σταυρούλα-καμπουρίδου-από-τότε-που-ή-286243
©Yiorgos Kaplanidis/ This Is Not Another Agency

Η Σταυρούλα Καμπουρίδου είναι CEO της ΔΙΑΣ. ΔΙΑΣ, όπως Διατραπεζικά Συστήματα και όχι όπως Δίκυκλη Αστυνόμευση. Μου αφηγήθηκε και η ίδια στη διάρκεια της ενδιαφέρουσας συζήτησης που κάναμε στο γραφείο της ότι, όταν πριν από δυόμισι χρόνια ανακοίνωσε στους φίλους της ότι αναλαμβάνει διευθύνουσα σύμβουλος στη ΔΙΑΣ, κάποιοι γούρλωσαν τα μάτια τους και τη ρώτησαν αν θα γίνει αστυνόμος! Ήταν μία από τις μικρές παύσεις χιούμορ που έκανε μέσα σε όλα όσα είχε να μου πει. Μου έκανε εντύπωση και μου ενέπνευσε θαυμασμό το ότι μέσα στις τόσες ευθύνες της βρήκε τον χρόνο να προετοιμαστεί για την κουβέντα μας, μην αφήνοντας ούτε αυτή στην τύχη της. Φαίνεται ότι με την ίδια εργατικότητα, συνέπεια και σεβασμό που υπηρετεί τη θέση της, αντιμετώπισε και τη συνέντευξη αυτή. Την αρχή της οποίας έκανε η ίδια, λέγοντάς μου: «Με αφορμή τη συνέντευξή μας, που φαντάζομαι ότι θα διαφέρει λίγο από αυτές με οικονομικό περιεχόμενο με τις οποίες είμαι εξοικειωμένη, σκεφτόμουν πόσο μεγάλο προσόν είναι το story telling και ειδικά για έναν άνθρωπο που ηγείται ομάδας και οφείλει να εμπνέει».

Πολλά είναι τα προσόντα που πρέπει να έχει κάποιος που βρίσκεται σ’ ένα πόστο τόσο νευραλγικό όσο το δικό σας. Αλήθεια, ξεχωρίζετε κάποιο προσόν ως το σημαντικότερο;

Οι αξίες και ο χαρακτήρας αποτελούν το σημαντικότερο προσόν για κάθε θέση και κάθε κλάδο. Ακολουθούν οι γνώσεις και οι τεχνικές ικανότητες. Η θεώρησή μου είναι εξαιρετικά απλή: Ένας άνθρωπος με ακεραιότητα, ειλικρίνεια, διάθεση να εργαστεί σκληρά, μπορεί να μάθει. Το αντίστροφο δεν μπορεί να συμβεί. Η ποιότητα του χαρακτήρα δεν διδάσκεται, απορρέει από τον τρόπο με τον οποίο μεγάλωσες. Η Margaret Thatcher, την οποία θαυμάζω, είχε πει: «Ξεκίνησα στη ζωή με δύο σημαντικά πλεονεκτήματα: λίγα χρήματα και καλούς γονείς».

Σταυρούλα Καμπουρίδου: “Από τότε που ήρθα στη ΔΙΑΣ το 56% των μελών του διοικητικού συμβουλίου είμαστε γυναίκες”-1
©Yiorgos Kaplanidis/ This Is Not Another Agency

Γιατί θαυμάζετε τη Thatcher;

Γιατί σε μια εντελώς διαφορετική εποχή, με σαφώς περισσότερες προκλήσεις και λιγότερες δυνατότητες και ευκαιρίες σε σχέση με τη γυναικεία χειραφέτηση, κατάφερε να «σπάσει» τη γυάλινη οροφή και να αποτελέσει για σχεδόν 12 χρόνια την πρώτη γυναίκα πρωθυπουργό της Μεγάλης Βρετανίας αλλά και της Ευρώπης. Το γεγονός δε ότι ξεχωρίζει αυτά τα δύο χαρακτηριστικά της ζωής της ως εφόδια, με εντυπωσιάζει.

