Κλασικές μεταφράσεις

Αν και η προοπτική φάνταζε συναρπαστική, η επιλογή της Αθήνας για το Cruise 2022 show ήταν μια δύσκολη, γεμάτη προκλήσεις απόφαση για την Chiuri. Ως Ιταλίδα, με πατέρα από τη Νότια Ιταλία, τη Μεγάλη Ελλάδα, είχε μελετήσει κλασικά έργα στο σχολείο. Η δική της κουλτούρα ήταν πάντα συνδεδεμένη με την ελληνική, η οποία με τη σειρά της είχε βάλει τα θεμέλια του ευρωπαϊκού πολιτισμού εν γένει. Στον Dior, το moodboard της συλλογής εξελίχθηκε σε ένα μίνι πανόραμα από δυνατές αναφορές και επιρροές, από τον Αλεξανδρινό συλλέκτη Αλέξανδρο Ιόλα και τη σουρεαλιστική ματιά του Giorgio de Chirico μέχρι τις avant-garde φωτογραφίες της Ελλάδας του Herbert List και τις εικόνες της Isadora Duncan στον Παρθενώνα από τον φακό του Edward Steichen. Και, φυσικά, παρέμενε το ερώτημα γύρω από μια νέα ανάγνωση του αρχαιοελληνικού στιλ – ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο στον χώρο της μόδας, από τον Ισπανό Mariano Fortuny μέχρι τις Γαλλίδες Madeleine Vionnet και Madame Grès και τη δική μας Σοφία Κοκοσαλάκη, μεταξύ άλλων. Ένα αρχαιοελληνικό ένδυμα αποτέλεσε το αρχικό σημείο της συλλογής. «Υπάρχει ένα πολύ δυνατό στοιχείο μόδας στον ελληνικό πολιτισμό, το οποίο είναι ιδιαίτερα σύγχρονο σήμερα, και αυτό είναι ο πέπλος», εξηγεί η Chiuri. «Είναι ένα unisex, άφυλο και χωρίς μεγέθη ένδυμα, το οποίο μπορείς να ντραπάρεις γύρω από το σώμα ακριβώς όπως θέλεις εσύ. Αυτό δεν είναι κάτι που λέει πολλά για την εποχή μας;» Ανάμεσα στα πολλά looks της επίδειξης, ένας από το-πρωί-ως-το-βράδυ πέπλος σε ανακυκλωμένο νάιλον «απομακρύνθηκε» από προηγούμενες αρχαιοελληνικές ερμηνείες του οίκου, στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν πλισέ φορέματα πάνω από κορσέδες. Η διασταύρωση της δομής με την απαλότητα ήταν ένα από τα σημεία-κλειδιά της συλλογής Dior Cruise 2022. «Ήθελα η συλλογή να τονίσει Dior στοιχεία, όπως το σακάκι», παρατηρεί η Chiuri. «Ο Dior έχει να κάνει με το αρχιτεκτονικό design, όπου το σακάκι χτίζεται πάνω στο σώμα, ακριβώς το αντίθετο του αρχαιοελληνικού πέπλου. Οπότε σκέφτηκα να κάνω ένα σακάκι από μετάξι αφαιρώντας τη φόδρα, για να δημιουργήσω κάτι πολύ απαλό. Το ίδιο έκανα με την Dior φούστα, η οποία συνήθως έχει αρκετό όγκο. Είναι φοβερά ενδιαφέρον για έναν σχεδιαστή να σκεφτεί όλα αυτά τα στοιχεία, γιατί καμιά φορά ξεχνάμε ότι η μόδα είναι ένα project που δεν έχει να κάνει μόνο με το να φτιάχνει κάποιος πολύ όμορφα ρούχα».

Μια συνδετική «κλωστή» που διατρέχει την κολεξιόν είναι η ιδέα ενός ενδυματολογικού στιλ το οποίο κινείται αβίαστα ανάμεσα στο πιο σπορ και το απόλυτο γκλάμουρ. Για την Chiuri, αυτή η διττότητα ήταν εμπνευσμένη από τη Marlene Dietrich και τις γνωστές στιλιστικές της ασκήσεις μεταξύ goddess φορεμάτων και ανδρικών παντελονιών. Το αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, ήταν αρχαιοελληνικά πλισέ φορεμένα με γαλότσες. Η αθλητική ιστορία του Καλλιμάρμαρου ήταν άλλος ένας κρίσιμος παράγοντας, καθώς αυτή η Cruise συλλογή εξερεύνησε την αρχαία ιδέα του ρητού «νους υγιής εν σώματι υγιεί». Για την Ιταλίδα σχεδιάστρια είχε επίσης να κάνει με το πώς ερμηνεύεται το ρητό σήμερα, σε μια περίοδο όπου ο πλανήτης ελπίζει να ξεκινήσει να βγαίνει από την πανδημία.

