pull-down-thy-vanity-η-κατερίνα-διδασκάλου-σε-μια-αποκ-116968

Η Κατερίνα Διδασκάλου επαληθεύει έναν αγαπημένο της στίχο του Ezra Pound, αποδεχόμενη την πρόσκληση της Vogue Greece να μιλήσει ανοιχτά για την ηλικία και τον τρόπο που τη βιώνει η γυναίκα που τη φέρει, σε σχέση με το πώς την αντιλαμβάνεται ο κοινωνικός της περίγυρος.

Η Κατερίνα ∆ιδασκάλου διανύει την έκτη δεκαετία της ζωής της. Και αυτή, θα έλεγε κανείς, δεν είναι µια ευγενική πρώτη αναφορά για να ανοίξει η συζήτηση µε µια οποιαδήποτε γυναίκα, πόσω µάλλον µε µια πρωταγωνίστρια. Γιατί; Είναι ακόµα ντροπή να αποκαλύπτουµε την ηλικία µας; Εκτιθέµεθα; Ενοχλούµε; Τι κάνει τις περισσότερες γυναίκες να αποσιωπούν µια απλή, πλην ηρωική πληροφορία, πόσα χρόνια δηλαδή έχουν καταφέρει να στέκονται όρθιες σε έναν κόσµο δοµηµένο στα µέτρα των ανδρών; Σε αυτά προσπάθησα να απαντήσω καλώντας τη να αναλύσουµε το θέµα της ηλικίας µιας γυναίκας και πώς τη διαχειρίζεται προσωπικά, κοινωνικά, επαγγελµατικά. Η φωνή της στο τηλέφωνο αποκαλύπτει κάτι περισσότερο από ενθουσιασµό, που της δίνεται η ευκαιρία να µιλήσει δηµόσια γι’ αυτό. µαρτυρά πραγµατικό νοιάξιµο για τις οµόφυλές της.   

Με τη δική της συµβολή, λοιπόν, ξαναρχίζω το κείµενο από την αρχή: Η Κατερίνα ∆ιδασκάλου, στην έκτη δεκαετία της ζωής της, είναι µητέρα τριών παιδιών, γιαγιά τριών εγγονών, πρωταγωνίστρια –µεταξύ άλλων– του Éric Rohmer, η επί εννέα χρόνια Ερατώ στον θεατρικό µονόλογο Η πόρνη από πάνω, η Μυρσίνη στις φετινές Άγριες Μέλισσες και, σύµφωνα µε το ελληνικό twitter, «η επιτοµή του sexiness». Η ίδια µπορεί να µην καταλαβαίνει γιατί της αποδίδεται χρόνια τώρα αυτός ο χαρακτηρισµός, αλλά, σήµερα ειδικά, τον χαίρεται για έναν πολύ σοβαρό λόγο: «Οι άνθρωποι που εκτιθέµεθα στο ευρύ κοινό αποτελούµε και ένα παράδειγµα αισθητικής. Οι Άγριες Μέλισσες έχουν αυτή τη στιγµή υψηλότατη θεαµατικότητα στο κοινό 18-24 ετών. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι που έρχονται σε επαφή µε την αισθητική της σειράς και όσων εµφανιζόµαστε σε αυτήν καταλαβαίνεις ότι επηρεάζονται. Και το θέατρο, και το σινεµά διαµορφώνουν αισθητική αντίληψη, αλλά ειδικά η τηλεόραση, που µπαίνει µέσα στα σπίτια, επηρεάζει πιο µαζικά. Προσωπικά, αισθάνοµαι µεγάλη ευθύνη απέναντι στο κοινό, γι’ αυτό και είχα δέκα χρόνια να κάνω τηλεόραση. Πρέπει να προσέχουµε τι λέµε, τι δείχνουµε και πώς σε τόσους ανθρώπους. Για µένα η αισθητική είναι ηθική. Σηµαίνει, για παράδειγµα, να µαζέψεις ένα σκουπίδι από τον δρόµο. Να µη ρίξεις τη γόπα στην άµµο. Να µη διαιωνίσεις ένα ψέµα – όπως η αιώνια νεότητα, εν προκειµένω. Η προσωπική µου αισθητική µού υπαγορεύει να µη δείξω στο κοινό ένα πρόσωπο παραµορφωµένο. Προσεγµένο ναι, παραµορφωµένο όχι. Λέµε για έναν άνδρα “πόση γοητεία τού δίνουν οι ρυτίδες του…”. Γιατί όχι και για µια γυναίκα; Να τι πρέπει να κάνουµε της µόδας: να αντισταθούµε στην παράνοια ότι θα είµαστε για πάντα 20 ετών – είναι αφύσικο. Γι’ αυτό χαίροµαι τον αισθητικό θαυµασµό που εκφράζουν οι θεατές. Και να σου πω κάτι; Αν “πειραζόµουν’’, θα ήµουν αγνώµων απέναντι σε αυτό που είµαι και ζω τώρα, στο σήµερα. Το τώρα είναι ο πιο µακρύς χρόνος».

