HERMÈS, ΒEYOND ΤΗΕ ΕQUESTRIAN – Αποκλειστική συνέντευξη με την Nadège Vanhée-Cybulski

Κατά την πρόσφατη συνάντησή μας, η κουβέντα μας ήταν ζεστή και φιλική. Της λέω ότι ανέκαθεν είχα την περιέργεια να μάθω πώς διαχειρίστηκε την ένταξή της στον ιστορικό οίκο, καθώς μια τέτοια συνεργασία για να πετύχει δεν μπορεί παρά να ακολουθεί κάποιες προδιαγραφές. «Ήμουν ενθουσιασμένη που επέστρεψα στη Γαλλία. Είχα κλείσει μία δεκαετία εκτός της χώρας και έψαχνα τρόπο να επανασυνδεθώ με αξίες που θεωρώ σημαντικές, όπως η τεχνογνωσία, που για μένα αποτελεί εξαιρετική βάση για οτιδήποτε δημιουργικό», μου λέει. «Τα προηγούμενα χρόνια συνεργάστηκα με πολλούς ανθρώπους της μόδας και έζησα σε διαφορετικές μεγαλουπόλεις, κάτι που διεύρυνε τις προσδοκίες μου και ήταν φυσικό να αναζητώ κάτι πιο ουσιώδες. Αυτή η μεγάλη αλλαγή ήρθε τη στιγμή που είχα ανάγκη να συνομιλήσω με μια “οντότητα” με ισχυρό υπόβαθρο, που να χαρακτηρίζεται κυρίως από βαθιά γνώση γύρω από τις τεχνικές της ραπτικής και την πολυπλοκότητά τους. Ομολογώ πως αυτό μου έλειπε πολύ όσο ήμουν στην Αμερική. Φθάνοντας στον Hermès, δεν μου δόθηκαν σαφείς οδηγίες για την κατεύθυνση που έπρεπε να ακολουθήσω. Μπήκα λοιπόν στην ομάδα ευδιάθετη και ανοιχτή στο να μάθω να εργάζομαι με σεβασμό, έχοντας ως δίχτυ ασφαλείας την ιστορική παρακαταθήκη του. Το ζητούμενο ήταν να πετύχουμε την ταύτιση των δερμάτινων ειδών μας με τις συλλογές prêt-à-porter και τα κοσμήματα, ώστε η εικόνα μας προς το αγοραστικό κοινό να είναι ολοκληρωμένη. Επίσης, ήταν προτεραιότητα να προσεγγίσουμε ένα καινούργιο πελατολόγιο, πιο νεανικό».

Το να φέρει την επόμενη γενιά κοντά στον Hermès είναι κάτι που την ενδιαφέρει πολύ, καθώς αυτό συνιστά εξέλιξη. Πόσο όμως η πραγματικότητα του δρόμου συνυπάρχει με ένα τόσο υψηλού προφίλ brand; Όσοι από εμάς βιώσαμε τη δεκαετία του ’90, θυμόμαστε την έντονη επιρροή που είχαν οι μεγάλοι οίκοι στη νεολαία – Miuccia Prada, Gaultier, Helmut Lang, Owen Gaster, XULY Bët είναι μερικά από τα ονόματα που ήταν σε συνεχή διάλογο με αγόρια και κορίτσια κάτω των 20 ετών. Τριάντα χρόνια αργότερα, το streetwear επανήλθε, αυτή τη φορά με ιδεολογική φόρτιση και καινούργιους πρωταγωνιστές, όπως οι Marine Serre, Y/Project, Off-White. Με την εκπνοή του 2020 ανέκυψαν καινούργιες προτεραιότητες που έφερε μαζί της η πανδημία, όπως η άνεση και η χαλαρότητα. Είναι ωστόσο εκπληκτικό το ότι, παρά την αβεβαιότητα της εποχής, η βιομηχανία βρήκε τον τρόπο να αγκαλιάσει τους νέους δημιουργούς που δηλώνουν έτοιμοι να κατακτήσουν τον κόσμο. Η Nadège τούς θεωρεί επαναστάτες επειδή, όπως λέει, «καταφέρνουν να αντιστέκονται με σθένος στις μεγάλες αναταράξεις και την ίδια στιγμή μαρκάρουν τον χάρτη της μόδας με τις ριζοσπαστικές τους προτάσεις», κάτι που για την ίδια αποτελεί υγιή τρόπο εξέλιξης. Αναλογίζομαι τον βαθμό δυσκολίας και ευθύνης που φέρει κάποιος αναλαμβάνοντας αντίστοιχο με εκείνη ρόλο σε μια εταιρεία ειδών πολυτελείας όπως η Hermès και προσπαθώ να τον υπολογίσω κάνοντας μια σύγκριση μεταξύ των προηγούμενων brands στα οποία εργάστηκε. Παρόλο που στην τρέχουσα γι’ αυτήν συνθήκη οι αξίες φαίνεται πως παραμένουν σταθερές ανεξαρτήτως εποχής, είναι γεγονός ότι υπάρχουν ερωτηματικά γύρω από την πολυτέλεια και τη σχετικότητά της με το παρόν.

