humor-me-218622
©Unsplash

Είμαστε διπλωμένες στα δύο, σπρώχνουμε η μία την άλλη, τα μάτια μας γεμίζουν δάκρυα και δεν μπορούμε να αναπνεύσουμε. Γελάμε. Γελάμε τόσο πολύ, που πονάμε. Γύρω μας ο κόσμος στα καφέ της Αριστοτέλους μάς κοιτάζει με ανασηκωμένο φρύδι. Κι εμείς, μόλις παίρνουμε μια ανάσα, ίσα για να συμπληρώσουμε κάτι ακόμα στην ιστορία, ξεκαρδιζόμαστε πάλι. Μάσκαρα που τρέχει και ήχοι από ρουφηχτές ανάσες που θα έκαναν τις Βικτωριανές νεαρές της καλής κοινωνίας να χάσουν τους τίτλους τους!

Όταν σκέφτομαι τις ξαδέρφες φοιτήτριες στη Θεσσαλονίκη, τις φίλες μου με τα ποτά στο χέρι, τις παρέες στις διακοπές και στις βόλτες, πάντα αυτές οι στιγμές έρχονται στο μυαλό μου. Μερικές φορές θυμάμαι και το αστείο που λέγαμε και γελάω μόνη μου. Αλλά ακόμα κι αν δεν μπορώ να ανακαλέσω ακριβώς τι μας έκανε να διπλωθούμε στα δύο από τα γέλια μέχρι δακρύων, θυμάμαι καθαρά την αίσθηση να παραδίνεσαι σε μια στιγμή ευτυχίας. Κυριολεκτικά! Θυμάμαι πόσο ωραίο είναι να μπορείς να μοιραστείς αυτά που σου φαίνονται αστεία, να εκτεθείς καθώς διηγείσαι γκάφες και αποτυχημένα ραντεβού, να κάνεις σαρδάμ, να αφήνεσαι και να γελάς, ενώ τις ακούς να γελάνε κι εκείνες και να ξέρεις ότι τίποτα, τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτόν τον ήχο.

Το ίδιο σκέφτηκα την πρώτη φορά που άκουσα το γαργαριστό γέλιο των παιδιών μου. Είμαι σίγουρη ότι και άλλοι ενήλικες το θυμούνται, αλλά για μένα, με τη μηδενική εμπειρία από παιδιά και ιδιαίτερα από βρέφη και νήπια, ήταν μια οριακά σοκαριστική αποκάλυψη. Πώς να φανταστώ ότι υπάρχει κάτι τόσο αυθόρμητο και μεταδοτικό, τόσο υπέροχο και άμεσο όσο μια στιγμιαία ένεση απόλυτης ευτυχίας όπως αυτή που προκαλεί το γέλιο των μωρών; Και είναι δυνατόν να μιλάμε για οτιδήποτε άλλο εκτός από αυτό;

Humor me-1
©Unsplash

Τα παιδιά μου μεγάλωσαν, τα γάργαρα γέλια τους έγιναν ανέκδοτα -που όμως συνέχιζαν να με κάνουν να χαχανίζω μαζί τους-, και τώρα που είναι κανονικοί άνθρωποι με αγαπημένες μπάντες και τα δικά τους email, πιάνω τον εαυτό μου να αναστενάζω με ανακούφιση: όλες οι προσευχές μου στην Άρτεμη, την προστάτιδα των μικρών παιδιών και των ζώων, εισακούστηκαν και κέρδισα το τεράστιο γονικό τζάκποτ: τα παιδιά με χιούμορ. Όχι μόνο για να είναι πιο ευχάριστη η δική μου ζωή μαζί τους, αλλά επειδή πιστεύω ότι το χιούμορ είναι το πιο χρήσιμο όπλο στην παρανοϊκή καθημερινότητα των ενηλίκων που τους περιμένει.

Τίποτα δεν με έχει βοηθήσει περισσότερο σε κρίσεις, εντάσεις ή στιγμές που όλα γκρεμίζονται επεισοδιακά γύρω μου, όσο το χιούμορ. Έχει σώσει τις σχέσεις μου, την αυτοπεποίθησή μου, έχει ισορροπήσει την απαισιοδοξία που με καταλάμβανε σε καιρούς πολιτικής και οικονομικής αστάθειας, με έχει βγάλει από τη δύσκολη θέση όταν έκανα λάθη, μου έχει δώσει πόντους σε συνεντεύξεις για δουλειά, με έχει κάνει λίγο καλύτερο άνθρωπο.

