Ο Παραολυμπιονίκης Νάσος Γκαβέλας δηλώνει έτοιμος για μια ακόμα διάκριση στο Παρίσι

Ο Νάσος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από το 1ο Γενικό Λύκειο Νέου Ψυχικού και το 2023 από το Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Την όρασή του την έχασε σταδιακά, με σημείο εκκίνησης τα δέκα του χρόνια. Τον ρωτάω τι του έχει μείνει από εκείνη την περίοδο. «Τα θυμάμαι όλα, σκόρπια σε στιγμές. Θυμάμαι να με βάζει η δασκάλα να κάνω ανάγνωση στην τάξη και να συλλαβίζω χωρίς να το καταλαβαίνω. Δυσκολευόμουν να δω τα γράμματα και δεν το συνειδητοποιούσα. Εκείνη νόμιζε ότι το έκανα επίτηδες για να γελάσουμε. Όσο περνούσε ο καιρός, η όρασή μου μειωνόταν περισσότερο. Μου μιλούσε η δασκάλα και κοιτούσα αλλού, επειδή δεν έβλεπα πού ήταν. Μου έλεγε: “Νάσο, σου μιλάω και δεν με προσέχεις”. Μετά άρχισα να μη βλέπω τους συμπαίκτες μου στο μπάσκετ, το μπαλάκι στο τένις κ.λπ. Έχανα την όρασή μου τόσο σταδιακά, που δεν το καταλάβαινα. Μέχρι το τέλος της πέμπτης δημοτικού η κεντρική μου όραση είχε τελειώσει. Δυστυχώς, σιγά σιγά άρχισα να χάνω και την περιφερειακή. Δυσκολευτήκαμε πολύ να βρούμε τι μου συμβαίνει. Τελικά, κάναμε γονιδιακό έλεγχο οικογενειακώς και ανακαλύψαμε ότι πάσχω από τη νόσο του Stargardt, που συνήθως προσβάλλει τον άνθρωπο στην πρώιμη εφηβεία». Δεν λέω κάτι, αφήνω να περάσουν λίγα δευτερόλεπτα, αλλά συνεχίζει εκείνος: «Το ότι έπαψα να βλέπω δεν με εμπόδισε σε κάτι, για να είμαι ειλικρινής. Συνέχισα να κάνω όλα τα αθλήματα που αγαπούσα, εκτός από το τένις, γιατί δεν έβλεπα το μπαλάκι και χτυπούσα. Ο αθλητισμός είναι η ζωή μου. Βέβαια, με έχει βοηθήσει πολύ και η οικογένειά μου να συνεχίσω να κάνω αυτό που αγαπώ χωρίς να με επηρεάζει το πρόβλημά μου. Άλλωστε, όλα είναι σχετικά. Έχει συμβεί μπροστά μου, στους Παραολυμπιακούς, κάποιος να μην έχει χέρια και να δένει τα κορδόνια του με το στόμα. Αυτό για μένα είναι ασύλληπτο. Όπως για σένα μπορεί να είναι ασύλληπτο αυτό που κάνω εγώ». Μαθαίνω ότι οι γονείς και τα δύο αδέρφια του δεν είχαν ποτέ «ειδική» συμπεριφορά απέναντί του. Δεν έκαναν τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από το να τον ακούν προσεκτικά να μιλάει για τις επιθυμίες και τα όνειρά του, να συζητάνε μαζί του, να τον υποστηρίζουν σε όλα. Οι δυσκολίες της καθημερινότητας φυσικά είναι εδώ. Ο Νάσος δεν έχει αυτονομία. Δεν μπορεί να πάρει το αυτοκίνητο να πάει μόνος στην προπόνησή του. Και πέραν του αθλητισμού, στο πανεπιστήμιο, τίποτα δεν ήταν απλό. Μου περιγράφει χαρακτηριστικά: «Σκέψου να πρέπει να περιγράψεις στη βιολογία μια καρδιά, αλλά να μην έχεις δει ποτέ πώς είναι. Θυμάμαι να ζητάω από τους καθηγητές να μου κάνουν σχέδια με το δάχτυλό τους στην παλάμη μου για να μπορέσω να κατανοήσω, να αντιληφθώ τι λένε». Ωστόσο, όπως φαίνεται, λύσεις βρίσκονται, κατάλληλες μέθοδοι επινοούνται και όλα προχωράνε.

Το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Λονδίνο το 2017 ήταν ο πρώτος σημαντικός αγώνας του. Ήταν μόλις 17 ετών και μου αφηγείται ότι, χωρίς να πολυκαταλαβαίνει τι γίνεται, πορευόταν με σημαία του το πάθος να αγωνιστεί. Κατάφερε να βγει δέκατος και απογοητεύτηκε. Στη συνέχεια πείσμωσε και αφοσιώθηκε στη βελτίωση των επιδόσεών του. Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα το 2018 κέρδισε το χρυσό μετάλλιο και έγινε ο νεότερος πρωταθλητής Ευρώπης. Το 2019 ήταν η πιο δύσκολη χρονιά του, γιατί η όρασή του επιδεινώθηκε ραγδαία. Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Ντουμπάι δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα επειδή πλέον δεν έβλεπε καθόλου. Μετά από αυτό ξεκίνησε να τρέχει με οδηγό. Το 2021, με την πρωτιά στους Παραολυμπιακούς, ένιωσε δικαίωση και πήρε δύναμη. Ποιο είναι το πολυτιμότερο κέρδος που αποκομίζει από κάθε σταθμό στην πορεία του; Μέχρι τώρα τουλάχιστον. «Κάθε νίκη έχει τη χαρά ότι δείχνω σε όλους τους ανθρώπους με αναπηρία ότι μπορούμε κι εμείς να πραγματοποιήσουμε τα όνειρά μας, αρκεί να το πιστέψουμε και να κάνουμε αυτό που λέει η καρδιά μας. Όπως θέλω και να συμβάλω στην ευαισθητοποίηση της κοινωνίας για την προσβασιμότητα και τη συμπερίληψή μας. Ξέρεις πόσες φορές μού έχει τύχει να ζητήσω βοήθεια στον δρόμο από κάποιον περαστικό και να αναρωτιέται τρομαγμένος π’ως γίνεται να μη βλέπει ένα νέο παιδί; Πολλές. Ας το αγκαλιάσουμε όλο αυτό… Γιατί έχουμε κι εμείς να προσφέρουμε πράγματα και πολλές φορές περισσότερα απ’ όσα νομίζετε», τονίζει.

Προσωπικά θεωρώ σπουδαία την ευγένεια, την καλοσύνη και τη δύναμη που εισέπραξα από αυτό το παιδί. Θεωρώ σπουδαίο επίσης ότι τον Δεκέμβριο του 2022, το γυμναστήριο του σχολείου στο οποίο φοίτησε μετονομάστηκε «Κλειστό Γυμναστήριο Αθανάσιος Γκαβέλας». Του το λέω και σχολιάζει χαμογελώντας με ικανοποίηση: «Το σχολείο μου με αγαπούσε και με αγαπάει πολύ! Ήταν τιμητικό και συγκινητικό για μένα αυτό που έκαναν. Εύχομαι σε κάθε παιδί που θα μπαίνει σε αυτό το γυμναστήριο να παίρνει έστω ένα μικρό μήνυμα για τη ζωή του». Αλήθεια, ο ίδιος ποιο θα ήθελε να είναι αυτό το μήνυμα; «Ότι, παρά τις δυσκολίες, αν έχουμε κάτι στο μυαλό και στην καρδιά μας, μπορούμε να το καταφέρουμε. Η δύναμη είναι στα χέρια μας».