Η Μαίρη Συνατσάκη έχεις πολλές ιδιότητες -YouTuber, επιχειρηματίας, παρουσιάστρια-, αλλά εγώ την προσκάλεσα σε συνέντευξη με αυτή της μαμάς. Παράξενο δεν είναι; Μια γυναίκα που απασχολεί τα μίντια μέσα από το κανάλι της στο YouTube για τις θέσεις της πάνω σε κοινωνικά ζητήματα, που σχεδιάζει παπούτσια, που είναι συνιδιοκτήτρια δημοφιλούς επιχείρησης ρούχων, που έχει παρουσιάσει ένα σωρό τηλεοπτικές εκπομπές, να δίνει συνέντευξη με μοναδική θεματική τη μητρότητα! Δεν μπορώ να ξέρω αν είναι αφοσιωμένη μαμά, εργασιομανής επαγγελματίας ή επιτυχημένη περσόνα. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι την έχω δει στην οθόνη του κινητού μου να μιλά ανοιχτά για θέματα που δεν μου έχει μιλήσει η μητέρα ή η κολλητή μου. Όχι γιατί η Μαίρη είναι καλύτερη – δεν πάω να πω κάτι τέτοιο. Απλώς σκέφτομαι ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν άνθρωποι σαν εκείνη, που βρίσκουν τις λέξεις και τη διάθεση να μοιράζονται κάποιες αλήθειες τις οποίες δεν συνηθίζουμε να εκστομίζουμε. Και η Μαίρη το κάνει με ευγένεια και με πολιτική ορθότητα – ναι, ξέρω, κάποιους τους νευριάζει αυτό, το βρίσκουν υπερβολικό ή επιτηδευμένο.
Σήμερα η κόρη της, η Ολίβια, είναι δυόμισι ετών. Κι επειδή την ακολουθώ στο Instagram, ξέρω πότε έχει γενέθλια, αν έχει δοκιμάσει ζάχαρη και τι ρούχα προτιμά να της φοράει. Πληροφορίες που δεν μου είναι ιδιαίτερα χρήσιμες. Ξέρω επίσης ότι η Μαίρη έχει ταλαιπωρηθεί με διαταραχές άγχους και ότι, μπαίνοντας στην εγκυμοσύνη, φοβήθηκε για το πώς θα τις διαχειριστεί. Ξέρω ότι επαναλάμβανε στον εαυτό της τη φράση «ό,τι κι αν γίνει, προχωράμε», με τη βεβαιότητα πως θα ξημερώσει η επόμενη μέρα κι εκείνη θα κάνει το καλύτερο που μπορεί. Αυτή η πληροφορία προσωπικά μου φάνηκε ιδιαίτερα χρήσιμη. Και της το είπα, λίγο πριν αρχίσω να της κάνω μητρικού περιεχομένου ερωτήσεις. Όσους σας αφήνει αδιάφορους η συγκεκριμένη θεματική, παρακαλώ προσπεράστε την παρακάτω συνέντευξη.
Πώς είναι το μέχρι τώρα ταξίδι σου στη μητρότητα;
Είναι πιο δύσκολο από αυτό που περίμενα, αλλά και πιο όμορφο. Νόμιζα ότι θα διαχειριζόμουν πιο εύκολα τις δυσκολίες στην καθημερινότητα, αλλά ταυτόχρονα δεν φανταζόμουν -κι ας μου το έλεγαν- ότι θα ξεκλείδωνα μια άλλη πίστα αγάπης, ότι θα είχα ένα πρωτόγνωρο νοιάξιμο, ότι θα αποκτούσα μια δύναμη που δεν ήξερα καν ότι είχα.
Τι σε έχει δυσκολέψει περισσότερο;
Με δυσκόλεψε η περίοδος από τη στιγμή που γέννησα και μέχρι το μωρό να γίνει ενάμισι-δύο ετών, κυρίως επειδή ήμουν πολύ αποδιοργανωμένη. Είμαι γενικά εργασιομανής και το γεγονός ότι αυτό το διάστημα δεν με ένοιαζε τίποτε άλλο εκτός από την Ολίβια και τα έκανα όλα μηχανικά με μπέρδευε πολύ ψυχικά. Αναρωτιόμουν πού θα χωρέσω την υπόλοιπη ζωή μου. Αυτό είναι κάτι που καταλαγιάζει μήνα με τον μήνα και κάπως το βρίσκεις, αλλά είναι μια αλλαγή που έχει ένα πένθος μέσα και δεν χρειάζεται να το κρύβουμε, ούτε να έχουμε ταμπού. Ακούγεται βαριά η λέξη «πένθος» σε σχέση με το χαρούμενο γεγονός της γέννησης, αλλά, αν δεν είμαστε προετοιμασμένοι να αποχαιρετήσουμε, θα ταραχτούμε μετά.