Μαρακές – Λέτσε – Αθήνα

Στα βήματα των προηγούμενων επιδείξεων Dior Cruise, στο Μαρακές και στο Λέτσε, στην Ιταλία, η εκδήλωση της Αθήνας προσέφερε πλούσιο υλικό για τον συνεχιζόμενο διάλογο του οίκου με διαφορετικούς πολιτισμούς και παραδόσεις. «Το maison μού προσφέρει αυτή την καταπληκτική δυνατότητα να ξεκινήσω συζητήσεις μέσα στο ευρύ πλαίσιο της μόδας», μου λέει η Chiuri. «Είναι μια τεράστια έκταση, γιατί η μόδα έχει να κάνει με το σύγχρονο, με την ευκαιρία να γνωρίσεις τον άλλο, να ανακαλύψεις άλλου είδους τεχνοτροπίες και να κατανοήσεις διαφορετικές στάσεις ζωής». Οι δημιουργικές ανταλλαγές μεταξύ της Ιταλίδας δημιουργού, της γαλλικής «υπερδύναμης» στον χώρο της πολυτέλειας και της Ελλάδας ξεκίνησαν λίγους μήνες πριν από την επίδειξη, όταν η Chiuri μαζί με μέλη του επιτελείου της επισκέφθηκαν την Ελλάδα σε μια ανιχνευτική αποστολή, ερχόμενοι σε επαφή με την εγχώρια ενδυματολογική παράδοση μέσω μουσείων και ατελιέ. Τα αποτελέσματα της έρευνας ήταν εμφανή στη λιτή πασαρέλα του Καλλιμάρμαρου: στον ελληνοράπτη, με βάση το Άργος, Άρη Τζονευράκη ανατέθηκε η δημιουργία ενός ρευστού σακακιού Bar και μιας Dior Book Tote, η παραγωγική μονάδα μεταξιού Silk Line προσκλήθηκε να ερμηνεύσει ξανά signature Dior μοτίβα όπως το pied–de–poule, ενώ ο master σχεδιαστής καπέλων Stephen Jones συνεργάστηκε με το πειραιώτικο ατελιέ καπέλων Τσαλαβούτας και τη Νηματουργία Μέντης-Αντωνόπουλος (ΝΗ.Μ.Α.) του Μουσείου Μπενάκη για τη δημιουργία μιας σειράς ελληνικών ναυτικών καπέλων – τα οποία η Chiuri αγαπάει ιδιαίτερα. Η δημιουργός συνεργάστηκε επίσης με την καλλιτέχνιδα Χριστιάνα Σούλου, η οποία εργάστηκε πάνω σε έργα που τοποθετήθηκαν πάνω σε υφάσματα και παρουσιάζουν ελληνικές μυθολογικές γυναικείες φιγούρες, όπως η Πηνελόπη, η Αριάδνη και η Αράχνη – όλες συνδεδεμένες μέσω του υφάσματος και της ιδέας της μεταμόρφωσης. «Πολλοί είναι εκείνοι, συμπεριλαμβανομένων των νέων, που έχουν εμμονή με τα ρούχα. Όμως δεν γνωρίζουν πραγματικά τι υπάρχει πίσω από όλη αυτή την αριστοτεχνία», τονίζει η Chiuri. «Υπάρχει το ταλέντο, υπάρχουν οι άνθρωποι, αλλά χρειάζεται επίσης χρόνος για να γίνουν όλα αυτά. Γιατί, τελικά, έχει να κάνει με το ανθρώπινο άγγιγμα».

