h-fashion-πλατφόρμα-που-στηρίζει-ουκρανούς-δη-228862
©Better.Community

«Όταν μάχεσαι για το σπίτι και την οικογένειά σου, δεν νιώθεις κούραση. Δεν αποσπάται η προσοχή σου, είσαι συγκεντρωμένος στον στόχο σου μέχρι να το πετύχεις», μου λέει η Julie Pelipas σε μια κλήση μέσω Zoom από ένα γεμάτο εστιατόριο του Λονδίνου. Η σχεδιάστρια και πρώην fashion director της Vogue Ukraine ταξίδεψε εκεί από την Αθήνα, όπου είχε βρει καταφύγιο με την οικογένειά της, αφού εγκατέλειψε την Ουκρανία λίγες ημέρες νωρίτερα. Προηγουμένως είχε πάρει την απόφαση να χρησιμοποιήσει την εταιρεία της, Bettter, που προωθεί την ιδέα του upcycling στη μόδα, για να δημιουργήσει μια πλατφόρμα που θα βοηθά Ουκρανούς δημιουργούς να βρουν οικονομική υποστήριξη, εργασία ή και τα δύο. «Λειτουργούμε σαν ΜΚΟ», μου λέει.

Στις 24 Φεβρουαρίου, η Pelipas και η εξαμελής ομάδα της ετοιμάζονταν να εγκαινιάσουν μια νέα πλατφόρμα για το brand. Όταν όμως την ίδια μέρα η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, επικοινώνησε με τους συνεργάτες της -κάποιοι από τους οποίους είχαν ήδη βρει καταφύγιο σε γειτονικές χώρες της ΕΕ-, για να συζητήσουν την ιδέα της. «Σκέφτηκα στήσουμε για τρεις μήνες διαύλους επικοινωνίας μεταξύ εταιρειών και δημιουργών μέσω μιας πλατφόρμας, δίνοντας τη δυνατότητα στον κόσμο να ανακαλύψει νέα brands από την Ουκρανία». Οι επισκέπτες της ιστοσελίδας θα μπορούσαν να προσλάβουν Ουκρανούς δημιουργούς είτε full time είτε για συγκεκριμένα projects ή να συμβάλουν οικονομικά, κάνοντας απλώς μια δωρεά.

H fashion πλατφόρμα που στηρίζει Ουκρανούς δημιουργούς-1
©Better.Community

Η πλατφόρμα Bettter.Community προσφέρει υποστήριξη με επιχορηγήσεις ύψους 500 έως 3.000 ευρώ για την κάλυψη νομικών εξόδων, καθώς και εξόδων μετεγκατάστασης, και έχει ήδη κατακλυστεί από αιτήματα. Ενώ η Pelipas σχεδιάζει να παραχωρήσει τον έλεγχό της στην κοινότητα την οποία θέλει να εξυπηρετήσει, προς το παρόν εξετάζει τις αιτήσεις η ίδια -αυτή τη στιγμή είναι 500-, ώστε να αποφανθεί για τον βαθμό υποστήριξης που χρειάζεται ο καθένας και να εξακριβώσει την αξιοπιστία των αιτούντων. Μου λέει ότι μία από τις αιτήσεις ήταν ενός νεαρού φωτογράφου μόδας ο οποίος είχε πρόσφατα χάσει τον πατέρα του και εγκατέλειψε τη χώρα μαζί με τη μητέρα και την αδερφή του, που πάσχει από καρκίνο, καταλήγοντας στη Γερμανία. Όταν τον ρώτησε τι είδους υποστήριξη ήθελε, εξεπλάγη, καθώς το μόνο που της ζήτησε ήταν μια δημοσιογραφική διαπίστευση κι ένα μικρό χρηματικό ποσό για φιλμ, «γιατί ντρεπόταν να ζητήσει περισσότερα»!

