synergy-art-into-fashion-220803

Η Λεβέντειος Πινακοθήκη στη Λευκωσία εγκαινιάζει την έκθεση «SYNERGY: Τέχνη στη Μόδα» που αφορά ένα ενδιαφέρον διάλογο μεταξύ των έργων από τη συλλογή της Λεβεντείου Πινακοθήκης και των δημιουργιών Υψηλής Ραπτικής με την υπογραφή της διακεκριμένης κύπριας σχεδιάστριας μόδας Κίκας Ιωαννίδου και της επιχειρηματία Μαρίας Νεοπτολέμου.

Η σύνδεση της μόδας με την τέχνη αποτελεί μια αιώνια αφορμή για συμπράξεις άνευ συνόρων, που εξυμνούν την ομορφιά και λειτουργούν ως ατομικοί (ή ομαδικοί) δίαυλοι επικοινωνίας. Μεταξύ των δύο, αυτό που ενδεχομένως να μηδενίζει την απόσταση και τις διαφορές τους δεν είναι τίποτε άλλο από το ανθρώπινο σώμα. Πρόκειται λοιπόν για δύο πολιτιστικές μορφές που στροβιλίζονται γύρω από τη σφαίρα της ανθρώπινης υποκειμενικότητας σε κοινό χρόνο και χώρο. Η αλληλένδετη σχέση τους αντανακλά μια σειρά θεμάτων που περιγράφουν με ακρίβεια τον κόσμο στον οποίο ζούμε. Πρόκειται για ένα ζωτικό, πυκνό κουβάρι στο οποίο τέμνονται διαφορετικά επίπεδα ανάκλασης, που μπορούν να ιδωθούν ως σημεία εκκίνησης ώστε να αγκαλιάσουμε την πολυπλοκότητα του παρόντος.

Synergy: Art Into Fashion-1
©Left Daniel Seghers © A. G. Leventis Gallery , right Kika Ioannidou Maria Neoptolemou Haute Couture © Nicos Louca
1/7
Native Share

Μόδα και τέχνη συνιστούν θεμελιώδη δείγματα των αναγκών και των προσδοκιών της ανθρωπότητας και αντιπροσωπεύουν ταυτόχρονα έννοιες όπως η ανάλυση, η σύνθεση, η αναπαράσταση, με μια συνεχή ώθηση προς τα εμπρός.

Ο χαρακτήρας τους σχετίζεται άμεσα με τη φαντασία. Αναπτύσσονται ανάλογα με τον χρόνο, τον τόπο, τις κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες κάθε περιοχής, ενώ βρίσκονται σταθερά προσανατολισμένες στο μέλλον, σε μια συνεχή ροή, οδηγούμενες από μια αναγεννητική τάση προς τον πειραματισμό! Προβλέπουν εξίσου τις εξελίξεις του εγγύς μέλλοντος, ακόμη και αν βρίσκονται σε εμβρυακή φάση. Όσο κοιτάζουν προς το μέλλον, άλλο τόσο το βλέμμα τους είναι στραμμένο στο παρελθόν, διότι τρέφονται από αυτό, δημιουργώντας έτσι μια αβίαστη, ζωτική ένταση με εξαίρετα αποτελέσματα!

Synergy: Art Into Fashion-2
©SYNERGY: Kika Ioannidou & Maria Neoptolemou Haute Couture © Nicos Louca presented at A. G. Leventis Gallery
2/7
Native Share

Όλα τα πιο πάνω συνοψίζονται στην έκθεση SYNERGY: Art into Fashion που παρουσιάζεται στην Λεβέντειο Πινακοθήκη της Λευκωσίας, μέσα από τη συλλογή Υψηλής Ραπτικής της Κίκας Ιωαννίδου και της Μαρίας Νεοπτολέμου η οποία εμπνέεται από έργα μεγάλων ζωγράφων όπως οι Nicolas-Jacques Julliard, Πολυχρόνης Λεμπέσης, Αγήνωρ Αστεριάδης, Θεόδωρος Βρυζάκης, Daniel Seghers, Pierre-Auguste Renoir, Νικόλαος Κουνελάκης, Jean-Baptiste Oudry