Θα ήθελα να μου διηγηθείτε την αρχή του έως τώρα «ταξιδιού» σας.

Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Κυψέλη. Τελείωσα το 30ό Λύκειο Κυψέλης και μου αρέσει να το λέω αυτό, γιατί όταν πήγαινα εγώ σχολείο, το δημόσιο Λύκειο «παρήγε» επιστήμονες. Η μητέρα μου ήταν νοικοκυρά και ο πατέρας μου υπάλληλος στη ΔΕΗ κι ενώ δεν είχαν σπουδάσει, εντούτοις οι γονείς μου και περισσότερο η μητέρα μου επέμενε για την αναγκαιότητα εγώ και ο αδελφός μου να σπουδάσουμε. Θυμάμαι από μικρή να μας λέει ότι για να εξελιχθούμε πρέπει να μπούμε στο πανεπιστήμιο και ειδικά σ’ εμένα, το κορίτσι της οικογένειας, επέμενε ότι πρέπει να είμαι ανεξάρτητη, να πατάω στα δύο μου πόδια και όλα τα άλλα θα ακολουθήσουν. Αποδείχθηκε πως είχε δίκιο, καθώς η μόρφωση είναι ο βασικός τρόπος ανοδικής κοινωνικής κινητικότητας. Τελικά, και οι δύο εισαχθήκαμε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο αδερφός μου έγινε γιατρός κι εγώ πέρασα στην Πληροφορική. Επέλεξα την τεχνολογία πολύ απλά γιατί πάντα μου άρεσε. Με μάγευε οτιδήποτε καινοτόμο, όπως τώρα η τεχνητή νοημοσύνη και το γνωστό πλέον σε όλους μας chatGPT. Ανήκω στη γενιά που γεννήθηκε αναλογικά, αλλά μεγάλωσε ψηφιακά. Εμείς είχαμε την τύχη να μην υπάρχουν social media και άρα να μπορούμε να συγκεντρωνόμαστε χωρίς αυτή τη διαρκή διάσπαση προσοχής. Παράλληλα, τότε αρχίζαμε σταδιακά να βάζουμε στη ζωή μας το ίντερνετ. Εγώ υπολογιστή πήρα στα 17, όταν μπήκα στο πανεπιστήμιο. Είχε πολύ ενδιαφέρον το ξεκίνημα εκείνης της εποχής στην Ελλάδα και είναι εντυπωσιακό πώς μέσα σε κάτι παραπάνω από δύο δεκαετίες έχει εξελιχθεί σ’ αυτόν τον βαθμό. Έχετε χρησιμοποιήσει το chatGPT;

Ναι, και το βρίσκω εντυπωσιακό.

Είναι εντυπωσιακό, καθώς θα μας βοηθήσει να κάνουμε αποτελεσματικότερα μια σειρά από εργασίες και διαδικασίες, μα και ταυτόχρονα τρομακτικό, αφού ενέχει τον κίνδυνο να ατροφήσει τη σκέψη και τη γραφή μας. Θεωρώ δηλαδή ότι πρέπει να μάθουμε να το χρησιμοποιούμε σε κάποια πράγματα και από την άλλη με τρομάζει να εξαρτηθούμε από αυτό, παύοντας να χρησιμοποιούμε το μυαλό μας.

Εμένα με τρομάζει και ο ανταγωνισμός μαζί του. Αν δηλαδή το chatGPT μπορεί σε ένα λεπτό να βγάλει δέκα ερωτήσεις για μια συνέντευξη μαζί σας, πώς αποτιμάται το δικό μου ερωτηματολόγιο που το παίδεψα μία-δύο μέρες πριν από τη συνάντησή μας;

Μπορώ να διαφωνήσω σ’ αυτό; Νομίζω ότι τα κείμενα του chatGPT είναι «στεγνά». Ενώ είναι άρτια συντακτικά και σε άπταιστα αγγλικά, δεν έχουν χαρακτήρα, πάθος, εμπειρία και ενσυναίσθηση. Το να μπορείς να διηγηθείς μια ιστορία απλά και περιεκτικά, με αρχή, μέση και τέλος, το story telling που έλεγα παραπάνω, είναι ένα από τα βασικότερα πλεονεκτήματα ενός σκεπτόμενου ανθρώπου, δεν πρέπει να εξαρτηθούμε από μηχανές γι’ αυτό.

