Με την ευκαιρία της εβδομάδας μόδας στο Παρίσι, η γκαλερί Joyce μας προσκαλεί να ανακαλύψουμε τον σαγηνευτικό και άκρως ερωτικό κόσμο της σχεδιάστριας Chantal Thomass, μέσα από την αναδρομική έκθεση Personal Dressing που θα διαρκέσει μόλις 20 ημέρες, μια ιδέα της curator Marie-Chantal Doyonnard.
Μια πληθώρα ρούχων, φωτογραφιών, πορσελάνινων αγγείων του οίκου Rometti, σπάνιων αντικειμένων και έργων τέχνης από την προσωπική της συλλογή, όλα τοποθετημένα σε ένα δυναμικά θηλυκό σύμπαν, αντανακλούν την 40χρονη πορεία μιας δημιουργού η οποία έγινε γνωστή για τον ιδιαίτερο τρόπο που οραματίστηκε το γυναικείο ένδυμα και το στυλ γενικότερα – με αφετηρία πάντα το δικό της.
H αυτοδίδακτη Chantal Thomass ανήκει στη γενιά των σχεδιαστών οι οποίοι εφηύραν εναλλακτικούς τρόπους ντυσίματος κατά τη δεκαετία του ’80, μακριά από την μπουρζουά αισθητική. Μαζί με τους συμπατριώτες της Jean Paul Gaultier, Thierry Mugler, Claude Montana, Jean Charles de Castelbajac και Dorothée Bis συναγωνίζονταν επάξια τους εξίσου νεαρούς και καινοτόμους Ιάπωνες Yohji Yamamoto, Rei Kawakubo και Kenzō Takada, φέρνοντας από κοινού έναν πραγματικό αέρα αλλαγής στον χώρο της μόδας και αποτελώντας κατά κάποιον τρόπο «απειλή» για τους διάσημους προκατόχους τους, Yves Saint Laurent, Hubert De Givenchy, Loris Azzaro κ.α. Σήμερα, η Thomass είναι πλέον γνωστή για τη σειρά εσωρούχων της.
Κατά τη διάρκεια του στησίματος της έκθεσης, η Vogue Greece τη συνάντησε στους κήπους του Palais Royal, για μια αποκλειστική συνέντευξη. Οι τοίχοι της γκαλερί ήταν βαμμένοι σε ροζ τόνους, σήμα κατατεθέν της σχεδιάστριας, ιδανικό φόντο γι’ αυτή τη συζήτηση. «Πριν από τρία περίπου χρόνια μου είχε ζητήσει η Marie-Chantal να κάνω μια έκθεση στους χώρους της Joyce, όμως δεν είχα χρόνο», μας είπε. «Πάντα επισκέπτομαι την γκαλερί για να δω άλλες εκθέσεις, να λοιπόν που έφτασε η στιγμή και για μένα. Ήταν μια ευκαιρία να γυρίσω πίσω στον χρόνο, να θυμηθώ όλα αυτά που έκανα. Το αρχείο μου είναι πολύ μεγάλο και ομολογώ ότι μου ήταν δύσκολο να διαλέξω τα ρούχα μέσα από τα οποία θα διηγούμουν την ιστορία μου. Σκέφτηκα να εστιάσω σε χειμερινές συλλογές, καθώς μπαίνουμε στον χειμώνα. Τελικά, η διαδικασία ήταν ευχάριστη. Με την επιμελήτρια συναντηθήκαμε στο σπίτι μου και επιλέξαμε μαζί, πέρα από τα ρούχα, και τα υπόλοιπα αντικείμενα που εκτίθενται».
Σε ηλικία 17 ετών, ανήσυχη κόρη μιας μοδίστρας και ενός πολιτικού μηχανικού, η Thomas είχε όνειρα διαφορετικά από τα κορίτσια της ηλικίας της. «Εμφανισιακά δεν αντιπροσώπευα καθόλου τα πρότυπα εκείνης της εποχής, με τα σαρκώδη χείλη, τα ξανθά μαλλιά, τα γαλάζια μάτια και το ηλιοκαμένο δέρμα στο στυλ της Βrigitte Bardot», διηγείται. «Η επιδερμίδα μου ήταν κατάλευκη και γι’ αυτό φορούσα κόκκινο κραγιόν, που τότε ήταν νεμοντέ. Στις αρχές της δεκαετίας του ‘60 υπήρχε μόδα για παιδιά και για κυρίες, αλλά όχι για τα νεαρά κορίτσια όπως εγώ. Βλέπω σήμερα την εγγονή μου να έχει τόσες πολλές ενδυματολογικές επιλογές και σκέφτομαι εκείνα τα χρόνια. Ευτυχώς, η κατάσταση άλλαξε μετά το 1965, όταν συντελέστηκε μια επανάσταση, όχι μόνο στη μόδα, αλλά και στη μουσική, στην κοινωνία, στην πολιτική, παντού. Ήρθαν οι Rolling Stones και το Λονδίνο έδινε τον ρυθμό. Ήταν μια επανάσταση που αφορούσε τους νέους και έτσι πήρα το θάρρος να φτιάχνω τα δικά μου ρούχα, τα οποία κατά την εκτίμησή μου εξέφραζαν αυτή τη νέα στάση ζωής».