Αν και η ερώτηση ήδη περιττεύει, την κάνω: Ποια πιστεύει πως ήταν η καλύτερή της ηλικία. «Μα, αυτή που βρίσκοµαι τώρα! Τα παιδιά έχουν µεγαλώσει, φεύγω µε λιγότερες τύψεις για τη δουλειά, είµαι χαρούµενη. Είναι πολύ σηµαντικό µεγαλώνοντας να µη ζεις αναπολώντας παλιές δόξες, αλλά κάνοντας όλο και καλύτερα πράγµατα».

Pull down thy vanity: Η Κατερίνα Διδασκάλου σε μια αποκλειστική συνέντευξη-1
©Photographer: Kostas Stavropoulos @ThisIsNotAnotherAgency
1/2
Native Share

Μιλάει µε εφηβικό ενθουσιασµό για τη σειρά στην οποία πρωταγωνιστεί και τη ρωτώ αν τα καλά πράγµατα είναι, τελικά, θέµα τύχης. «Όλα τα καλά που µας συµβαίνουν είναι καλή τύχη, και η καλή τύχη είναι αποτέλεσµα καλών σκέψεων. Όπως και το να µεγαλώνεις όµορφα, και αυτό θέµα εσωτερικού διαλόγου είναι. Είµαι εγγενώς αισιόδοξη, έχω δουλέψει όµως πολύ µε τον εαυτό µου. Ακούω σε καθηµερινή βάση, χρόνια τώρα, µια µεγάλη Αμερικανίδα θεραπεύτρια που λέει πως “οι λέξεις που λέμε και οι σκέψεις που κάνουμε δημιουργούν το παρόν και το μέλλον μας”. Με βοήθησε πολύ στην αλλαγή τρόπου σκέψης, στο να αποδεχτώ την απλή ρήση του λαού μας “καλομελέτα κι έρχεται”».

Εκείνη τη στιγμή περνάει από μπροστά μας ένας άγνωστός της άνδρας, την αναγνωρίζει και τη χαιρετά διακριτικά. Έχει το βλέμμα εκείνου που θαυμάζει και το χαμόγελο αυτού που ντρέπεται. Ένα ενσταντανέ σπάνιας αστικής τρυφερότητας. Το χαίρεται; «Εννοείται! Ξέρεις όμως τι χαίρομαι περισσότερο; Όταν τον θαυμασμό τον παίρνω από γυναίκες. Από εκείνες είναι που ακούω τα καλύτερα. Μου είπαν τις προάλλες τη φοβερή φράση: “Μας αρέσει οι άνδρες μας να θαυμάζουν μια γυναίκα σαν εσάς, γιατί έχετε έξυπνη ομορφιά”».

Pull down thy vanity: Η Κατερίνα Διδασκάλου σε μια αποκλειστική συνέντευξη-2
©Photographer: Kostas Stavropoulos @ThisIsNotAnotherAgency
2/2
Native Share

Η Κατερίνα, πράγματι, αρέσει στις γυναίκες. Της λέω ότι, προσωπικά, το αποδίδω στο ότι εκπέμπει μια απελευθέρωση που πολλές θα ήθελαν να έχουν. Ότι δίνει την εντύπωση ανθρώπου ο οποίος κατοικεί το σώμα του, και αυτό της προσδίδει κάτι τρομερά ερωτικό. «Καλέ, τι λες;» εξανίσταται. «Δεν με βλέπεις; Κλαίω με το παραμικρό, μιλάω σαν αντράκι… Μου λένε τα παιδιά μου: “Μη βγαίνεις άβαφτη, ρε μάνα, δεν είσαι 20 χρονών”. Δεν προσέχω πώς θα φανώ».

