το-μπλε-της-ελληνικής-μόδας-235081

Εθνικό και αναπόφευκτο. Το μπλε της ελληνικής μόδας. Εκείνο που ταξιδεύει μέσα στις χιλιετίες και εμπλουτίζεται συνεχώς σε αποχρώσεις. Που πάνω του καθρεφτίζεται μια φιλοσοφία γύρω από ένα ευρύτερο εγχώριο στιλ ζωής. Η ιστορία του μπλε ενώνεται με την ιστορία του τόπου. Και αποτυπώνεται. Όπως όταν οι αέναες Γαλάζιες Κυρίες του μινωικού πολιτισμού φιλοξενούνται, χιλιετίες αργότερα, στα καινοτόμα, ψυχεδελικά prints της Μαίρης Κατράντζου. Αλλά και στα μπλε «Κύματα» του Γιάννη Τσεκλένη. Από εκείνη την πρώτη συλλογή του μαέστρου του χρώματος, σε συνεργασία με τον σχεδιαστή Ντίμη Κρίτσα, ο οποίος είχε τότε σχεδιάσει τα πατρόν της κολεξιόν που δημιούργησε τα δικά της «κύματα» στη Νέα Υόρκη, όπου έκανε το ντεμπούτο της. Και βέβαια στη συνέχεια, όταν ο Τσεκλένης συνέχισε να εξερευνά την μπλε παλέτα στα prints που τον καθιέρωσαν, στις σχολικές ποδιές και στις στολές της Ολυμπιακής Αεροπορίας.

Το μπλε της ελληνικής μόδας-1
©Φωτογραφικό αρχείο Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος Β’ Παπαντωνίου, Ναύπλιο

Πρωταγωνιστής ή συμπρωταγωνιστής σε νυφικές και καθημερινές φορεσιές ανά την ελληνική επικράτεια, πριν ακόμα ο τόπος ενωθεί σε σύγχρονο δυτικό κράτος, το μπλε επικρατεί αιώνες τώρα. Στην κομψότατη εποχή των μέσων του 20ού αιώνα, όταν ο Αλεξανδρινός, με τις ελληνικές ρίζες, σχεδιαστής Jean Dessés το χρησιμοποιεί συχνά, για να εδραιώσει τον τίτλο που του αποδίδει ο κόσμος της μόδας, ως «βασιλιά του σιφόν». Και στις αρχές του 21ου αιώνα, όταν η Σοφία Κοκοσαλάκη επανασχεδιάζει την ελληνική της κληρονομιά, παίζοντας με την γκάμα του μπλε στα ιδιοφυή ντραπέ της.

Το μπλε της ελληνικής μόδας-2
©Fashion Anthology

Το χρώμα παραμένει λατρεμένο στοιχείο πολλών Ελλήνων δημιουργών. Όπως του Άγγελου Μπράτη, ο οποίος το χρησιμοποιεί σε δεκάδες αποχρώσεις για να δώσει πνοή στη σχεδιαστική του λιτότητα και λειτουργικότητα. Το αγαπάει «μπερδεμένο», όπως λέει, σε συνδυασμούς μπλε και μαύρου, αλλά και στην τιρκουάζ ή ακόμα την μπλε-πράσινη εκδοχή του. «Είναι το αγαπημένο μου χρώμα. Για μένα το μπλε είναι αυτό με το μεγαλύτερο βάθος, είναι αντανάκλαση, το ορίζεις εσύ, αλλά στην πραγματικότητα δεν έχει όρια», μας λέει. «Όταν έχω μια λεία σιλουέτα, χρησιμοποιώ σκούρο μπλε για βάθος και περίγραμμα. Όταν δουλεύω πάνω σε βαθιές πτυχές, δουλεύω με πιο ανοιχτά μπλε και, όταν πρόκειται για κοντά φορέματα, μπλέκω και το κόκκινο, για να δώσω μια πιο σέξι διάσταση».

