Οι άντρες μπροστά στον καθρέφτη

Από τις αρχές του 2000 παρατηρούμε ότι οι κανόνες, τα υφάσματα και οι γραμμές μαλακώνουν και οι τάσεις θέλουν τα κοστούμια να γίνονται πιο απαλά τόσο στο ύφος όσο και στην αφή, ενώ το luxury sportswear απολαμβάνει ευρεία αποδοχή σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής των ανδρών. Ο Christophe Lemaire, που ίδρυσε το brand Lemaire με στόχο να δημιουργεί αληθινά ρούχα για αληθινούς ανθρώπους, σχεδιάζει άνετα κοστούμια με casual χαρακτήρα, που απέχουν αρκετά από το αυστηρό, ατσαλάκωτο στιλ, ενώ οι συλλογές Lemaire x Uniqlo γίνονται ανάρπαστες, εισάγοντας την άνετη αλλά εκλεπτυσμένη προσέγγισή και στο sportswear με το καινοτόμο design κόνσεπτ «LifeWear» ηθικής.

Το luxury sportswear αποθεώνεται στα χέρια του σχεδιαστή Jerry Lorenzo και του brand του Fear of God και τα casual κοστούμια των συλλογών του έχουν καταφέρει μέσα σε λίγα χρόνια να ανταγωνίζονται σε ράψιμο, κομψότητα και αισθητική καταξιωμένα fashion brand, που φημίζονται για το άψογο tailoring, όπως το The Row. Στο ίδιο μήκος κύματος και με έμφαση στη βιωσιμότητα και στη συνειδητή κατανάλωση κυμαίνεται το Uniforme, το νέο brand από το Παρίσι, που προσφέρει limited συλλογές με essential κομμάτια για μια εναλλακτική casual γκαρνταρόμπα που δεν στερείται κομψότητας και αψεγάδιαστου design. Ανεπιτήδευτο layering, ουδέτεροι τόνοι, μινιμαλισμός, κασμίρι, μαλλί υψηλής ποιότητας όπως το Merino, oversized γραμμές σε πουκάμισα, παντελόνια και σακάκια, πλεκτά πουλόβερ και γιλέκα, ευκολοφόρετα three-piece κοστούμια και πολυτελή παλτό που φοριούνται ακόμα και πάνω από design φόρμες είναι οι τάσεις που κυριαρχούν στο menswear και απελευθερώνουν τους άντρες που παλαιότερα μπορούσαν μόνο να χαλαρώσουν ελαφρώς τον κόμπο της γραβάτας τους για να νιώσουν και οι ίδιοι πιο χαλαροί στο εργασιακό τους περιβάλλον.

Αυτό που βρίσκω πιο ενδιαφέρον στις τάσεις του menswear τα τελευταία χρόνια είναι η πληθώρα των νέων σχεδιαστών που φορούν την κουλτούρα τους ως παράσημο και φέρνουν στη μόδα και στην αντρική καθημερινότητα έναν απαραίτητο, νέο, πολυπολιτισμικό αέρα γεμάτο με σιλουέτες, χρώματα, μουσικές και μυρωδιές από τις πατρίδες τους. Η Grace Wales Bonner εξερευνά τη διπλή καταγωγή της και τη σχέση μεταξύ της Τζαμάικα και της Αγγλίας με έναν αριστοτεχνικά ακαδημαϊκό τρόπο και κομψή ευαισθησία στο tailored κοστούμι και το sports menswear. Φανταστείτε το εμβληματικό στυλ του Mr Cool Marvin Gaye που με την ίδια άνεση μπορούσε να τραγουδάει και να μαγεύει τα πλήθη με ένα three-piece κοστούμι, αλλά και μία φόρμα Adidas. Για την τελευταία συλλογή της, Black Sunlight, η Bonner εμπνεύστηκε από το βιβλίο Black Oxford: The Untold Stories of Oxford University’s Black Scholars και συνεργάστηκε με τους Anderson & Sheppard, τους πιο εκκεντρικούς ράφτες της Savile Row – οι οποίοι σχεδίασαν και το πολυσυζητημένο φλογερό κερασί βελούδινο κοστούμι του Daniel Craig για την πρεμιέρα του τελευταίου James Bond. Το αποτέλεσμα είναι μία ωδή στο σύγχρονο αντρικό ρούχο που μπορεί να φορεθεί από οποιονδήποτε, με άνετα κοστούμια και fashionable φόρμες που επιβάλλονται στις περιστάσεις και δεν ορίζονται από αυτές. Το εμβληματικό φωτογραφικό λεύκωμα των 60s, Take Ivy, που οι New York Times είχαν αποκαλέσει «θησαυρό των fashion insiders» με φωτογραφίες από τις στιλιστικές επιλογές πλουσίων φοιτητών των κορυφαίων αμερικανικών πανεπιστημίων, βρήκε τον διάδοχό του με αυτή τη συλλογή menswear της Wales Bonner.

