Καμία φορά διαβάζει κανείς μια επιστημονική είδηση και μοιάζει σαν ποίημα. Χθες ανακοινώθηκε πως το φετινό Νόμπελ Ιατρικής απονέμεται σε δύο επιστήμονες, τους Ντέιβιντ Τζούλιους και Αρντεμ Παταπουτιάν, για την έρευνά τους γύρω από τους υποδοχείς της θερμοκρασίας και της αφής. Η δυνατότητα του ανθρώπου να αισθάνεται την ψυχρότητα, τη ζεστασιά και το άγγιγμα είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση και αποτελεί τη βάση για τη διάδρασή μας με τον κόσμο και τους υπόλοιπους ανθρώπους, ήταν το σκεπτικό.
«Στην καθημερινή μας ζωή θεωρούμε αυτές τις αισθήσεις αυτονόητες. Πώς όμως απελευθερώνονται οι απολήξεις νεύρων ώστε να γίνει αντιληπτή η θερμοκρασία ή η πίεση για να κατανοήσουμε τον κόσμο;». Σε αυτό απάντησαν οι βραβευθέντες, ανέφερε η επιτροπή. Noμίζω είναι το πιο συγκινητικό Νόμπελ Ιατρικής που δόθηκε ποτέ. Εξηγεί επιστημονικά την αναγκαιότητα της αγκαλιάς. Ενα επιστημονικό Νόμπελ για κάτι τόσο αφηρημένο, όσο και απτό: την ιαματική λειτουργία της ανθρώπινης επαφής. Θεωρητικά ποίηση και επιστήμη μοιάζουν αντίθετες έννοιες, είναι όμως στενά συνδεδεμένες.
Συχνά βλέπει κανείς σε ένα λογοτεχνικό περιοδικό ένα επιστημονικό άρθρο, στο LRB π.χ. γιατί τα χταπόδια νιώθουν πόνο ή στο New Yorker ένα αφιέρωμα «στην ποιητική ζωή των χελιών». Η ποίηση διαχέεται μέσα στην επιστήμη και το ανάποδο: Ο επιταχυντής στοιχειωδών σωματιδίων στο CERN μοιάζει με καλειδοσκοπικό χωνί, σαν ένα εικονογραφημένο σουρεαλιστικό ποίημα που δεν βγάζει νόημα, αλλά έχει εσωτερικό ρυθμό.
Η μελέτη των αστεριών με το τηλεσκόπιο Hubble θα ήταν κάτι σαν ποίημα της Αν Κάρσον, πολλά σημεία στίξης κι απότομο, πλην μετέωρο τέλος, ένα αέναο παιχνίδι με το άπειρο και το ανολοκλήρωτο. Οι μαθηματικές εξισώσεις είναι τα ισοδύναμα των χαϊκού: στακάτες σε μέγεθος με συγκεκριμένη λύση. Οι χημικές ενώσεις μοιάζουν με φράσεις που έχουν ρίμα και θυληκώνουν, παράγουν ορθολογικό αποτέλεσμα.
«Tην τελευταία χρονιά, που ήμασταν υποχρεωμένοι να κρατούμε αποστάσεις ο ένας από τον άλλο, μας έλειψε η αίσθηση της αφής, η ζεστασιά που δίνουμε ο ένας στον άλλον στη διάρκεια μας αγκαλιάς. Και στη διάρκεια της αγκαλιάς είναι αυτοί οι υποδοχείς που μας δίνουν την αίσθηση της θερμότητας, της εγγύτητας προς τους άλλους», εξήγησε μέλος της επιτροπής των Νόμπελ, βάζοντας το χθεσινό βραβείο και σε ένα επίκαιρο πλαίσιο. Αν δεν υπήρχαν οι επίμαχοι αυτοί υποδοχείς δεν θα βγάζαμε το χέρι μας από τη φωτιά και θα καιγόμασταν, συμπλήρωσε.
Αν δεν είχε προηγηθεί η πανδημία και η υποχρέωση να τηρούμε αποστάσεις, θα είχε εκτιμηθεί η σημασία της έρευνας; Θα είχαν υμνηθεί τόσο οι υποδοχείς και οι απολήξεις νεύρων; Θα είχε απονεμηθεί αυτό το Νόμπελ;
Διαβάστε επίσης | Το prequel στο οποίο όλοι συμμετέχουμε
