Τη συναντάω στο γνωστό πια σημείο, ένα καφέ στη γειτονιά της, την πλατεία Μαβίλη. Είναι πάλι στο τρέξιμο… Πρόβες με τον Σταύρο Ξαρχάκο για τις παραστάσεις στο Παλλάς -που μαθαίνω ότι θα επαναληφθούν και το καλοκαίρι, αλλά δεν ξέρουμε ακόμη λεπτομέρειες-, πρόβες για τη μουσική παράσταση Αλλά-Ζώ στη Θεσσαλονίκη και παράλληλα τρέξιμο με την κυκλοφορία των νέων της τραγουδιών. Τη βλέπω παλλόμενη και καίγομαι να σχολιάσω το γεγονός ότι, πράγματι, «Αλλά-ζει», αλλά με προλαβαίνει: «Ο Σταύρος Ξαρχάκος είναι ένα πλάσμα που, πέρα από το μεγαλειώδες αποτύπωμά του, είναι γεμάτος πάθος, δύναμη, ερωτισμό, ενέργεια. Αυτό είναι η μουσική. Μια ανάταση, ένας στοχασμός. Και παράλληλα ζω την αλλαγή… Νέος στίχος, νέος ήχος, νέα παιδιά, ανάγκη για επικοινωνία και εξωστρέφεια. Μου αρέσουν τα παράλληλα σύμπαντα και νιώθω τυχερή που η ζωή μού επιτρέπει να τα συνδυάζω».
Πράγματι, η Ελεωνόρα Ζουγανέλη έχει είτε συνεργαστεί είτε καταπιαστεί με κάποια από τα ιερότερα τέρατα του ελληνικού στίχου και της μουσικής. Θυμίζω: Κώστας Λειβαδάς, Θάνος Μικρούτσικος, Μάνος Χατζιδάκις, Μίνως Μάτσας, Σταύρος Ξαρχάκος. Τη ρωτάω γιατί πιστεύει ότι της αναθέτουν τόσο συχνά τέτοιο βαρύ μουσικό έργο και απαντά: «Ίσως επειδή το μόνο που έχω ονειρευτεί είναι να είμαι τραγουδίστρια. Το μόνο που θέλω είναι να τραγουδάω χωρίς ταμπέλες, χωρίς στεγανά. Και απολαμβάνω πολύ να με αντιμετωπίζουν ως μεσάζοντα, ως κάποια που της αναθέτουν να ερμηνεύει το μουσικό έργο σπουδαίων δημιουργών. Αυτό ήταν το όνειρο της ζωής μου και νιώθω ευγνωμοσύνη που σε έναν βαθμό το έχω καταφέρει».
Άραγε, τι την ώθησε να κάνει αλλαγές στη μουσική και στη ζωή της; Είναι ο έρωτας; Είναι η φυσική ροή των πραγμάτων; Είναι ο κόσμος που αλλάζει; Πάνω σε αυτό σχολιάζω ότι, όσο εκείνη τραγουδάει με τον Ξαρχάκο και την Αρβανιτάκη, ένα θρασύ και δυναμικό κοινό αποφασίζει ποιο τραγούδι θα κάνει επιτυχία και ποιο όχι, με κριτήριο το χορευτικό που θα εμπνεύσει στο TikTok. Την αγχώνει αυτή η ψαλίδα; «Ναι, κάποια στιγμή με άγχωσε πολύ. Έκανα σκέψεις για το πού πάω, πώς θα μπορέσω να παραμείνω επίκαιρη, δεν θέλω να κάνω εκπτώσεις… Μετά, το πήρα λίγο αλλιώς – εξ ου και οι αλλαγές που λέγαμε. Είπα πως ό,τι μπορώ να κάνω με ειλικρίνεια απέναντι στον εαυτό μου και σε ακολουθία με αυτό που συμβαίνει, θα το κάνω και όπου με βγάλει. Προσπαθώ να βρω τον δικό μου χώρο μέσα σε αυτή τη νέα πραγματικότητα. Κι εγώ είμαι σε δοκιμαστική φάση. Ξέρω ότι τα μαθήματα της ζωής μου είναι στη μουσική, όχι στο TikTok. Το κάθε TikTok το παρατηρώ με περιέργεια, περισσότερο για να ανακαλύψω τι έχουν βρει οι νέοι άνθρωποι σε αυτό».