Σταυρούλα Καμπουρίδου: “Από τότε που ήρθα στη ΔΙΑΣ το 56% των μελών του διοικητικού συμβουλίου είμαστε γυναίκες”-2
©Yiorgos Kaplanidis/ This Is Not Another Agency

Για να επιστρέψουμε σ’ εσάς, είπατε ότι η τεχνολογία σάς ενθουσίαζε πάντα. Πώς συνεχίσατε τη σταδιοδρομία σας;

Η πληροφορική και η τεχνολογία ήταν η αδιαμφισβήτητη επιλογή μου. Ταυτόχρονα ήμουν η περίπτωση του παιδιού που ήταν πάντα απουσιολόγος, σημαιοφόρος και τα λοιπά. Είχα εμπνευσμένους δασκάλους στο σχολείο, μπήκα στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, που επίσης είχε εξαιρετικούς καθηγητές, οι οποίοι με τη σειρά τους μου άνοιξαν τον ορίζοντα του μεταπτυχιακού στην Αμερική, έχοντας και οι ίδιοι σπουδάσει εκεί. Έκανα τα χαρτιά μου και πήρα πλήρη υποτροφία από το Stanford για το μεταπτυχιακό ηλεκτρολόγου μηχανικού – δεν θα μπορούσα άλλωστε να πάω χωρίς υποτροφία. Η παραμονή μου στις ΗΠΑ με βοήθησε αφενός να αναμετρηθώ με τον εαυτό μου, προκειμένου να αντεπεξέλθω στο ιδιαίτερα απαιτητικό πρόγραμμα σπουδών, και αφετέρου με όπλισε με αυτοπεποίθηση, ανοίγοντας τους ορίζοντές μου. Ταυτόχρονα μου άνοιξε αρκετές πόρτες. Για αρχή, αυτήν της ΙΒΜ, καθώς, μόλις ολοκλήρωσα τις εκεί σπουδές μου και δουλεύοντας, δέχτηκα πρόταση συνεργασίας από την εταιρεία και επέστρεψα στην Ελλάδα.

Μου είπατε ότι σας αρέσει το διάβασμα και ότι έχετε επιμονή στη γνώση. Άραγε, η φιλομάθεια ή η φιλοδοξία υπήρξε ισχυρότερο όπλο στη φαρέτρα σας;

Για μένα, είναι σημαντικότερη η φιλομάθεια και η επιμονή στη γνώση. Προφανώς εμφορείσαι από την επιθυμία να ξεχωρίσεις, αλλά δεν πρέπει αυτοσκοπός να είναι η θέση εξουσίας. Το ίδιο συμβουλεύω τις νεότερες γενιές. Δεν θα πρέπει να έχουν ως πυξίδα της επαγγελματικής πορείας τους μια προαγωγή ή την αύξηση των αποδοχών τους. Ο στόχος πρέπει να είναι το να κάνεις τη δουλειά και να φέρνεις αποτέλεσμα. Οπότε, ναι, το ισχυρότερο όπλο είναι να μαθαίνεις, να αναζητάς συμβουλές και να προσπαθείς να κάνεις το καλύτερο δυνατό σε όποια δουλειά πηγαίνεις. Όλα τα άλλα είναι βέβαιο ότι θα ακολουθήσουν. Είναι νομοτελειακή η αναγνώριση των προσπαθειών σου. Ο σεβασμός επίσης είναι σημαντικός. Δεν υπάρχει περίπτωση, και το λέω βιωματικά, όχι θεωρητικά, να δείξεις σεβασμό και αποτελεσματικότητα στους ανθρώπους με τους οποίους συνεργάζεσαι και να μη σου ανταποδοθούν μια μέρα.