Σύμφωνα με την ίδια, η αντοχή μπροστά τις δυσκολίες είναι χαρακτηριστικά της ουκρανικής ψυχής – από νεαρούς γιατρούς ουκρανικής καταγωγής που φτιάχνουν βίντεο δείχνοντας πώς να σταματά κανείς την αιμορραγία ή τεχνολόγους που μάχονται κατά της παραπληροφόρησης μέχρι ανθρώπους που διοργανώνουν προγράμματα συγκέντρωσης χρημάτων ή αναλαμβάνουν τη διάθεση ιατρικής και ανθρωπιστικής βοήθειας. «Όλοι οι γνωστοί μου προσπαθούν να χτίσουν κάτι από το τίποτα», εξηγεί. «Φτιάχνουν brands, υποστηρίζουν ο ένας τον άλλον, χτυπάνε πόρτες και μοιράζονται πληροφορίες. Είμαι σίγουρη πως η Ουκρανία θα κερδίσει, γιατί κανείς δεν μπορεί να αλλάξει τη νοοτροπία μας, είναι αδύνατον».

H fashion πλατφόρμα που στηρίζει Ουκρανούς δημιουργούς-2
©Better.Community

Καθώς πολλοί Ουκρανοί προσπαθούν να προσαρμοστούν σε πολιορκημένες πόλεις ή παρακολουθούν τα γεγονότα από το εξωτερικό, αποκομμένοι από τις οικογένειές τους, αναπτύσσουν βαθιά επιθυμία για προσφορά. Όπως η ομάδα της Pelipas, που άδραξε με ενθουσιασμό την ευκαιρία να δημιουργήσει την ιστοσελίδα που θα βοηθά άλλους ανθρώπους, χωρίς ούτε στιγμή να τη θεωρήσουν βάρος. «Κλάψαμε από ευτυχία επειδή καταφέραμε να τη φτιάξουμε μέσα σε μία εβδομάδα και αμέσως κατακλυστήκαμε από αιτήσεις», ομολογεί και με ενημερώνει ότι ο web designer εργάστηκε από ένα καταφύγιο στο Κίεβο και πως οι υπόλοιποι άντλησαν δύναμη από όλο αυτό, ευχαριστώντας την προσωπικά για την πρωτοβουλία και λέγοντάς της πως ένιωθαν ζωντανοί και αισιόδοξοι, αφού ένωσαν τις δυνάμεις τους για καλό σκοπό.

Η ίδια έχει απόλυτη συνείδηση για το πού μπορεί να φτάσει. Έτσι, προκειμένου να προσφέρει όσο το δυνατόν ουσιαστικότερη υποστήριξη, η πλατφόρμα Bettter.Community απευθύνεται κυρίως σε φωτογράφους, στιλίστες, graphic designers, 3D designers, σχεδιαστές μόδας και κινηματογραφιστές. Συνεργάζεται επίσης με το Emergency Art Fund (Ταμείο Έκτακτης Ανάγκης για την Τέχνη), προκειμένου να δημιουργηθεί ένα καταφύγιο για καλλιτέχνες και αρχιτέκτονες στα Καρπάθια. «Βραχυπρόθεσμα αυτό θα προσφέρει οικονομική υποστήριξη, αλλά μελλοντικά θα εξελιχθεί σε ένα μέρος όπου ο κόσμος θα μπορεί να πηγαίνει για να δημιουργήσει και να μάθει την ιστορία αυτού του πολέμου», τονίζει.

H fashion πλατφόρμα που στηρίζει Ουκρανούς δημιουργούς-3
©Better.Community

Η fashion designer Anna October, η οποία έχει προταθεί για το βραβείο LVMH, ηγείται του τμήματος που βοηθά τους σχεδιαστές μόδας. Παρότι έχει καταφύγει στη Γαλλία, το email της φέρει ακόμη τη διεύθυνση του στούντιό της στο Κίεβο. Μου εξηγεί πως οι Ουκρανοί σχεδιαστές μόδας απαρτίζουν μια σφιχτοδεμένη κοινότητα. Πολλούς τους γνωρίζει τουλάχιστον εδώ και μία δεκαετία. «Θέλω να τους βοηθήσω να διατηρήσουν τα brands τους», λέει. Τα brands των επίσης υποψηφίων για το βραβείο LVMH, Julia Paskal και Anton Belinskiy, είναι μεταξύ αυτών που λαμβάνουν υποστήριξη μέσω του Bettter.Community. Η October σκοπεύει να αξιοποιήσει τη δική της εμπειρία για να συνδράμει και άλλους σχεδιαστές. «Θα χρησιμοποιήσω το δίκτυο επαφών και την εμπειρία, τόσο τη δική μου όσο και της ομάδας μου, προκειμένου να βοηθήσουμε να βγει το στοκ από τις αποθήκες, να πωληθεί και να γίνουν κάποια πρώτα βήματα για τη νέα σεζόν», με ενημερώνει. Για εκείνη, αυτό που χρειάζεται για να τα βγάλουν πέρα οι σχεδιαστές είναι πρακτική υποστήριξη και αποφασιστικότητα. «Η δουλειά θα βοηθήσει πολύ να συνέλθουμε και να επανέλθουμε», πιστεύει.