Synergy: Art Into Fashion-3
©Left, detail Jean-Baptiste Oudry© A. G. Leventis Gallery , right Kika Ioannidou MariaNeoptolemou Haute Couture © Nicos Louca
3/7
Native Share

Ένα φόρεμα (ή πολλά) όταν εκτίθεται σε μια γκαλερί ή ένα μουσείο σε ένα τεχνητό γυναικείο σώμα, δεν είναι πλέον απλώς ένα φόρεμα, όσο υπερβολικό και να είναι, αλλά γίνεται γλυπτό! Όταν εκτίθεται, το φόρεμα εντάσσεται σε ένα διαφορετικό καθεστώς, αλλάζει μορφή, μήνυμα και περιεχόμενο. Επομένως, οι επιφυλάξεις γύρω από το πώς να εκθέσουμε ένα επώνυμο ρούχο ανάμεσα σε ζωγραφισμένα ή γλυπτά έργα καλλιτεχνών επ’ ουδενί δεν τίθενται. Μεταμορφώνεται σε γλυπτό που πρέπει να τοποθετηθεί στον χώρο με τον καλύτερο δυνατό τρόπο μαζί με τα υπόλοιπα εκθέματα ως μέρος του συνόλου. Υπό το πρίσμα, όμως, μιας έκθεσης μόδας, το σώμα επισημοποιείται πλέον ως πλατφόρμα έκφρασης, επικοινωνίας και μετάλλαξης, ενώ λαμβάνει τη μορφή και την έννοια ενός γλυπτού και την ίδια στιγμή μεταβάλλεται ως ένα επιπλέον δημιούργημα στο πλαίσιο της τέχνης.

Δεδομένου ότι ο καλός σχεδιασμός (design) σαν έννοια δεν απαιτεί χώρα προέλευσης και δεν έχει σύνορα, χρησιμοποιώντας τη (διεθνή) γλώσσα του σώματος, είτε αυτό είναι ντυμένο είτε γυμνό, ένας σχεδιαστής μόδας με τις ιδέες του γύρω από το σώμα συμβάλλει στην επικοινωνία του ατόμου σε παγκόσμιο επίπεδο.

Synergy: Art Into Fashion-4
©Left, Pierre-Auguste Renoir© A. G. Leventis Gallery , right Kika Ioannidou MariaNeoptolemou Haute Couture © Nicos Louca
4/7
Native Share

Οποιοδήποτε ρούχο, όταν φοριέται στο σώμα, μεταβάλλεται σε –κάποιου είδους– ζωντανό οργανισμό και μετατρέπεται σε μέλος ή στην ολοκληρωμένη προέκταση του σώματος του ατόμου που το φόρεσε, απηχώντας τους λόγους που το επέλεξε, τη γενικότερη ιστορία του κ.λπ. Γίνεται αντανάκλαση του τρόπου με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιείται για να εξερευνήσει τα όρια, τα ήθη και την επικοινωνία με το εαυτό ή τους άλλους, πάντα σε αντιπαραβολή με τη ζωή και τις καθημερινές μας συνήθειες. Πρόκειται για μια σιλουέτα με καθορισμένο περίγραμμα που κινείται, απορροφά τη μυρωδιά του σώματος και συνδέεται με τη μνήμη, τις κοινωνικές διαπραγματεύσεις και ό,τι περικλείεται σε αυτό.