Πείτε μου ένα βίωμά σας που επιβεβαιώνει αυτή την άποψη.

Θα σας πω το πιο χαρακτηριστικό. Ήμουν σύμβουλος τεχνολογίας στον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος όταν στο τέλος του 2020 έληγε η πολυετής θητεία του τότε CEO της ΔΙΑΣ. Οι μέτοχοι –Τράπεζα της Ελλάδος και εμπορικές τράπεζες– του ζήτησαν να συντάξει ένα business plan για την επόμενη τριετία της ΔΙΑΣ, το οποίο παρέλαβαν ο διοικητής και οι διοικήσεις των τραπεζών μέσω της Ελληνικής Ένωσης Τράπεζων (ΕΕΤ). Μου το έδωσε να το διαβάσω και έγραψα ένα memo με την άποψή μου. Παράλληλα, χωρίς να το ξέρω, έκανε ένα memo και η ΕΕΤ και υπήρξε πλήρης ταύτιση απόψεων: ότι δηλαδή τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν στη ΔΙΑΣ, με δεδομένο ότι οι ηλεκτρονικές πληρωμές εξελίσσονται ραγδαία παγκοσμίως, και θα πρέπει και το σύστημα πληρωμών ΔΙΑΣ να ακολουθήσει. Όταν λίγο μετά ρώτησα για ποιον λόγο διάβασα το business plan της ΔΙΑΣ και πήρα την απάντηση ότι αποχωρεί ο CEO, σήκωσα το χέρι και είπα ότι με ενδιαφέρει να καταθέσω το βιογραφικό μου για τη θέση. Ο διοικητής, Γιάννης Στουρνάρας, είχε τη διορατικότητα να με προτείνει στις διοικήσεις των τραπεζών που μαζί με την ΤτΕ είναι μέτοχοι της ΔΙΑΣ, ως υποψήφια για τη θέση. Ακολούθησε μια απαιτητική διαδικασία επιλογής που συντονίστηκε από την εκτελεστική επιτροπή της Ένωσης Τραπεζών, πρόεδρος της οποίας εκείνη την εποχή ήταν ο χαρισματικός Σταύρος Ιωάννου, αναπληρωτής CEO της Eurobank. Εκεί ήταν άνθρωποι με τους οποίους μέσα στα χρόνια είχα συνεργαστεί, πριν ακόμη αποκτήσουν τη θέση που είχαν τη δεδομένη στιγμή. Αυτοί, γνωρίζοντάς με από παλιά, ανέφεραν ότι είμαι γνώστρια του αντικειμένου, εργατική και ότι θα κάνω καλό στην εταιρεία. Φυσικά, έπαιξε ρόλο το τεχνολογικό μου υπόβαθρο σε μια εποχή που η ΔΙΑΣ έπρεπε να μετασχηματισθεί ψηφιακά, αλλά αυτό που θέλω να πω είναι ότι ο σεβασμός, οι γνώσεις και η σκληρή δουλειά που φέρνει αποτέλεσμα είναι που αναγνωρίστηκαν. Πιστεύω ειλικρινά ότι η ζωή μακροπρόθεσμα είναι δίκαιη. Προσπάθησε, κάνε δουλειά, μην το φωνάζεις, η δουλειά φαίνεται, δείξε αυτοπεποίθηση και πάρε την ευκαιρία που θα παρουσιασθεί. Και κάποια στιγμή θα ανταμειφθείς. Σε διαφορετική περίπτωση, πρέπει να έχεις το θάρρος να φύγεις για να εξελιχθείς.

