loukia-h-ελληνίδα-σχεδιάστρια-που-αφήνει-τη-149941
©Yiorgos Kaplanidis @ thisisnotanotheragency

«Από πολύ νωρίς μοιάζει να είχα αποφασίσει ότι δεν θα ζούσα μια συμβατική ζωή, με οικογένεια, παιδιά και μια σίγουρη δουλειά. Έκανα το πάθος μου δουλειά και το κάνω ακόμα, όσο κόπο κι αν απαιτεί».

Με αυτά τα λόγια περιγράφει η σχεδιάστρια τον εαυτό της στο πρώτο κεφάλαιο –Με λένε Λουκία– της βιογραφίας της με τίτλο Λουκία, Ζωή – Μόδα – Τέχνη (εκδ. Πάπυρος). Άραγε, ποιο είναι το επώνυμό της; Είναι η πρώτη στιγμή που αναρωτιέμαι από τότε που την πρωτοσυνάντησα, πολλά χρόνια πριν. Η ίδια έχει έναν ιδιαίτερο συμβολισμό για μένα, γιατί από εκείνη πήρα την παρθενική μεγάλη μου συνέντευξη για το περιοδικό στο οποίο εργαζόμουν τότε. Είχα φουσκώσει από περηφάνια με την προοπτική. Ήταν η εποχή που προσπαθούσε να στήσει μια εγχώρια Εβδομάδα Μόδας – μάταια, όπως αποδείχτηκε. Γνώριζα λίγους ανθρώπους από τον κόσμο της μόδας, και όλοι τους είχαν έναν καλό λόγο να πουν για εκείνη, όλοι μιλούσαν με σεβασμό και αποδοχή για τη δουλειά της. Το αποτέλεσμα με αποζημίωσε. Χωρίς φανφάρες και περιττές κουβέντες, μου είχε ανοίξει την καρδιά της, επιτρέποντάς μου γενναιόδωρα να δω μέσα από τα μάτια της και να καταγράψω αποχρώσεις του κόσμου της. Μου μιλούσε στον πληθυντικό τότε – όπως και σήμερα.

Ετοιμάζοντας αυτό το τεύχος-αφιέρωμα της Vogue Greece στην ελληνική μόδα, το όνομα της Λουκίας ακούστηκε από τα πρώτα λεπτά στη σύσκεψη της ομάδας μας. Ο σεβασμός στο πρόσωπο και στο έργο της ήταν φανερός. Σαν μια αδιαπραγμάτευτη αλήθεια προέκυψε το συμπέρασμα ότι η Λουκία είναι η σημαντικότερη Ελληνίδα σχεδιάστρια μόδας – άλλοτε, σήμερα και στο μέλλον. Συμφωνήσαμε ότι μια συνέντευξή της είχε θέση στο τεύχος μας.

Και να μαστε πάλι εδώ. Με υποδέχτηκε στο γνωστό ατελιέ της, στον αριθμό 24 της οδού Κανάρη, στο Κολωνάκι, πάντα κομψή και αέρινη. Έδειξε αμηχανία με τις περγαμηνές που της απέδωσα και την ορμή μου για τη συνέντευξη. Πολύ δε περισσότερο δεν της άρεσαν οι αναφορές μου στο μέλλον. Την ένιωσα χορτασμένη και ταπεινή. Μου είπε αρκετές φορές ότι έχει κάνει υπέροχα πράγματα στη ζωή της και ότι νιώθει γεμάτη. Με το που καθίσαμε στον καναπέ, μοιράστηκε μαζί μου την ανακούφισή της που, επιτέλους, μπορεί να ξαναπηγαίνει στο ατελιέ της. Την ταλαιπώρησε πολύ ο περιορισμός στο σπίτι τους μήνες που πέρασαν. «Έχω μάθει να δουλεύω με τα χέρια μου, να συναντάω κόσμο, να τακτοποιώ, να πιάνω υφάσματα. Δεν ήξερα τι να κάνω τόσο καιρό», μου είπε χαμηλόφωνα. Παρά την αρχική της συστολή, ωστόσο, αυτή τη φορά ήταν πιο ανοιχτή απ’ όσο θυμόμουν. Είχε διάθεση να μιλήσει για όλα. Να κάνει έναν προσωπικό απολογισμό. Νιώθω τυχερή που τον έκανε σ’ εμένα και με χαρά τον μοιράζομαι μαζί σας.

