Filep’s Scrapbook: Erin O’Connor, ο κύκνος της Haute Couture

Από τότε έχουν περάσει 25 χρόνια και ακόμα χρησιμοποιώ το σώμα και το πρόσωπο μου σαν εργαλεία επικοινωνίας και ερμηνείας, τόσο σε επαγγελματικό όσο και προσωπικό επίπεδο.

FM: Τι αναμνήσεις έχετε από τα πρώτα χρόνια της καριέρας σας;

EOC: Για να μπορέσω να ανταπεξέλθω στον κουραστικό μήνα των εβδομάδων μόδας σε Νέα Υόρκη, Λονδίνο, Μιλάνο και τέλος στο Παρίσι, έκανα διάφορες τρέλες. Το κάθε μοντέλο περπατούσε με το δικό της στυλ, κάτι για το οποίο οι σχεδιαστές μας ενθάρρυναν συνεχώς να εξελίξουμε. Μας άρεσε να μιμούμαστε η μία το βάδισμα της άλλης και υπήρξαν φορές που παίζαμε αυτό το παιχνίδι στη πασαρέλα χωρίς το κοινό να αντιλαμβάνεται κάτι. Ήταν τόσο αστείο και η ώρα περνούσε ευχάριστα! Θυμάμαι σε μια επίδειξη του θρυλικού Christian Lacroix ήμουν η πρώτη έξοδος και ειχα φτάσει στα παρασκήνια αρκετά αργοπορημένη χάνοντας την πρόβα που γίνεται πάντα πριν από ένα τέτοιο γεγονός και δεν πρόλαβα να δω το χώρο του σόου.

Ήταν ένα καταπληκτικό σκηνικό που θύμιζε δάσος! Όταν ανέβηκα στη πασαρέλα τα πράγματα βγήκαν εντελώς εκτός ελέγχου αφού δεν ήξερα προς τα που έπρεπε να πάω και ολοι με κοιτούσαν απορημένοι! Έκανα μερικά αμήχανα βήματα, σταμάτησα και περίμενα το επόμενο κορίτσι να μου δείξει το δρόμο. Όταν το μοντέλο τελείωσε με αυτά που έπρεπε να κάνει,  έσπρωξε μια μεγάλη πόρτα που ήταν καμουφλαρισμένη με κλαδιά και την ακολούθησα κρατώντας την ουρά από το παλτό της. Δεν θυμάμαι τι φορούσα,  όμως σίγουρα θυμάμαι πως είχα γίνει κόκκινη από ντροπή!

FM: Πότε αντιληφθήκατε την δύναμη της εμφάνισης σας, ως εργαλείο επικοινωνίας και αντανάκλασης – όχι μόνο της μόδας αλλά και της κοινωνίας; 

EOC: Στη καριέρα μου υπήρξαν δύο τρεις φωτογραφήσεις που ήταν καθοριστικές. Μια από αυτές αφορούσε ένα πορτραίτο μου από τον καταπληκτικό Nick Knight. Η φωτογραφία εκείνη έγινε γραμματόσημο πρώτης κλάσης στο Βρετανικό Βασιλικό Ταχυδρομείο, κάτι που μέχρι τότε  ήταν αποκλειστικό προνόμιο της Βασιλικής Οικογένειας.

Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας που ένα απλό κορίτσι (εγώ!) χρίστηκε εθνικό έμβλημα με βάση την εμφάνισή της! Ήταν ιδιαίτερα τιμητικό!

FM: Μετά από 25 χρόνια εμπειριών στη μόδα, πως θα περιγράφατε την αρχική αντίληψη που είχατε για το σώμα σας και πως αυτή εξελίχθηκε;

EOC: Το επαγγελματικό μου πρόσωπο είναι κάτι σαν εμπορικό σήμα και μέσα από αυτή τη λογική το προβάλλω μπροστά στο φακό, είτε σε μια φωτογράφιση μόδας είτε όταν περπατώ στο κόκκινο χαλί. Προσπαθώ πάντα να επιδεικνύω την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου ενώ το μέτρο είναι κάτι που ρυθμίζεται ανάλογα με τη περίσταση και τις προσδοκίες του πελάτη.