H fashion πλατφόρμα που στηρίζει Ουκρανούς δημιουργούς-4
©Better.Community

Για όσους είναι επιφυλακτικοί ως προς τη σημασία της συνδρομής σε δημιουργούς μόδας ώστε να συνεχίσουν τη δουλειά τους κατά τη διάρκεια ενός πολέμου, η Pelipas αντιπαραθέτει πως ο πολιτισμός αποτελεί κεντρικό κομμάτι της ουκρανικής ταυτότητας. «Τη στιγμή που θα χάσουμε τον πολιτισμό μας, θα χάσουμε την εθνική μας ταυτότητα και την πίστη στον εαυτό μας», θεωρεί και πιστεύει ακράδαντα πως ο πολιτισμός μπορεί να διαδραματίσει σπουδαίο ρόλο στην καταγραφή του πολέμου με τρόπο που θα απευθυνθεί στην ανθρωπιά του θεατή. «Φαντάζεστε έναν κόσμο χωρίς τέχνη; Θα είναι άγριος και άσχημος», λέει και επισημαίνει πως η εργασία των συναδέλφων της είναι ο τρόπος να εξασφαλίσουν τα προς το ζην, αλλά και να εκφραστούν. «Αυτοί οι άνθρωποι ήταν επιτυχημένοι πριν από τον πόλεμο», τονίζει. Λίγες μέρες μάλιστα πριν γίνει η εισβολή, πολλοί σχεδίαζαν να ταξιδέψουν στο Παρίσι για την Εβδομάδα Μόδας. Ορισμένοι μάλιστα το έκαναν και δεν μπορούσαν πια να επιστρέψουν από τη στιγμή που ξεκίνησαν οι εχθροπραξίες.

Η Anna October δεν θέλει να εστιάσουμε στον τρόπο που διέφυγε από το Κίεβο – μέσα από ένα δάσος, μένοντας σε μια εγκαταλελειμμένη καλύβα μαζί με μια οικογένεια προτού περάσει τα σύνορα. Προτιμά να ξέρουμε πως, παρά τις δυσκολίες, η ομάδα της έχει ξαναπιάσει δουλειά. «Όταν όλοι οι συνεργάτες μου βρέθηκαν σε ασφαλή μέρη, άρχισαν αμέσως να δουλεύουν. Μόλις επτά ημέρες μετά το ξέσπασμα του πολέμου, καταφέραμε να συγκεντρώσει κάποιος τη συλλογή στο Κίεβο και να βρούμε οδηγό να την πάει στο ταχυδρομείο και λίγο αργότερα να βρεθεί καθ’ οδόν για την Εσθονία. Λειτουργούμε κανονικά ξανά», λέει.

H fashion πλατφόρμα που στηρίζει Ουκρανούς δημιουργούς-5
©Better.Community

Όπως πολύ σωστά το θέτει η Pelipas, οι Ουκρανοί δεν επιζητούν οίκτο, θέλουν τις ζωές τους πίσω. Η ίδια αντιμετωπίζει το μέλλον με αισιοδοξία. Ο πόλεμος μπορεί να ενδυναμώσει τη δημιουργική κοινότητα της χώρας και να διαμορφώσει ένα νέο κίνημα. Δεν θα ήταν η πρώτη φορά που γινόταν αυτό, καθώς το ίδιο συνέβη με το Bauhaus του Walter Gropius μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ή τον Αφηρημένο Εξπρεσιονισμό και την Pop Art μετά τον Δεύτερο. Θεωρεί αυτή την ιστορική στιγμή «ως μια σημαντική περίοδο που μπορεί να φέρει μια δημιουργική επανάσταση για τους Ουκρανούς. Ίσως έτσι προκύψει μια ακόμη πιο δυνατή δημιουργική κοινότητα». Ο Ουκρανός πρόεδρος, άλλωστε, Volodymyr Zelenskyy, ένας πρώην ηθοποιός, έχει δώσει σάρκα και οστά σε αυτό το πνεύμα δημιουργικότητας υπό πίεση, προσπαθώντας να συγκεντρώσει υποστήριξη για την Ουκρανία από την παγκόσμια κοινότητα.

