Λογική & Ευαισθησία: «Υπάρχουν παιδιά έτοιμα να συλληφθούν για μια αλλαγή»

Ψυχή της διακήρυξης, αλλά και του εφηβικού κινήματος, η διάσημη Σουηδή ακτιβίστρια Greta Thunberg. Τις ρωτώ αν, γνωρίζοντάς την, μπόρεσαν να αποκρυπτογραφήσουν το αληθινό πρόσωπο της 16χρονης επαναστάτριας που άλλοι αποκαλούν φαινόμενο και άλλοι όργανο σκοτεινών συμφερόντων. «Ήταν ένα πολύ γλυκό και ήρεμο κορίτσι με άποψη και πάθος. Κάναμε ουσιαστικές συζητήσεις μαζί της», λέει η Αριάδνη. Κάποιες απόψεις της, όμως, δεν είναι ακραίες; Όπως η προτροπή της να μη μετακινούμαστε με αεροπλάνα; «Όταν προσπαθείς να ξυπνήσεις συνειδήσεις, οφείλεις να είσαι ακραίος», τονίζει η Μαρία. «Το άκρο κινητοποιεί τη μέση και όταν έχεις να αντιμετωπίσεις ένα τόσο πολύπλοκο θέμα, όπως το περιβαλλοντικό, ο σκοπός καμιά φορά αγιάζει τα μέσα».

«Είναι σημαντικό να ξέρει ο κόσμος ότι όσα υποστηρίζουμε δεν είναι ανεφάρμοστα ή ουτοπικά, αλλά βασίζονται σε επιστημονικές απόψεις», θα μου ξεκαθαρίσει η Κλάρα, μαθήτρια της Β’ Λυκείου και Υπεύθυνη Επικοινωνίας του κινήματος. «Για την ακρίβεια, συνεργαζόμαστε στενά με έναν κορυφαίο επιστήμονα από το έγκυρο IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) και όσες αλλαγές επιδιώκουμε στηρίζονται σε επιστημονικά στοιχεία». Οι βασικές τους διεκδικήσεις είναι τρεις: διασφάλιση της κλιματικής δικαιοσύνης, συγκράτηση της ανόδου της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από το 1,5 βαθμό Κελσίου σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα και ενημέρωση με βάσει τα επιστημονικά δεδομένα.

«Επιθυμούμε έντονα έναν διάλογο με την κυβέρνηση», θα μου πει η Aurora, η οποία μετά από επίμονες προσπάθειες κατάφερε να αποβάλλει κάθε ίχνος πλαστικού από το κυλικείο του σχολείου της. «Έχουμε καταθέσει επιστολή με τα αιτήματά μας στην ελληνική Βουλή από τον περασμένο Μάιο, αλλά ακόμα δεν έχουμε απάντηση. Για μένα, βέβαια, η λύση δεν θα δοθεί μόνο κυβερνητικά. Η δύναμη του κόσμου μπορεί να ανατρέψει την κατάσταση. Στις διαδηλώσεις που κάνουμε στο Σύνταγμα, συζητάμε με αυτούς που έρχονται για το τι μπορούν να κάνουν σε προσωπικό επίπεδο. ‘Όχι’ στα πλαστικά, ‘ναι’ στα μέσα μεταφοράς και την ανακύκλωση, ρούχα μόνο από δεύτερο χέρι, κατάργηση των πλαστικών. Κάποια πράγματα περνούν όντως από το χέρι μας», πιστεύει.

«Είναι θέμα επιβίωσης», θα ψιθυρίσει η μικρότερη της παρέας, η 14χρονη Ίλυα. Από τα πέντε κορίτσια που έχω απέναντί μου, είναι η μόνη που φοιτά σε δημόσιο σχολείο. Σε ρόλο δικηγόρου του διαβόλου, ρωτώ τι θα απαντούσαν σε κάποιον που θα έλεγε ότι ηγούνται μιας εκ του ασφαλούς επανάστασης, αφού οι περισσότερες προέρχονται από ευκατάστατες οικογένειες. «Έχουμε το άγχος της αυριανής μέρας και αυτό δεν είναι ταξικό», ξεκαθαρίζει η Μαρία και το υψωμένο της φρύδι έχει καταφέρει να περάσει το μήνυμα.

«Στην αρχή νόμιζα κι εγώ ότι είναι ένα παιχνίδι μεταξύ πλουσιόπαιδων», παρεμβαίνει η Ίλυα. «Στην πορεία διαπίστωσα ότι στην ομάδα είναι παιδιά από πολύ διαφορετικά οικονομικά και κοινωνικά backgrounds. Αρκεί να σας πω ότι το ‘δημόσιο’ σχολείο μου αδιαφόρησε παντελώς όταν πρότεινα να κάνω παρουσιάσεις στους συμμαθητές μου προκειμένου να τους ενημερώσω για το ζήτημα. Το μέγεθος της καταστροφής που συντελείται πέφτει επάνω μας και σε μια κρίση πρέπει να μείνουμε όλοι ενωμένοι».

Με ενδιαφέρον μαθαίνω από την Κλάρα ότι η σύγχρονη ψυχολογία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια νέου τύπου πάθηση που ακούει στο όνομα “climate anxiety”. Με λίγα λόγια, νέοι παγκοσμίως υποφέρουν από κρίσεις άγχους λόγω της οικολογικής καταστροφής και του σκοτεινού μέλλοντος που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν. «Στις συζητήσεις που κάναμε στη Λωζάνη, υπήρχαν έξω από τις αίθουσες ψυχολόγοι, οι οποίοι σε τακτά χρονικά διαστήματα έπρεπε να αντιμετωπίσουν ένα περιστατικό. Τα όσα μάθαμε και συζητήσαμε για το μέλλον μας ήταν τόσο σκληρά που δεν μπορούσες να μείνεις απαθής», με ενημερώνει η Αριάδνη.

