H πόρτα ανοίγει και μπαίνω σε μια υπέροχη εσωτερική αυλή. Βρίσκομαι στο Μεταξουργείο, στον χώρο της Atopos cvc, και περιμένω με ανυπομονησία να γνωρίσω την Elise By Olsen, Founding Director του International Library of Fashion Research, η οποία έχει έρθει από το Όσλο της Νορβηγίας για μια πολύ ενδιαφέρουσα καλλιτεχνική συνάντηση με τον ελληνικό πολιτιστικό οργανισμό. Η Elise είναι μόνο 24 ετών και διαγράφει από τα 14 της μια πολλά υποσχόμενη πορεία στη μόδα, με κριτική ματιά και οξυδέρκεια. Μόλις συστηνόμαστε, της ζητώ να μου εξηγήσει λίγα πράγματα για τον τρόπο που δουλεύει όσον αφορά τη μόδα, καθώς και για το τι πρόκειται να δούμε από την πλευρά του ILFR στην ιδιαίτερη σύμπραξη Dissecting the Archive, που θα εγκαινιάσει το νέο πρόγραμμα affective archives της Atopos. «Ουσιαστικά πρόκειται για τη συνεύρεση δύο αρχείων μόδας, αυτού που διαχειριζόμαστε στο ILFR με τη συνεργάτιδά μου Else Thorenfeldt [σ.σ.: δεξί χέρι του Martin Margiela τη δεκαετία του ’80] κι εκείνου της Atopos, το οποίο διαχειρίζεται ο καλλιτεχνικός διευθυντής της, Βασίλης Ζηδιανάκης, με την επιμελήτρια Στέφη Στουρή», μου εξηγεί όσο ανεβαίνουμε τα σκαλιά για να με ξεναγήσει στα τέσσερα δωμάτια της έκθεσης. Ή, μάλλον, της επιμελητικής παρέμβασης, όπως προτιμούν να τη χαρακτηρίζουν, καθώς πρόκειται για ένα εγχείρημα που επιδιώκει να διαφοροποιηθεί από το σχήμα της κλασικής έκθεσης και να βασιστεί στην αλληλεπίδραση του κοινού με τα εκθέματα, την αφή, την εμπειρία της μόδας και τη ζωντάνια της. «Το ILFR είναι μια σύγχρονη βιβλιοθήκη, με βιβλία, περιοδικά, προσκλήσεις και άλλα εφήμερα έντυπα υλικά. Δεν συλλέγουμε ενδύματα, αλλά οτιδήποτε έχει σχέση με το χαρτί. Και αυτός είναι ο συνδετικός μας κρίκος με το αρχείο του Βασίλη και της Atopos. Το χαρτί και η διερεύνηση της λογικής του στη μόδα».
Όσο μου δείχνει τα αντικείμενα που απαρτίζουν το πρώτο δωμάτιο της έκθεσης –ξεχωρίζω το paper dress του εμβληματικού Hussein Chalayan, που αν τυλιχτεί σχηματίζει έναν παραδοσιακό χάρτινο φάκελο, καθώς και μια ξανθή τούφα μαλλιών που, και όμως, είναι από χαρτί!–, τη ρωτάω πώς ήρθε σε επαφή με το αρχείο της Atopos. «Τον Σεπτέμβριο του 2023 καλέσαμε τον Βασίλη και τη Στέφη στο συνέδριο μόδας που διοργανώνουμε ως ILFR κάθε χρόνο στο Όσλο. Έφεραν μερικά ενδεικτικά κομμάτια από το δικό τους αρχείο και συμφωνήσαμε πως τα υλικά μας μπορούν να αλληλοσυμπληρωθούν». Όπως με ενημερώνει ο Βασίλης τηλεφωνικά, μαζί με τον συνιδρυτή της Atopos, Στάμο Φαφαλιό, έχουν συντάξει ένα αρχείο στο οποίο πρωταγωνιστούν τα ενδύματα από χαρτί, από τα αναλώσιμα αμερικανικά paper dresses μέχρι τα χάρτινα παραδοσιακά ιαπωνικά ενδύματα του 18ου αιώνα. «Το διατηρούμε πολλά χρόνια, έχουμε κάνει πολλές εκθέσεις, αλλά τώρα θέλουμε να το συστήσουμε στο κοινό με έναν άλλο τρόπο, πιο βιωματικό και άμεσο», ανέφερε. Αν δείτε τον τρόπο με τον οποίο είναι στημένη η έκθεση, θα καταλάβετε ακριβώς τι επιχείρησαν να κάνουν η Elise και η Else που την επιμελήθηκαν. «Για μένα ήταν μια φοβερή προσωπική και επαγγελματική εμπειρία. Αναμοχλεύσαμε τους δεσμούς των αρχείων μας από το παρελθόν και προσπαθήσαμε να τους συρράψουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να κάνουμε ένα σχόλιο για το παρόν και το μέλλον», διευκρίνισε η Else.
