10 κανόνες ευεξίας που καταρρίπτονται

Η αποχή από τη ζάχαρη και τους υδατάνθρακες, το άφθονο νερό και η καθημερινή άσκηση είναι μόνο κάποιοι από τους κανόνες που έγιναν τάσεις και πολλές φορές ψύχωση, θυσία στο βωμό της ευεξίας. Σύμφωνα όμως με τους ειδικούς, τα δεδομένα αλλάζουν. Όπως λέει η διατροφολόγος Laura Thomas, ιδρύτρια του London Center for Intuitive Eating και συγγραφέας του Just Eat It, η σύγχρονη εμμονή με την υγιεινή ζωή και την ευεξία μας οδηγεί σε μονοπάτια που αμφισβητούνται, τουλάχιστον από την επιστήμη. «Έχω περάσει πολύ χρόνο προσπαθώντας να καταρρίψω τους μύθους και να εξηγήσω τις βασικές αρχές της διατροφής», εξηγεί. Την ίδια στιγμή, το Παγκόσμιο Ινστιτούτο Ευεξίας υπολογίζει πως η «επιχείρηση» που λέγεται ευεξία κοστολογείται στα 4,2 τρισεκατομμύρια δολάρια.

Η αλήθεια είναι ότι πολλές από αυτές τις τάσεις δεν έχουν αποδειχθεί επιστημονικά ή, ακόμα χειρότερα, έχουν αποδεχθεί ψευδείς. Ωστόσο, έχουν ακόμα το πιστό τους κοινό. Συχνά προβαλλόμενες από influencers των social media και celebrities, είναι εξαιρετικά δημοφιλείς, αφού υπόσχονται καλύτερη υγεία, μακροζωία και ομορφιά. Άλλωστε, ποιος δεν γοητεύεται με την ιδέα της εύκολης λύσης για αψεγάδιαστη επιδερμίδα και ατελείωτη ενέργεια; Είναι πολύ πιο εύκολο να έχουμε έναν κοινό εχθρό, να επιλέγουμε να βγάλουμε από την καθημερινότητά μας ένα είδος φαγητού παρά να αποδεχθούμε τον σταθερό, βαρετό τρόπο ζωής που ορίζει η επιστήμη. Ότι δηλαδή πρέπει να τρώμε φρούτα και λαχανικά, να γυμναζόμαστε περισσότερο και να κατανοήσουμε ότι ο μεταβολισμός και οι ανάγκες του οργανισμού μας διαφέρουν και αλλάζουν κατά τη διάρκεια της ζωής μας.

Η Alissa Rumsey, διατροφολόγος και ιδρύτρια του κέντρου Alissa Rumsey Nutrition and Wellness εξηγεί ότι πρέπει να αναλογιστούμε τη ζημιά που μπορούν να προκαλέσουν αυτές οι μέθοδοι τόσο σωματικά όσο και ψυχικά, χαρακτηρίζοντας τη βιομηχανία της ευεξίας ως μια «μεταμφιεσμένη δίαιτα». Κατά τη γνώμη της, ο εξοστρακισμός ορισμένων τροφών έχει σαν αποτέλεσμα ένα είδος εμμονής γύρω από το φαγητό, που μπορεί να καταλήξει ακόμα και σε διατροφικές διαταραχές. «Έχω διαπιστώσει ότι πολλές φοβίες πηγάζουν από την ψευδοεπιστήμη, την ημιμάθεια και την παρανόηση γύρω από την υγεία και τη διατροφή», λέει η Thomas, εξηγώντας ότι το να απορρίπτει κανείς συγκεκριμένες τροφές καταλήγει σε διατροφικές ελλείψεις, που εν συνεχεία προκαλούν ασθένειες όπως η οστεοπόρωση.

Αυτοί είναι οι 10 μύθοι (ή ανακρίβειες) που πρέπει να προσέξουμε.