Στα ίδια χνάρια βαδίζουν οι σχεδιαστές των brands Ahluwalia, Bianca Saunders, Saul Nash, Tokyo James, Botter και Willy Chavarria. H Priya Ahluwalia παρουσίασε εντυπωσιακά τη menswear συλλογή της στο GucciFest, αναδεικνύοντας μέσα από τα σχέδιά της την καταγωγή της από την Ινδία και τη Νιγηρία, σε συνδυασμό με τις ρίζες της στο Λονδίνο. «Οι άντρες στο Λονδίνο μπορούν να φορέσουν ένα κοστούμι ή μια φόρμα και αυτό να λειτουργεί στιλιστικά το ίδιο καλά. Σε αυτό εγώ προσθέτω τη ζωντάνια και την ενέργεια του άντρα από το Λάγος και τις χειροποίητες τεχνικές που έχουν ακμάσει παραδοσιακά στην Ινδία», έχει δηλώσει για το brand της. Η Bianca Saunders ενδιαφέρεται για τον τρόπο που κινούνται τα ρούχα και οι άντρες μέσα στα gender-bending three-piece κοστούμια και τις ανανεωμένες αθλητικές φόρμες που σχεδιάζει, φέρνοντας στο τραπέζι -ή στην πίστα- την πολιτιστική κληρονομιά της καταγωγής της από τις Δυτικές Ινδίες και την κουλτούρα των dancehall πάρτι με μουσική από την Καραϊβική στο Λονδίνο. Ο Saul Nash είναι και χορογράφος, εκτός από σχεδιαστής μόδας, και με το ομώνυμο brand του ήρθε να γεφυρώσει το κενό μεταξύ activewear και luxury menswear με μοναδικά σύγχρονα κομμάτια σχεδιασμένα να επιτρέπουν τη μεγαλύτερη ελευθερία, τόσο κίνησης όσο και έκφρασης, στους άντρες που αγαπούν το εναλλακτικό αισθητικά sportswear. O Iniye Tokyo James δημιούργησε το brand του για να καταρρίψει τα στερεότυπα για την αφρικανική μόδα και την αρρενωπότητα και συνδυάζει το tailoring της Savile Row με παραδοσιακές τεχνικές και υφάσματα από το Λάγος, όπου και εμπνεύστηκε και σχεδίασε την τελευταία συλλογή του. Οι σχεδιαστές του brand Botter φέρνουν την κουλτούρα άνεσης και χαράς της ζωής της Καραϊβικής στο Παρίσι και δημιουργούν ευφάνταστες συλλογές εμπνευσμένες από στολές καταδύσεων και την περήφανα φανταχτερή ενδυματολογική κουλτούρα του Curaçao, ενώ ο σχεδιαστής Willy Chavarria, ο οποίος κατάγεται από την κοινότητα Λατίνων του Λος Άντζελες -και πρόσφατα ανέλαβε και τον ρόλο του senior vice president στις αντρικές συλλογές Calvin Klein- επανεξετάζει την macho κουλτούρα του παραδοσιακού Λατίνου άντρα και απελευθερώνει το στιλ με τα φαρδιά παντελόνια και τα εφαρμοστά Τ-shirts από το βάρος των προκαταλήψεων.

Για τον ανατρεπτικό Kerby-Jean Raymond και το brand του, Pyer Moss, «ο σκοπός του design είναι να λύνει προβλήματα» – συγκεκριμένα, να θίξει μέσα από τα καλοραμμένα κοστούμια και εναλλακτικά αθλητικά ρούχα του το ζήτημα της εξάλειψης των αφροαμερικανικών αφηγήσεων από την ποπ κουλτούρα. O Raymond ίδρυσε το label του το 2013 για να εισάγει τον ακτιβισμό στο ready-to-wear ένδυμα με έναν τόσο άρτιο τρόπο αισθητικά, καλλιτεχνικά, αλλά και απόλυτα προσβάσιμο σχεδιαστικά στο παγκόσμιο αντρικό κοινό, που δεν μπορώ να σκεφτώ όμοιό του στην ιστορία της μόδας. Από το ξεκίνημά του ως ένα ιδεολογικό αλλά απλό streetwear brand, το Pyer Moss έχει εξελιχθεί στο πιο φιλόδοξο και φορέσιμο art project, ικανό να μας φέρει αντιμέτωπους με τη γυμνή αλήθεια -σαν το παραμύθι με τα καινούργια ρούχα του αυτοκράτορα- για τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το ντύσιμο σε σχέση με την κοινωνία, το φύλο, τις εθνικότητες, την ελευθερία. Έχοντας αναλάβει νέο ρόλο και ως καλλιτεχνικός διευθυντής της Reebok, με πρωτόγνωρο αντίκτυπο στα social media και στο σύγχρονο streetwear, o Pyer Moss έχει στόχο να ξαναγράψει την ιστορία που έχει επιβάλει το κατεστημένο. Και στη νέα αυτή σελίδα, ο Raymond είναι τόσο το momentum όσο και το μέλλον, γιατί δεν προσφέρει μαθήματα αμερικανικής ιστορίας, αλλά παγκόσμιας ενσυναίσθησης.