«Πίσω από κάθε προϊόν που σχεδιάζουμε πρέπει να υπάρχει σχέση με την πραγματικότητα και μαζί φαντασία και ευχαρίστηση για τον πελάτη. Είναι πρόκληση το να παραμένουμε επίκαιροι με σεβασμό στην ταυτότητα του brand», τονίζει. «Εκφράζομαι και δημιουργώ μέσα σε συγκεκριμένο πλαίσιο, με σεβασμό σε αυτά που προτείνει η ομάδα μου, αλλά και σε οποιονδήποτε δημιουργεί υπεύθυνα κάτι ουσιαστικό. Στο τέλος της ημέρας η δουλειά μου είναι ο σχεδιασμός ρούχων που να είναι λειτουργικά και να εξυπηρετούν τις ανάγκες του κόσμου, να γεννούν συναισθήματα και να συντηρούν μνήμες. Πιστεύω πως μόνο αν συμβαδίζουμε με την εποχή θα καταφέρουμε να αποκωδικοποιήσουμε το παρόν, γεφυρώνοντάς το με το παρελθόν και το μέλλον. Αυτή η προσέγγιση από μόνη της συνιστά την εξέλιξη της ταυτότητάς μας. Χρειάζεται να κατανοήσουμε τις ανάγκες του κόσμου μέσα από ένα καινούργιο πλαίσιο σχεδιασμού και παραγωγής που στηρίζεται στη βιωσιμότητα. Δεν αρκεί να χρησιμοποιούμε ασφαλείς πρώτες ύλες, όπως το βαμβάκι ή τα νήματα τύπου ECOTEC® για να σώσουμε τον πλανήτη. Το πρόβλημα ξεκινά από την ίδια τη νοοτροπία της μόδας, που πρέπει να αλλάξει».

Και πώς θα σώσουμε τη βιομηχανία; τη ρωτώ. «Υπάρχουν τόσα άχρηστα πράγματα στην αγορά. Η αλλαγή θα έρθει μόνο μέσα από την αλήθεια μας – οφείλουμε να είμαστε ειλικρινείς όταν δημιουργούμε. Για να κάνουμε το επόμενο βήμα, πρέπει να διασώσουμε τις τεχνικές που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά, ώστε να μην υπάρχει ανισότητα σε σχέση με τις δυνατότητες που προκύπτουν από αυτές. Αυτό μπορεί να αποτελέσει ένα ουσιαστικό επίτευγμα για τη βιομηχανία μας. Με λυπεί όταν ακούω πως ένα παραδοσιακό εργοστάσιο πρέπει να κλείσει γιατί δεν έχει βρει συνεχιστές. Πιστεύω πως η γνώση πρέπει να διαφυλαχθεί και να διαιωνιστεί».

Στον απόηχο της πανδημίας θα μπορούσε κάποιος να πει πως οδεύουμε προς το μέλλον με εφόδιο τις εμπειρίες από τα δύο προηγούμενα χρόνια, που υποχρέωσαν την ανθρωπότητα σε επαναπροσδιορισμό και επανεκκίνηση. Η Nadège μού εξηγεί πως, παρά την τραγικότητα της κατάστασης, κατά την καθημερινή επικοινωνία που είχε με την ομάδα της μέσω Zoom εξελίχθηκε ένα αναπάντεχο ενδιαφέρον γύρω από τον ψηφιακό σχεδιασμό των συλλογών Ηermès. Παραδέχεται ότι νιώθει πλέον δυνατή, δεδομένου ότι κατάφερε σε αυτή τη δύσκολη συνθήκη να διατηρήσει τη δημιουργικότητά της στα ίδια επίπεδα όπως πριν. Εκτιμά, δε, πως «αυτοί που δυσκολεύτηκαν πραγματικά ήταν οι τεχνίτες, οι μοδίστρες και τα μοντέλα, γιατί αυτό με το οποίο καταπιάνονται δεν μπορεί να παραχθεί στο σπίτι. Η δουλειά μας είναι μια αλυσίδα που ο κάθε κρίκος της έχει τη δική του σημασία, ώστε να επιτύχει το αποτέλεσμα».