Loukia: H Ελληνίδα σχεδιάστρια που αφήνει τη δουλειά της να μιλάει γι’ αυτήν-1
©Yiorgos Kaplanidis @ thisisnotanotheragency

Τα πρώτα χρόνια «Η παιδική μου ηλικία αποτελεί μια πολύ δύσκολη περίοδο στη ζωή μου. Ξεκίνησα τα πάντα με πολύ κόπο. Όταν άρχισα να ελκύομαι από τη μόδα, ακόμα και το να αγοράσω ένα κομμάτι ύφασμα ήταν νίκη. Ήθελα όμως να παίρνω το καλύτερο, γιατί η σχέση μου με το ύφασμα είναι ερωτική. Έχει να κάνει με την αφή, τον ήχο, την όραση. Θυμάμαι να βλέπω ζωγραφισμένα υφάσματα σε πίνακες μεγάλων ζωγράφων και να μου κόβεται η ανάσα. Έβλεπα αυτά τα υπέροχα μπροκάρ και ήθελα να απλώσω το χέρι μου να τα πιάσω. Ναι, μπορώ να πω ότι ο έρωτάς μου ήταν πρώτα οπτικός. Μετά ήρθε η αφή. Είχα φτάσει στο σημείο να κλείνω τα μάτια μου, να πιάνω τα υφάσματα και να λέω αυτό είναι μετάξι, αυτό βαμβάκι… Στο τέλος ήρθε και ο ήχος. Άλλος είναι ο ήχος –ή μάλλον το θρόισμα– του μεταξιού, άλλος του ταφτά ή του μεταξωτού ταφτά. Είναι σαν τα υφάσματα να σου διηγούνται ιστορίες».

Το Λονδίνο «Ήμουν πολύ μικρή και πολύ ανήσυχη όταν αποφάσισα να ξεφύγω, πηγαίνοντας στο Λονδίνο. Αυτή την πόλη την αγάπησα, την αγαπώ και θα την αγαπώ. Την εποχή που έζησα εκεί, είχαν μόλις γεννηθεί νέοι ήχοι, χρώματα, μυρωδιές. Ήταν η στιγμή που η μόδα γύριζε σελίδα, η καλύτερη στιγμή. Φοιτούσα στο St. Martins, αλλά, επειδή δεν είχα χρήματα, παράλληλα δούλευα. Έστρωνα τραπέζια για πλούσιες οικογένειες για να βιοπορίζομαι. Κάθε νέο άνθρωπο τον θυμώνει να υποτάσσεται σε κάτι που δεν θέλει να κάνει, αλλά αναγκάζεται. Όμως ζούσα καλά, δεν μπορώ να πω. Όπως δεν μπορώ να πω ότι ήμουν το πιο υποτακτικό πλάσμα. Πάντα είχα μια αναρχία μέσα μου. Όλοι νομίζουν ότι είμαι ένας πολύ γλυκός και ήρεμος άνθρωπος, αλλά δεν είναι έτσι. Αυτό που ισχύει είναι ότι έχω μάθει να κάνω υπομονή, πράγμα που κέρδισα με πάρα πολύ κόπο. Αν δεν κάνεις υπομονή, έχεις χάσει».

«Η Ελλάδα απαξιώνει τη μόδα» «Ναι, το έχω πει και το πιστεύω ακόμη. Ας πιάσουμε τα ελληνικά περιοδικά, για παράδειγμα. Πάντα προβάλλουν τους ξένους σχεδιαστές και με μικρά γράμματα τους εγχώριους. Πάντα πρώτοι είναι οι ξένοι. Αυτό από μόνο του είναι πρόβλημα. Από την Ελλάδα πέρασαν καλοί σχεδιαστές, που δεν τους φροντίσαμε. Είναι απίστευτο το ότι δεν υπάρχει μια καλή σχολή μόδας. Έχω δει παιδιά να αποφοιτούν από ελληνικές σχολές και να μην ξέρουν να διακρίνουν ούτε τα υφάσματα. Όμως, η μόδα είναι όλες οι τέχνες μαζί. Είναι ζωγραφική, αρχιτεκτονική, γλυπτική. Ένας σχεδιαστής πρέπει να έχει σημαντικές γνώσεις. Θυμώνω που κανείς σ’ αυτή τη χώρα δεν γνωρίζει, δεν αντιλαμβάνεται καν».