Κλείνοντας το αφιέρωμα αυτό στις νέες διεθνείς απελευθερωτικές τάσεις στην αντρική μόδα, δεν θα μπορούσα να παραλείψω μια αναφορά στις αντρικές φούστες. Για το εμβληματικό cover story του στην αμερικανική Vogue Δεκεμβρίου 2020, ο Harry Styles φωτογραφήθηκε με ένα εντυπωσιακό δαντελωτό παστέλ φόρεμα Gucci που δημιούργησε για τον ίδιο ο Alessandro Michele, με καρό φολκλόρ φούστα Chopova Lowena και μαύρο κιλτ Comme des Garçons Homme Plus μεταξύ άλλων. Σε ένα σημείο της συνέντευξης που συνόδευε αυτή τη φωτογράφιση του τραγουδιστή που φημίζεται για το ακομπλεξάριστο gender fluid ντύσιμό του, ο Harry Styles αναφέρει πως κατά τη διάρκεια της καραντίνας είδε ξανά πολλές ταινίες – «από το Goodfellas μέχρι το Clueless». Αυτή η αναφορά στις δύο ταινίες με έκανε να χαμογελάσω και να σκεφτώ κατά πόσο αυτό το «από… μέχρι» λειτουργεί και σε ένα ακόμα συμβολικό επίπεδο, που μαρτυράει κάτι για την πορεία στη μόδα, τόσο του ίδιου όσο και του menswear γενικότερα τα τελευταία χρόνια. Από τα αυστηρά κοστούμια, τη macho αισθητική και τη στερεοτυπική, αυστηρά προκαθορισμένη αρρενωπότητα έχουμε περάσει σε μια εποχή που επιτρέπει στους άντρες τον ίδιο πειραματισμό, την παιχνιδιάρικη διάθεση και την ανόθευτη αγάπη για τη μόδα που επιδεικνύουν οι πρωταγωνίστριες της ταινίας Clueless.

Το 2012 ο Riccardo Tisci σχεδιάζει μια δερμάτινη φούστα για τον ράπερ Kanye West και το 2017 ο πιο επιτυχημένος σύγχρονος οδηγός Formula 1, Lewis Hamilton, εμφανίζεται στο εξώφυλλο του GQ με σακάκι και φούστα κιλτ που έχει σχεδιάσει ο ίδιος για τη συλλογή του με τον Tommy Hilfiger. Ο Αμερικανός σχεδιαστής Thom Browne ντύνει με tailored φούστες τους σταρ του NBA, Russell Westbrook και LeBron James, η menswear συλλογή Louis Vuitton Fall 2021 περιλάμβανε πληθώρα από σχέδια σε φούστες άνετα φορεμένες πάνω από παντελόνια, τα κοστούμια με κομψά crop tops στην τελευταία συλλογή Fendi ήταν απολαυστικά, στη συλλογή Prada τα αντρικά skorts (skirts/shorts) έφεραν λίγη από τη ’70s ανεμελιά στις πασαρέλες και ο οίκος Celine φόρεσε φούστες πάνω από τζιν στους άντρες της Gen Z. Ένα ακόμη σημαντικό παράδειγμα είναι και ο ράπερ Kid Cudi, ο οποίος φόρεσε ένα φλοράλ φόρεμα Off-White το οποίο σχεδίασε ο Virgil Abloh για πρόσφατη εμφάνιση του τραγουδιστή σε αμερικανικό show, αποτίνοντας φόρο τιμής στο φόρεμα που είχε φορέσει στα ’90s o Kurt Cobain. «Η ομορφιά στο σήμερα, στη γενιά μας, είναι ότι κομμάτι κομμάτι ξηλώνουμε τις νόρμες. Οι κοινωνικές συμβάσεις στα φύλα και οι φυλετικές ελευθερίες πρέπει να ανανεωθούν», δήλωσε ο Abloh για το φόρεμα που σχεδίασε σχετικά. Και αυτή η τελευταία πρόταση είναι η φράση-κλειδί.

Σε μια εποχή που η μόδα στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην κουλτούρα των celebrities για να προωθήσει τα προϊόντα και τις τάσεις, κινήσεις σαν αυτές των σχεδιαστών Alessandro Michele, Virgil Abloh και Thom Browne που επιλέγουν διάσημους άντρες με μεγάλη επιρροή στην κοινωνική σφαίρα για να φορούν ρούχα που θα αλλάξουν τις αντιλήψεις της κοινής γνώμης σχετικά με την αρρενωπότητα και την ομορφιά, αποκτούν μεγαλύτερο νόημα και έχουν ειδικό βάρος – μέχρι να φτάσουμε κάποια στιγμή στο σημείο μια αντρική φούστα να μην αποτελεί δήλωση, αλλά διάθεση. Όπως ανέφερε και ο σχεδιαστής JW Anderson που προσφέρει μια ευαίσθητη και ανεπιτήδευτη genderless προσέγγιση στο αντρικό ντύσιμο σε κάθε συλλογή Loewe, «η μόδα έχει να κάνει με τη γνώση. Ίσως απλώς χρειάζεται να μάθουμε να έχουμε περισσότερη περιέργεια».