Όταν ποζαρω για έναν καλλιτέχνη, η συνάντηση αποκτά μια διαφορετική διάσταση πρωτίστως γιατί αφορά κάτι περισσότερο από την εμφανή ευαισθησία μεταξύ των δύο μας. Υπό τέτοιες συνθήκες καταλήγω να αποκαλύπτομαι και απελευθερώνομαι, προσφέροντας την πιο προσωπική μου εκδοχή. Συχνά η αποστολή ενός καλλιτέχνη ή ενός ζωγράφου είναι να προβάλει εκείνο που εσύ θέλεις να κρατήσεις μυστικό και μόνο για τον εαυτό σου.Σε κάθε περίπτωση, αισθάνομαι παρούσα!

Επαγγελματικά μιλώντας, ομολογώ πως με απελευθερώνει να υποδύομαι ένα διαφορετικό πρόσωπο κάθε φορά. Σε προσωπικό επίπεδο, όταν κάποιος καταφέρνει να τεκμηριώσει καλλιτεχνικά και με ακρίβεια το ποια είμαι, το εκλαμβάνω ως το απόλυτο κομπλιμέντο.

Ο όρος “μούσα” είναι εν μέρει κολακευτικός. Κατά τη χρήση του, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η πρόθεση που υπάρχει από πίσω. Οι λόγοι της επιλογής αυτής της λέξης οφείλουν να είναι ξεκάθαροι.

Δεν με ενδιαφέρει να βιώνω τη δημιουργικότητα κάποιου άλλου παθητικά, να περιμένω δηλαδή σε μια γωνία να έρθει η σειρά μου, ακόμα και αν είμαι ντυμένη με το πιο εντυπωσιακό ρούχο. Απολαμβάνω πραγματικά τη συνεργασία με ένα σχεδιαστή,  ειδικά όταν πρόκειται για κάποιον με τον οποίο γνωριζόμαστε χρόνια.

Για παράδειγμα λατρεύω τη συνεργασία μου με τον Jean Paul Gaultier, γιατί κάθε fitting μαζί του είναι και μια δημιουργική συνεύρεση. Ανέκαθεν ήξερα τις δυνατότητες που έχει το σώμα μου και τις ιστορίες που μπορούν να εκφραστούν μέσα από αυτό.

Η διαδικασία κατασκευής ρούχων Υψηλής Ραπτικής είναι άκρως προσωπική και όσα ρούχα έχω φορέσει σε αυτή τη κατηγορία, φτιάχτηκαν πάνω στο σώμα μου και πρόκειται για ενδύματα εξαιρετικής ακρίβειας.  Λατρευω αυτα τα ρούχα και είναι αλήθεια προνόμιο να βρίσκομαι σε αυτή τη βιομηχανία.  Σε σχέση με το Prêt-à-Porter, η διαδικασία λειτουργεί αντίθετα,  γιατί εκεί το σώμα καλείτε να χωρέσει μέσα σε ρούχα που είναι ήδη έτοιμα και δεν χρειάζονται πρόβες.

Όταν ήμουν έφηβη ένοιωθα μίλια μακριά από το λαμπερό κόσμο της Haute Couture.

Εβλεπα το σώμα μου σαν ένα κέλυφος προστασίας, που έκρυβε μέσα ένα πολύ ντροπαλό, ψηλόλιγνο κορίτσι με σκούρα μαλλιά. Ήταν η ασπίδα που χρειαζόταν για να αντιμετωπίσω τον έξω κόσμο. Αργότερα, ως μοντέλο, κατάλαβα πως χρειάζεται δύναμη και ένας σωματότυπος με αθλητικό εκτόπισμα για να περπατήσεις τόσες χιλιάδες μέτρα πασαρέλας.

Όντας εσωστρεφής, κάθε φορά που βγαίνω από τα χαοτικά παρασκήνια για να ανέβω στη πασαρέλα, νιώθω ήρεμη και απελευθερωμένη.

FM: Υπάρχουν ρούχα που έχουν μεγαλύτερες απαιτήσεις από κάποια άλλα, όταν παρουσιάζονται στη πασαρέλα; Πόσο εύκολα μπορεί να συγκινηθεί το κοινό που παρακολουθεί μια επίδειξη μόδας.