Το μπλε της ελληνικής μόδας-3
©Φόρεμα, Angelos Bratis

Στον γνωστό για τη μονοχρωματική και μινιμαλιστική στάση του οίκο Parthenis, το μπλε παραμένει βασικός χρωματικός άξονας, μαζί με το μαύρο ή το λευκό. «Το μπλε ήταν το μόνο χρώμα που φορούσε ο πατέρας μου, το θεωρούσε πιο ευγενικό από το μαύρο», παρατηρεί η Ορσαλία Παρθένη, μιλώντας για τον πατέρα της και ιδρυτή του οίκου, Δημήτρη Παρθένη. Αν τη δεκαετία του ’80, το brand εστίαζε σε αποχρώσεις όπως το μπλε ρουά, η έλευση της Ορσαλίας στο σχεδιαστικό τιμόνι έφερε και νέες μπλε επιλογές, όπως το γαλάζιο, το τιρκουάζ και το μπλε του κοβαλτίου. «Το μπλε υπάρχει όπου υπάρχει ναυτικός πολιτισμός, όπως τα κράτη της Μεσογείου, οπουδήποτε μια χώρα έχει να κάνει με τη θάλασσα. Είναι επίσης συνυφασμένο με τη χειρωνακτική εργασία», συμπληρώνει η Ορσαλία. «Προσωπικά, το σκούρο μπλε το θεωρώ πιο επίσημο, πιο σοφιστικέ και πιο ευγενικό από το μαύρο, είναι πάντα κλασικό. Επίσης, το σκούρο μπλε ταιριάζει σε όλες τις επιδερμίδες. Υπάρχει και άλλη μια παράμετρος: όταν το μπλε ξεβάψει, βελτιώνεται, κάτι που δεν ισχύει για το μαύρο. Προσωπικά, όσο μεγαλώνω, φοράω όλο και περισσότερο μαύρο-μπλε».

Το μπλε της ελληνικής μόδας-4
©Parthenis

Σε ένα πρόσφατο post στο Instagram του brand Yiorgos Eleftheriades, η φράση «το μπλε είναι το αγαπημένο μας χρώμα» συνοδεύει την εικόνα όπου πρωταγωνιστεί ένα αιθέριο αμάνικο μεταξωτό μπλε φόρεμα με πλισέ λεπτομέρειες, από τη συλλογή S/S ’22, YE Symphony. Στις διεθνείς εβδομάδες μόδας όπου συμμετέχει ο καταξιωμένος σχεδιαστής, το μπλε στις σοφιστικέ και με έμφαση στο tailoring δημιουργίες του πάντα ξεχωρίζει από τις μπλε αποχρώσεις στις συλλογές μη Ελλήνων σχεδιαστών. Δεν είναι ότι διεκδικούμε κάποια ειδική απόχρωση ως χώρα, όσο ότι το μπλε του ουρανού και της θάλασσας στην Ελλάδα είναι ένα καθαρό, πανταχού παρών και αισθητικά οπτικό ερέθισμα σχεδόν όλο τον χρόνο γύρω μας.

Το μπλε της ελληνικής μόδας-5
©Harris Farsarakis

«Το μπλε για τους Έλληνες δημιουργούς υπάρχει παντού. Είναι η έμπνευση, καθότι το φως του ελληνικού ουρανού είναι έμπνευση για δημιουργία! Σε οποιαδήποτε απόχρωση, πάντα δίνει το “παρών” στις συλλογές μας», μας λένε οι σχεδιαστές Γιάννης Ράπτης και Δημήτρης Μαστρόκαλος του επιτυχημένου brand MI-RŌ, κάτι που είναι εμφανές και στις δύο συλλογές τους για το ’22. Για την καλοκαιρινή, οι MI-RŌ μεταμορφώνουν τις γυναίκες σε γήινες γοργόνες που χορεύουν σε beach parties με μάξι τιρκουάζ αραχνοΰφαντα μεταξωτά φορέματα, και καλοκαιρινές femme fatale στις κοσμοπολίτικες Κυκλάδες με acqua ή τιρκουάζ one shoulder σατέν δημιουργίες.