Ο πόλεμος έγινε προσωπική υπόθεση για την Pelipas όταν αναγκάστηκε να πληρώσει έναν Ρώσο στρατιώτη ο οποίος απείλησε να σκοτώσει την οικογένειά της ενώ προσπαθούσαν να φύγουν από τη Μαριούπολη, κάτι δεν θα μπορούσε να διανοηθεί πριν από τον πόλεμο. «Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα βίωνα κάτι τέτοιο. Μοιάζει με ταινία», αναφωνεί και επισημαίνει ότι όσοι δεν ζουν στην Ουκρανία δεν μπορούν να έχουν πλήρη εικόνα του τι γίνεται εκεί. «Γι’ αυτό είναι σημαντικό να ακούγονται οι ιστορίες και οι εμπειρίες τους». Εκφράζει, δε, την απογοήτευσή της που δεν βρήκε την καθολική υποστήριξη που περίμενε, καθώς δέχεται κακόβουλα σχόλια στο διαδίκτυο από άτομα από τον χώρο της μόδας που θεωρούσε φίλους και τώρα επικρίνουν την απόφασή της να μιλήσει για την καταστροφή στην Ουκρανία, υποστηρίζοντας ότι έτσι αναπαράγει το μίσος. Παρά το ότι κάτι τέτοιο είναι πλήρως απογοητευτικό, ειδικά από άτομα σε θέσεις ισχύος, για εκείνη αποτελεί επιβεβαίωση της ανάγκης πολιτισμικής καταγραφής του πολέμου, «καθώς η γλώσσα του πολιτισμού μπορεί να διδάξει με τρόπο που θα κρατήσει το ενδιαφέρον του κόσμου».

H fashion πλατφόρμα που στηρίζει Ουκρανούς δημιουργούς-6
©Better.Community

Ρεαλίστρια, δεν περιμένει να αφήσει ο κόσμος τη ζωή του για να βοηθήσει τον λαό της. Θέλει μόνο «να δουν καθαρά τι μπορούν να κάνουν για να βοηθήσουν και να το κάνουν, ακόμη κι αν είναι λίγο, γιατί κάθε βοήθεια μπορεί να αποδειχθεί σημαντική. Και καλεί όσους το επιθυμούν να προσφέρουν χρήματα για την υποστήριξη των Ουκρανών δημιουργών μέσω της πλατφόρμας Bettter.Community, να τους προσλάβουν ή απλά να ενημερώσουν τον κόσμο για το θέμα. «Αν έχετε κάτι να δώσετε, δώστε το, αλλά ακόμη κι αν δεν έχετε, μπορείτε να κάνετε κοινοποιήσεις στα μέσα δικτύωσης και να δείξετε έτσι την υποστήριξή σας στην Ουκρανία. Είναι κι αυτό σημαντική βοήθεια», προτρέπει και θεωρεί σημαντικό το Bettter.Community, επειδή η κοινότητα αυτών που θέλουν να βοηθήσουν διαρκώς μεγαλώνει, κάτι που ομολογεί ότι δεν περίμενε όταν ξεκινούσε. «Θέλω να δω αυτούς τους νέους ανθρώπους να δουλεύουν. Θέλω να δω τα αποτελέσματα. Θα μου δώσει μεγάλη χαρά», λέει και στην ερώτηση αν της λείπει το να εστιάσει στη δική της επιχείρηση, μου εξηγεί ότι κάποια στιγμή θα ξεκινήσει πάλι την παραγωγή, αλλά προς το παρόν δεν της φαίνεται σωστό. «Ίσως αργότερα. Μέσα σε αυτή τη φριχτή και καταστροφική κατάσταση πρέπει να εστιάσουμε στο τι μπορούμε να κάνουμε για να βοηθήσουμε», καταλήγει.

Απόδοση: Νίνα Ζβε

Διαβάστε επίσης | 6 ουκρανικά fashion brands που αξίζει να γνωρίζετε