Bernadette Banner: H time traveller του YouTuBe

«Δεν είναι καν μόνο οι ώρες που αφιερώνεις στο πρακτικό κομμάτι της τέχνης σου. Το άλλο μεγάλο συστατικό, που απαιτεί ένα διαφορετικό είδος δουλειάς είναι το να έχεις ένα σκοπό, ένα μήνυμα, ένα πιστεύω που παρουσιάζεις στους ανθρώπους, κάτι από το οποίο θα μπορέσουν να πιαστούν. Πρέπει να έχεις ένα “γιατί”. “Γιατί το κάνεις αυτό;”.

»Επομένως, όταν ο κόσμος βλέπει τα βίντεό μου, δεν το κάνει απαραίτητα επειδή ενδιαφέρεται για τη μόδα ή την ενδυματολογική ιστορία, αλλά επειδή μπορεί να καταλάβει τον λόγο για τον οποίο το κάνω αυτό. Το κάνω διότι θέλω να μάθω για το παρελθόν μέσω της πρακτικής ανακατασκευής στο χέρι και θέλω να δω πώς μπορούμε να κρατήσουμε αυτές τις τεχνικές του παρελθόντος στο μέλλον, για να αντιταχθούμε στο fast fashion και τον καταναλωτισμό.

»Αυτό είναι το πολύ προφανές μήνυμα που υπάρχει στη δουλειά μου και, υποθέτω ότι γι’ αυτό ο κόσμος μπόρεσε να ακολουθήσει αυτό που κάνω. Δεν μπορείς απλώς να βγάζεις πολύ όμορφες φωτογραφίες για το Instagram και να γράφεις ως λεζάντα “live, laugh, love” με μερικά emojis. Ο κόσμος δεν μπορεί να το εσωτερικοποιήσει και να συνδεθεί με αυτό σε ένα ψυχικό επίπεδο, σε σημείο που να σε καταλαβαίνει.

»Για αρκετό καιρό ζοριζόμουν με την θέση μου στον κλάδο της ενδυματολογικής ιστορίας. Πλέον έχω φτάσει στο λογικό συμπέρασμα ότι δεν χρειάζεται να είμαι αυτή που θα κάνει έρευνα και θα ανακαλύψει και θα παρουσιάσει νέες, ρηξικέλευθες πληροφορίες, αλλά έχω μία μοναδική ικανότητα να είμαι σχεδόν το “gateway drug” για να επεκτείνω τη γνώση και την ευαισθητοποίηση για την ενδυματολογική ιστορία.

Δηλαδή, να μπορεί κανείς να δει ένα βίντεο σχετικά με μύθους γύρω από τον κορσέ και μετά να δει ένα βίντεο για την ανακατασκευή ενός φορέματος του 18ου αιώνα και μετά, ξαφνικά, να αποκτήσει αρκετό ενδιαφέρον ώστε να πάει στο τοπικό του μουσείο και να δει μία έκθεση για ιστορικά υφάσματα ή να δει ένα ντοκιμαντέρ, ή να ανοίξει ένα επιστημονικό περιοδικό, να διαβάσει την δημοσιευμένη δουλειά κάποιου.

Την ίδια ώρα, μου αρέσει να σκέφτομαι ότι αυτό που κάνω μπορεί με τη σειρά του να ωφελήσει και τους ακαδημαϊκούς και τους εφόρους μουσείων, τους ανθρώπους γενικότερα που συνήθως δεν προβάλλονται και δεν πληρώνονται αρκετά. Ουσιαστικά αποκαλύπτω τον κλάδο της ενδυματολογικής ιστορίας ώστε να μπορούν να πληρώνονται οι συνάδελφοί μου;», μου λέει αυτοσαρκαστικά. Σπεύδει να εξηγήσει: «Όχι ότι το κάνω αυτό εξ ολοκλήρου μόνο εγώ, αλλά θεωρώ ότι χρειαζόμαστε σαν κλάδος να έχουμε μία δομή. Δεν χρειάζεται να μαλώνουμε όλοι για το ίδιο, ανταγωνιστικό κομματάκι της πίτας, λέγοντας “αυτό είναι το δικό μου αντικείμενο μελέτης, ο δικός μου τομέας και δε σε συμπαθώ επειδή βρίσκεσαι στον ίδιο [τομέα]”. Βρίσκουμε διαφορετικούς τρόπους για να δουλεύουμε μαζί, πιστεύω».

Αυτή η προσπάθεια της Bernadette να δελεάσει τους θεατές της με ένα βίντεο που έχει μαζικότερη απήχηση προκειμένου να τους κάνει να ενδιαφερθούν για το πιο niche περιεχόμενό της, δεν μένει μόνο στο επίπεδο της αόριστης επιδίωξης. Αντίθετα, αποτελεί μία πολύ καλά και στρατηγικά μελετημένη κίνηση. Όπως μου λέει η ίδια, το ένα τρίτο της δουλειάς της είναι το internet marketing. Όπως ήδη συζητήσαμε, ήξερε ότι το θέμα των βίντεό της δεν θα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές σε ένα μαζικό κοινό. Παρ’ όλα αυτά τα βίντεό της κατάφεραν να βρίσκονται στην αρχική σελίδα του YouTube ανάμεσα σε άλλα με πιο mainstream θεματικές.

Το πρώτο της viral βίντεο ήταν σχετικά με την προσαρμογή μίας εδουαρδιανής φούστας στη σημερινή εποχή. Μου εξηγεί ότι πολύ γρήγορα κατάλαβε ότι έπρεπε να έχει συγκεκριμένη στρατηγική που θα όριζε το πρόγραμμα του καναλιού της και κατέληξε σε διάφορες κατηγορίες βίντεο. Από τη μία, αυτά που αφορούν αμιγώς στο ράψιμο, αυτά που έχουν πιο niche περιεχόμενο -π.χ. ανακατασκευή πολύ συγκεκριμένων, ασυνήθιστων ιστορικών στοιχείων – και τα βίντεο που μοιάζουν πιο πολύ με vlogs. Από την άλλη, οι πιο δημοφιλείς θεματικές όπως κριτικές των κοστουμιών διάφορων ιστορικών τηλεοπτικών σειρών. Μου εξομολογείται ότι τα βίντεο που ενδιαφέρουν την ίδια περισσότερο από όλα είναι εκείνα που μοιάζουν με feature ντοκιμαντέρ, όπως αυτό που έκανε για τη νεοϋορκέζικη βιοτεχνία υφασμάτινων λουλουδιών.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Bernadette Banner (@bernadettebanner)

Έτσι, με το θέλγητρο των πιο ελκυστικών σε ευρύτερα κοινά αλλά λιγότερο ακαδημαϊκών βίντεο, καταφέρνει να καθοδηγήσει το κοινό της στο πιο εξεζητημένο περιεχόμενο που εκείνη θέλει να τους δείξει, για το οποίο αξίζει να μάθουν.