Η νεότητα –αν και τα χρόνια είναι πάντα κάτι πολύ σχετικό– συνιστά προτέρημα για ένα τόσο υψηλόβαθμο στέλεχος όπως είστε εσείς;

Κατ’ αρχάς δεν θεωρώ ότι είμαι νέα για τη θέση που κατέχω σήμερα. Ειδικά αν λάβουμε υπόψη τι συμβαίνει στις ΗΠΑ και στην Ασία. Το θετικό από την άλλη πλευρά είναι πως και η νέα κυβέρνηση επέλεξε να εμπιστευτεί δυναμικά την αποκαλούμενη «γενιά των σαραντάρηδων». Οπότε, δεν νιώθω διαφορετική ή παράταιρη. Προσωπικά δεν ασχολούμαι με στερεότυπα και πάσης φύσεως «ταμπέλες» που έχουν να κάνουν με τον διαχωρισμό μας με βάση το φύλο, την ηλικία και οποιαδήποτε άλλη διάκριση μπορεί να σκεφτεί κάποιος. Θεωρώ πως, αν εμπράκτως έχεις αποδείξει ότι αξίζεις για μια θέση, δεν παίζει κανένα ρόλο η ηλικία. Για παράδειγμα, στη ΔΙΑΣ υπάρχουν στελέχη σε υψηλόβαθμες θέσεις νεότεροι από μένα και από την άλλη έχω στηριχθεί και σε στελέχη-κολόνες, με πολυετή πορεία. Είναι σημαντικό να υπάρχει ένα «μπόλιασμα» ηλικιών, εστιάζοντας στις ικανότητες και τις αξίες και όχι στην ηλικία, στο φύλο κ.λπ.

Να εξηγήσουμε λίγο τι είναι οι πληρωμές IRIS;

Αρχικά να πω ότι δεν είναι κάτι καινούργιο, υπάρχει από το 2016. Η κάθε τράπεζα όμως βάφτιζε την άμεση μεταφορά χρημάτων με χρήση αριθμού κινητού αντί για ΙΒΑΝ με διαφορετικό όνομα, έχοντας από κάτω πάντα την υποδομή ΔΙΑΣ. Αυτό που κάναμε είναι ότι το 2021 συμφωνήσαμε διατραπεζικά την κοινή ονομασία IRIS, την επικοινωνήσαμε προς τα έξω, κι έτσι ο κόσμος άρχισε να το αναγνωρίζει και να το εμπιστεύεται. Παράλληλα, βελτιώσαμε κάποια τεχνικά χαρακτηριστικά του και το εξελίξαμε από την απλή ανταλλαγή χρημάτων μεταξύ φίλων –αντί μετρητών– και σε αμοιβές επαγγελματιών και πληρωμές υπηρεσιών. Πλέον μπαίνεις στο myaade.gr και έχει κουμπάκι IRIS για να πληρώσεις τους φόρους σου. Θέλουμε να μετεξελιχθεί κι άλλο και να μπορείς να το χρησιμοποιείς και στα φυσικά καταστήματα και στο λιανεμπόριο. Το όνειρό μου είναι να πηγαίνεις στο ταμείο του καταστήματος και να σε ρωτάνε «κάρτα ή IRIS;».

Γιατί κάποιος να προτιμήσει το IRIS ενώ βολεύεται με την κάρτα που έχει περάσει στο κινητό του; Ποια είναι η ουσιαστική διαφορά;

Κατ’ αρχάς να πω ότι το IRIS είναι συμπληρωματικό της κάρτας μέσο ηλεκτρονικής πληρωμής, εναλλακτικό των μετρητών. Η ουσιαστική διαφορά είναι ότι το IRIS είναι ένα διατραπεζικό εθνικό σύστημα πληρωμών. Είναι, δηλαδή, το δικό μας σύστημα που δεν εξαρτάται από τα ξένα δίκτυα των καρτών, όπως αυτά των Visa και Mastercard. Κάποιες ευρωπαϊκές χώρες –όπως η Ολλανδία, η Πολωνία κ.ά.– χρησιμοποιούν κυρίως τα δικά τους συστήματα πληρωμών, ακόμη και στο λιανεμπόριο. Εμείς γιατί να μην κάνουμε το ίδιο; Το IRIS μάλιστα είναι οικονομικότερο και αμεσότερο από άλλα μέσα πληρωμής. Να πω και κάτι άλλο, όμως, που θεωρώ σημαντικό. Το να πληρώνει για παράδειγμα ένας ένας από την κάθε παρέα με την κάρτα του στο εστιατόριο, κρατώντας όρθιο τον σερβιτόρο, προϋποθέτει χρόνο, ενέργεια και ξόδεμα χαρτιού, που με το IRIS το γλιτώνεις όταν ο ένας πληρώνει με την κάρτα και η υπόλοιπη παρέα τα στέλνει με IRIS. Αυτό είναι ένα παράπλευρο κέρδος. Δεν συζητάω για τα μετρητά, που αποτελούν το πιο ακριβό για τις τράπεζες μέσο πληρωμής και την πηγή της μεγαλύτερης αδιαφάνειας για το κράτος και τα έσοδά του.

