναι ωραία ιδέα να κάνετε ένα σόου στο Μουσείο της Ακρόπολης. Γιατί δεν το προτείνετε;

Γιατί θα μου πουν όχι! (γέλια)

Σημείωση: H συνέντευξη έγινε το 2010 και περιλαμβάνεται στο προσωπικό αρχείο του δημοσιογράφου. Φωτογραφίες: Bill Georgoussis.