Σε ένα μεγάλο βαθμό, η Bernadette έχει καταφέρει τον σκοπό της. Όταν την ρωτάω αν της γράφουν οι συνδρομητές της λέγοντάς της ότι προσπάθησαν να φτιάξουν κι εκείνοι μία από τις ιστορικές ανακατασκευές της, μου απαντά: «Στην πραγματικότητα, μόνο το 10, 15 ίσως το 20% του κοινού μου περίπου αποτελείται από ανθρώπους που ενδιαφέρονται να φτιάξουν κι εκείνοι ιστορικά ενδύματα. Η συντριπτική πλειοψηφία είτε δεν έχει απολύτως κανένα ενδιαφέρον για το ράψιμο, αλλά απλώς παρακολουθεί γιατί βρίσκει τα βίντεο χαλαρωτικά ή διασκεδαστικά. Σε κάποιους μάλιστα τους αρέσει να κάνουν και hate-watch τα βίντεό μου.

Το άλλο 75% του κοινού μου βρίσκεται εκεί για άλλους λόγους. Πιστεύω ότι αυτή η πλειοψηφία του 75% έχει εμπνευστεί αρκετά ώστε να πιάσει μία βελόνα· δεν νομίζω ότι είναι για να φτιάξει κάτι ιστορικό αλλά πολλοί άνθρωποι μου έχουν γράψει για να μου πουν “Ξέρεις, έχω ένα τζιν παντελόνι που δεν μπορώ να φορέσω εδώ και χρόνια γιατί είναι πολύ μακριά, αλλά αφού είδα το βίντεό σου, αποφάσισα να κάνω ένα μικρό felling stitch και να κοντύνω το στρίφωμα και τώρα μπορώ να το φορέσω”.

Πρόκειται για ανθρώπους που προηγουμένως δεν είχαν ποτέ σκεφτεί ιστορικά ενδύματα, αλλά που χρησιμοποιούν αυτές τις ιστορικές τεχνικές για να αναδημιουργήσουν την μοντέρνα γκαρνταρόμπα τους ώστε να μην χρειάζεται να ξεφορτώνονται ρούχα, ή ώστε να μπορούν να ξαναφοράνε ρούχα και να τα φοράνε για περισσότερο χρονικό διάστημα. Σε τελική ανάλυση, αυτός είναι ο στόχος μου με όλο αυτό, να κάνω τις ιστορικές τεχνικές αρκετά ενδιαφέρουσες, σχετικές και εφαρμόσιμες με έναν πολύ ευεργετικό τρόπο για τη σημερινή κοινωνία. Και με τον όρο “ευεργετικό τρόπο” εννοώ τον αγώνα εναντίον του υπερκαταναλωτισμού που εξελίσσεται σε μεγάλο πρόβλημα».

Ένα “educated roast” του fast fashion και το στοίχημα της βιωσιμότητας

Ίσως δεν υπάρχει καταλληλότερος άνθρωπος με τον οποίο θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για το fast fashion από την Bernadette, εφόσον έχει μια προσωπική εμπειρία με αυτό. Όταν ένα online κατάστημα fast fashion αντέγραψε την ανακατασκευή ενός φορέματος του 15ου αιώνα που είχε κάνει η ίδια στο κανάλι της, η αντίδραση της ήταν να παραγγείλει το φόρεμα και να ερευνήσει σε ένα βίντεο την ποιότητα και την κατασκευή του. Το βίντεο αυτό, που εύστοχα ονόμασε “An educated roast” έχει συγκεντρώσει πάνω από 6 εκατομμύρια προβολές και είναι το πιο προβεβλημένο βίντεο στο κανάλι της.

Όταν της το αναφέρω γελάει σαν να μου λέει «Πωπω πραγματικά το έκανα αυτό, ε;». Την ρωτάω αν θεωρεί ότι κάνουμε μία στροφή προς τη βιωσιμότητα. «Θεωρώ ότι σίγουρα γίνεται μια στροφή. Ήδη μέσα στα τελευταία 5 χρόνια μόνο παρατηρείται μία τεράστια αλλαγή τόσο στον κόσμο του upcycling και του thrifting όσο και στον τομέα της ευαισθητοποίησης για τα ιστορικά ενδύματα. Δυστυχώς, δεν θεωρώ ότι αυτή η στάση θα εξαπλωθεί παντού – δηλαδή, εγώ θα δουλέψω για αυτό αλλά πιστεύω ότι απλώς δεν έχουμε την ίδια προσέγγιση απέναντι στα ρούχα με αυτήν που είχαν παλαιότερα οι άνθρωποι· και αυτό είναι μία θεμελιώδης αλλαγή που πρέπει να υιοθετήσουν πολύ περισσότεροι άνθρωποι. Θα χρειαστεί [να συμβεί] κάτι πολύ δραστικό ή πολύς ακόμα χρόνος μέχρι να μπορέσουμε να επιστρέψουμε στην νοοτροπία του ότι χρειαζόμαστε μόνο 8 κομμάτια στην γκαρνταρόμπα μας. Αυτό συνέβαινε επειδή τα ρούχα ήταν ακριβά και οι άνθρωποι φορούσαν το ίδιο ρούχο, σαν στολή, εκτός κι αν ήσουν πολύ πλούσιος και μπορούσες να αγοράσεις 15 φορέματα, κάτι που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ήταν σε θέση να κάνουν.