Και κάπου εδώ, μόνο αφού έχουν έρθει στο τραπέζι μας κρασί και πατατάκια, πατάμε το record…
Τελευταία φορά που τα είπαμε, ήταν μέσα στην πανδημία. Ποιο είναι το πιο σημαντικό γεγονός της ζωής σου από τότε μέχρι σήμερα;
Ότι έχω δει τον εαυτό μου αλλιώς και θέλησα να κάνω μια νέα εκκίνηση σε πολλά πράγματα. Ισορροπώντας λίγο το μέσα μου, έπαψα να φοβάμαι να βγω από την ασφάλειά μου. Σε ό,τι αφορά το καλλιτεχνικό κομμάτι, σκέφτηκα ότι ίσως είναι η ώρα να μετακινηθώ από την πεπατημένη μου και ακόμα και τώρα, μετά από καιρό, απολαμβάνω αυτή την απόφασή μου και τις αλλαγές που έφερε.
Ποια είναι η πεπατημένη που αποφάσισες να αφήσεις πίσω καλλιτεχνικά;
Το βασικότερο είναι ότι ξαφνικά ένιωσα την ανάγκη να κάνω επιλογές χωρίς το βάρος της υπερβολικής σκέψης που κουβαλούσα μέχρι σήμερα. Αναζήτησα τον χαμένο μου αυθορμητισμό, θέλησα να νιώσω τον ενθουσιασμό και την ανεμελιά του ξεκινήματός μου, όταν δοκίμαζα πράγματα χωρίς να πρέπει να απολογηθώ σε κάποιον, χωρίς να με βασανίζει το ερώτημα αν θα κάνω επιτυχία ή αν θα αρέσω στο κοινό μου. Αυτή η διάθεση έφερε μια σειρά αλλαγών. Άλλαξα συνεργάτες, κάποιους μουσικούς μου, δισκογραφική εταιρεία, ακόμα και ο ήχος στα νέα μου κομμάτια που μόλις κυκλοφόρησαν είναι ανανεωμένος.
Σου αρέσουν οι αλλαγές γενικά;
Ναι, μου αρέσουν. Τις φοβάμαι πολύ και ταυτόχρονα μου αρέσουν πολύ. Με τρομάζουν κυρίως οι αλλαγές που αφορούν τους ανθρώπους. Δεν θέλω να πληγώνω ούτε να πληγώνομαι, ενώ ξέρω ότι και αναπόφευκτο είναι και δημιουργικό.
Σε τι διαφέρουν, λοιπόν, τα νέα σου τραγούδια;
Έχω τραγουδήσει πάρα πολλά είδη μουσικής και δεν θέλω να αλλάξει αυτό. Έχω αγγίξει το λαϊκό, που το λατρεύω, μεγάλους συνθέτες που μου έχουν προσφέρει δώρα – γενικά, ο ελληνικός στίχος και η ελληνική σκέψη με έχουν διαμορφώσει, και νιώθω ευτυχής γι’ αυτό. Τώρα είχα την ανάγκη να κάνω κάτι πιο εξωστρεφές. Πρόκειται για πέντε νέα τραγούδια των Σάννυς Μπαλτζή, Ελένης Φωτάκη, Γεράσιμου Ευαγγελάτου, σε μουσική Γκοτιέ Βελισσάρη, μέσα από τα οποία ξαναπαίζω με μια πιο παιχνιδιάρικη πλευρά του εαυτού μου, που είχα αφήσει λίγο πίσω. Αυτά τα τραγούδια με κάνουν να νιώθω ότι είμαι ξανά το κορίτσι που έχει βγει έξω και ψάχνεται με όσα το καίνε, με όσα είναι η ζωή.