Τη ρωτώ αν και σε ποιον βαθμό συγκρούεται στη δουλειά της με τα προσωπικά της αισθητικά πρότυπα και αν της επιτρέπεται η ελευθερία που χρειάζεται κανείς για να αποδώσει στο μέγιστο. Θα μπορούσε κάποιος να πει πως η έμφαση που έδωσε στον αισθησιασμό της γυναίκας Hermès είναι ίσως το μεγαλύτερο ρίσκο της συνεργασίας της με τον οίκο. «Έχω το δικό μου γούστο, όμως όταν εργάζεσαι για κάποιον άλλο, χρειάζεται να κατανοείς και το δικό του», απαντά. «Το στιλ Hermès μπορεί να είναι συντηρητικό και την ίδια στιγμή ελαφρύ ή ευφάνταστο. Ευτυχώς, μπορώ να παίζω με διαφορετικούς όγκους, χρώματα και σχήματα, χωρίς περιορισμούς. Δεν θα έλεγα πως συγκρούομαι με το γούστο μου, όχι. Είμαι υπέρ του πειραματισμού και πάντα γεμάτη περιέργεια. Αυτά τα δύο με ωθούν να ριψοκινδυνεύω σχεδιάζοντας πράγματα που ίσως η ίδια να μη φορέσω ποτέ. Η διαδικασία της αναζήτησης καταλήγει να έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα και αυτό κάνει το αποτέλεσμα ενδιαφέρον».

Όσο την ακούω να μου αναλύει τις σκέψεις της, φέρνω στη μνήμη μου το πρώτο Σάββατο του περασμένου Μαρτίου, όταν βρέθηκα στη Βαστίλη, να περνώ την κεντρική είσοδο του ιππικού συντάγματος της Ρεπουμπλικανικής Φρουράς για να παρευρεθώ στην παρουσίαση της συλλογής Hermès F/W ’22-’23. Στην εσωτερική αυλή του κτιρίου, χώρος που ενίοτε χρησιμοποιείται για τις θερινές δραστηριότητες των αλόγων, είχαν στηθεί κατάλευκες τέντες για να στεγάσουν τη δημιουργική ομάδα της επίδειξης, που εργαζόταν πυρετωδώς από νωρίς το πρωί. Η εκδήλωση ωστόσο έλαβε χώρα ακριβώς απέναντι, σε μια ψηλοτάβανη μακρόστενη αίθουσα, ήδη κατάμεστη από κόσμο που ήρθε για να θαυμάσει τις δημιουργίες της Vanhée-Cybulski. Τα ρούχα ήταν αναπολογητικά σέξι, ξεκάθαρα σπορ (!), κατανοητά και μοντέρνα, όλα βασισμένα σε ιδέες που εύκολα μπορεί να οικειοποιηθεί μια γυναίκα. Μέσα από κάθε look μεταφράζονταν αξίες όπως ο κλασικισμός και η εκλεπτυσμένη κομψότητα, ενώ τα ρούχα, ένα προς ένα, απελευθέρωναν τη σιλουέτα. Το σώμα και το περίγραμμά του έπαιζαν πρωτεύοντα ρόλο στις προτάσεις της σε τόνους του καφέ –με κυρίαρχη την τερακότα–, σε μαύρο, γαλάζιο και λευκό. Όπως επίσης το παιχνίδι διαφάνειας-αδιαφάνειας, οι πλεκτές φόρμες που συνδυάζονταν κάποιες φορές με δέρμα, καθώς και η τάση body-con για κάθε σωματότυπο. «Πράγματι, το σώμα αποτελεί αφετηρία για τη δουλειά μου», παραδέχεται.