Η επιστροφή στην Ελλάδα «Το ξέρω ότι θα είχα άλλες ευκαιρίες και άλλη πορεία αν είχα μείνει έξω. Όμως δεν μετάνιωσα που επέστρεψα, γιατί νομίζω ότι έχω βάλει ένα μικρό λιθαράκι στην ελληνική μόδα και αυτό με κάνει να νιώθω καλά. Πέρασαν από το ατελιέ μου πολλά παιδιά που έμαθαν πράγματα. Πολλές φορές σκέφτομαι ότι κάποια στιγμή πρέπει να σταματήσω να δουλεύω και μελαγχολώ. Επίσης, δεν έχω παράπονο σε γενικές γραμμές. Σ’ εμένα έχουν φερθεί καλά στην Ελλάδα. Έχω εισπράξει ευγένεια».

Έλληνες σχεδιαστές «Οι Έλληνες σχεδιαστές είναι ήρωες. Μπορεί ενίοτε να πέφτουν στην παγίδα της αντιγραφής, αλλά δουλεύουν σε μια χώρα όπου δεν βρίσκουν καν τα πράγματα που χρειάζονται για να δημιουργήσουν. Ούτε κουμπιά, ούτε κλωστές σε όλα τα χρώματα, ούτε φερμουάρ. Κάνουμε ηρωισμούς. Βάφουμε, για παράδειγμα, τα φερμουάρ στα χρώματα που θέλουμε. Αλλά εμείς έχουμε μάθει να το κάνουμε. Ένας νέος, όμως, μπορεί να μην μπει στη διαδικασία. Αν, τώρα, πρέπει να ξεχωρίσω κάποιον Έλληνα σχεδιαστή, αυτός είναι ο Άγγελος Μπράτης. Θεωρώ ότι κάνει καλή δουλειά. Και η Κοκοσαλάκη ήταν πάρα πολύ καλή. Πόσο στενάχωρη ήταν αυτή η χρονιά για την ελληνική μόδα. Χάσαμε την Κοκοσαλάκη, τον Τσεκλένη, τον Μηνά».

Οίκοι που την εμπνέουν «Όταν είδα πρώτη φορά δουλειά του John Galliano, σκέφτηκα ότι αυτός θα σώσει τη μόδα. Δυστυχώς, μετά το ατυχές περιστατικό που του συνέβη, δεν επανήλθε ποτέ με την πρότερη φόρα του. Είναι ένα από τα πιο άδικα πράγματα που συνέβησαν στη μόδα. Ήταν πάρα πολύ μεγάλος καλλιτέχνης, αλλά έχει χάσει την ισορροπία του. Δεν νομίζω ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει κάτι αντίστοιχο με τον τότε Galliano. Όλους τους παρακολουθώ, αλλά δεν υπάρχει κάποιος που να περιμένω με ανυπομονησία να τον δω από σεζόν σε σεζόν. Πάντως, δεν είναι καλή η περίοδος για τη μόδα διεθνώς. Η Ελλάδα περνάει έτσι κι αλλιώς κρίση, αλλά και έξω δεν είναι στα καλύτερά της. Πιστεύω όμως ότι κάτι θα αλλάξει σύντομα. Και η πανδημία θα παίξει τον ρόλο της. Μέχρι τώρα κάθε οίκος έκανε έξι-επτά επιδείξεις τον χρόνο. Ήταν πολλές. Έφτανες να σιχαίνεσαι πια».

Loukia: H Ελληνίδα σχεδιάστρια που αφήνει τη δουλειά της να μιλάει γι’ αυτήν-2
©Yiorgos Kaplanidis @ thisisnotanotheragency

Το σήμα κατατεθέν της δουλειάς της «Με έχουν χαρακτηρίσει ρομαντική, μάλλον επειδή χρησιμοποίησα πολύ τις δαντέλες. Όμως εγώ τις κομμάτιασα. Πήρα ένα ψαλίδι και ανάμεσά τους έβαλα άλλα υφάσματα, άλλες δαντέλες, έκανα patchwork. Είχα φέρει μια boho διάθεση από το Λονδίνο και μου ήταν εντελώς αδιάφορο να φτιάξω ένα όμορφο φόρεμα από δαντέλα. Ακόμη και σήμερα μου είναι βαρετό. Μου αρέσει να μπερδεύω τα υλικά – μαλλί με μετάξι, κασμίρι με ταφτά. Ίσως αυτό το μπέρδεμα να ήταν και το διαφορετικό που έκανα από την αρχή. Να μπορείς να βρεις τι συνδέει τα υφάσματα που δεν έχουν σχέση μεταξύ τους: αυτό είναι το νήμα της δικής μου δημιουργίας».