Μιλώντας για ταμπού, υπάρχουν αρκετά γύρω από τη μητρότητα.
Ναι, και ένα από αυτά, που δεν συζητιέται σχεδόν καθόλου, είναι το πώς αλλάζει η σχέση του ζευγαριού όταν έρχεται το παιδί. Είναι σαν να το αγγίζουμε ακροθιγώς, χωρίς να λέμε τι γίνεται. Ο μπαμπάς δεν έχει άπειρα πράγματα που μπορεί να κάνει για το βρέφος, εκτός από το να φροντίζει τη μαμά, και σε πιάνουν λίγο τα νεύρα σου, ρε παιδί μου, που πρέπει να ξαγρυπνήσεις πιο πολύ, να κουραστείς πιο πολύ, γιατί εκ των πραγμάτων το μωρό στη δική σου αγκαλιά θέλει να βρίσκεται. Και το ταμπού είναι ότι, ενώ νευριάζεις, δεν το λες, γιατί οι σύγχρονοι μπαμπάδες ασχολούνται με τα μωρά περισσότερο από τους δικούς μας μπαμπάδες και νιώθεις τύψεις. Λες, τι άλλο να ζητήσω…
Έχεις μιλήσει για την υπογονιμότητα, για τις αγχώδεις διαταραχές στην εγκυμοσύνη, για τη μοναξιά της μητρότητας… Τώρα που τα βλέπεις από απόσταση, πώς σου φαίνονται όλα αυτά;
Αν έχεις παιδευτεί με θέματα υπογονιμότητας, από τη στιγμή που θα τα καταφέρεις, δεν θα τη σκεφτείς ποτέ ξανά. Είναι τόσο μεγάλη η χαρά, που δεν κοιτάς πίσω. Θυμάμαι όμως πόσο άγχος είχα για τον τοκετό, για την επικείμενη καισαρική – το πρώτο χειρουργείο της ζωής μου. Θυμάμαι πολύ καθαρά το στρες για το αν θα καταφέρω να θηλάσω, χωρίς να κρίνω τον οποιοδήποτε που δεν θέλει. Από όλα, πάντως, αυτό που θυμάμαι πιο έντονα σαν δυσκολία είναι η μοναξιά την περίοδο της λοχείας που δεν ξέρεις πώς να τη χωρέσεις μέσα στη χαρά. Είναι παρόν ένα άλλο πλάσμα, είσαι συνέχεια μαζί του, κι όμως νιώθεις τόσο μόνη, γιατί δεν είναι η ενήλικη παρέα που έχεις συνηθίσει. Είναι μια φροντιστική, εξακολουθητική, συνεχόμενη κατάσταση.
Συγκρίνεις εσένα με τη μαμά σου; Λες, εγώ τα κάνω καλύτερα ή χειρότερα;
Δεν είναι ακριβώς σύγκριση. Θυμάμαι στιγμές τρυφερότητας και σύνδεσης με τη μητέρα μου, πιο ανομολόγητες. Περισσότερο προσπαθώ να σκεφτώ τι με δυσκόλευε ως παιδί, για να μην το κάνω, χωρίς όμως να κακιώνω με τους γονείς μου. Γίνεται όλη αυτή η συζήτηση γύρω από την κρυοσυντήρηση ωαρίων και ακούω ότι η πρόθεση των γυναικολόγων για ενημέρωση ενίοτε ξεπερνά τα όρια, αγγίζοντας την παρέμβαση και την αδιακρισία.
Νομίζω ότι, αν ήταν περισσότερο το διάστημα στην ιστορία που οι γυναίκες αισθάνονταν καλά να κάνουν παιδιά με τον χρόνο τους και όχι καταπιεσμένες στα 26 τους, ίσως αυτή η συζήτηση να είχε ανοίξει νωρίτερα και να μην προκαλούσε αμηχανία. Εγώ, όταν έμαθα ότι έχω ορμονικά θέματα, ήταν κάπως αργά για να κάνω κρυοσυντήρηση ωαρίων και θα ήθελα πάρα πολύ να μου έχει πει κάποιος στα 25 μου ότι έχω αυτή την επιλογή. Γιατί στα 27 μου δεν ήθελα καθόλου να κάνω παιδί, αλλά δέκα χρόνια μετά τα ωάριά μου ήταν αυτά που ήταν και είχαν την ποιότητα που είχαν και χρειάστηκε να προσπαθήσω με τον τρόπο που προσπάθησα.