«Η οπτική μου γι’ αυτό ολοκληρώνεται μέσα από το πρίσμα της δυαδικότητας, τη σχέση του μέσα και του έξω που χαρακτηρίζει τα προϊόντα μας, τα υλικά, την ευεξία. Hermès σημαίνει τρόπος ζωής και για μένα είναι ρούχα που έχουν μια φυσική σχέση με αυτόν που τα φοράει. Δεν θα σταματήσω ποτέ να εξερευνώ το σώμα. Μου αρέσει οτιδήποτε συνδέεται με την πρόοδο, δεν τη φοβάμαι. Σκέφτομαι θαρραλέα και απολαμβάνω το σήμερα και το αύριο σαν μια νέα εμπειρία. Για τον Hermès η σέλα συνδέει το ανθρώπινο σώμα με αυτό ενός αλόγου, συνεπώς αποτελεί τον κρίκο μιας συμβιωτικής σχέσης. Όταν φτιάχναμε αυτή τη συλλογή, ρώτησα μια κυρία από τα μέλη της ομάδας μου τι ήταν αυτό που ήθελε να κάνουμε και δεν προλάβαμε. “Θα ήθελα να δουλέψουμε με υφάσματα όπως το loden”, μου απάντησε και ευθύς αμέσως πιάσαμε δουλειά. Η αφή του αυστριακής προέλευσης υλικού είναι έντονη, σαν την πολυπλοκότητα της φύσης και της γυναίκας. Μέσα από αυτό προσπάθησα να προσεγγίσω έννοιες όπως η σεξουαλικότητα και η κομψότητα, έστω με έναν σχεδόν κλισέ τρόπο, που όμως εμπνέεται από το παρόν. Πρόθεσή μας ήταν να σχεδιάσουμε σύγχρονα ρούχα χωρίς νοσταλγία για οτιδήποτε vintage. Δεν θα ήμουν ειλικρινής αν έλεγα πως με ενδιαφέρει μόνο ένα είδος γυναίκας. Σχεδιάζω για όλες, για άτομα με διαφορετικό τρόπο σκέψης, με διαφορετικές ευαισθησίες και ανησυχίες. Για γυναίκες που νιώθουν πολύ ή λιγότερο σέξι και για άλλες ίσως πιο ντροπαλές. Σχεδιάζω για διαφορετικές κουλτούρες και αυτό έχει τη μεγαλύτερη σημασία για μένα. Η ουσία βρίσκεται στην ομορφιά. Θα μπορούσαμε να πούμε πως οι ηρωίδες του Rick Owens, για παράδειγμα, είναι συγκεκριμένες. Αν αγοράσεις τα ρούχα του, είτε εντάσσεσαι αυτόματα στη “φυλή” του είτε, συνδυάζοντας ένα κομμάτι του με άλλα, φέρεις ακόμα την αισθητική και το μήνυμα του σχεδιαστή. Γιατί όχι; Τι θα μπορούσε να είναι πιο όμορφο από αυτό;»

Της ζητώ να μου μιλήσει για τα παιδικά της χρόνια και τις πρώτες της αισθητικές αναζητήσεις. Εκτιμά πως για τον περισσότερο κόσμο πριν από 30-40 χρόνια η μόδα δεν ήταν τόσο προσιτή όσο σήμερα. «Με είλκυαν οι όμορφες εικόνες των περιοδικών και θαύμαζα τους γονείς μου όταν ντύνονταν για τη βραδινή τους έξοδο, για κάποιο πάρτι ή εκδήλωση. Είχα αναγνωρίσει τη δύναμη των ρούχων από νωρίς και νομίζω πως με τράβηξε στη μόδα το πολιτισμικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάσσονται. Έχω διαφορετικές καταβολές και η μόδα έγινε για μένα ο τρόπος να ανακαλύψω τις βορειο-αφρικανικές μου ρίζες, παρατηρώντας όσα φορούσαν οι άνθρωποι εκεί. Πολλά μέλη της οικογένειάς μου δεν τα γνωρίζω και τα ρούχα αποτελούν τον συνδετικό κρίκο μεταξύ των δύο πλευρών. Νομίζω πως στην εφηβεία τα πράγματα αρχίζουν να μπερδεύονται, προκαλείται ένα είδος σχίσματος μεταξύ της παιδικής ηλικίας και αυτού που θέλεις να γίνεις ως ενήλικας. Τότε ξεκινά η εξερεύνηση της προσωπικότητας μέσα από τα ρούχα και αυτά είναι που τελικά συμβάλλουν στο χτίσιμό της. Υποθέτω ότι τα ρούχα για μένα είναι ό,τι τα social media για τα νέα παιδιά, μια προέκταση της δικής τους πραγματικότητας. Για τη γενιά μου τα ρούχα ήταν ένας επιπλέον τρόπος να κρυφτείς ή να επισημάνεις κάτι, ακόμα και να μεταμορφωθείς σε κάτι άλλο». Θεωρεί ότι η τελετουργία του ντυσίματος έχει αλλάξει; «Οι άνθρωποι άλλαξαν. Θέλουν να νιώθουν δυνατοί, να είναι σέξι και να διασκεδάζουν σαν να μην υπάρχει αύριο. Μέσα στην ημέρα αλλάζουμε ρούχα αρκετές φορές πια, ανάλογα με το πώς παρουσιάζουμε τον εαυτό μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πώς θα βγούμε στον δρόμο ή θα πάμε σε ένα πάρτι. Το μυστήριο και η ουσία της κομψότητας έχουν σχεδόν εξαφανιστεί».

Πριν αποχαιρετιστούμε, της ζητάω να μου αποκαλύψει τι είναι αυτό που την εμπνέει διαχρονικά. Απαντά με μια φράση του Victor Hugo: «Η περιέργεια είναι μία από τις μορφές της γυναικείας τόλμης».