Η τεχνική του μουλάζ «Όταν άρχισα να δουλεύω μουλάζ (σ.σ.: η τεχνική κατά την οποία δουλεύεις το ρούχο πάνω στην κούκλα και όχι στο πατρόν), οι περισσότεροι δεν το ήξεραν καν. Συνήθως το κάνουν με ευτελή υφάσματα, για να δουν πώς περίπου θα είναι το τελικό αποτέλεσμα. Εγώ δουλεύω το κανονικό ύφασμα κατευθείαν στην κούκλα. Αυτή είναι η χαρά της δημιουργίας».

Υψηλή ραπτική «Να μη λέμε μεγάλες κουβέντες. Δεν κάνω haute couture. Haute couture σημαίνει να σιδερώνεις ένα ταγέρ μία εβδομάδα, όπως έκανε ο Balenciaga. Να φτιάχνεις ένα παλτό, να το φοράει μια κυρία και μετά να καταστρέφεις το πατρόν. Εγώ, λοιπόν, δεν κάνω υψηλή ραπτική. Δεν νομίζω ότι κάνει κανείς στην Ελλάδα. Εξάλλου, δεν μπορεί να πληρωθεί στη χώρα μας κάτι τέτοιο».

Νυφικά «Είναι πιο τρυφερή η δική μου ματιά στα νυφικά, γι’ αυτό τα αγαπούν τόσο. Δεν έχουν το βάρος της Σταχτοπούτας. Θυμίζουν περισσότερο φορέματα, με μια πιο boho και ελεύθερη προσέγγιση. Μπορεί να είναι μια φούστα με μια μπλούζα που θα φορεθούν και μετέπειτα ξεχωριστά. Δεν μου αρέσει όλη αυτή η προσδοκία και η επένδυση σε ένα ρούχο που θα φορεθεί μία φορά. Το λέω και στις κοπέλες που έρχονται σ’ εμένα για το νυφικό τους. Αυτή η μανία αφορά περισσότερο τη μαμά της νύφης, η οποία θέλει να ξαναζήσει τον δικό της γάμο. Μεγαλώνει το κορίτσι της με το αφήγημα “θα γίνεις νυφούλα, θα είσαι μια πριγκίπισσα” και εκεί παίζεται όλο το παραμύθι».

Θεατρικά κοστούμια «Είχα την τύχη να είναι φίλος μου ο Θόδωρος Τερζόπουλος. Πρόκειται για μια ιδιοφυΐα. Σχεδίασα, λοιπόν, αρκετές φορές κοστούμια για τις παραστάσεις του. Έχω κάνει φανταστικά πράγματα, όσο το σκέφτομαι. Νιώθω γεμάτη. Τώρα έδωσαν στον Τερζόπουλο τον Ναό του Απόλλωνα. Είναι μαγικό που θα ανεβάσει παράσταση εκεί όπου έδινε τους χρησμούς της η Πυθία και που εγώ θα κάνω τα κοστούμια!»

Το «ξωτικό» «Ναι, έχω ακούσει ότι με αποκαλούν ξωτικό, αλλά δεν ξέρω γιατί. Ίσως επειδή δεν εμφανίζομαι πολύ; Επειδή είμαι άνθρωπος της μοναξιάς;»

Αδύνατα μοντέλα «Πάντα βλέπω τα ρούχα μου πάνω σε κρεμάστρες και παλιά ήθελα και τα κορίτσια που τα φορούσαν να έχουν σώμα που επιτρέπει στο ρούχο να πέφτει με ανάλογο τρόπο. Γι’ αυτό επέλεγα πολύ αδύνατα μοντέλα. Όμως δεν το κάνω πια. Έχει παίξει ρόλο και η εποχή, με τις αποκαλύψεις για την κακοποίηση που υφίστανται αυτά τα παιδιά. Η αγωνία των κοριτσιών στα κάστινγκ σε συνδυασμό με την αδυναμία τους είναι κάτι επώδυνο. Παλιά δεν το έβλεπα. Μεγαλώνοντας έγινα πιο ευαίσθητη. Είναι τόσο μεγάλη η επιθυμία τους να μπουν στον χώρο, έχουν τόσο μεγάλη προσδοκία και τόσο έντονη απογοήτευση όταν τους πεις όχι. Είναι αληθινά στενάχωρο».