EOC: Ο τρόπος που ένα μοντέλο παρουσιάζει μια συλλογή Prêt-à-Porter από το βάδισμα που ενδεχομένως εφαρμόζει σε μια επίδειξη Haute Couture διαφέρουν και θα συμφωνήσω πως υπάρχουν ρούχα με μεγάλες απαιτήσεις πειθαρχίας και ερμηνείας. Στην Haute Couture, ακόμη και η πρόβες των ρούχων στα ατελιέ μοιάζουν με παράσταση, δεδομένου πως πρόκειται για μια εξελικτική διαδικασία που απαιτεί διάφορα στάδια και τροποποιήσεις μέχρι την εξιδανίκευση του σώματος. Το ύφασμα είναι μονοδιάστατο και σιγά σιγά μεταλλάσσεται σε δημιουργία τριων διαστασεων. Στην πρόβα το μοντέλο γίνεται μάρτυρας μιας εξελικτικής διαδικασίας την ίδια στιγμή που δίνει το 100% του επαγγελματισμού της, απαραίτητο στοιχείο για την ορθή απόδοση του ρούχου. Οι σχέσεις μου με κάποιους σχεδιαστές κρατάνε για πολλά χρόνια όπως επίσης και με τις μοδίστρες στα ατελιε κάθε οίκου. Οι άνθρωποι αυτοί γνωρίζουν κάθε σπιθαμή του σώματος μου.

Συχνά σκέφτομαι τις δημιουργίες της Couture ως κινούμενη  αρχιτεκτονική ή ως ένα είδος  τέχνης. Η άνεση δεν είναι απαραίτητα το ζητούμενο. Ένα μοντέλο της Haute Couture πρέπει να έχει δυνατό σώμα, κατάλληλο να αποδώσει αυτές τις τόσο απαιτητικές δημιουργίες. Για να ερμηνεύσεις το concept του σχεδιαστή χρειάζεται να έχεις αποφασιστικότητα και ξεκάθαρη αντίληψη του ρούχου ενώ κατα την εμφάνιση στη πασαρέλα απαιτείται απόλυτη συγκέντρωση, γιατί συμβαίνει μόνο μία φορά και πολύ συχνά χωρίς πρόβα. Σε μια επίδειξη, το κοινό περιμένει από εμάς να μαγευτεί και είναι το καθήκον μας προς τον δημιουργό. Ξέρετε, όσο μεγαλώνω, εκτιμώ τη μόδα όλο και περισσότερο. Είμαι φανατική οπαδός της Maria Grazia Chiuri, της σχεδιάστριας του οίκου Dior. Θαυμάζω το γεγονός ότι εφαρμόζει μια πολιτική ευθυγράμμιση στη σημασία του να είσαι γυναίκα την ίδια στιγμή που προτείνει άνετα και πολυτελή ρούχα. Είναι τόσο όμορφο για μια γυναίκα να βλέπει ιδέες που είναι κατανοητές και αφορούν δημιουργίες που θα φορεθούν στο σώμα χωρίς δεύτερη σκέψη, ρούχα μέσα στα οποία θα αισθάνεται όμορφη και ξεχωριστή.

FM: Πότε ένας τύπος βάδισματος πασαρέλας μπορεί να χαρακτηριστεί υπερβολικός, σε σχέση με τις συνεχείς αλλαγές και τάσεις της μόδας;  

EOC: Μα δεν είναι ποτέ υπερβολικός! Κάθε φορά που κατεβαίνω από την πασαρέλα σκέφτομαι ότι θα μπορούσα και καλύτερα, αλλά υποθέτω οτι αυτό είναι το ζητούμενο. Άλλωστε αν νιώσω  ότι έφτασα στο τέλμα μου, τότε δεν θα υπάρχει κανένας λόγος να συνεχίσω να εργάζομαι στο χώρο. Έχω περπατήσει χιλιάδες μέτρα πασαρέλας,  τόσο ως 21χρονη όσο και ως 41χρονη! Το έχω κάνει ακόμα και λίγο πριν γεννήσω, όταν ήμουν οκτώ μηνών έγκυος, χωρίς αυτο να σημαινει πως ήταν και η πιο δύσκολη εμπειρία.