Γενικά, αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση γιατί δεν υπάρχει απάντηση για το fast fashion αυτή τη στιγμή. Είναι ένα τόσο διαδεδομένο πρόβλημα, δεν αφορά μόνο στην έλλειψη στοιχειωδών μισθών για τους εργάτες αλλά υπάρχει ένα ολόκληρο επιχείρημα ότι τάχα ο δυτικός κόσμος δεν έχει την οικονομική ικανότητα να πληρώσει το πρόσθετο κόστος που θα χρειαζόταν για να δοθούν αρκετά χρήματα στους ανθρώπους αυτούς – με το οποίο διαφωνώ, διότι αμφισβητώ το ότι οι μέτοχοι και οι ιδιοκτήτες των εταιριών είναι δισεκατομμυριούχοι αλλά ταυτόχρονα οι εργάτες δεν μπορούν να πληρωθούν αρκετά. Ουσιαστικά, επικοινωνούν το μήνυμα ότι με το να πληρώσουν τους ανθρώπους αυτούς θα αυξηθεί το κόστος για τον [δυτικό] καταναλωτή και δεν θα μπορεί να αγοράσει τα ρούχα. Πρόκειται για μια εσκεμμένη παρανόηση», μου λέει, ζητώντας μου συγγνώμη για τον εκτροχιασμό της συζήτησης.

«Όπως και να ‘χει, το ζήτημα του fast fashion είναι τόσο τεράστιο και επηρεάζει τόσες διαφορετικές ομάδες ανθρώπων που δεν μπορεί να λυθεί σε ένα ή 5 ή 10 χρόνια. Όμως σίγουρα πιστεύω ότι αρχίζει να απασχολεί περισσότερους ανθρώπους – και μόνο το να αναρωτιέσαι πού φτιάχτηκαν τα ρούχα σου, παλαιότερα αυτό δεν ήταν κάτι που περνούσε από το μυαλό σου».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Bernadette Banner (@bernadettebanner)

Η ρατσιστική πτυχή του fast fashion και το αντίδοτο της ιστορίας

Φαίνεται ότι το fast fashion είναι ένα ζήτημα που μας απασχολεί και τις δύο. Της αναφέρω ένα ποστ που είχε μοιραστεί στο Instagram story της, το οποίο έκανε λόγο για τη ρατσιστική και απλουστευτική διάκριση που θέλει τα ρούχα που φτιάχτηκαν από δυτικούς εργάτες να είναι καλύτερης ποιότητας, ενώ τα ρούχα που φτιάχνονται από ασιατικά χέρια στην Κίνα, την Ινδία και το Μπαγκλαντές να θεωρούνται αυτομάτως χείριστης ποιότητας.

«Αυτό δεν ισχύει!», αναφωνεί. «Υπάρχουν ολόκληρες βιομηχανίες – θεέ μου, ολόκληρη η βιομηχανία της μουσελίνας ξεκίνησε, ραφιναρίστηκε και τελειοποιήθηκε στην Ινδία, σε σημείο που οι Βρετανοί αποικιοκράτες που πήγαν στην Ινδία ανέλαβαν την βιομηχανία της μουσελίνας, την έφεραν στον δυτικό κόσμο και προσπάθησαν έμπρακτα να την αποκλείσουν στην Ινδία, γιατί θα ανταγωνιζόταν την δική τους.

Και τώρα, αν κάτι είναι φτιαγμένο στην Ινδία θεωρείται ότι πρέπει να είναι κατώτερης ποιότητας, ενώ στην πραγματικότητα, αυτές οι τεχνικές επεξεργασίας υφασμάτων ξεκίνησαν στην Ανατολή και κυριεύτηκαν από τον δυτικό κόσμο. Δεν βγάζει νόημα!

Γι’ αυτό πιστεύω ότι είναι τόσο σημαντικό να ανακαλύψουμε ξανά και να διδάξουμε και να μάθουμε για τα πραγματικά γεγονότα που συνέβησαν στην ιστορία, ώστε να μπορέσουμε να καταργήσουμε αυτές τις παρανοήσεις και τις ρατσιστικές προκαταλήψεις που θέλουν τα ρούχα που κατασκευάστηκαν στη Δύση να είναι καλύτερα.

Αν μετέφερες την ίδια ακριβώς κατάσταση στο Μπρίστολ, αν δημιουργούσες ένα γιγάντιο εργοστάσιο με πολύ αυστηρές προθεσμίες, με τις εταιρίες που παραγγέλνουν αυτά τα ρούχα να υπονομεύουν συνεχώς τα συμβόλαιά σου, με εργάτες που δεν πληρώνεις αρκετά και που τους αναγκάζεις να δουλεύουν υπερβολικά, που μερικές φορές είναι ανήλικοι – αν και αυτό δεν συμβαίνει πάντα – αν έπαιρνες λοιπόν αυτή την κατάσταση από το Μπαγκλαντές και τη μετέφερες στο Μπρίστολ, θα είχες τα ίδια αποτελέσματα: άθλια ποιότητα, και εξευτελιστικά φθηνό. Έχει μόνο να κάνει με τις συνθήκες!».

Η ανάγκη της εκπροσώπησης

Μέσα από τα βίντεό της μπορεί κανείς να καταλάβει ότι η Bernadette δεν θέλει να δημιουργήσει ένα φυλετικό echo chamber. Η εκπροσώπηση έγχρωμων ανθρώπων είναι μια δουλειά που πρέπει να γίνει, ειδικά σε έναν κλάδο που είναι παραδοσιακά λευκοκρατούμενος. Δεν υπάρχει κάποια σύνθετη αιτιολόγηση – τα εκπαιδευτικά βίντεο για την ενδυματολογική ιστορία πρέπει να ακολουθούν ακριβώς αυτό: την ιστορία.

Όμως, όπως μου λέει η Bernadette, οι περισσότερες αν όχι όλες οι πρωτογενείς πηγές γράφτηκαν από λευκούς χριστιανούς άνδρες· «ένας πολύ συγκεκριμένος φακός μέσα από τον οποίο βλέπουμε την ιστορία». Επομένως, στη δική της δουλειά προστίθεται ένα ακόμα στάδιο το οποίο την απασχολεί έμπρακτα: η εκπροσώπηση των υπαρκτών στην ιστορία έγχρωμων ανθρώπων που φωτογραφήθηκαν ή ζωγραφίστηκαν φορώντας τα ρούχα που εκείνη μελετάει. Με το να περιλαμβάνει τις φωτογραφίες τους στα βίντεό της, βοηθά στην κατάλυση μιας ακόμα παρανόησης που θέλει τους έγχρωμους ανθρώπους να μην φορούσαν εκείνα τα πολυτελή φορέματα – και οι θεατές της το εκτιμούν ιδιαίτερα.