10 κανόνες ευεξίας που καταρρίπτονται-1 — ©Getty Images

1/8

Η gluten-free τάση

Ενώ η αποφυγή των τροφών που περιέχουν γλουτένη είναι απαραίτητη για εκείνους που πάσχουν από κολικούς (περίπου το 1% του πληθυσμού), οι gluten-free δίαιτες έχουν γίνει τάση, που την ενστερνίζεται μεγάλο μέρος του δυτικού πληθυσμού. Επιστημονικά δεν αποδεικνύεται ότι η αποχή από τη γλουτένη ωφελεί ουσιαστικά τον οργανισμό. Μάλιστα, μια μελέτη του British Medical Journal από το 2017 υποστηρίζει πως μπορεί να έχει αντίθετα αποτελέσματα, όπως την αύξηση του κινδύνου καρδιοπάθειας. Αν δεν γνωρίζετε αν είστε δυσανεκτικοί στη γλουτένη, δεν έχετε παρά να τη βγάλετε από τη διατροφή σας για λίγες εβδομάδες και να την επανεντάξετε σταδιακά. Το σώμα σας θα σας πει τι χρειάζεται.

10 κανόνες ευεξίας που καταρρίπτονται-2 — ©Getty Images

2/8

Detox

«Παρά τη φήμη που έχει αποκτήσει, στην πραγματικότητα δεν αποδεικνύεται πως το detoxing αποτοξινώνει τον οργανισμό», λέει η Rumsey. Αν και η τάση του juicing πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του ’70, σήμερα έχει λάβει μεγάλες διαστάσεις, κυρίως χάρη σε διασήμους που προβάλλουν τον υγιεινό τρόπο ζωής, όπως η Gwyneth Paltrow. Όπως εξηγεί η Rumsey, «Αυτός ο τρόπος αποτοξίνωσης περιέχει χαμηλά επίπεδα πρωτεϊνών, θερμίδων και φυτικών ινών, που είναι σημαντικά για τον οργανισμό. Επιπλέον, το σώμα μας έχει έναν πολύ αποτελεσματικό τρόπο να αποβάλλει από μόνο του τις τοξίνες». Αντιμετωπίστε τους αντιοξειδωτικούς χυμούς σαν ένα συμπλήρωμα διατροφής και όχι ως υποκατάστατο.

10 κανόνες ευεξίας που καταρρίπτονται-3 — ©Getty Images

3/8

Οι υδατάνθρακες

Παρόλο που γνωρίζουμε πως η αποχή από τους υδατάνθρακες βοηθάει στην απώλεια βάρους, από μόνοι τους δεν δημιουργούν λίπος. «Καμία ομάδα τροφών μεμονωμένα δεν μπορεί να δημιουργήσει λίπος στο σώμα», εξηγεί η Thomas. Αυτός ο μύθος βασίζεται στο ότι οι υδατάνθρακες ανεβάζουν την ινσουλίνη και αυτή με τη σειρά της βοηθάει στην αποθήκευση του λίπους. Η απάντηση και πάλι είναι «μέτρον άριστον».

Η ζάχαρη

Η ζάχαρη βρίσκεται πρώτη στη λίστα των εχθρών της υγιεινής ζωής, αφού εκατοντάδες βιβλία μιλούν για το πόσο τοξική είναι για τον οργανισμό. «Κάθε υδατάνθρακας, η βρώμη, η κινόα, τα φασόλια, οι μπανάνες και οι γλυκοπατάτες μετατρέπονται σε γλυκόζη, η οποία είναι σημαντική για το νευρικό μας σύστημα και τα ερυθρά αιμοπετάλια», λέει η Thomas. Σε μικρές δόσεις, η ζάχαρη χρειάζεται στον οργανισμό. Καλό είναι να αποφεύγουμε τα ποτά με ζάχαρη, την υψηλή φρουκτόζη και την προσθήκη ζάχαρης σε τροφές όπως το γιαούρτι και το ψωμί.

10 κανόνες ευεξίας που καταρρίπτονται-4 — ©Getty Images

4/8

Πολυβιταμίνες

Οι βιταμίνες είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη και τη σωστή λειτουργία των κυττάρων. Οι επιστήμονες επιμένουν ότι τα συμπληρώματα δεν βοηθούν, εκτός αν κάποιος πάσχει από έλλειψη κάποιας συγκεκριμένης βιταμίνης. Στην περίπτωση αυτή τα συμπτώματα θα είναι εμφανή. Όπως λέει και η Dr Shabir Daya του Victoria Health, καλό είναι να αντιμετωπίζουμε τις πολυβιταμίνες σαν μια δικλείδα ασφαλείας σε περίπτωση που υπάρξει κάποια φανερή έλλειψη.