Ακολούθησε η δεκαετία της έξαρσης του φεμινισμού, με την κυκλοφορία των πρώτων αντισυλληπτικών χαπιών και την ντίσκο μουσική. Η Thomass είχε τότε ήδη ολοκληρώσει έναν κύκλο μαζί με τον σύζυγό της, με τον οποίο είχαν ιδρύσει το brand Ter et Bantine. Προχώρησε, λοιπόν, στη δημιουργία μιας δεύτερης σειράς, με το δικό της όνομα αυτή τη φορά. Η μεγάλη αγάπη της για τα υφάσματα και τις διαφορετικές υφές την οδήγησε σε νέες δημιουργικές αναζητήσεις: στο Calais για δαντέλες, στη Lyon για μετάξι, στη Ρώμη για την εκμάθηση των μυστικών της κατασκευής των ρούχων, εμπειρίες που διαμόρφωσαν σιγά σιγά την αίσθησή της γύρω από τη μόδα και διεύρυναν το δημιουργικό της πεδίο. Είναι, ίσως, η μόνη σχεδιάστρια που συμπεριλάμβανε δύο με τρεις προτάσεις στηριγμένες στα εσώρουχα στις επιδείξεις της, γεγονός που αποδείχθηκε προφητικό.
«Χρησιμοποιούσα έντονα χρώματα μέχρι τη στιγμή που σταμάτησα να φτιάχνω συλλογές prêt-à-porter, το 1995», εξηγεί. «Τα εσώρουχα έφερναν τότε μόνο 10% κέρδος σε σχέση με τα ρούχα. Ήταν η εποχή των top models και τα σόου είχαν διάρκεια περίπου 45 λεπτά, με τα εσώρουχα να παρουσιάζονται πάντα στα δύο τελευταία. Διαπίστωσα, ωστόσο, ότι για κάποιο λόγο οι φωτογραφίες τους υπερίσχυαν των ρούχων και αναδημοσιεύονταν παντού, κάνοντάς τα ανάρπαστα. Υπήρξα η μόνη που έδειχνε κάτι τέτοιο στην πασαρέλα».
Στα χρόνια που ακολούθησαν ανέλαβε τον σχεδιασμό ενός ξενοδοχείου και προχώρησε σε αντιφατικές συνεργασίες, όπως με τη Rometti, τον οίκο Moncler, την Coca Cola, το τσάι Kusmi, το θρυλικό cabaret Crazy Horse… Στο ερώτημα πώς βλέπει σήμερα τον χώρο της μόδας, επισημαίνει ότι η κυριότερη αλλαγή είναι η αφομοίωση του όρου trend στην καθημερινότητα. «Σήμερα όλοι ακολουθούν τα trends, εμπνέονται από αυτά και τα αναπαράγουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την απουσία φαντασίας και δημιουργικότητας με την πραγματική τους έννοια», εκτιμά. «Στην εποχή μου το προσωπικό στυλ ήταν κάτι για το οποίο αισθανόταν κανείς περήφανος. Όταν κάναμε επιδείξεις, μόνο οι φωτογράφοι μπορούσαν να τις απαθανατίσουν και οι φωτογραφίες δημοσιεύονταν τρεις μήνες μετά. Υπήρχε αναμονή που δημιουργούσε ένταση και επιθυμία. Σήμερα, ένα show μπορεί να το παρακολουθήσει οποιοσδήποτε σε πραγματικό χρόνο από μια οθόνη χιλιάδες μίλια μακριά. Αυτή η αμεσότητα μάλλον επηρεάζει την ταυτότητα των ανθρώπων. Τα ρούχα κυκλοφορούν σε χιλιάδες αντίγραφα και όλοι έχουν παρόμοια εικόνα την ίδια στιγμή σε διαφορετικά μέρη. Θυμάμαι ότι ενθουσιαζόμουν με τα ταξίδια, καθώς έβλεπα καινούργια πράγματα στις χώρες που επισκεπτόμουν, αντιπροσωπευτικά των διαφορετικών πολιτισμών. Αυτό έχει πλέον εκλείψει. Και, παρόλα αυτά, ο κόσμος είναι πολύ πιο συντηρητικός σε σχέση με το παρελθόν. Η έννοια της ελευθερίας, όπως προκύπτει μέσα από τις ενδυματολογικές μας επιλογές, έχει αλλάξει».
Και όμως, επισημαίνω, τα ρούχα της έκθεσης μοιάζουν απολύτως συμβατά με το σήμερα. «Είμαι περήφανη γι’ αυτό», λέει. «Θέλω να πιστεύω πως οι ιδέες μου ήταν αρκετά δυνατές για την εποχή τους και ότι είχα εφεύρει κάποιου είδους στυλ».
*Chantal Thomass – Personal Dressing, 168-173 Galerie de Valois, Jardin du Palais Royal, Paris 75001, 21/9 έως 5/10.
Θερμές ευχαριστίες στους Marie Chantal Doyonnard, Nicolas Dal Sasso και Joyce Gallery.