«Οπωσδήποτε το κάνω επίτηδες, διότι οι μηχανές αναζήτησης είναι φτιαγμένες ώστε αν πληκτρολογήσεις “βικτωριανό φόρεμα” ή “βικτωριανό πορτρέτο” τα αποτελέσματα είναι μόνο λευκοί άνθρωποι. Πρέπει να πληκτρολογήσεις επί τούτου “μαύροι βικτωριανοί άνθρωποι”, “βικτωριανό πορτρέτο μαύρου” ή “βικτωριανό πορτρέτο Ασιάτη” – θα εμφανιστούν πολλά αποτελέσματα, υπάρχουν, απλώς δεν προκύπτουν με τους “φυσιολογικούς” όρους αναζήτησης.

Αυτό είναι κάτι το οποίο κάνω όλο και περισσότερο εσκεμμένα, διότι θεωρώ ότι είναι σημαντικό. Αυτοί οι άνθρωποι προφανώς και υπήρξαν στην ιστορία! Είναι γελοίο να πιστεύεις ότι δεν υπήρξαν! Αλλά έχουμε υποστεί τόση πλύση εγκεφάλου άθελά μας που θεωρούμε ότι όλο το ιστορικό χρονολόγιο είναι λευκό – ειδικά στο κομμάτι με το οποίο ασχολούμαι εγώ, τα αγγλικά δηλαδή ενδύματα. Ιδιαίτερα όταν είσαι λευκός δεν σκέφτεσαι αυτομάτως όλα αυτά, βλέπεις κατευθείαν μόνο ανθρώπους που μοιάζουν με εσένα, δεν σκέφτεσαι να πας και να ψάξεις επί τούτου τι άλλοι άνθρωποι υπήρχαν. Όμως είναι μια δουλειά που πρέπει να κάνεις».

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Bernadette Banner (@bernadettebanner)

Η κοπιώδης έρευνα και οι υποσημειώσεις

Όπως αναφέραμε και προηγουμένως, τα βίντεο που φτιάχνει η Bernadette προκύπτουν από πολύωρη δουλειά στα παρασκήνια. Από την έρευνα των πρωτογενών πηγών στη Δημόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης και ακόμη και αυθεντικών παλαιών ρούχων, την αναζήτηση των κατάλληλων υλικών, μέχρι την εκτέλεση, τη βιντεοσκόπηση και το μοντάζ του βίντεο, αφιερώνονται εκατοντάδες ώρες που πολλές φορές συμπληρώνουν ολόκληρο μήνα προκειμένου να φτιαχτεί ένα μισάωρο σχεδόν βίντεο.

Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που μου έδωσε η ίδια, το ίδιο το ράψιμο του project μπορεί να πάρει από 100 έως 200 ώρες, η έρευνα άλλες 20 ώρες και το μοντάζ άλλες 40. Οπότε τα βίντεο ανακατασκευής με ράψιμο μπορούν να πάρουν ένα με ενάμιση μήνα για να φτιαχτούν.

Όμως, η Bernadette κάνει και ένα ακόμα βήμα: φροντίζει να συμπεριλάβει τις πηγές της με υποσημειώσεις και παραπομπές στην περιγραφή του βίντεο. Όπως πολύ σωστά περιέγραψε μία άλλη δημοσιογράφος, τα βίντεό της μοιάζουν με καλογυρισμένες πανεπιστημιακές διαλέξεις. Όταν της το αναφέρω γελάει και όταν την ρωτάω αν το κάνει επειδή βλέπει ότι της το ζητάει και το κοινό της, μου εξηγεί ότι αρχικά το έκανε επειδή αυτό θα περίμενε και η ίδια βλέποντας οποιοδήποτε βίντεο το οποίο περιείχε «θεωρητικά ακριβείς πληροφορίες». Μάλιστα, στην αρχή τόσο οι συνδρομητές της όσο και κάποιοι γνωστοί της το είχαν βρει αναπάντεχο έως και αστείο.

Σιγά σιγά, όμως, όπως μου λέει, το ότι παραθέτει τις πηγές της έχει αρχίσει να εκτιμάται από το κοινό και φτάνει να γίνεται και κάτι που οι θεατές περιμένουν από τους δημιουργούς στο Youtube.

Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.

Η δημοσίευση κοινοποιήθηκε από το χρήστη Bernadette Banner (@bernadettebanner)

To επόμενο βήμα

Στο τέλος της συζήτησής μας τη ρωτάω ποιο θα είναι το επόμενό της επαγγελματικό βήμα. Πριν μου απαντήσει τη ρωτάω αν ισχύει η πληροφορία ότι πρόκειται να γράψει ένα βιβλίο που αναμένεται να κυκλοφορήσει την άνοιξη του 2022. Ξαφνιάζεται: «Υπέγραψα το συμβόλαιο μόνο πριν τρεις εβδομάδες!». Τίποτα δεν έχει οριστεί ακριβώς ακόμη, εφόσον η όλη διαδικασία βρίσκεται στο αρχικό της στάδιο.

Επιχειρώντας να απαντήσει στην πρώτη μου ερώτηση προβληματίζεται. Μου λέει ότι ποτέ δεν περίμενε ότι η τροχιά της καριέρας της θα ήταν αυτή που είναι σήμερα. Αναφέρει αστειευόμενη ότι δεν υπάρχει κάποιος βετεράνος του YouTube με 50 χρόνια εμπειρίας που συνταξιοδοτήθηκε, επομένως δεν ξέρει πού μπορεί να καταλήξει όλο αυτό. Είναι σίγουρα ευχαριστημένη με το να συνεχίσει να γυρίζει βίντεο, τουλάχιστον για τα επόμενα μερικά χρόνια.