Εδώ και χιλιετίες το σώμα και η αναπαράστασή του αποτελούν τα κυριότερα θέματα της Δυτικής τέχνης. Η τέχνη προσεγγίζει το σώμα ποικιλοτρόπως, το εξερευνά, ενώ διεισδύει ακόμη και στο εσωτερικό του – όπως είδαμε να συμβαίνει με αρκετές φεμινίστριες καλλιτέχνιδες του 20ού αιώνα. Στην τέχνη, το σώμα παρουσιάζεται στην ολότητά του με όλες τις πιθανές προοπτικές του, χωρίς να παραλείπει τα μεγαλεία ή τις δυστυχίες, τα μυστήρια και τα ελαττώματά του. Στη μόδα, το σώμα είναι πάντοτε καλυμμένο, στυλιζαρισμένο στην καλύτερη εκδοχή του, με κύριο άξονα την ομορφιά! Συνεπώς, αποτελεί διέξοδο από την πραγματικότητα. Γιατί όχι;

Synergy: Art Into Fashion-5
©SYNERGY: Kika Ioannidou & Maria Neoptolemou Haute Couture © Nicos Louca presented at A. G. Leventis Gallery
5/7
Native Share

Για να ευδοκιμήσει η σύζευξη μόδας και τέχνης με μια προοπτική όχι εκείνης της έλλειψης σεβασμού, αλλά της αμοιβαίας έμπνευσης και εξέλιξης, του παραγωγικού υβριδισμού, της ανταποδοτικής γονιμοποίησης και του συνδυασμού των πρακτικών που τις διαφυλάττουν, πρέπει να υπάρχει ο αναγκαίος χώρος για την επέκταση αυτών των διασυνδέσεων μέσα από άλλες μορφές δημιουργίας που ξεπερνούν τη μόδα και την όποια αφηρημένη έννοια περί τέχνης. Εάν ανατρέξουμε στη σύγχρονη ιστορία, υπάρχουν τόσα πολλά παραδείγματα επιτυχημένων συνεργειών. Αξίζει να θυμηθούμε τη συνεργασία του Βέλγου καλλιτέχνη Michaël Borremans με τον Jun Takahashi του οίκου Undercover, κατά την οποία, μέσα από μια σειρά εκτυπώσεων των πιο γνωστών έργων του πρώτου σε σακάκια και παλτά, η συλλογή του Ιάπωνα σχεδιαστή μετατράπηκε σε μια εξαιρετικά επιτυχή σειρά πρωτοποριακών έργων τέχνης. Ο βετεράνος της μόδας και επίσης Βέλγος Dries Van Noten, μέσα από την αναδρομική έκθεση της δουλειάς του στο Musée des Arts Décoratifs στο Παρίσι το 2014 υπό το γενικό τίτλο Inspirations, μοιράστηκε με το ένα εκατομμύριο επισκεπτών του μουσείου όχι μόνο τα κομβικά σημεία της καριέρας του, αλλά και τα αυθεντικά έργα καλλιτεχνών οι οποίοι τον ενέπνευσαν όλα αυτά τα χρόνια, που δεν ήταν άλλοι από τους Damien Hirst, Lucian Freud, Azuma Makoto, Gerhard Richter, Jacques-Émile Blanche μέχρι και τον Bronzino.

Synergy: Art Into Fashion-6

Από τη δεκαετία του 1990 και έπειτα είδαμε τον Vincent van Gogh να εμπνέει το σχεδιαστικό δίδυμο Rodarte, τη συνεργασία του Daniel Buren με τον οίκο Louis Vuitton, τoν Takashi Murakami να συναντά δημιουργικά τον Marc Jacobs, ενώ πιο πρόσφατα η Ιταλίδα καλλιτέχνις Vanessa Beecroft μαζί με τον Anthony Vaccarello σηματοδότησαν τη νέα εποχή του οίκου Saint Laurent. Η έκθεση Haute-à-Porter στο Modemuseum της πόλης Hasselt του Βελγίου το 2016 ήταν γεμάτη από πίνακες της Ολλανδής ζωγράφου Iris van Dongen, η οποία εμπνέεται από την ανθρώπινη ματαιοδοξία που βρίσκει αιώνια διέξοδο στη μόδα. Ως μια αντίδραση προς τη ματαιοδοξία ήταν ο λόγος που οι θρυλικοί σχεδιαστές Martin Margiela και Helmut Lang αποποιήθηκαν τους επιτυχημένους οίκους μόδας που δημιούργησαν και τους εκατομμύρια θαυμαστές τους για να συστηθούν εκ νέου ως καλλιτέχνες μέσα από εκθέσεις σε γκαλερί και μουσεία. Μόλις τον περασμένο αιώνα, πιο συγκεκριμένα τη δεκαετία του 1930, η σχεδιάστρια του οίκου Hermès Lola Prusac εμπνεύστηκε από τα διάσημα νεοπλαστικιστικά έργα του Piet Mondrian, που μέχρι σήμερα παραμένει επίκαιρος με ποικίλους τρόπους.

