Πώς να συμφιλιωθούμε με το παρελθόν;
Υπάρχουν δύο τύποι ανθρώπων. Υπάρχουν εκείνοι που ο τροχός της ρουλέτας της τύχης φαίνεται ότι δεν θέλει ποτέ να σταματήσει στο τετράγωνο που κερδίζει, και εκείνοι οι προνομιούχοι που περνούν το χρόνο τους και φαίνονται απαλλαγμένοι από κάθε κακό. Ωστόσο, όλοι μας κάποια στιγμή, περνάμε δυσκολίες ή περνάμε στιγμές που μας σημαδεύουν ανεπανόρθωτα. Οι απώλειες, οι προδοσίες ή η απλή εξέλιξη της ζωής μπορεί να προκαλέσουν ορισμένα τραύματα που θα μας συνοδεύουν στην πορεία, κάτι που, αν και λογικό, μπορεί μερικές φορές να εμποδίσει την ανάπτυξή μας.
Η Eva Bach είναι ειδικός στη συναισθηματική αγωγή και συγγραφέας 12 βιβλίων και μας εξηγεί πως ό,τι έχει να κάνει με τους πιο στενούς οικογενειακούς δεσμούς και με συναισθηματικά σημαντικά ή επιδραστικά γεγονότα, αφήνει πάντα βαθιά ίχνη πάνω μας. «Τα πάντα καταγράφονται στη μνήμη μας και σε πολύ μικρές ηλικίες καταγράφονται συνήθως ασυνείδητα και προλεκτικά ή ασύντακτα, δηλαδή με τη μορφή εικόνων, αισθήσεων, αντιλήψεων και διάχυτων διαισθήσεων, που είναι πιο δύσκολο να προσπελαστούν, αλλά έχουν συναισθηματική φόρτιση, πολύ ισχυρή», και διευκρινίζει ότι το γεγονός ότι μας σημαδεύει με αρνητικό ή θετικό τρόπο εξαρτάται περισσότερο από το πώς συνοδεύεται παρά από τα ίδια τα γεγονότα που συνέβησαν. Επιπλέον, προσθέτει ότι η ανθεκτικότητα είναι επίσης κληρονομική, γεγονός που εξηγεί γιατί μερικοί άνθρωποι υιοθετούν στάσεις υγιούς ζωής και προχωρούν μπροστά παρά τα δυνατά χτυπήματα, ακόμη και ωριμάζοντας μέσα από αυτά, ενώ άλλοι παραμένουν τραυματισμένοι ή παγιδευμένοι σε αυτές τις εμπειρίες.
Η σημασία της σύνδεσης με προηγούμενες εμπειρίες
Είναι ξεκάθαρο ότι το παρελθόν μας ταξιδεύει μαζί μας και θα ήταν ανόητο να θέλουμε να το ξεφορτωθούμε. Από την άλλη πλευρά, όσοι έχουν κάνει ποτέ θεραπεία θα ξέρουν ότι το να κοιτάξουμε πίσω βοηθάει να θεραπευθούμε και να προχωρήσουμε μπροστά. Ωστόσο, είναι εύκολο να μείνουμε κολλημένοι σε αυτά τα οδυνηρά συναισθήματα, ζώντας τα ξανά και ξανά, γι’ αυτό ρωτήσαμε τον ειδικό σχετικά με τη σημασία της σύνδεσης με τις εμπειρίες που μας έχουν σημαδέψει. Η Bach τονίζει ότι «ένα συναίσθημα του παρελθόντος μπορεί να μας παρουσιαστεί μέσω οποιουδήποτε εξωτερικού ή εσωτερικού ερεθίσματος, μπορεί να επανενεργοποιηθεί από μια μυρωδιά, μια μουσική, ένα τοπίο, ένα άτομο, μια κλήση, ένα WhatsApp, σε αναμνήσεις ή αισθήσεις που προέρχονται από το εσωτερικό”.