Πράγματι, στη μία ώρα της συνάντησής μας έχει συγκινηθεί δύο φορές, έχει σηκωθεί να βοηθήσει και να φροντίσει δύο περαστικούς που σκόνταψαν, μου έχει πει en passant ότι φιλοξενεί στο σπίτι της έναν άστεγο κύριο, έχει κόψει το λουράκι του ρολογιού της, γιατί «είμαι λέτσος, παιδί μου», και –ναι– έχει έρθει άβαφτη. «Μα, αυτό ακριβώς εννοώ», απαντώ. Η δική της εκδοχή είναι λίγο διαφορετική:

«Αν το δεις από άλλη γωνία, είναι το ότι δεν έχω χάσει τον ενθουσιασμό μου. Νιώθω ακόμα πως ήρθα για να αλλάξω τον κόσμο. Τα παιδιά μου με αποκαλούν γραφική, γιατί όπου βρω σκουπίδι, το μαζεύω. Έτσι και δω κάτι που μου “χτυπάει, θέλω να το διορθώσω. Εκδηλώνω υπερβάλλοντα ζήλο σε ό,τι κάνω. Παίζω σαν να αρχίζω τώρα την καριέρα μου, έχω ακόμα την ίδια αγωνία και τρέλα. Είμαι ευγνώμων που με ζει η δουλειά την οποία διάλεξα στα 17 μου και την αντιλαμβάνομαι κάπως σαν αποστολή. Ιδίως με την Πόρνη από πάνω συναντώ τόσες γυναίκες και ακούω τόσες απίστευτες ιστορίες, ώστε, ναι, νιώθω ότι αξίζει τον κόπο να κάνω αυτή τη δουλειά. Συμβαίνουν πράγματα σε ομόφυλές μας που δεν τα διανοούμαστε εμείς οι πιο τυχερές, και είναι τόσο κοντά μας… Οφείλουμε να τα αντιληφθούμε και να ασχοληθούμε με αυτά. Συνεχίζοντας, λοιπόν, την Πόρνη, νιώθω ότι έχω μια αποστολή. Δεν έχω πάψει να είμαι φιλόδοξη, είμαι ταπεινόφρων, αλλά όχι μετριόφρων. Μετά τα 30, η μετριοφροσύνη βλάπτει. Από ένα σημείο και ύστερα, ξέρεις το στίγμα σου, άρα και το τι θέλεις, ποιους φίλους, ποιους εραστές, ποιες δουλειές…»

Τη ρωτάω αν μεγαλώνοντας έχει νιώσει να πέφτει θύμα του ageism. «Διαχωρισμός ηλικίας στη δική μας δουλειά μπορεί να είναι και όταν κάποιος σου λέει ότι είσαι πολύ νέα και πολύ όμορφη για έναν ρόλο. Και αυτό απόρριψη είναι, και σε τρελαίνει. Συχνά υποδυόμουν μεγαλύτερες από μένα γυναίκες – για παράδειγμα, έχω παίξει τη μητέρα παιδιών στην εφηβεία ως τριαντάρα, κάτι που θα μπορούσε να συμβαίνει πράγματι. Με την Πόρνη έχω συναντήσει τριαντάρες με 15χρονα παιδιά, Ελληνίδες στην επαρχία. Θυμάμαι μια κοπέλα που την πάντρεψαν στα 13, της έδωσαν ορμόνες για να μείνει έγκυος, έχει σήμερα τρία παιδιά, υφίσταται διαρκώς απιστία και βία από τον σύζυγό της και, κάθε φορά που οι δικοί της την τρέχουν στο νοσοκομείο, λένε: “Δεν μπορεί, κάτι του έκανες”. Το κορίτσι αυτό κάνει τρεις δουλειές για να ζήσει όλη την οικογένεια. “Γι’ αυτό να κάνετε παράσταση Κυριακή απόγευμα”, μου είπε. “Είναι το μοναδικό μου ρεπό…” Καταλαβαίνεις τώρα γιατί αντιμετωπίζω τη δουλειά μου ως αποστολή;»

Ναι. Και, σκέφτομαι, σε τι άλλο χρησιμεύει ένα δημόσιο βήμα, όπως μια σκηνή ή ένα κείμενο, αν όχι για να μιλήσουμε για όσα αποσιωπούνται.

* Ezra Pound, «Canto LXXXI», The Cantos of Ezra Pound.

Photographer: Kostas Stavropoulos @ThisIsNotAnotherAgency

Fashion Editor: George Karapetis

Δημοσιεύθηκε στο τεύχος Νοεμβρίου της Vogue Greece.