Το μπλε της ελληνικής μόδας-6
©Deux Hommes

Ένα ακόμη άκρως επιτυχημένο δημιουργικό δίδυμο στον χώρο της ελληνικής μόδας, οι Γρηγόρης Τριανταφύλλου και Δημήτρης Αλεξάκης των Deux Hommes, δημιούργησαν πρόσφατα κοστούμια για δύο παραστάσεις σε συνεργασία με το μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Για την παράσταση Χορός με τη Σκιά μου σε μουσική Μάνου Χατζιδάκι και χορογραφία Κωνσταντίνου Ρήγου, το μπλε ήταν παρόν στα κοστούμια που φορούσαν οι πρίμα μπαλαρίνες, συνοδεύοντας κάθε γνώριμη και οικεία νότα του συνθέτη ο οποίος επηρέασε την ελληνική μουσική και τον πολιτισμό όσο ελάχιστοι. Εξάλλου, το μπλε είναι ένα χρώμα που και οι Deux Hommes λατρεύουν και δεν χάνουν αφορμή να υμνούν στις συλλογές τους, με αποχρώσεις όπως εκείνη που ονομάζουν «το μπλε του ουρανού τα μεσάνυχτα».

Το μπλε της ελληνικής μόδας-7
©Stelios Koudounaris

Όπως λέει ο Στέλιος Κουδουνάρης, τη δουλειά του χαρακτηρίζει ταυτόχρονα η άγρια κομψότητα και η ευαισθησία. Και ίσως ένα χρώμα που μπορεί να εκφράσει απόλυτα αυτό το δημιουργικό δίπολο να είναι το μπλε -όπως η θάλασσα που γοητεύει τόσο με την αγριάδα όσο και με την ηρεμία της-, γι’ αυτό και δεν απουσιάζει ποτέ από τα φορέματα και τις βραδινές δημιουργίες Stelios Koudounaris, με τις πιο πρόσφατες και εντυπωσιακές να κυματίζουν σε αποχρώσεις μπλε πετρόλ και μπλε royal.

Το μπλε της ελληνικής μόδας-8
©Costarellos

Ο Χρήστος Κωσταρέλλος, από την ίδρυση του οίκου Costarellos, δήλωνε πως του αρέσει να συνδυάζει την αγάπη του για το χρώμα και τα tailored κοψίματα στις Nouvelle Couture δημιουργίες του, και το μπλε δίνει ευρηματικά πάντα το «παρών» στις συλλογές του, όπως στη νέα ρομαντική S/S ’22 με powder blue σιφόν και τιρκουάζ μπλε φλοράλ μάξι φορέματα – σαν βγαλμένα από κάποιον αρχαιοελληνικό μύθο, όπως εκείνον της Περσεφόνης. Μιλώντας για αρχαιοελληνική μυθολογία, το brand Zeus+Δione απογειώνει την πλούσια ελληνική πολιτιστική παράδοση από την αρχαιότητα μέχρι το πρόσφατο παρελθόν και παρουσιάζει διαχρονικές δημιουργίες για τις σύγχρονες γυναίκες που είναι πολίτες όλου του κόσμου, είτε λούζονται από το ελληνικό φως καθημερινά είτε όχι. Όταν όμως λούζονται από αυτό το σχεδόν αέναο φως, το χαρακτηριστικό μπλε στις δημιουργίες Zeus+Δione, όπως το royal blue στο μάξι φόρεμα Cassandra, είναι σαν να πάλλεται, να ζωντανεύει και να περιβάλλει με μια ξεχωριστή αύρα τη γυναίκα που τις φοράει – μια αύρα γεμάτη αλμύρα και δροσιά.