Αυτή τη στιγμή το κίνημα μετρά 20 γκρουπ πανελλαδικά, ενώ κάθε μέρα δέχονται μηνύματα από νέα μέλη που θέλουν να ενταχθούν. Απέχω από την ηλικία τους μόλις μια δεκαετία και τους εκμυστηρεύομαι ότι δεν θυμάμαι τη δική μου γενιά τόσο διεκδικητική και ευαισθητοποιημένη. Πώς καταφέρνουν να συνδυάσουν τις σχολικές και προσωπικές τους υποχρεώσεις με έναν ενεργό ακτιβισμό, ο οποίος κινείται σε τρελούς ρυθμούς; Από καθαρισμό παραλιών, δενδροφύτευση, ανταλλαγή ρούχων και κοινωνική κουζίνα με χορτοφαγικό φαγητό μέχρι απεργίες στο κέντρο σε μηνιαία βάση και καθημερινή επικοινωνία με τους συνομήλικους τους στα κινήματα του εξωτερικού για συντονισμό και ανταλλαγή απόψεων.

«Όταν πιστεύεις σε κάτι πολύ, βρίσκεις χρόνο να συνδυάσεις τα πράγματα. Βρισκόμαστε σε ένα σημείο που κανείς δεν μπορεί να μείνει αμέτοχος», λέει η Αριάδνη. «Ακούω πολλούς να λένε ‘δεν με αφορά το ζήτημα’, όταν δίπλα μου άνθρωποι πεθαίνουν από την πείνα. Αυτό που δεν κατανοούν είναι ότι το οικολογικό είναι το πρόβλημα-ομπρέλα. Αν δε λυθεί αυτό, δεν μπορεί να λυθεί κανένα άλλο», θα μου πει η Κλάρα.

Σκέφτομαι το μπούλινγκ που δέχεται καθημερινά η Greta και αναρωτιέμαι αν το έχουν βιώσει. «Εννοείται ότι στο σχολείο μας κοιτάζουν σαν UFO», αναφωνούν. «Έχω να μετρήσω πολλά περιστατικά: μια μέρα κάποιος άδειασε μια σακούλα με πλαστικά σκουπίδια στο θρανίο μου, μια άλλη μου πετούσαν πλαστικά στους διαδρόμους», λέει η Aurora, συμφωνώντας με τα λεγόμενα της Κλάρας: «Μας τιμά να είμαστε οι περίεργοι του σχολείου». «Ξέρεις κάτι;», φωνάζει η Μαρία. «Υπάρχουν πολλοί συνομήλικοί μας που λένε: ‘θα τελειώσω το σχολείο, θα σπουδάσω σε ένα καλό πανεπιστήμιο, θα πάω για μεταπτυχιακό και όταν τελειώσω και βρω μια δουλειά με καλά χρήματα, θα είμαι έτοιμος να κάνω ανακύκλωση. Δυστυχώς, αγνοούν ότι στο ενδιάμεσο ο πλανήτης μπορεί να έχει πληγεί ανεπανόρθωτα».

Τη στιγμή που η Αυστραλία «αιμορραγεί» από τις φονικές πυρκαγιές, το κίνημά τους είναι σε διαπραγμάτευση με περιβαλλοντικές οργανώσεις που στοχεύουν να φυτέψουν μέχρι και 1 εκατομμύριο δέντρα στην Ελλάδα. Στα προσεχή τους σχέδια και οι «συμβολικές» διαμαρτυρίες σε δημόσιους χώρους, όπως το να δεθούν σε ένα δέντρο έξω απ’ τη Βουλή, αρνούμενες να λυθούν μέχρι η κυβέρνηση να δείξει ενδιαφέρον για το περιβαλλοντικό. «Υπάρχουν παιδιά έτοιμα να συλληφθούν για μια αλλαγή», λέει η Κλάρα. Για την ώρα, οργανώνουν ένα φιλανθρωπικό catwalk που φιλοδοξούν να λάβει χώρα στην Ερμού. Θα πάρουν υφάσματα από δεύτερο χέρι, θα τα μεταποιήσουν και θα δημιουργήσουν νέα ρούχα, τα οποία θα φορέσουν και θα περπατήσουν σε μια πασαρέλα που στόχο θα έχει να ευαισθητοποιήσει τους περαστικούς γύρω από τη βιώσιμη μόδα.

Λίγο πριν τις αποχαιρετήσω, συνειδητοποιώ ότι το πάθος με το οποίο απαντούν τις ερωτήσεις καταλήγει τις περισσότερες φορές σε μια προσταγή: πρέπει να πανικοβληθείτε! «Δεν έχουμε άλλο χρόνο. Ο πλανήτης κάθεται πάνω σε μια ωρολογιακή βόμβα έτοιμη να εκραγεί και προσωπικά αρνούμαι να ανατιναχθώ», μου λέει η Μαρία. Η αρχή για την απενεργοποίηση της βόμβας έχει ήδη γίνει, είναι αισιόδοξη και αποφασισμένη.

Δημοσιεύτηκε στο τεύχος Φεβρουαρίου της Vogue Greece.

Photographer: Yiorgos KaplanidisF Fashion Editor: George Karapetis Make up: Christos Mazurek Hair: Konstantinos Sakkas Photographer’a assistant: Stelios Fragoulopoulos Fashion assistant: Elizabeth Karatsoki

Τα brands των ρούχων της φωτογράφισης ακολουθούν όλα τις αρχές της βιώσιμης μόδας.