Τονίζει ότι αυτό που βιώσαμε είναι πηγή τόσο από ευχάριστες αναμνήσεις, όσο και απογοητεύσεις και μάθηση που έχουν διαμορφώσει την ταυτότητά μας και μας δίνουν νόημα, και δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο να κάνουμε μια ανασκόπηση όταν υπάρχει κάτι που μας βαραίνει ή μας πονάει. «Είναι απαραίτητο να εντοπίσουμε αυτά τα εκκρεμή ζητήματα, να ελέγξουμε τις τρέχουσες επιπτώσεις και να επιστρέψουμε στα συναισθήματα που δεν θα μπορούσαν να εκφραστούν με υγιή τρόπο», εξηγεί, τα οποία συχνά παραμένουν παγιδευμένα με τη μορφή πόνου, θυμού, φόβου, αδυναμίας, απογοήτευσης, νοσταλγίας κτλ. «Όταν υπάρχει κάποιο έντονο ή βαθύ συναίσθημα αυτού του τύπου, το οποίο δεν θα μπορούσε να ενσωματωθεί, δύο πράγματα μπορεί να συμβούν: να το θυμόμαστε συχνά, να μπαίνουμε σε ένα βρόχο σε αυτό ή να το αποφεύγουμε και να υποβιβάζεται σε ασυνείδητο. Και στις δύο περιπτώσεις θα μας κρατήσει παγιδευμένους και το γεγονός ότι μπορούμε να απελευθερωθούμε απαιτεί να συνειδητοποιήσουμε τον βαθμό στον οποίο μας βασανίζει και κυριαρχεί στη ζωή μας».
View this post on Instagram
Μαθαίνοντας να αφήνεσαι
Το «πρέπει να το αφήσεις» είναι ένα από αυτά τα quotes που όλοι έχουμε λάβει κάποια στιγμή στη ζωή μας και μπορεί να το έχουμε πει επίσης. Φαίνεται σαν μια καλή συμβουλή a priori, αλλά το να την ακούμε εκείνες τις στιγμές που νιώθουμε ότι βυθιζόμαστε σε μια τρύπα χωρίς πάτο, μπορεί να είναι εντελώς αντιπαραγωγικό, καθώς είναι μια αληθοφάνεια που είναι δύσκολο να εφαρμοστεί. Στη συνέχεια, το συναίσθημα της αγωνίας μεγαλώνει, με αποτέλεσμα να νιώθουμε κατακλυσμένοι από συναισθήματα και ανίκανοι να «αφεθούμε».
Η συμφιλίωση με τις πληγές του παρελθόντος απαιτεί αρκετές διαδικασίες, σύμφωνα με την ειδικό μας, που κυμαίνονται από μια βαθιά και συνειδητή κατανόηση του τι συνέβη, έως μια νέα αφήγηση που τροποποιεί τη συναισθηματική μνήμη που έχουμε συνδέσει μαζί τους. «Κατά βάθος, πρόκειται για την αντικατάσταση των ανησυχητικών, παγιωμένων και δυσπροσαρμοστικών συναισθημάτων με διαυγή και σοφά συναισθήματα, πιο ήρεμα και ευκολότερα στην αντιμετώπιση».
Και οι ιστορίες που λέμε για τους εαυτούς μας και για το τι μας συμβαίνει, έχουν μεγάλη δύναμη στη ζωή μας, αν και ο Μπαχ τονίζει ότι «αυτό δεν μπορεί να περιοριστεί σε μια γλωσσική ή λεκτική άσκηση, καθώς ένα μεγάλο μέρος του προγραμματισμού και των συναισθηματικών μας αναμνήσεων είναι ασυνείδητα και δεν απενεργοποιούνται μόνο από τη συνείδηση, είναι επίσης απαραίτητη η παρέμβαση σε κάποιο βαθμό σε υποσυνείδητο επίπεδο και αυτό απαιτεί συνήθως ψυχοθεραπευτική προσέγγιση.
Φυσικά, η θεραπεύτρια προειδοποιεί ότι η μεταμόρφωση του παρελθόντος δεν είναι εύκολη και δεν θα μπορέσουμε να απαλλαγούμε από αυτή, αλλά να την ελαφρύνουμε και να την κάνουμε πιο υποφερτή, να γίνει σύμμαχος, πηγή αυτογνωσίας και ζωτικής σημασίας μαθαίνοντας αντί να είναι βάρος. «Υπάρχουν κάποια μοτίβα και μια προσωπική ενδοψυχική δομή που δεν μπορεί να αλλάξει, με τον ίδιο τρόπο που δεν μπορώ να τροποποιήσω τη δομή των οστών μου, να είμαι ψηλός αν είμαι κοντός, αλλά μπορώ να το κάνω πιο λειτουργικό. Στο σακίδιο της ζωής μας θα συνεχίσουμε να κουβαλάμε ό,τι κουβαλάμε, αλλά μπορούμε να του βάλουμε ρόδες και να το κάνουμε πιο εύκολο για εμάς».
Διαβάστε επίσης | Έλλειψη βιταμίνης C: Τα συμπτώματα στο σώμα και οι τρόποι αντιμετώπισης
