the-x-file-είμαι-τα-data-μου-266976

Χθες κατέβασα μια εφαρμογή που μετράει τους παλμούς μου. Βάζω το δάχτυλό μου μπροστά στο φακό της φωτογραφικής μηχανής του κινητού και για μερικά δευτερόλεπτα καταγράφεται ο χτύπος της καρδιάς μου. Στο τέλος ο αριθμός 62 εισέρχεται στο ιατρικό ιστορικό μου. Μεθαύριο θα μπορώ να συγκρίνω. Αν με έπιασε ταχυπαλμία (από τρέξιμο, αγωνία ή έρωτα) ή αν επιβραδύνθηκε από την παρατεταμένη νωθρότητα. Στην επίδοση της ημέρας θα συμπληρωθεί 75 ή 57. Το τηλέφωνό μου μετράει όμως και την ασυμμετρία στα βήματά μου, τις θερμίδες που κατανάλωσα, τις καταναλωτικές μου συνήθειες, αν αγαπώ τον κορεατικό ή σουηδικό κινηματογράφο, αν ενδιαφέρομαι να αγοράσω καινούριο κρεβάτι ή πλαστικά πέδιλα για να μην πατάω αχινούς. Η προσωπικότητα μου σκιαγραφείται από τα data μου.

Σύμφωνα με άρθρο του Nτέιβιντ Μαρτσίζι στους New York Times, «τροφοδοτούμε απρόσωπα συστήματα με τις ζωές μας και αισθανόμαστε ότι έχουμε όλο και λιγότερο έλεγχο πάνω στον τρόπο λειτουργίας τους». Δεν καταλαβαίνουμε καν τι συμβαίνει, αποκτούμε μια μεταφυσική, ενίοτε φοβική σχέση με την τεχνολογία εξαιτίας ακριβώς αυτής της άγνοιας. Συχνά μιλάω στο σπίτι με μια φίλη μου και η Alexa μουρμουρίζει κάτι ακατάληπτο. Σκέφτομαι ότι χρειάζομαι κάτι και μετά από λίγα λεπτά εμφανίζεται διαφήμιση της «ανάγκης μου»! Τι έγινε; Διαβάζει τη σκέψη μου; Μήπως είχα γκουγκλάρει σε ανύποπτο χρόνο ότι θέλω να αγοράσω μια τροχήλατη κρεμάστρα; Δεν είμαι σίγουρη και δεν καταλαβαίνω πώς ακριβώς «δουλεύει» η υπόθεση των metadata. Σε τι ακριβώς συναινώ κάθε φορά που βιάζομαι να ανοίξω μια σελίδα στο Ιντερνετ και βαριέμαι να διαβάσω τα «ψιλά γράμματα»; Πως δημιουργείται το «πιστωτικό σκορ», μια έννοια βγαλμένη από επεισόδιο του Black Mirror; Πώς μπορεί να επηρεάσει ένα αίτημα για στεγαστικό δάνειο από τράπεζα π.χ.;

Κατά τον Μαρτσίζι, όλα αυτά δημιουργούν ένα τεράστιο δημοκρατικό έλλειμμα. «Εχουμε χάσει τελείως την εποπτεία. Είμαστε στην Αγρια Δύση, σε ένα εξαιρετικά ανεξέλεγκτο πεδίο, όπου η ανισότητα συσσωρεύεται», επισημαίνει. Θυμόσαστε το GDPR; Όταν όλοι συμπληρώναμε πριν λίγα χρόνια τη σχετική φόρμα αν θέλουμε να λαμβάνουμε μέιλ από συγκεκριμένο αποστολέα ή όχι για να προστατεύσουμε τα προσωπικά μας δεδομένα; Σήμερα ηχεί ανάμνηση βγαλμένη από την εποχή της βιντεοκασέτας.