Το μπλε της ελληνικής μόδας-9
©Dionisis Andrianopoulos

Για τον Άγγελο Τσακίρη, εκπρόσωπο της νέας γενιάς σχεδιαστών που αναζωογονούν την ελληνική μόδα, το μπλε αποτελεί κίνητρο για το δημιουργικό του ταξίδι και κύρια πηγή έμπνευσης σχεδόν για όλες τις συλλογές του limited edition brand Angelos Tsakiris. «Το μπλε αποτελεί συνάμα “δομικό υλικό” του brand, καθότι ελληνικής καταγωγής. Για μένα ισοδυναμεί με την Ελλάδα, συμβολίζει την αρμονία, τα γαλήνια συναισθήματα, την εμπιστοσύνη, μα πάνω απ’ όλα την ελευθερία. Κύρια έμπνευση της συλλογής μου για την Άνοιξη/Καλοκαίρι 2022 ήταν η Ελληνική Επανάσταση – γύρισα 200 χρόνια πίσω στον χρόνο, εμπνεύστηκα από τις παραδοσιακές στολές και τις ενδυμασίες και δημιούργησα μια capsule συλλογή με σύγχρονη ματιά και διάθεση για την καθιέρωση της έννοιας του ελληνικού savoir-faire. Το μπλε το αγαπώ, μου αρέσει να το επανεφευρίσκω και να καταλήγω στον πιο γοητευτικό τρόπο που μπορεί να αναδείξει τη γυναικεία σιλουέτα», μας λέει.

Το μπλε της ελληνικής μόδας-10
©Έλενα Καββαδά

Πολυμορφικό denim Στη νέα γενιά ανήκει και η σχεδιάστρια Έλενα Καββαδά, που δημιουργεί στην Ελλάδα με το ξεχωριστό, εκκεντρικό και θαρραλέο brand της 240791ek. «Πιο εύκολα θα μπορούσα να μιλήσω για το ντένιμ παρά για το μπλε σαν χρώμα, καθώς σαν υλικό το αγαπώ πολύ για την πολυμορφικότητά του – λατρεύω να εφαρμόζω τεχνικές υψηλής ραπτικής σε αυτό. Το μπλε αυτό καθ’ αυτό μου φέρνει στο μυαλό φρεσκάδα, ένταση και ανοιχτούς ορίζοντες κυριολεκτικά και μεταφορικά», απαντά όταν τη ρωτάμε για την ιδιαίτερη χρήση του ντένιμ σε διάφορες μπλε αποχρώσεις στις τολμηρές δημιουργίες της.

Το μπλε της ελληνικής μόδας-11
©Χρήστος Πρεντούλης

Μπλε του Αιγαίου Στο ομώνυμο brand της, η Δάφνη Βαλέντε χρόνια τώρα εξερευνά το πλισέ, εμπνευσμένη από την τεχνική του Mariano Fortuny στις αρχές του 20ού αιώνα, ο οποίος με τη σειρά του επηρεάστηκε βαθιά από την ελληνική ενδυματολογική αρχαιότητα. «Λατρεύω τα μπλε γιατί λατρεύω τη θάλασσα. Σε αυτή γιατρεύω όλες τις ψυχικές και σωματικές μου πληγές και γεμίζω τις άδειες μπαταρίες μου», τονίζει η Βαλέντε. «Έχω αδυναμία στο ορυκτό χρώμα Ultramarine, που συγγενεύει με το μπλε του Yves Klein, γιατί αυτό είναι για μένα το χρώμα του Αιγαίου. Μου θυμίζει τα παντζούρια στα ελληνικά νησιά! Το Aegean blue είναι πάντα το best selling χρώμα στις καλοκαιρινές μου συλλογές. Ό,τι αγαπώ περνάει και στους πελάτες μου».

Το μπλε της ελληνικής μόδας-12
©Verity Smiley-Jones

Η Δήμητρα Πέτσα, με το brand της Di Petsa καθιέρωσε τα «wet look» φορέματα, με τις γυναίκες που τα φορούν να είναι ένας συνδυασμός από ενδυναμωμένες γοργόνες και δυναμικές αρχαιοελληνικές θεότητες. Η πιο πρόσφατη δημιουργία της, που απολαμβάνει θαυμαστή επιτυχία στο εξωτερικό, είναι το Venus Shell strapless see-through μπλε φόρεμα με μοτίβα εμπνευσμένα από το σχήμα των θαλάσσιων υδάτων κατά τη γέννηση της Αφροδίτης, τα οποία παίρνουν αχνά τη μορφή γυναικείου σώματος. Μπλε της θάλασσας, του βυθού, του ουρανού, της ελευθερίας, των ανεξάντλητων αποχρώσεων. Γνώριμο, ελληνικό και αγαπημένο.

Από τις Έλις Κις, Ελίνα Δημητριάδη