10 κανόνες ευεξίας που καταρρίπτονται-5 — ©Getty Images

5/8

Η άσκηση

«Το λίπος και οι μύες είναι δύο τελείως διαφορετικές ομάδες με διαφορετικές ανάγκες και λειτουργίες. Όταν λέμε ότι μετατρέπουμε το λίπος σε μύες, είναι σαν να πιστεύουμε ότι μεταλλάσσουμε έναν σκύλο σε γάτα», εξηγεί η personal trainer Holly Grant, ιδρύτρια του Pilates PT στο Λονδίνο. Η αύξηση της μυϊκής μάζας και η απώλεια λίπους είναι εντελώς ασύνδετα, αφού αποτελούν δύο διαφορετικές διαδικασίες. Ωστόσο, η γυμναστική ωφελεί τον οργανισμό, αλλά δεν αποτελεί από μόνη της λύση για την απώλεια κιλών.

Ζεστό νερό με λεμόνι

Η πεποίθηση πως ένα ποτήρι ζεστό νερό με λεμόνι το πρωί «ξυπνάει» το πεπτικό σύστημα είναι άλλος ένας μύθος που ξεκίνησε από τις wellness bloggers και τις celebrities. Επιστημονικά αποδεικνύεται μόνο η σημασία του νερού για την ενυδάτωση και τη σωστή πέψη. Το λεμόνι είναι απλώς μια γευστική προσθήκη για εκείνους που το απολαμβάνουν.

10 κανόνες ευεξίας που καταρρίπτονται-6 — ©Getty Images

6/8

Στοχευμένη εκγύμναση

Όπως εξηγεί η Grant, οι μύες δεν λειτουργούν μεμονωμένα, με αποτέλεσμα κάθε άσκηση να επηρεάζει το σύνολο του σώματος. «Η απώλεια λίπους είναι σαν να αφαιρούμε ένα ρούχο από πάνω μας. Δεν επηρεάζει συγκεκριμένες περιοχές και απομονώνει τις υπόλοιπες. Μπορεί να υπάρχουν τμήματα που σμιλεύονται πιο δύσκολα, όπως οι γλουτοί και οι μηροί για τις γυναίκες, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι το λίπος αποθηκεύεται μόνο σε εκείνα τα σημεία».

10 κανόνες ευεξίας που καταρρίπτονται-7 — ©Getty Images

7/8

Διατροφή υψηλή σε πρωτεΐνες

Αν και η πρωτεΐνη είναι υψίστης σημασίας για την ανάπτυξη και τη γενικότερη υγιή λειτουργία του οργανισμού, έρευνες έδειξαν ότι η υπερβολική κατανάλωση πρωτεΐνης -όπως αυτή που προτείνει η δίαιτα Atkins-, μπορεί να επηρεάσει τα επίπεδα ασβεστίου και την εγκυμοσύνη, ενώ μπορεί να αποδειχθεί τοξική για ομάδες με ασθένειες του ήπατος.

10 κανόνες ευεξίας που καταρρίπτονται-8 — ©Getty Images

8/8

Ποσότητα νερού

Είναι γνωστό πως η κατανάλωση συγκεκριμένης ποσότητας νερού, συγκεκριμένα 8 ποτήρια ημερησίως, είναι το μυστικό για λαμπερή επιδερμίδα, ενυδάτωση του οργανισμού και σωστή λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Αυτή η πεποίθηση ξεκίνησε από ένα άρθρο που δημοσιεύθηκε το 1945, το οποίο μεταξύ άλλων έλεγε πως η συνιστώμενη ποσότητα νερού για ενήλικες είναι 2,5 λίτρα ημερησίως, συμπληρώνοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος αυτής της ποσότητας βρίσκεται στις τροφές που καταναλώνουμε ούτως ή άλλως. Το νερό είναι ζωτικής σημασίας, όμως η ποσότητα που χρειάζεται ο καθένας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, η μυϊκή μάζα και η εφίδρωση.