FM: Πως διαφέρουν τα μοντέλα της δικής σας γενιάς από τα σημερινά; Τι κάνει ένα μοντέλο ξεχωριστό;

EOC: Ένα μοντέλο οφείλει να διαθέτει χρόνο για να κατανοήσει και να μεταφράσει το ρούχο που καλειται να ερμηνευσει. Μια φωτογράφιση ή μια επίδειξη είναι ταυτόχρονα η αφήγηση μιας ιστορίας που βασίζεται στο ρούχο και στο σώμα. Υπάρχουν καταπληκτικά νέα μοντέλα και μαζί τους κορίτσια που έγιναν γνωστά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Σε κάθε περίπτωση, όλες πρέπει να εργαστούν σκληρά για να διατηρήσουν το έδαφος τους και την επιρροή που έχουν στη μόδα. Η διαφορά με τη δική μου γενιά είναι πως σήμερα υπάρχει μεγάλη προσβασιμότητα στη μόδα που πλέον δεν αφορά μόνο ένα μικρό και κλειστό κύκλο ανθρώπων.

Όλοι μπορούν να εκφέρουν γνώμη που εκλαμβάνεται ως σημαντική ενώ δε χρειάζεται να εργάζεσαι στη μόδα, μπορείς να εκφράζεσαι από το σπίτι σου, μέσα από το προφίλ σου στα social media. Αυτή η εξέλιξη έκανε τη βιομηχανία  ακόμα πιο ενδιαφέρουσα και οι σχεδιαστές έγιναν ίσως πιο προσεκτικοί στον τρόπο που αντιλαμβάνονται τις γυναίκες. Η πανδημία λειτούργησε σαν επιβεβαίωση πως πρέπει συνεχώς να προσαρμοζόμαστε σε νέες συνθήκες, να εξελισσόμαστε αλλά και να συνεχίζουμε να βρίσκουμε τρόπους αυτοαπασχόλησης.

FM: Γνωρίζω καλά πόσο σκληρά έχετε εργαστεί και σας παρατηρώ από την αρχή της καριέρας σας. Τι σας έχει διδάξει η μόδα; 

EOC: Ευτυχώς συνειδητοποίησα από νωρίς πως το σώμα μου ήταν κάπως ιδιαίτερο. Για να το δεχτώ και να εκπροσωπήσω τον εαυτό μου με αυτό έπρεπε να κοιτάξω το κόσμο κάπως πιο εναλλακτικά. Λέγοντας τα πιο πάνω, φέρνω στο νου τα νέα μοντέλα που ξεκινούν το ταξίδι τους στη μόδα! Για να χαράξουν μια υγιή και μακροχρόνια καριέρα πρέπει πρώτα να αγκαλιάσουν τον εαυτό τους εμπνέοντας έτσι όλους τους άλλους να κάνουν το ίδιο. Εάν δεν μπορείς ν’ αγαπήσεις και να σεβαστείς τον εαυτό σου, κανείς δεν θα το κάνει για σένα.Έφτασε η στιγμή για τους σχεδιαστές να συμπεριλάβουν την ομορφιά σε όλες τις μορφές της, τη διαφορετικότητα όπως και την έννοια της ατομικότητας. Μπορεί το παρουσιαστικό μου να μην εκπροσωπεί τις γυναίκες με την παραδοσιακή έννοια, όμως η ενασχόληση μου με τη μόδα μου επέτρεψε να εξερευνήσω διαφορετικές πτυχές του εαυτού μου όχι μόνο σε προσωπικό επίπεδο αλλά και σαν μέλος του συνόλου.

Η αλήθεια είναι πως δεν μπαίνω σε κατηγορίες τόσο εύκολα όσο νόμιζα.  Μέσα από το επάγγελμα του μοντέλου έμαθα να αξιοποιώ ότι μου δόθηκε από τη μητέρα φύση με τον καλύτερο τρόπο. Πιστεύω πως  η γνώση είναι δύναμη και, αν μη τι άλλο, οι εμπειρίες μου μέσα από τη βιομηχανία της μόδας ενίσχυσαν την αυτοεκτίμησή και κυρίως την αυτογνωσία μου. Πραγματικά αισθάνομαι ως ένας προνομιούχος άνθρωπος. Το μόντελινγκ περικλείεται μέσα στην έννοια της αυτοσυντήρησης – αποτελεί προβληματισμό για το παρόν και το μέλλον.  Ταυτόχρονα ενθαρρύνει τη μετάβαση στο επόμενο στάδιο, δηλαδή την εξέλιξη.Αυτό είναι το πιο σημαντικό πράγμα που έχω μάθει τόσο σαν μοντέλο όσο και σαν γυναίκα που ζει και εργάζεται στο σημερινό κόσμο.

Διαβάστε επίσης | Filep’s Scrapbook: Η Michèle Lamy απαντά στο ερωτηματολόγιο του Marcel Proust