Ο μέσος Έλληνας έχει κουλτούρα ηλεκτρονικών πληρωμών και πόσο απέχει από τον μέσο Ευρωπαίο;

Η αλήθεια είναι πως δεν είχε κατά το παρελθόν, θεωρώντας τα μετρητά ως την κύρια μέθοδο πληρωμών. Ωστόσο, η ουσιαστική αρχή αλλαγής της κουλτούρας έγινε με την επιβολή των capital controls το καλοκαίρι του 2015, όταν, όπως όλοι θυμόμαστε, στηνόμασταν στα ΑΤΜ για 60 ευρώ την ημέρα. Έκτοτε «βοήθησε» και η Covid, βοήθησε και το κράτος με τα νέα μέτρα και εφαρμογές του. Μπορεί τα μετρητά να διατηρούν ακόμη στη χώρα μας μεγάλο μερίδιο αγοράς, ωστόσο με τις κατάλληλες ενέργειες η σχετική ποσόστωση σε σχέση με τις ψηφιακές πληρωμές μπορεί να μεταβληθεί σημαντικά. Για παράδειγμα, σήμερα οι Account-to-Account (Α2Α) πληρωμές –προϊόντα τύπου IRIS– αντιπροσωπεύουν το 18% της αξίας των συναλλαγών στο ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ευρώπη, αλλά περίπου το 2% στην Ελλάδα. Υπάρχει λοιπόν μεγάλο περιθώριο βελτίωσης.

Αναφέρω κάποια σημαντικά στοιχεία που αφορούν την πορεία σας ως CEO της ΔΙΑΣ τα τελευταία δυόμισι χρόνια που βρίσκεστε σ’ αυτή τη θέση: ενίσχυση εσόδων κατά 13% το 2022, υπερδιπλασιασμός κερδών σε μία διετία, πρόβλεψη για το 2023 ότι θα σπάσετε το φράγμα των 400 εκατομμυρίων συναλλαγών με συνολική αξία πάνω από 450 δισ. ευρώ, όταν το 2020 ήταν 292 εκατομμύρια οι συναλλαγές. Επιπλέον, το προϊόν IRIS P2P αριθμεί πάνω από 1,75 εκατ. χρήστες και αναμένεται το 2023 να ξεπεράσει τα 2 εκατ. Τα νούμερα αυτά είναι εντυπωσιακά και θέλω να ρωτήσω ποια ήταν η μέχρι τώρα συνταγή της επιτυχίας σας;

