«Η μόδα έχει να κάνει με το να είσαι εντέλει γυμνός», είχε πει η Vivienne Westwood τη μοναδική φορά που απάντησε στην ερώτηση «τι είναι η μόδα;». Οι συλλογές για το Φθινόπωρο/Χειμώνα 2022 και την Άνοιξη/Καλοκαίρι 2023 περιλαμβάνουν στην πλειονότητά τους δημιουργίες που είναι πολύ κοντά σε αυτόν τον ορισμό – δημιουργίες που αφήνουν εκτεθειμένο περισσότερο δέρμα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην ιστορία της πρόσφατης μόδας. Τα μοντέλα που περπάτησαν σε αυτές τις πασαρέλες μπορεί να θύμιζαν την Εύα, καλυμμένη με τα απολύτως απαραίτητα μετά το προπατορικό αμάρτημα και τον διωγμό της από τον Κήπο της Εδέμ, αλλά η αίσθηση που μου άφησαν οι αποκαλυπτικές δημιουργίες είναι εκείνη μιας Νέας Εδέμ, την οποία πλάθει με τον νου της η σύγχρονη γυναίκα και προς την οποία βαδίζει πετώντας σιγά σιγά από πάνω της όσα ρούχα και στερεότυπα σχετικά με το φύλο και το σώμα της τη βαραίνουν. Η λέξη «Εδέμ», εξάλλου, είναι η ελληνική απόδοση της εβραϊκής «Έντεν», που σημαίνει απόλαυση. Μήπως, λοιπόν, αυτές οι συλλογές είναι ένα τεράστιο βήμα στον αγώνα να απολαμβάνουμε το σώμα μας και να αποκτάμε την ελευθερία έκφρασης μέσα από τη μόδα, εκθέτοντας όχι μόνο το δέρμα μας όπως και όσο εμείς θέλουμε, αλλά και την ταυτότητά μας ως γυναίκες;
Η έκθεση του δέρματος στις γυναικείες συλλογές των τελευταίων δύο σεζόν δίνει την εντύπωση πως δεν γίνεται για να προκαλέσει το ανδρικό βλέμμα. Όπως είπε και η Sarah Burton, η καλλιτεχνική διευθύντρια του οίκου Alexander McQueen, για τη Spring 2023 συλλογή της, «νιώθω πως οι γυναίκες ντύνονται για τις γυναίκες. Δεν πρόκειται για το ανδρικό βλέμμα. Ήθελα να αγκαλιάσω τη γυναικεία φόρμα – να κάνω τομές στα ρούχα με μια αναλυτική προσέγγιση». Η Burton άντλησε έμπνευση τόσο από τα αρχεία του οίκου και τις συλλογές του Alexander McQueen –όπως μαρτυρά η ανανεωμένη εκδοχή των πολύ χαμηλοκάβαλων παντελονιών bumsters που είχαν παρουσιαστεί στην πρώτη συλλογή του αλησμόνητου σχεδιαστή–, όσο και από τον διάσημο πίνακα του Ιερώνυμου Μπος Ο κήπος των επίγειων απολαύσεων – στο αριστερό πάνελ του τρίπτυχου απεικονίζεται ο Κήπος της Εδέμ με τους πρωτόπλαστους, στο δεξί τα βασανιστήρια της κόλασης, ενώ το κεντρικό αποτελείται από μια φαντασμαγορία ευφάνταστων πλασμάτων και σκηνικών, κάνοντας τον Αμερικανό συγγραφέα φαντασίας Peter S. Beagle να σχολιάσει πως είναι «ένα μέρος γεμάτο με τον μεθυστικό αέρα της τέλειας ελευθερίας». Η Burton χάρισε φέτος στις γυναίκες μια συλλογή που αποπνέει αυτόν τον αέρα, ενώ ο Prabal Gurung δήλωσε για την τελευταία συλλογή του ότι, εν μέσω όσων συμβαίνουν που ανατρέπουν βασικά δικαιώματα των γυναικών και επιβάλλουν τον έλεγχο στο σώμα και στις αποφάσεις τους –όπως συνέβη με την ανατροπή του Roe v. Wade–, δημιούργησε ρούχα για γυναικείους χαρακτήρες που θέλουν να ξεχωρίζουν με την εμφάνισή τους, αλλά όχι να λογοδοτούν γι’ αυτήν.