Παρατηρώ ότι έχουμε περάσει από το ροζ, μη ρεαλιστικό περιτύλιγμα της «χαρούμενης μανούλας» σε ένα άλλο άκρο, οριακά εκφοβισμού. Όταν μια γυναίκα μοιράζεται την εγκυμοσύνη της, οι λοιπές μητέρες σπεύδουν να τη βομβαρδίσουν με τις δυσκολίες που την περιμένουν, με τους κινδύνους που καιροφυλακτούν, με ιστορίες αποβολών και επιλόχειου κατάθλιψης. Το βίωσες αυτό εσύ;
Φυσικά. Θυμάμαι ότι δεχόμουν ορδές μηνυμάτων στα σόσιαλ μίντια με κακές ιστορίες, και μετά, από το άγχος μου, ζητούσα λεπτομέρειες από κάθε αποστολέα μέχρι να βεβαιωθώ ότι αυτό που διάβαζα δεν ήταν η δική μου περίπτωση. Ξέρεις τι πιστεύω; Ότι οι γυναίκες δεν έχουν πάρει την επιβράβευση και την κατανόηση που χρειάζονταν. Πιστεύω ότι πολλές είχαν μια τραυματική εμπειρία γύρω από αυτή την τόσο θαυματουργή κατάσταση, που είναι η μητρότητα, και παράλληλα έχουν ταϊστεί τόσο πολύ με το κλισέ «είναι το παιδί καλά; Ε, μη λες τίποτε άλλο», που κάπου θέλουν να σου πουν: «Ήταν πάρα πολύ δύσκολο όλο αυτό. Μπορείς να μου πεις ότι είμαι σπουδαία που τα κατάφερα;». Και δεν το ειρωνεύομαι ούτε το υποτιμώ.
Είναι παράξενο που πλέον χρησιμοποιείς τη δημοσιότητα για να μιλάς σε μεγάλο βαθμό για τη μητρότητα; Αισθάνεσαι ότι ακυρώνεται ένα άλλο κομμάτι σου;
Ναι, ναι. Έχει αλλάξει και το κοινό μου, άλλωστε, και είμαι σίγουρη ότι κάποιοι με βαριούνται πια. Όμως, από 19 χρονών που κάνω αυτή τη δουλειά, η εικόνα μου στα σόσιαλ μίντια ήταν συνεπής με τη ζωή μου. Δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο.
Κάνε μου ένα σχόλιο για την πατρότητα. Είναι πιο απλή ιστορία;
Νομίζω ότι υποτιμούμε -και μπορεί να το έχω κάνει κι εγώ η ίδια- την αλλαγή που συμβαίνει στη ζωή των μπαμπάδων. Έχει ανοίξει η κουβέντα για τη μητρότητα, αλλά όχι για την πατρότητα. Είναι σημαντικό να νιώσουν και οι ίδιοι τη σπουδαιότητα του ρόλου τους, γιατί επί πολλά χρόνια πορεύτηκαν με την αντίληψη ότι το χρέος τους είναι να φέρουν τα λεφτά στο σπίτι. Σήμερα, που δεν είναι οι μόνοι που φέρνουν τα λεφτά στο σπίτι, από πού θα πάρουν την αξία τους; Πρέπει να τη φανερώσουν και με άλλους τρόπους, αλλά η κοινωνία δεν τους δίνει το credit για την τρυφερότητα ή τη διαθεσιμότητά τους. Νομίζω ότι κι αυτοί είναι σε ένα μεταίχμιο, ψάχνοντας τον ρόλο τους.
Σκέφτομαι καμιά φορά πόσο κόπο, δυσκολία και αγωνία έχει το να κάνεις ένα παιδί και αναρωτιέμαι γιατί πολλοί άνθρωποι το επιθυμούν διακαώς. Εσύ τι απαντάς σε αυτό;
Γιατί το κύτταρο που θέλει να αναπαραχθεί είναι πέρα και πάνω από εμάς. Και έπειτα, γλυκαίνει τόσο πολύ η κατάσταση πάνω στη διετία, που είναι εθιστικό και θέλεις να ξανασυμβεί! Ό,τι έχεις δώσει συναισθηματικά στο παιδί σου θα σ’ το γυρίσει πίσω, χωρίς να το ζητήσεις. Ξυπνάω κάθε μέρα στις 6 το πρωί, ανοίγω την πόρτα του δωματίου της Ολίβιας, που φυσικά έχει ήδη ξυπνήσει, και μου λέει «γεια σου, αγάπη μου», γιατί από την πρώτη μέρα της ζωής της της έλεγα αυτή τη φράση όταν ξυπνούσε. Δεν χρειάζομαι κάτι άλλο.