Η δική της εμφάνιση «Φοράω μόνο παντελόνια και φούστες μέχρι τον αστράγαλο. Ντύνομαι πάντα απλά. Δεν έχω βάλει ποτέ κάποιο από τα φορέματα που σχεδιάζω. Δεν είμαι εγώ η γυναίκα για την οποία το κάνω. Για μένα το μόνο που είχε σημασία ήταν να σηκωθώ το πρωί, να ντυθώ άνετα και να πάω στη δουλειά μου. Έχω εμφανιστεί σε κοσμικές συγκεντρώσεις ελάχιστες φορές στη ζωή μου. Αδυναμία έχω στα παπούτσια. Πάντα φλατ, αλλά τα καλύτερα στο είδος τους, όπως τα χειροποίητα Fratelli Rossetti που έπαιρνα από τη Ρώμη. Μέχρι εκεί. Δεν μου αρέσουν τα τακούνια, γιατί δεν θέλω να δείχνω πιο ψηλή από ό,τι είμαι. Λατρεύω όμως τα κοσμήματα».

Άντρες «Πάντα μου άρεσαν οι άντρες, μου άρεσε και να τους αρέσω. Πιστεύω ότι η κάθε γυναίκα τούς προσεγγίζει με τον δικό της τρόπο».

Μητρότητα «Υπήρχαν περίοδοι που έλεγα ότι έπρεπε να κάνω παιδί, αλλά ποτέ δεν ήταν κατάλληλη η στιγμή. Όταν κάνεις καριέρα και παθιάζεσαι τόσο με τη δουλειά σου, διαρκώς το αναβάλλεις και κάποια στιγμή έχει φύγει ο καιρός χωρίς να το καταλάβεις. Κάπου στα 45 μου, στην τελευταία μου ευκαιρία, ήταν η καλύτερη στιγμή μου δημιουργικά. Θυμάμαι με νοσταλγία εκείνη την περίοδο. Όμως, κάνοντας τον απολογισμό μου, νομίζω ότι ήταν επιλογή μου να μην κάνω παιδί. Πιστεύω ότι είναι πάντα επιλογή μιας γυναίκας. Αν θέλεις να γίνεις μητέρα, γίνεσαι».

Έρωτας «Έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μου. Είμαι ευχαριστημένη. Πέρασα καλά, ερωτεύτηκα, με ερωτεύτηκαν, απέρριψα, με απέρριψαν. Παντρεύτηκα έναν άντρα που θαύμαζα, έναν αληθινό διανοούμενο. Είμαστε εν διαστάσει, αλλά είναι ο πιο κοντινός μου άνθρωπος. Τώρα που έχουμε μεγαλώσει, είναι ο καλύτερός μου φίλος, γιατί μπορούμε να συζητάμε τα πάντα. Μένουμε στο ίδιο σπίτι και μοιραζόμαστε τη ζωή με έναν διαφορετικό τρόπο, και αυτό είναι υπέροχο. Δεν έχω πίκρα ούτε ανησυχίες. Νομίζω ότι πήγαν πολύ καλά τα πράγματα. Δεν είμαι παραπονιάρα ούτε ζηλιάρα. Χαίρομαι με τις χαρές των άλλων. Όταν ο πρώην άντρας μου έκανε σχέση με άλλη, στενοχωρήθηκα πάρα πολύ. Ήταν σαν να μου τράβηξαν το χαλί κάτω από τα πόδια. Όμως σκέφτηκα ότι αυτά συμβαίνουν. Δεν ζήλεψα. Τα πράγματα αλλάζουν και ποτέ δεν ξέρεις τι θα συμβεί στο μέλλον. Όμως, δεν μιλάω πολύ και νομίζω ότι σήμερα είπα πάρα πολλά».

Photographer: Yiorgos Kaplanidis @ thisisnotanotheragency Fashion Editor: George Karapetis

Δημοσιεύθηκε στο τεύχος Ιουλίου/Αυγούστου της Vogue Greece.

Διαβάστε επίσης | Θερινό Ηλιοστάσιο: Η χαλαρότητα του καλοκαιριού στη μόδα του Ιουλίου-Αυγούστου