Μου εξομολογείται: «Πολλοί άνθρωποι μου προτείνουν αυτήν την ιδέα, και η αλήθεια είναι πως δεν θα είχα αντίρρηση [να την υλοποιήσω]: θα ήθελα πολύ να δουλεύω στη διευκόλυνση της παραγωγής ιστορικών ταινιών και τηλεοπτικών σειρών, όχι μόνο των σειρών εποχής, αλλά για παράδειγμα να μπορούμε να ανακατασκευάσουμε το πώς θα ήταν [τα ρούχα] σε στυλ Old Globe  του Σαίξπηρ ή γενικότερα να ανακατασκευάσουμε τα κοστούμια όπως θα ήταν την εποχή που λαμβάνει χώρα η ταινία. Αυτό είναι κάτι στο οποίο θα ήθελα να ηγηθώ. Θα δούμε!».

Η αναπάντεχη απελευθέρωση

 Στα τελευταία λεπτά της συζήτησής μας κουβεντιάζουμε για το εκκεντρικό στυλ της, που θυμίζει μια άλλη εποχή. «Όταν ξεκίνησα να σπουδάζω ενδυματολογική ιστορία συνειδητοποίησα ότι τα σύγχρονα ρούχα είναι τόσο απογοητευτικά. Δηλαδή, βλέποντας πανέμορφες φούστες, γιλέκα, κάπες και καπέλα σκεφτόμουν “δεν θέλω να φοράω ένα crop top και ένα τζιν παντελόνι, θέλω αυτό!”».

Πλέον, έχει γίνει δεύτερη φύση της και αυτά τα ρούχα είναι απλώς ό,τι ρίχνει πάνω της το πρωί. Και οι αντιδράσεις είναι πάντα θετικές. Συζητώντας για το πόσο πολύ καλούμαστε ως γυναίκες να συμμορφωνόμαστε με διάφορες κοινωνικές συμβάσεις που ορίζουν το ντύσιμό μας, η Bernadette επεσήμανε ένα πολύ αναπάντεχο και ενδιαφέρον ζήτημα:

«Υπάρχει αυτό το στίγμα σήμερα ότι οι φορεσιές εποχής ήταν περιοριστικές και καταπιεστικές, όμως είναι τόσο απελευθερωτικές. Διότι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργούσε η ιστορική μόδα είναι ότι υπήρχε μια μοδάτη σιλουέτα και επιθυμητές διαστάσεις: το μπούστο σου έπρεπε να είναι 10 ίντσες μεγαλύτερο από τη μέση σου, που έπρεπε να είναι 15 ίντσες μικρότερη από τους γοφούς σου. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένα στοιχεία για το ποιες ακριβώς ήταν αυτές οι διαστάσεις ή τι ακριβώς έπρεπε να κάνεις για να τις πετύχεις. Αυτά τα ρούχα έχουν πάρα πολλά γεμίσματα και συγκεκριμένη δομή, και ένα σωρό κοψίματα και οφθαλμαπάτες που δημιουργούσαν ή τουλάχιστον έδιναν οπτικά την εντύπωση εκείνης της επιθυμητής σιλουέτας.

Σήμερα, περιμένουν από εμάς να κάνουμε δίαιτες, να γυμναζόμαστε, να βάλουμε εμφυτεύματα, να αλλάξουμε χειρουργικά το σχήμα του σώματός μας για να συμμορφωθούμε με την μόδα. Διότι, υπάρχει επίσης το πρόβλημα του standard sizing: όταν κάτι είναι φτιαγμένο με βάση τα συμβατικά μεγέθη, τότε αν θες να μπεις σε αυτό το ρούχο πρέπει εσύ η ίδια να χωράς σε ένα συμβατικό μέγεθος, Ενώ, παλαιότερα, τα ρούχα φτιάχνονταν για να κάνουν αυτά σε εσένα και μπορούσες να φτιάξεις ό,τι σχήμα ήθελες. Δεν είχε σημασία τι μέγεθος είχες, πόσο ασύμμετρο ήταν το σώμα σου, ποιες ήταν οι ατέλειές σου. Αυτά τα ρούχα σε έκαναν να φαίνεσαι φανταστική. Δεν έπρεπε να κάνεις τον εαυτό σου φανταστικό για τα ρούχα σου. Και αυτό το βρίσκω τόσο απελευθερωτικό. Κι εγώ έχω ανασφάλειες με το σώμα μου, αλλά το να γνωρίζω ότι έχω τη δύναμη να ελέγξω το πώς παρουσιάζω τον εαυτό μου μέσα από τα ρούχα μου είναι απλώς τόσο απελευθερωτικό».

Όταν αποσυνδέθηκα από την κλήση μας συνειδητοποίησα δύο πράγματα: ότι έφευγα με μια νεοανακαλυφθείσα αίσθηση εκτίμησης της ενδυματολογικής ιστορίας και των ιστορικών ενδυμάτων και ότι έπρεπε να ξεθάψω την παλιά ραπτομηχανή Singer της μαμάς μου.

____________

English Version

Bernadette Banner: YouTube’s time traveller

Have you ever wondered what a chemise à la reine adapted into a modern summer dress would look like – or, in any case, however modern a dress based on the scandalous at the time garment of Marie Antoinette may be? If the answer is yes or even if you don’t know what a chemise  à la reine is, it’s only natural for you to look it up online.

Enter Bernadette Banner: a young woman with a victorian updo and clothes reminiscent of another era who manages, via her YouTube channel, to “time travel, in this time when we cannot travel”, as she herself says. Having amassed over one million subscribers, Bernadette produces some of the most well thought-out and painstakingly constructed online content about historical dress.

From videos dedicated to sewing her projects on camera while discussing the various technical difficulties she can sometimes come across and period drama costume reviews, to research vlogs in which she searches for primary sources in order to verify how the garments she is planning to make were really like and feature documentaries on the only surviving business of artificial flower production out of fabric in New York, Bernadette generously offers her knowledge on dress history to any viewer who’s interested. Or rather, even to any viewer who hasn’t yet realised they’re interested.

Speaking to me from her London apartment, to where she managed to move during the pandemic, with her hair styled in a victorian updo, she made me understand firsthand how passionate she really is about what she does. Even though an online creator puts forward a very carefully curated version of their personality in their videos, as she told me herself, Bernadette is exactly how a viewer of hers would expect; polite, intelligent and witty.

