Διαμάντια στη Μποτσουάνα

Τα διαμάντια της Μποτσουάνα είναι παντοτινά. Είναι επίσης το κλειδί σ’ ένα ιδιαίτερο success story που μεταμόρφωσε την κάποτε τρίτη φτωχότερη χώρα της Αφρικής σε μια από τις πιο δυναμικές οικονομίες της μαύρης ηπείρου. Σ’ αυτό το συμπέρασμα καταλήγει η Livia Firth στο ντοκιμαντέρ The Diamonds of Botswana, το τρίτο μέρος της σειράς Fashionscapes που εστιάζει σε εφοδιαστικές αλυσίδες ανά την υφήλιο.

Στο The Diamonds of Botswana, που γυρίστηκε τον Δεκέμβριο, η Firth, συνιδρύτρια και καλλιτεχνική διευθύντρια της πράσινης συμβουλευτικής εταιρείας Eco-Age, συναντά ξανά τον σκηνοθέτη Andrew Morgan. Ο τελευταίος σκηνοθέτησε το βραβευμένο The True Cost, ένα αποκαλυπτικό ντοκιμαντέρ για τη βιομηχανία της γρήγορης μόδας και τις επιπτώσεις της παγκοσμίως, του οποίου η Firth ήταν μια εκ των executive producers.

Διαμάντια στη Μποτσουάνα-1 — ©Courtesy of Eco-Age

Στο μεταξύ, η βιομηχανία των διαμαντιών παραμένει μια παγκόσμια αγορά με σκιές και γκρίζες ζώνες. Στη Μποτσουάνα, όμως, η πλούσια πρώτη ύλη που ανακαλύπτεται στα ορυχεία, στη συνέχεια γίνεται εθνικός πλούτος. Η τοπική βιομηχανία διαμαντιών ξεκίνησε να αναπτύσσεται μετά την ανεξαρτησία της χώρας, το 1967. Ποια είναι η μεγαλύτερη παρανόηση σε σχέση με αυτή, ρωτά στο ντοκιμαντέρ η Firth.

«Ότι τα διαμάντια τα βγάζουμε από τη γη για να πλουτίσουν κάποιοι λίγοι», τονίζει στο ντοκιμαντέρ η Pat Dambe, Vice President του ομίλου The De Beers Group of Companies.

Για κάθε ένα δολάριο αγοράς διαμαντιών στη Μποτσουάνα, το 80.2% επιστρέφει στο κράτος για την δημιουργία υποδομών, μεταξύ άλλων.

Διαμάντια στη Μποτσουάνα-2 — ©Courtesy of Eco-Age

Στο 13λεπτο ντοκιμαντέρ, η Firth συνομιλεί με τον πρόεδρο της χώρας, Mokgweetsi Masisi, ο οποίος αναφέρεται σε θέματα ηθικής, υπεραξίας, αριστείας και ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Συνομιλεί επίσης με ξεχωριστές γυναίκες, όπως η Naseem Lahri, η πρώτη γυναίκα managing director του ορυχείου Karowe, αλλά και η Chandapiwa Monamati, υπερήφανη οδηγός φορτηγών σε ορυχεία τα τελευταία 18 χρόνια.

Οι πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ εξηγούν πως η βιομηχανία των διαμαντιών τους βοήθησε οικονομικά να σπουδάσουν και να βρουν τον επαγγελματικό τους δρόμο. Όμως οι πρώτες ύλες των ορυχείων δεν είναι παντοτινές και ο προβληματισμός για το μέλλον μεταφέρεται μέσα από συζητήσεις που γίνονται σήμερα για την ανάπτυξη βιώσιμων βιομηχανιών που θα φέρουν νέες θέσεις εργασίας. Στο μεταξύ, η χώρα αντιμετωπίζει αυτήν την εποχή προβλήματα ύδρευσης, μεταξύ άλλων.

Διαμάντια στη Μποτσουάνα-3 — ©Courtesy of Eco-Age

«Οι καταναλωτές γίνονται όλο και περισσότερο επιλεκτικοί. Αναρωτιούνται για την προέλευση ενός προϊόντος, σκέφτονται ποιον μπορεί να επηρεάσει, αν θα πρέπει να αισθάνονται καλά με το προϊόν. Πάντα λέμε ότι το διαμάντι που φοράτε είναι για πάντα, αλλά κάτω από το έδαφος υπάρχει ένας συγκεκριμένος αριθμός. Παίρνετε μια περιορισμένη πρώτη ύλη και μοιράζεστε το όμορφο συναίσθημα ότι αυτό δημιούργησε ανθρώπους σαν εμένα, δημιούργησε μια κοινωνία, δημιούργησε ολόκληρες χώρες», συμπληρώνει η Pat Dambe.

Στο 1 Hotel Brooklyn Bridge στη Νέα Υόρκη στις 5 Φεβρουαρίου, προσωπικότητες όπως ο Rupert Friend και η Aimee Mullins παρακολούθησαν την πρεμιέρα του ντοκιμαντέρ, την οποία ακολούθησε μια συζήτηση μεταξύ των συντελεστών.

Διαμάντια στη Μποτσουάνα-4 — ©Courtesy of Eco-Age

«Πηγαίνοντας στη Μποτσουάνα είχα άγχος ότι θα έβρισκα τις ανισορροπίες που έχω διαπιστώσει σε άλλα μέρη. Όταν μια μόνο βιομηχανία δημιουργεί τόσο πλούτο και έχει τόση δυσανάλογη δύναμη, είναι κάτι που μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο. Στο Μπαγκλαντές και σε άλλα hot spots γρήγορης μόδας, έχω δει μεγάλες εταιρείες να κάνουν κατάχρηση της εξουσίας τους πάνω σε εξαρτώμενες οικονομίες», λέει στο ντοκιμαντέρ η Livia Firth. «Όμως εδώ στη Μποτσουάνα είδα τι μπορεί να συμβεί όταν η επιχειρηματικότητα λειτουργεί σε συνεργασία με την κυβέρνηση και την κοινωνία των πολιτών, όταν μακροπρόθεσμες επενδύσεις γίνονται σε συνέργεια με τοπικές κοινωνίες με σκοπό τα κέρδη να μοιράζονται πραγματικά στους ντόπιους. Έφυγα από τη Μποτσουάνα πιστεύοντας ότι μπορεί αυτή η χώρα να αντιπροσωπεύει κάτι μεγαλύτερο, ένα νέο όραμα επιχειρηματικότητας. και αν όντως είναι έτσι, μήπως πρόκειται για κάτι που πρέπει να προστατευθεί με τιμιότητα και επαγρύπνηση».

«Σε μια περίοδο τεράστιων αλλαγών και αναταραχών, συνεχίζουμε να παρατηρούμε την αποτυχία εκείνων που βασίζονται στην απληστία», ανέφερε ο Andrew Morgan. «Χρειαζόμαστε παραδείγματα σαν τη Μποτσουάνα, μια ιστορία που έχει ως αποτέλεσμα το καλό όλων και όχι των λίγων, περισσότερο από ποτέ».