Γυναικεία δύναμη Η συλλογή Cruise 2022 έδωσε ακόμα μία ευκαιρία στη σχεδιάστρια να εξερευνήσει ένα από τα κεντρικά της οράματα στον γαλλικό οίκο. Αν ο Christian Dior χάρισε στις γυναίκες ομορφιά, η πρώτη γυναίκα σχεδιάστρια του οίκου προσέθεσε το στοιχείο της γυναικείας ενδυνάμωσης. Και αν η συλλογή της Αθήνας εξελίχθηκε σε μια τύπου προσωπική οδύσσεια για την Chiuri, η ερμηνεία της σε σχέση με τη διαδρομή προς την Ιθάκη είχε περισσότερο να κάνει με τη δυνατή, σοφή και επίμονη Πηνελόπη, παρά με τον αναγνωρισμένο παγκοσμίως ήρωα Οδυσσέα. «Έχω εμμονή με την ελληνική προϊστορία και πιστεύω ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε τον μυθολογικό κόσμο μέσα από ένα φεμινιστικό πρίσμα», σημειώνει. «Αυτό ήταν το όνειρό μου σε σχέση με το project. Το ξέρω ότι είναι δύσκολο, όμως η δική μου άποψη ήταν να προωθήσω το αρχέτυπο της Μητέρας Γης. Είναι το επιχείρημα της ζωής μου. Θα ήθελα να μιλήσω γι’ αυτό με έναν ποπ τρόπο, ώστε οι νεότερες γενιές να αρχίσουν να βλέπουν τη μυθολογία με διαφορετικό μάτι». Η μινωική Θεά των Φιδιών ήταν άλλη μία φιγούρα-κλειδί σε σχέση με την έμπνευση της συλλογής – τόσο για τις ενδυματολογικές της επιλογές όσο και για τα πιστεύω της γύρω από τον κύκλο της ζωής. «Για μένα, δύναμη σημαίνει ευθύνη, όχι να είσαι πάνω από τους άλλους, κάτι το οποίο σχετίζεται με την πατριαρχική άποψη περί δύναμης. Δύναμη σημαίνει να φροντίζεις τους άλλους. Στενοχωριέμαι όταν βλέπω γυναίκες που βιώνουν μέσα τους αυτή την πατριαρχική άποψη. Γιατί ακριβώς εκεί βρίσκεται το πρόβλημα», τονίζει. Στο Καλλιμάρμαρο η έμπνευση ήρθε κοντά με την τέχνη και την τεχνοτροπία, και μαζί όλα τα δημιουργικά θραύσματα έχτισαν μια ολιστική προσέγγιση. Η κολεξιόν Dior Cruise 2022 αναμένεται στα καταστήματα και σε ψηφιακές πλατφόρμες στα τέλη Οκτωβρίου. Στο μεταξύ, τα μηνύματά της βρίσκονται εκεί έξω. Υπάρχει ένα ελληνικό ιδεώδες το οποίο η Chiuri πιστεύει ότι δεν εφαρμόζεται στη μόδα, και αυτό είναι η δημοκρατία. «Νομίζω ότι κάνουμε ένα τεράστιο λάθος, και αυτό είναι η ψευδαίσθηση ότι η μόδα πρέπει να είναι δημοκρατική. Η μόδα δεν είναι δημοκρατική», λέει. «Τι σημαίνει αυτό; Μιλάμε για πράγματα υψηλής ποιότητας, τα οποία όμως δεν χρειάζεται να αγοράσεις για να τα εκτιμήσεις. Επισκέπτεσαι ένα μουσείο και απολαμβάνεις ένα έργο τέχνης, δεν είναι αναγκαίο να το έχεις και σπίτι σου. Υπάρχει αυτή η ιδέα, γενικά, ότι για να εκτιμήσεις κάτι, πρέπει να το αποκτήσεις. Μου ασκήθηκε κριτική όταν έκανα το T–shirt We should all be feminists. Δεν σήμαινε απαραίτητα ότι ήθελα να πουλήσω T–shirts, αλλά να στείλω ένα μήνυμα». Το πολυεπίπεδο μήνυμα της δημιουργού που εστάλη από το Καλλιμάρμαρο ελήφθη καθαρά. Και τώρα που το τεράστιο Cruise ’22 project τελειώνει, ίσως η Chiuri μπορεί να επιστρέψει σε μια άλλη γνώριμη όψη της Ελλάδας, μια χώρα που επισκέφθηκε για πρώτη φορά με φίλους όταν αποφοίτησε. Πέρυσι έκανε διακοπές en famille στη Φολέγανδρο, ενώ μια οικογενειακή επίσκεψη στα Μετέωρα βρίσκεται σταθερά στη bucket λίστα της. Για την ώρα, όμως, η επικείμενη συλλογή υψηλής ραπτικής την καλεί πίσω στο ατελιέ. Έξω από το Καλλιμάρμαρο, μια Ελληνίδα μαμά και κόρη την πλησιάζουν και τη συγχαίρουν στα γαλλικά. Εκείνη χαμογελά γενναιόδωρα καθώς ποζάρει μαζί τους για μια σέλφι. «Πάντα αισθανόμουν καλά στην Ελλάδα», μου λέει πριν αποχαιρετιστούμε. «Νωρίτερα σήμερα, καθώς ερχόμουν στο Στάδιο για την επίδειξη, έλεγα ότι έχω την αίσθηση ότι πλέον ζω στην Αθήνα. Έχουμε πολλά κοινά, μεταξύ των οποίων και τον τρόπο ζωής μας. Είναι αδύνατο να μην αισθάνομαι ότι είμαι στο σπίτι μου».