Ο ρυθμός αύξησης των μεγεθών τα τελευταία δυόμισι χρόνια είναι πράγματι εντυπωσιακός. Θα απαντήσω εστιάζοντας στην αξία της συνεργασίας. Στη ΔΙΑΣ μαζευόμαστε όλοι μαζί και συζητάμε για όλα. Χαίρομαι να ακούω διαφορετικές απόψεις, να υπάρχει αντίλογος, να συνεργαζόμαστε και όλοι μαζί να φέρνουμε ένα αποτέλεσμα. Στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι εξωτερικές συνεργασίες που στηρίζουν και προάγουν τα διατραπεζικά προϊόντα· από τις εμπορικές τράπεζες και την Τράπεζα της Ελλάδος μέχρι το Δημόσιο, με το οποίο επίσης κάνουμε μαζί πολλά έργα. Θέλω να πω εδώ ότι μας ευνοεί και η συγκυρία, ότι θέλει και το κράτος να κάνει πολλά πράγματα σε επίπεδο ψηφιακού μετασχηματισμού, ειδικά στο κομμάτι των ηλεκτρονικών πληρωμών. Επιπρόσθετα έχει βοηθήσει την πορεία της εταιρείας η εξωστρέφεια που έχουμε αναπτύξει αυτά τα δυόμισι χρόνια και η εγρήγορση στην εναρμόνιση με το τι συμβαίνει στις ηλεκτρονικές πληρωμές σε εθνικό, ευρωπαϊκό και παγκόσμιο επίπεδο. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ότι συνδεθήκαμε στο ευρωπαϊκό σύστημα άμεσων πληρωμών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας τον Δεκέμβριο του 2021, δίνοντας μεγάλη ώθηση στις άμεσες πληρωμές πολύ πριν από άλλες ευρωπαϊκές χώρες, καθιστώντας την Ελλάδα την 8η σε κατάταξη στην Ευρώπη που παρέχει τη δυνατότητα άμεσων πληρωμών στους πολίτες της.

Διαβάζω ότι το IRIS χρησιμοποιούν πρωτίστως οι Millennials και η Generation Z. Δηλαδή, οι άνθρωποι μέχρι και τη δεκαετία των 40 χονδρικά. Σκοπεύετε με κάποιον τρόπο να «μυήσετε» και τους μεγαλύτερους;

Εννοείται. Απευθυνόμαστε σε όλους, τόσο μέσω του IRIS όσο και μέσω του διατραπεζικού κωδικού πληρωμής RF/QR. Η στρατηγική μας στο να προσελκύσουμε τις μεγαλύτερες ηλικίες έρχεται μέσα από διάφορα εργαλεία. Ανέφερα πριν τις πληρωμές φόρων στο aade.gr. Φόρους δεν θα πληρώσει ο εικοσάρης, θα πληρώσει η μαμά και ο μπαμπάς του. Ή, αντίστοιχα, το να πληρώσεις ηλεκτρονικά τη μεταβίβαση οχήματος, τα τέλη κυκλοφορίας, παράβολα ή λογαριασμούς σε ΔΕΚΟ με QR code. Με τέτοιες ενέργειες και σε συνεργασία με το κράτος που προσφέρει πάντα αξιοπιστία, μας μαθαίνουν και μας εμπιστεύονται και οι μεγαλύτερες ηλικίες. Πάντως, ειδικά για το IRIS, οι καλύτεροι πρεσβευτές μας είναι οι Millennials και η Generation Z, που θα το δείξουν στους γονείς, στους θείους και σε όλους τους μεγαλύτερους. Και γι’ αυτό τους ευχαριστούμε!

Στο κεφάλαιο της γυναικείας ενδυνάμωσης, όπως μάλλον θα γνωρίζετε, ένα μελανό σημείο που αναφέρεται συχνά είναι η έλλειψη γυναικών στον κλάδο της τεχνολογίας – εκτός των άλλων. Συμφωνείτε;

Πράγματι, στον χώρο της τεχνολογίας οι γυναίκες είναι σημαντικά λιγότερες. Την πρώτη μέρα στο μεταπτυχιακό μου στο Stanford, στην τάξη υπήρχαν 90 άνδρες και 10 γυναίκες. Πλέον όμως, όλο και περισσότερες γυναίκες επιλέγουν τεχνολογικά τμήματα σπουδών. Τα ποσοστά έχουν βελτιωθεί. Η ερώτηση είναι στο μετά, αν καταφέρνουν δηλαδή να ανέβουν στην ιεραρχία. Ωστόσο, παρατηρώ ότι όλο και περισσότερες γυναίκες μπαίνουν σε διοικητικά συμβούλια και αναλαμβάνουν θέσεις ευθύνης, επειδή ακριβώς φέρνουν αποτελέσματα. Κατά συνέπεια, οι ίδιες τραβάνε περισσότερες γυναίκες μαζί τους, οδηγώντας σε μια ολοένα και αυξανόμενη εκπροσώπηση. Από τότε που ήρθα στη ΔΙΑΣ, το 36% των εργαζομένων είμαστε γυναίκες, αλλά από αυτές το 44% έχουμε θέσεις ευθύνης και το 56% των μελών του διοικητικού συμβουλίου είμαστε γυναίκες – 5 στα 9 μέλη για την ακρίβεια. Όμως και πάλι δεν πρόκειται για αναγνώριση των γυναικών, πρόκειται για αναγνώριση των ικανών ανθρώπων.