Αυτή η ψυχολογία κάπως ταυτίζεται και με την προσωπική σου ζωή αυτή την περίοδο; Περιγράφεις ένα κορίτσι κοντά στον έρωτα.
Ο έρωτας πάντα υπάρχει στη ζωή μου με έναν τρόπο και είναι ζωτικής σημασίας για μένα. Το θέμα είναι σε ποια φάση θα τον πετύχεις και με ποιον τρόπο θα τον βιώσεις. Εγώ αυτή την περίοδο είμαι καλά στην προσωπική μου ζωή. Περνάω όμορφα, έχω ισορροπία και ένα γλυκό συναίσθημα να με ζεσταίνει. Επίσης, αισθάνομαι ελεύθερη. Μπορώ να εκφράσω όλα όσα ονειρεύομαι και χρειάζομαι στον σύντροφό μου, και αυτό με έχει κάνει να διεκδικώ αλλαγές και γύρωγύρω, στην υπόλοιπη ζωή μου.
Άρα, το αίσθημα της ελευθερίας μέσα στη σχέση σου είναι που σου έχει δώσει αυτή την ώθηση;
Θα έλεγα όχι απλώς η ελευθερία, αλλά η αλήθεια. Το ότι μπορώ να είμαι ο εαυτός μου, και αυτό να είναι εντάξει και αρκετό. Γιατί ο εαυτός μου δεν είναι πάντα καλός και γλυκός. Μπορεί να είμαι και νευρική και απόλυτη και απότομη. Το να έχεις δίπλα σου έναν άνθρωπο που αντιλαμβάνεται πώς είσαι κάθε φορά και δεν το παίρνει προσωπικά είναι σπάνιο. Εγώ αυτή τη στιγμή το βιώνω, το απολαμβάνω, προσπαθώ να πάρω όλα τα καλά και να πορευτώ.
Έχεις ζήσει πολλές πλευρές του έρωτα. Σε ποια απ’ όλες νιώθεις πιο άνετα;
Νιώθω καλύτερα όταν είμαι ο εαυτός μου, δηλαδή τώρα. Αν μπορώ να είμαι όπως είμαι και να έχω έναν συνοδοιπόρο, είναι υπέροχο. Αν δεν μπορώ να είμαι ο εαυτός μου, σαφώς προτιμώ τη μοναξιά, την οποία ούτως ή άλλως την αγαπώ. Γι’ αυτό άλλωστε είμαι καλά μόνο όταν είμαι με κάποιον που μπορεί να σεβαστεί τον προσωπικό μου χρόνο. Αυτό δεν αφορά μόνο τον σύντροφό μου, αφορά και τους φίλους μου. Θεωρώ πολύτιμο το να περνάω χρόνο μόνη μου.
Σου έχουν στερήσει στο παρελθόν τον προσωπικό σου χρόνο;
Όχι. Ίσως επειδή μεγάλωσα σε μια οικογένεια όπου δεν ένιωθα ποτέ δεσμευμένη, δεν καταλαβαίνω καθόλου γιατί να χάσω κάτι που μου αρέσει. Ελευθερία είναι να κάνω αυτό που αγαπώ και αυτό που πιστεύω ότι θα με ισορροπήσει, ώστε, όταν σε συναντήσω, να χαμογελάσω και όχι να έχω μούτρα.
Πάντως, οφείλω να πω ότι μου φαίνεσαι πολύ πιο φωτεινή από την τελευταία φορά που σε συνάντησα.