Ποιος μπορεί να ξεχάσει τη συλλογή υψηλής ραπτικής Φθινόπωρο/Χειμώνας του υπέρλαμπρου Yves Saint Laurent το 1965, που έμεινε στην ιστορία ως «The Mondrian Collection» και αποτελεί μια αξεπέραστη αναφορά στις πολύχρωμες γεωμετρικές και αφαιρετικές επιφάνειες του Ολλανδού καλλιτέχνη De Stijl; Αν και ήταν εν μέρει μια εσφαλμένη ονομασία, αφού από μια συλλογή με περισσότερες από 80 δημιουργίες μόνο 6 φορέματα στην πραγματικότητα αναφέρονταν στο έργο του Mondrian, ωστόσο έμεινε στην ιστορία ως αποδεικτικό στοιχείο πολιτιστικής δύναμης.

Synergy: Art Into Fashion-7
©Left, Francois Bonvin © A. G. Leventis Gallery , right Kika Ioannidou Maria Neoptolemou Haute Couture © Nicos Louca
6/7
Native Share

H Elsa Schiaparelli θεωρείται άλλο ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα πρωτοτυπίας, επειδή ήταν ιδιαίτερα γνωστή για τις συνεργασίες της με τους σουρρεαλιστές της δεκαετίας του 1930: Salvador Dalí, Jean Cocteau, Man Ray. Υπάρχουν εκατοντάδες παραδειγματα.

Ο συνδυασμός των δημιουργιών της Ιωαννίδου και Νεοπτολέμου με τους πίνακες από τη συλλογή της Γαλλικής και Ελληνικής συλλογής της Λεβεντείου Πινακοθήκης στους χώρους του ίδιου του μουσείου, συνιστά αστείρευτη πηγή έμπνευσης αλλά και δικαίωμα στο όνειρο! Άλλωστε, η τέχνη ποτέ δεν αρκέστηκε στο να αποτυπώσει απλώς την πραγματικότητα· πάντα προσπαθούσε να τη μετατρέψει σε κάτι πιο μεστό σε νοήματα, σε κάτι που ελκύει το ενδιαφέρον, σε κάτι που εγείρει λογισμό και συναίσθημα, χρησιμοποιώντας τόσο τον εξωραϊσμό και την εξιδανίκευση, όσο και την υπερβολή και την παραμόρφωση αυτού που βλέπει το μάτι…

Synergy: Art Into Fashion-8
©Kika Ioannidou (right) & Maria Neoptolemou (left) © Nicos Louca
7/7
Native Share

Διάρκεια έκθεσης 14 Απριλίου – 26 Ιουνίου 2022

Επικεφαλής Επιμελητης Filep Motwary

Eπιμελήτρια της Συλλογής Εργων Τέχνης Μυρτώ Χατζάκη

Γενικός συντονισμός: Λουκία Λοΐζου Χατζηγαβριήλ, Διευθύντρια της Λεβεντείου Πινακοθήκης & Κατερινα Στεφανιδου , Επιμελήτρια της Λεβεντείου Πινακοθήκης

#exhibition #nicosia #hautecouture #exclusive#fashion#art#fashionexhibition#agleventisgallery#synergy #artintofashion #kikaioannidou #marianeoptolemou #filepmotwary