the-x-file-χριστούγεννα-κάθε-μέρα-342360

Η Ελληνοαμερικανίδα σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ Φαίη Τσάκας κινηματογραφεί δύο κορίτσια προεφηβικής ηλικίας, 11 και 12 ετών, την Πέιτον και τη Λάιλα, να προωθούν καλλυντικά στα σόσιαλ μίντια. Είναι ανήλικες ινφλουένσερς με πάνω από 5000 ακολούθους. Οπως εξηγούν οι γονείς τους αν πετύχουν θα λυθεί το οικονομικό τους πρόβλημα. Θα απαλλαγούν από τη ρουτίνα μίας εργασίας με σταθερό ωράριο από τις 9 το πρωί ως τις 5 το απόγευμα.

Η ταινία «Χριστούγεννα κάθε μέρα», όπως είναι ο τίτλος του ντοκιμαντέρ μικρού μήκους, δείχνει τις δύο πρωταγωνίστριες να ξετυλίγουν βαριεστημένα προϊόντα που καταφτάνουν καθημερινά στο σπίτι τους σε μια αγροτική περιοχή της Αλαμπάμπα. Μάσκες ομορφιάς με γεύση σοκολάτα, κραγιόν και ποδήλατα γυμναστικής. Τα πρόσωπά τους αλλάζουν αμέσως έκφραση μόλις βρεθούν μπροστά στην κάμερα του κινητού. Τα ψεύτικα χαμόγελα τούς δίνουν μια αφύσικη, ενήλικη διάσταση. Αίφνης από παιδάκια γίνονται γυναίκες. Στο κείμενο που συνοδεύει το φιλμάκι της Τσάκας, αναφέρεται ότι το ένα τρίτο των κοριτσιών προεφηβικής ηλικίας θέλει να γίνει ινφλουένσερ.

Πρωταγωνίστριες, ακόλουθοι και καταναλωτές είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία ανήλικα παιδιά. Ποζάρουν, βλέπουν βιντεάκια με το κινητό ενσωματωμένο στο χέρι, ψωνίζουν. Οι εικόνες αυτές με φόντο την ονειρική φύση της Αλαμπάμα μοιάζουν απόκοσμες. Η σκηνοθέτης δεν κρίνει ούτε επικρίνει. Μόνο καταγράφει κι αφήνει εμάς, τους θεατές του ντοκιμαντέρ, να αποφασίσουμε.

Tην ίδια μέρα που παρακολούθησα τη σοκαριστική ταινία είδα το σχόλιο γαλλικού περιοδικού για τη 13χρονη κόρη του Νικολά Σαρκοζί, Τζούλια: «είναι πιο γυναίκα από ποτέ». «Μα είναι παιδί», αντέτειναν οι αναγνώστες, ενώ οι συντάκτες του σχετικού άρθρου έβλεπαν ομοιότητες με την Κάρλα Μπρούνι και προεξοφλούσαν καριέρα μοντέλου για τη μικρή. Στέκομαι αμήχανη μπροστά στο φαινόμενο. Προφανώς είναι ευθύνη των γονιών η σεξουαλικοποίηση ανήλικων κοριτσιών. Αν ψάξει κανείς τους ακόλουθους της Πέιτον και της Λάιλα βρίσκει αρκετούς ενήλικους άνδρες. Το προφίλ στο Ινσταγκραμ είναι ανοιχτό, δεν υπάρχει κάποιος τρόπος να ελεγχθεί ποιος καταναλώνει το περιεχόμενο του λογαριασμού τους.

Σε ένα από τα ειδεχθέστερα εγκλήματα που γνώρισε η Αμερική η Τζον Μπενέτ Ράμσεϊ δολοφονήθηκε άγρια σε ηλικία μόλις έξι ετών μέσα στο σπίτι της. Επαιρνε συστηματικά μέρος σε καλλιστεία, οι γονείς της κατηγορήθηκαν αρχικά ως δράστες και στη συνέχεια ως ηθικοί αυτουργοί στο έγκλημα. Αυτό συνέβη το 1996, όταν δεν υπήρχαν ακόμη σόσιαλ μίντια και ινφλουένσερς. Η Λολίτα του Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ γράφτηκε το 1955, το φαινόμενο δεν είναι δηλαδή καινούριο. Τα εργαλεία έχουν αλλάξει και πολλαπλασιάζουν το πρόβλημα. Το λυπηρό είναι πως στην εποχή του #metoo δεν έχει απονομιμοποιηθεί η βίαιη ενηλικίωση ειδικά των κοριτσιών, ούτε έχει βρεθεί ο τρόπος να προστατευτούν τα παιδιά να μείνουν παιδιά.

MHT