Ναι, πέρασα μια δύσκολη φάση. Όμως, ξέρεις, εμένα μου αρέσει η ζωή και την αγαπώ, ακριβώς γιατί σ’ τα φέρνει όλα. Δεν θα ήθελα να μου πηγαίνουν όλα πάντα καλά. Και τώρα δεν περιμένω ότι η ζωή δεν θα μου ξαναφέρει αναποδιά. Προσπαθώ να γεύομαι τα πράγματα όταν είναι στην καλή τους ρότα, αλλά την περιμένω και την κακή και μετά πάλι την ανάκαμψη. Αυτή είναι η φυσική ροή των πραγμάτων. Απλώς πλέον ξέρω ότι η δυσκολία περνάει, δεν μένει για πάντα.
Αυτό είναι ένα από τα δώρα της ωριμότητας. Ο χρόνος κάτι σου δίνει, κάτι σου παίρνει, λένε.
Εμένα μόνο μου έχει δώσει. Μπορεί να έχω λιγότερες αντοχές, αλλά νιώθω πιο καλή σαν άνθρωπος, πιο ουσιαστική και πιο όμορφη.
Δεν σε αγχώνει το γήρας;
Με αγχώνει πολύ, αλλά με άγχωνε και στα 30. Και επειδή μέχρι τώρα νιώθω όλο και καλύτερα, λέω ότι μπορεί να φτάσω 60-70 και να είμαι ακόμη πολύ καλά!
Έχεις πει πολλές φορές ότι είχες πάντα μια δύσκολη σχέση με το σώμα σου. Παραμένει δύσκολη;
Έχει περάσει ένα μεγάλο διάστημα που τα πηγαίνουμε καλά. Δηλαδή, δεν παχαίνω, κάνω τη γυμναστική μου και είμαι καλά με τον εαυτό μου. Οπωσδήποτε έχει να κάνει και με την ψυχολογία. Γιατί συμβαίνει μέσα από το φαγητό να αντικαθιστούμε άλλα πράγματα. Το φαγητό είναι ούτως ή άλλως απόλαυση για μένα, αλλά πλέον το απολαμβάνω στον βαθμό που του αναλογεί, δεν το χρησιμοποιώ για να υποκαταστήσω άλλες απολαύσεις. Όσο πιο πολύ σου λείπει κάτι, τόσο πιο πολύ το αναζητάς αλλού. Έτσι γίνεται με τους εθισμούς και τις μανίες. Το ίδιο πράγμα συμβαίνει και στους ανθρώπους που καπνίζουν, πίνουν ή ακόμα γυμνάζονται μανιακά.
Πιστεύεις ότι το φως, η αποδοχή, ο έρωτας, έρχονται καρμικά μετά από ένα σκοτάδι;
Πιστεύω ότι ο κάθε άνθρωπος έχει τη δική του διαδρομή. Δεν υπάρχουν κανόνες. Εγώ έτυχε να ζήσω με πολλές διακυμάνσεις. Κάθε ψυχή έχει άλλες ανάγκες.
Σε λίγες μέρες είναι η Ημέρα της Γυναίκας. Τι σκέψεις κάνεις πάνω σε αυτό; Χρειάζεται αυτή η μέρα κατά τη γνώμη σου;
Κατά τη γνώμη, μου οι γυναίκες είναι αξιολάτρευτα πλάσματα. Παλεύουν, μεγαλώνουν παιδιά, εργάζονται, διεκδικούν, είναι δυναμικές, μυστήριες, γοητευτικές. Τις αγαπώ πολύ και νομίζω ότι και τα τραγούδια μου είναι πιο κοντά στη γυναικεία ιδιοσυγκρασία. Το θέμα δεν είναι η γιορτή, το θέμα είναι κάθε γυναίκα να τιμά και να εξελίσσει τον εαυτό της καθημερινά. Κι ας είναι η Ήμερα της Γυναίκας απλώς μια αφορμή συνάντησης μεταξύ φιλενάδων για να πιουν ένα ποτό.
Η Ελεονώρα Ζουγανέλη παρουσιάζει τα solo live της με τίτλο “Αλλά-ΖΩ” κάθε Τετάρτη στις 21:00 στο VOX.