On dress history

In the beginning of our conversation I wanted to know how her interest in garments and fashion came about. She searchingly asked me if I meant fashion in general or if I meant dress history. When I informed her that that was about to be my next question, she answered good-humouredly:

“I don’t feel like I can say I ever had an interest in fashion because my interest was more in costume. When I first started dressing eccentrically it was never to be fashionable but it was to be, like, steampunk or something unusual. So, I was more interested in costume primarily and that’s why I ended up pursuing a career in costume design for the stage. I ended up doing that immediately out of high school; I was backstage at my high school production that I had just done costumes for and that’s when I got the email that I had been requested for an interview to work on a Broadway show.

It’s not until several years into that [working in the theater costume world]  that I realised that I could get the Janet Arnold patterns, the original patterns of actual extant dresses. I would see things in museums and I would just think that it was such a shame that these original clothes that were so beautiful and so well constructed and [that] there was so much to learn and appreciate from them and then we [the costume department] would have to go, like, put snap tape into everything so that they [the actors] could change. Sure, there was a whole fabulous design aspect and art in that, but part of me was like ‘why don’t we work with the original thing, this is cool, why don’t we get to look more at this, why don’t we get to play with this more?’.

So, I actually ended up going to school for a while because I didn’t have a university degree and I thought that was probably important to get. I went for costume design because I thought that was something I could do real quick, it was something I was already working in, I could get right in and I could move with the course in no time. But, while I was there I realised I actually wanted to pursue dress history so I ended up getting a lot more academic courses and starting to pursue the more academic study of dress. Then, when I graduated I obviously went to work in dress history”.

In further referencing her studies at Tisch School of the Arts in NYU, she explains that the fact that the program in which she participated was quite small, allowed her to work more closely with her professors. In turn, they would look out for her and point her to other professors, enabling her to attend additional classes and to later study and work at the School of Historical Dress in London.

The pivot to YouTube

Bernadette’s YouTube career started in a similar fashion to the careers of other online creators; seemingly by chance and without any expectation for a big audience. For many creators at the beginning stages of their careers, their channel is a hobby, a passion project that they dedicate themselves to after their day job. For others, it is what ties them over when they’re in between part-time jobs. For Bernadette, it was a cross between the two:

“Well, the YouTube thing started a bit by accident. I was just coming out of a job and I was working a bit freelance because I had just got out of school. I knew I really wanted to do something in dress history, that was my passion, but [I knew] there was a long road of working at entry-level positions and not getting paid very well. So, I was trying to find a job that would pay me decently because I lived in New York City and [I was thinking] ‘How do I find a job that pays decently that still allows me to do what I love?’, because I was looking at jobs that didn’t necessarily have to do with dress history, but [I was thinking] it was going to be so boring and it was going to take forever to then get into dress history. So, I was sort of in a bit of a mental conflict on what I was going to do”.

Having just finished a “little stint” at the School of Historical Dress doing a job that she loved, Bernadette was struggling with the fact that it wasn’t a full-time job. Then, she had the idea to “put her stuff up on YouTube”. “But”, she clarifies, “it wasn’t in my head that it was going to be a full-time position, because I was thinking ‘No one’s interested in dress history’. I knew there were big YouTubers who made a lot of money off of this stuff, but I thought ‘This is not the niche that gets popular”, she told me laughinly.

Determined to not pin all of her hopes on her newfound channel, Bernadette didn’t immediately part with traditional income streams. “I kept doing freelance things, I was doing consultation work at one point for a company that does those historical figure statues, which is really cool, but again, none of these jobs were full-time and sustainable. I was also doing illustration work, I was doing all sorts of consultation research – it was just stressful, because it was not consistent.

So, I was like ‘You know what, [at the] end of this year, if I can find something in dress history that would be cool’ but I needed a full-time job because I couldn’t keep doing this.

It was in October of that year that my first video blew up and I realised that I had an audience that if I strategically did something with, I could monetize it into something that would pay very decently and I could continue doing these weird freelance jobs without dying”, she says laughingly.

That same October, Bernadette’s channel met all of YouTube’s criteria in order to be able to be monetized, that is to say to gain earnings through the different ads that play before, during or after the video, via Google’s AdSense program. While she was detailing her channel’s course to me, I could see the reservation she was feeling at the time, when she was calculating her monthly expenses and managing to buy the next month’s expenses with her YouTube earnings. That was something that she was negotiating on with herself; since she had secured next month’s expenses, she could put off her job search until then.

In February of 2018 she got her first brand deal and by April one of her videos had gone viral and she had reached 100,000 subscribers. At that point, as she told me – surprised herself – she could sustain her channel and have leftover money for savings. But she rushes to explain, perhaps already foreseeing the possible reactions or misconstructions: “Τhis isn’t dramatic or anything, I wasn’t on the verge of destruction, but I had a threshold of like ‘if I go below this much in savings, I need to get a job’”.

On luck vs calculated success

However, a channel’s success, like any success story, doesn’t happen overnight and it isn’t based entirely on luck, either. “I will aknowledge that there was luck involved here. I just happened to be between jobs where I could put focus into this YouTube channel on top of my other jobs. At some point, there does have to be a little bit of a leap of faith of ‘Alright, I need to free up my time, I need to quit my job and I need to put in all of my focus into this if it’s going to go anywhere’. And there’s a lot of luck involved; luck and either a ton of preplanning or privilege”.

The importance of purpose and inspiring audiences

“It’s not even just about the hours that you put into the physical craft. The other huge component and the thing that requires a different type of work is having a purpose, a message, a belief that you are putting forward to people, something that they can grab on to. You have to have a ‘why’; ‘why are you doing this?’.

So, when people watch my videos, it’s not necessarily that they’re interested in fashion or dress history, but that they can understand my reason for doing this. I’m doing this because I want to learn about the past through practical, hands-on reconstruction and I want to see how we can hold those techniques from the past into the future, to fight fast fashion and consumerism.

That’s a very obvious message that is being put across in my content and, I’m hypothesizing, but I think that’s why people have been able to sort of follow along with what I’m doing. It’s not just like you take really beautiful Instagram pictures and write “live, laugh, love” in your caption with a couple of emojis. People aren’t able to internalize that and to connect with that on a soul level to a point where they get you.