Όπως ανέφερε σε σχετικό άρθρο της για τη νέα «γυμνή μόδα» η Vanessa Friedman, κριτικός και διευθύντρια μόδας των New York Times, σύμφωνα με τη μηχανή αναζήτησης μόδας Tagwalk υπήρχαν στις φετινές συλλογές 333% περισσότερες χαμηλοκάβαλες φούστες και 78% περισσότερα χαμηλοκάβαλα παντελόνια σε σχέση με πέρυσι, ενώ τα εσώρουχα ήταν κατά 15% πιο εμφανή κάτω από τα ρούχα και οι διαφάνειες κατά 10% περισσότερες. To brand Miu Miu, που λάνσαρε για πρώτη φορά το trend της micromini φούστας στη συλλογή Spring 2022, αναδείχθηκε ως brand της χρονιάς από το report της εταιρείας Lyst, σύμφωνα με τα δεδομένα που συλλέγει από τους 200 εκατ. χρήστες της, ενώ το κλείσιμο του show Coperni, όπου οι σχεδιαστές «έντυσαν» με ένα λευκό φόρεμα από σπρέι πάνω στην πασαρέλα τη σχεδόν ολόγυμνη Bella Hadid, αναδείχθηκε ως η πιο viral fashion στιγμή της φετινής χρονιάς. Ο Glenn Martens, καλλιτεχνικός διευθυντής της Diesel, κατάφερε να κερδίσει τον τίτλο του logo της χρονιάς, αφού σχεδίασε μια δερμάτινη ζώνη-φούστα με το εμβληματικό Dlogo του brand. Το trend της χρονιάς σύμφωνα με το Lyst ήταν το Barbiecore, η αισθητική που μπλέκει με διασκεδαστικό θράσος τον φούξια κόσμο της Barbie, των ’80s και του Y2K, της μόδας δηλαδή από τη δεκαετία του 2000 που αποθέωσε η Blumarine στις τελευταίες συλλογές της, αλλά και ο Versace, με την ιέρεια του 2000s στιλ Paris Hilton καλεσμένη να περπατήσει στο σόου. Η διαφορά είναι ότι οι γυναίκες που υιοθετούν τώρα το Barbiecore στιλ αντιστέκονται σθεναρά στον χαρακτηρισμό τους ως ελαφρόμυαλες bimbo και μπορούν να συνθλίψουν τον αντίλογο με τα Valentino PP Pink Discobox platform pumps τους. Ο Maximilian Davis, πάλι, έκανε το ντεμπούτο του ως καλλιτεχνικός διευθυντής του Ferragamo με τη συλλογή Spring ’23, με σημαία του το πιο τολμηρό κόκκινο και διαφάνειες με dégradé λεπτομέρειες, εμπνευσμένες από τη δύση και την ανατολή του ήλιου – με νέα, ανοιχτόμυαλα ταλέντα στο τιμόνι μεγάλων οίκων ανατέλλει σίγουρα η ελπίδα.
Και αν όλα αυτά τα παραδείγματα μας έκαναν να προβληματιστούμε για το κατά πόσο επανέρχεται στη μόδα το heroin–chic αδύνατο σώμα, πληθώρα σχεδιαστών παρουσίασαν αποκαλυπτικές δημιουργίες πάνω σε γυναίκες με όλους τους σωματότυπους και τις ηλικίες, θυμίζοντας τα γυμνά, με γωνίες και καμπύλες, εκτεθειμένα στον χρόνο και στην αλήθεια σώματα που αποθέωναν στους πίνακές τους ο Egon Schiele, ο Gustav Klimt και ο Lucian Freud, αντί για αγγέλους της Victoria’s Secret. Μερικά ηχηρά παραδείγματα που προβάλλουν την ομορφιά κάθε σώματος είναι οι σχεδιαστές των brands Eckhaus Latta, Ottolinger, Collina Strada και Prabal Gurung μεταξύ άλλων, ενώ και η Nensi Dojaka, η οποία φημίζεται για τις αποκαλυπτικές δημιουργίες της από εφαρμοστά και see–through φορέματα με τις χαρακτηριστικές lingerie λεπτομέρειες, συμπεριέλαβε στην τελευταία συλλογή της μοντέλα όπως η Paloma Elsesser και η Jill Kortleve για να τις αναδείξει. Για τα jeans της Spring ’23 συλλογής της με αισθητική επηρεασμένη από τα 2000s, η Collina Strada συνεργάστηκε με την εταιρεία Unspun, η οποία χρησιμοποιεί τεχνολογία για να σκανάρει το σώμα, προκειμένου να σχεδιάζονται κατά παραγγελία ρούχα από ντένιμ – «ήθελα πραγματικά να κάνω μια συλλογή για όλους τους σωματότυπους, ήταν σημαντικό για μένα», δήλωσε σχετικά η σχεδιάστρια του brand, Hillary Taymour. Ένα αιθέριο ροζ φόρεμα στη συλλογή Collina Strada κρεμόταν από το σκουλαρίκι στο γυμνό στήθος του μοντέλου, νεύμα σε παλαιότερη δημιουργία του Thierry Mugler από τη συλλογή του Spring ’98 Couture – και αν κάποιος αποθέωσε το αχαλίνωτο γυναικείο σεξαπίλ που πηγάζει από τον έλεγχο του σώματος, της ταυτότητας και της σεξουαλικότητας, αυτός ήταν ο Mugler. Για τον Mike Eckhaus, τον έναν από το δίδυμο σχεδιαστών του Eckhaus Latta, το σεξαπίλ στα σόου τους έχει να κάνει με το να έχουμε τον έλεγχο της ταυτότητάς μας.