Πώς εξισορροπείτε μια τόσο απαιτητική εργασιακή θέση με την προσωπική σας ζωή; Μένει ποιοτικός χώρος και χρόνος για διασκέδαση, προσωπικές σχέσεις, ταξίδια;

Πιστεύω πολύ στην ισορροπία επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Στη ΔΙΑΣ ανταλλάσσουμε mails και τηλέφωνα εκτός ωραρίου πολύ σπάνια και μόνο σε εξαιρετικά επείγουσες καταστάσεις. Επίσης, έχουμε ένα ιδιαίτερα ευέλικτο μοντέλο εργασίας με έως τρεις μέρες την εβδομάδα work from home. Έχει αποδειχθεί, και αυτό φαίνεται και στα εξαιρετικά οικονομικά αποτελέσματα της ΔΙΑΣ τα τελευταία δυόμισι χρόνια της πανδημικής κρίσης και της κοινωνικής αποστασιοποίησης, ότι όταν σε κάποιον αρέσει αυτό που κάνει και έχει τις ικανότητες, θα το κάνει και από το σπίτι του, αν αυτό επιθυμεί. Προσωπικά επιλέγω να δουλεύω κυρίως από το γραφείο. Όπως είναι βέβαιο ότι είναι απολύτως απαραίτητο ο καθένας μας να έχει προσωπική ζωή, ενδιαφέροντα και τις διεξόδους που ο ίδιος επιλέγει, αλλιώς δεν θα μπορεί να αποδώσει αποτελεσματικά στη δουλειά του.

Ποιες είναι οι δικές σας διέξοδοι;

Μου αρέσουν πολύ τα ταξίδια και ιδιαίτερα σε άλλες ηπείρους. Φέτος ήμουν στην Ιαπωνία την εποχή της Sakura, των ανθισμένων δηλαδή κερασιών. Η θέα τους αποτελεί εθνικό χόμπι στην Ιαπωνία από τον 8ο αιώνα και η σημασία της είναι ιδιαίτερη, γιατί το φαινόμενο αυτό είναι πολύ σύντομο. Η φευγαλέα ομορφιά τους δείχνει ότι τίποτα σε αυτόν τον κόσμο δεν είναι μόνιμο. Στην Ιαπωνία ερωτεύτηκα, εκτός από τη φύση, και την αισθητική της, τον τρόπο ζωής και την οργάνωσή τους. Το πόσο σέβονται τον συνάνθρωπο και την πατρίδα τους. Δεν θα πετάξουν το σκουπίδι στον δρόμο, δεν έχουν καν κάδους. Θα το βάλουν στην τσάντα τους και θα το πάρουν σπίτι τους να το ανακυκλώσουν. Το είδα με τα μάτια μου. Χαλάει ένα πεζοδρόμιο και την επομένη το έχουν φτιάξει. Πόσο διαφορετικοί είναι από εμάς! Για μένα, λοιπόν, είναι πολύ σημαντικό να βλέπω τι γίνεται εκεί έξω και να ανακαλύπτω νέους κόσμους.

Τι θα συμβουλεύατε μια νεότερη γυναίκα που θέλει να ασχοληθεί με την τεχνολογία και να ανέλθει στην ιεραρχία;

Πέρα απ’ όσα είπα παραπάνω, θα έλεγα να μην κάνει εκπτώσεις στις αρχές της. Φυσικά αυτό δεν αφορά μόνο τον κλάδο της τεχνολογίας.