For a while I was struggling with my place in the field of dress history. I have, at this point, come to the rationalisation that I don’t need to be the one researching and discovering and presenting new groundbreaking information, but I have an incredible skill in being sort of a gateway drug to expand knowlenge and awareness of dress history.

So, one can watch a video on corset myths and then they can watch a video on reconstructing an 18^th century gown and then, all of a sudden, they have an interest to go and see the exhibition on historical textiles at their local museum, or to watch a documentary, or to pick up an academic journal or someone’s published texts.

At the same time, I sort of like to think that what I’m doing can in turn benefit all of the academics and the curators and the people who traditionally are a bit underexposed and underpaid. Essentially, uncovering the field of dress history so that all of my colleagues can get paid?”, she says in a self-deprecating manner. She rushes to explain: “Not that I’m doing this single-handedly but, I do think that a field needs to have this sort of structure. We don’t all need to be fighting over the same competitive little piece of pie like “this is my study piece, this is my realm and I don’t like you because you’re in the same [realm]”. We find different ways to work together, I think”.

Bernadette’s effort to lure in her viewers with a video that has much more mass appeal potential in order to get them interested in her more niche content, isn’t just a vague aspiration. Οn the contrary, it’s a very strategically calculated move. As she told me herself, a third of her job description is internet marketing. As we’ve already mentioned, she new that the topic of her videos wouldn’t be popular with the general audience. Despite that, her videos managed to be freatured on YouTube’s homepage next to others with more mainstream topics.

Her first viral video was about adapting an edwardian skirt to modern day. She explains to me that she realised quite quickly that she had to have a specific strategy for her uploading schedule and she came up with different categories of videos. On the one hand, the ones that are entirely about sewing, the ones that are a bit more niche – like reconstructing very specific, unusual elements of history – and the videos that feel more like vlogs. On the other hand, the more popular themed ones like reviewing hit historical TV show costumes. She confesses that the videos that she herself is most passionate about are the ones that resemble features/documentaries, like the one she did on that artificial flowermaking business in New York.

Τhus, with the lure of more appealing to large audiences but less academic videos, she manages to guide her audience into her more sophisticated content that she wants to publish, the content that it’s worth being educated on.

To a large extent, Bernadette has achieved her goal. When I ask her if her subscribers write to her telling her that they tried to recreate on of her historical reproductions, she says: “Really only about 10 to 15, maybe 20% of my audience are actually people recreating historical dress. The vast majority of people either have absolutely no interest in sewing but they’re just there because they find the content calming or entertaining. Actually, there are people who even enjoy hate watching my videos.

The other 75% of my audience are there for other reasons. I do think the majority of that 75% have at least felt inspired to pick up a needle; I don’t think it is to do something historical but I’ve had people write to me and say ‘You know, I have a pair of jeans that I haven’t been able to wear for years because they’re too long, but after watching your video, I’ve decided to do a little felling stich and I’ve taken the hems up and now I can wear them’.

These are people who never thought about historical dress previously but [who] are using these historical techniques to reinvent their modern wardrobes to then not have to get rid of clothing, or to be able to rewear clothing and wear clothing longer. Which is, ultimately, my overall goal with all of this; to make historical practices interesting, relevant and implementable in a very beneficial way to today’s society. And by beneficial I mean battling this hyperconsumerism that is becoming a big problem”.

An “educated roast” of fast fashion and the wager of sustainability

Perhaps there couldn’t be a more befitting person to talk about fast fashion with, other than Bernadette, seeing as she has a personal experience with it. When an online fast fashion retailer ripped off her reconstruction of a 15^th century gown that she had documented on her channel, her reaction was to order the dress and investigate its quality and construction in a video. That video, which she very aptly titled “An educated roast”, has accumulated over 6 million views, making it the most watched video on her channel.

When I bring it up to her she laughs as if she’s saying “Wow, I really did that, didn’t I?”. I ask her if she thinks there is an active shift towards sustainability. “I definitely do think there’s a shift. Just within the past five years alone there’s been a massive shift not only in the upcycling and thrifting world, but within awareness of historical dress. Unfortunately, I don’t think [this attitude] is going to become entirely pervasive – I mean, I’m still going to work towards that but I think we just don’t have the same attitudes towards clothing that people historically did; and that is a much deeper, fundamental shift that a lot more people have to have. It’s going to take something really drastic or a lot of time before we can get back to the mindset of ‘you only need 8 pieces in your wardrobe’. That happened because clothing was expensive and people would wear the same dress, like that would be their uniform dress, unless you were extremely wealthy and you could pay to have 15 gowns, which the majority of people couldn’t.

This is definitely a tricky question because there is no answer to fast fashion right now. It is such a pervasive issue, it goes not only into the lack of liveable wages amongst workers but there’s a whole argument that people in the western world can’t afford to pay the additional cost that it would cost to fund those people – which I actually disagree with, because I question why the shareholders and corporation owners are billionnaires and yet those people [the workers] aren’t getting paid enough. They are effectively communicating the message that by paying those people they have to up the prices for you and you’re not going to be able to afford it. There’s a deliberate miscommunication”, she explains, apologizing to me for going off on a tangent.

“Anyway, the issue of fast fashion is so massive and [it] affects so many different groups of people that it’s not solvable in one, or 5 or 10 years. But I do definitely think there is more awareness – even just bringing up the question of where are our clothes made, previously that wasn’t even something that you’d think about”.

The racist aspect of fast fashion and the antidote of history

It seems like fast fashion is a topic that we’re both preoccupied with. I mention a post she had shared on her Instagram story that talked about the racist and reductive bias according to which the clothes that are made by western workers are better quality, as opposed to the clothes that are made by asian hands in China, India and Bangladesh which are automatically considered as inferior quality.

“It’s so not true!”, she exclaims. “Τhere are entire industries – oh my God, the whole muslin industry that was started, refined and perfected in India to the point where the British colonisers who went to India took over the muslin industry, brought it to the western world and actively worked to shut it down in India, because it would compete with theirs.