Δεκατέσσερα χρόνια πριν, όταν ακόμη γελούσα πολύ δυνατά κάπου στην Καλιφόρνια και μόλις είχα γνωρίσει αυτόν με τον οποίο ακόμη γελάμε μαζί, το Vanity Fair δημοσίευσε το περίφημο άρθρο Why Women Arent Funny*. Ήταν η εποχή που πολλοί είχαν εκπλαγεί από το γεγονός ότι μερικές από τις πιο κωμικές τηλεοπτικές σειρές ήταν γραμμένες από γυναίκες, όταν η Tina Fey χάριζε στον ανθρώπινο πολιτισμό το 30 Rock και μπροστά από τον τούβλινο τοίχο του stand up ακούγονταν όλο και περισσότερες γυναικείες φωνές. Ακολούθησαν άλλα άρθρα, έρευνες, μελέτες, αναλύσεις -κυρίως από άντρες αρθρογράφους-, όλα με την ίδια απορία: τελικά, οι γυναίκες μπορούν να είναι αστείες;

Humor me-2
©Unsplash

Να κάτι που δεν είχαμε σκεφτεί με τις φίλες μου. Όταν σκουπίζαμε τα δάκρυα γέλιου, δεν είχαμε αναρωτηθεί σοβαρά: είμαστε στ’ αλήθεια αστείες ή ακυρώνεται το χιούμορ χωρίς το χρωμόσωμα Υ; Προβληματιζόμασταν για πολλά άλλα πράγματα τότε, ενίοτε για το πώς να τραβήξουμε την προσοχή κάποιου αγοριού που μας άρεσε. Και τα περιοδικά είχαν σαφείς οδηγίες επί του θέματος: πρώτα απ’ όλα, να γελάς με τα αστεία του. Όχι να εκτιμάς το χιούμορ του. Αλλά να γελάς πάση θυσία με τις λέξεις που ξεστομίζει και διαισθάνεσαι από τον τόνο της φωνής του ότι τις προορίζει για αστείο. Γενικά, τα περιοδικά τότε είχαν πολλές συμβουλές για το πώς να γελάς, να μιλάς και, τέλος πάντων, πώς να παράγεις υποχρεωτικούς ήχους που μοναδικό σκοπό είχαν να τονωθεί το ηθικό του. Γιατί, αλίμονο αν έκανες έναν άντρα να νιώσει ανασφάλεια για το χιούμορ, τον μισθό ή τον ανδρισμό του. Δεν το είχαμε τσεκάρει ποτέ, αλλά υπονοείτο η απειλή ότι θα άνοιγε μια μαύρη τρύπα που θα μας ρουφούσε όλους και εκεί θα τελείωνε η ανθρώπινη ιστορία.

Δεκατέσσερα χρόνια μετά, δεν ξέρω αν το έχουμε λύσει πια το θέμα γύρω από το γυναικείο χιούμορ που ταλαιπώρησε τόσο τον πλανήτη, αλλά είχαμε διάφορες εξελίξεις στο αντρικό: κυρίως τους ίδιους τους άντρες να πέφτουν στα πατώματα και να χτυπάνε τα χέρια και τα πόδια τους σαν καρτούν επειδή σταμάτησαν όλοι να γελάνε υπάκουα, σαν το κοινό στις αμερικανικές σειρές με το ηχογραφημένο γέλιο-κονσέρβα. Κι επειδή χρειάζεται για πρώτη φορά να σκεφτούν πριν μιλήσουν. Τρέλες, αγαπητοί μου.

Πριν από λίγο καιρό, μια φίλη μού έστειλε μια φωτογραφία μου, την οποία είχε τραβήξει από μακριά, ενώ κατευθυνόμουν στο πάρκο με τους γιους μου. Σε αυτήν, τα μαλλιά μου είναι σαν ένα αφράτο σύννεφο από την υγρασία, ο μεγάλος μου γιος μια θολή φιγούρα γιατί τον πέτυχε πάνω στην κίνηση και ο μικρός κρατάει το ένα του παπούτσι στο χέρι, χωρίς κανένα λόγο. Είναι, όμως, η πιο αγαπημένη μου φωτογραφία, γιατί και οι τρεις ξεκαρδιζόμαστε από τα γέλια. Ενωμένοι στον μικρόκοσμό μας, σε αυτό που μοιραζόμασταν εκείνη τη στιγμή. Δεν ξέρω αν έχει βρεθεί κάποιος άντρας αρθρογράφος να επιβεβαιώσει αν οι μαμάδες έχουν χιούμορ ή όχι, αν τα παιδιά του Δημοτικού είναι αστεία ή όχι, αλλά, αν με ρωτήσετε τι κάνει τη ζωή μου τόσο ωραία, θα σας δείξω αυτή τη φωτογραφία. Γελώντας!

*https://www.vanityfair.com/culture/2007/01/hitchens200701