And now, if something’s made in India it [is considered that it] must be inferior quality when, in fact, these textile crafts were started in the eastern world and were overtaken by the western [world]. It makes no sense!

I think that’s why it’s so important to rediscover and teach and learn about the actual stuff that went down in history, so we can bust these misconceptions and these racist biases of ‘western made clothing is better’.

If you put that same situation in Bristol, if you were to put a massive factory where you are on a tight deadline, where the company commissioning those articles of clothing is completely undercutting your contracts, where you are underpaying and overworking all of your workers, who are sometimes underage – although that’s not always necessarily the case – if you were to take that same situation out of Bangladesh and put it into Bristol, you would have the same results; it would be garbage quality and incredibly cheap. It’s just circumstances!

The need for representation

By watching her videos, one can tell that Bernadette doesn’t want to create a racial echo-chamber. Representation of people of colour is a job that needs to be done, especially in a field that’s traditionally dominated by white people. There isn’t some elaborate reasoning – educational videos on dress history should follow exactly that: history.

However, as Bernadette points out to me, most if not all of the primary sources were documented by white christian men; “a very specific lense that history is told through”. Thus, in her work, another level is added that she actively concerns herself with: the representation of the people of colour who existed in history and who got their picture taken (or their portrait drawn) in the clothes she studies. By including their photos or portraits in her videos, she is helping to eradicate one more misconception, according to which people of colour never worn those fancy dresses – and her viewers appreciate it greatly.

“It’s definitely deliberate, because the way that the search engines are set up, if you type in ‘victorian gown’ or ‘victorian portrait’ all of the white people come up. You have to be deliberate about typing in ‘black victorian people’, ‘black victorian portrait’ οr ‘asian victorian portrait’ – they will come up, lots of them will come up; they are out there, they just don’t come up when you have your ‘normal’ search terms.

That’s something I’ve been more deliberate about, because I do think it’s important. These people obviously existed in history! It’s ridiculous to think that they didn’t! But we are so sort of unknowingly brainwashed into thinking that the entire historical timeline is white – especially in my special focus of study, English dress. Especially being a white person and not automatically thinking about that, you automatically see everyone that looks like you, it doesn’t naturally occur to you often to actively go and seek out what other people existed. But that is work that you have to do”.

Taxing research and footnotes

Like we’ve already mentioned, the videos that Bernadette makes are the result of hours of behind-the-scenes work. From researching primary sources at the New York Public Library and even examining authentic historical garments, hunting down the right materials, to filming and editing the video, hundreds of hours – that can sometimes turn into a whole month  –  need to be put in, in order for an almost 30 minute video to be produced.

According to her own calculations that she shared with me, just sewing the project itself can take from 100 to 200 hours, researching can take an additional 20 hours and editing another 40. So, the sewing reconstruction videos can take up to a month or a moth an a half to be produced.

However, Bernadette takes an additional step; she makes sure to include her sources in the form of footnotes in the description of  her videos. As another journalist very aptly put it, her videos  feel like beautifully filmed lectures. When I tell her that she laughs and when I ask her if she does it because it’s at her audience’s request, she explains to me that she initially did it because it’s what she herself would expect if she came across any video that contained “supposedly factual information”. When she first started doing it, her subscibers as well as some of her real life friends found it unexpected and borderline funny.

But, as time passes, she tells me, her citing her sources is starting to be appreciated by her audience and now it’s even expected of YouTube creators in general.

The next step

At the end of our conversation I ask her what will be the next step in her career. Before she has a chance to reply, I ask her if it’s true that she will be writing a book that’s expected to be published in mid-2022. She is surprised: “I just signed the contract, like, three weeks ago!”. Nothing is set in stone yet, since the whole process is still at its beginning stage.

She struggles while trying to answer my first question. She tells me that she never thought that her career trajectory would be what it is today. She jokingly mentions that there aren’t any YouTube veterans with 50 years on their backs and a pension plan, so she doesn’t know where this whole thing could lead. She is definitely content with continuing to film videos, at least for the next couple of years.

She confesses: “A lot of people keep throwing around this idea to me and I think I would not be opposed to that: I would love to get into facilitating the production of historical film and TV not just period dramas, but done like Old Shakespeare’s Globe style, reconstructed as it would have been done in the period when the whole film takes place. That’s something I would love to spearhead. We’ll see!”.

The unexpected liberation

During the last minutes of our conversation, we talked about her eccentric style that’s reminiscent of another era. “When I started studying the history of dress, I realised modern clothing is just so disappointing. Like look at these fabulous skirts and these waistcoats and capes and hats – I don’t want to wear a crop top and a pair of jeans, I want this!”.

At this point, it’s second nature to her and those clothes are just what she throws on in the mornings. And the reactions she gets are always positive. While we were talking about how much we, as women, are expected to conform to societal standards pertaining to the way we dress, Bernadette raised a very unexpected and interesting point:

“There’s all this modern day stigma of historical dress being restrictive and oppressive but it’s so liberating. Because the way that historical fashion worked is that there was a fashionable silhouette and you had the measurements that were fashionable; your bust had to be 10 inches larger than you waist, which had to be 15 inches smaller than your hips. There is not specified evidence of what those measurements were or how you had to achieve them. So, those garments are full of padding and structure and all sorts of cuts and illusions to create or to at least visually allude to that fashionable silhouette.

Nowadays, we are expected to diet, to excercise, to get implants, to surgically reshape our physical bodies to conform to the fashion. Because, we also have this whole issue of standard sizing; something is made according to standard sizing so if you want to fit into standard sizing you have to make yourself into a standard size. Whereas, historically, clothing was made to fit you and you got to build whatever shape you wanted to. It didn’t matter what size you were, it didn’t matter how asymmetrical you were, it didn’t matter about your self-conscious bits. That clothing made you into something fabulous. You didn’t have to make yourself fabulous for your clothing. And I find that so liberating. I have my own self-conscious issues with my body, but knowing that I have the power to control how I present myself through my clothing is just so empowering”.

When I disconnected from our call, I realised two things: that I was leaving with a newfound appreciation for dress history and historical dress and that I needed to dig out my mom’s old Singer sewing machine.

Διαβάστε επίσης | Ο ταραξίας της βιομηχανίας: Μια αποκλειστική συνέντευξη με τον Louis Pisano