Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου: Ο οδηγός της Vogue με όσα πρέπει να δείτε

Για να γίνω πιο συγκεκριμένη, η εν λόγω παράσταση, που αυτές τις μέρες βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσης, έχει θέμα μια ομάδα «σκύλων» που εμφανίζονται στη σκηνή με την αποστολή να διαλευκάνουν τα γεγονότα γύρω από την άγρια κακοποίηση και θανάτωση ενός κατοικίδιου σκυλιού σε μια επαρχιακή πόλη της Ελλάδας, δίπλα σε ένα αρχαίο μαντείο. Ναι, σωστά καταλάβατε. Η ιστορία είναι εμπνευσμένη από τον Όλιβερ, που κακοποιήθηκε στην Αράχωβα. Με τη διαφορά ότι τώρα μια ομάδα σκύλων καλείται να αποφασίσει αν ο κακοποιητής ήταν άνθρωπος, όπως είχε ακουστεί αρχικά, ή αν το ζώο έπεσε θύμα αγέλης άλλων, αδέσποτων σκυλιών, όπως καταλήγει το πόρισμα των αρχών. Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί στη σκηνή είναι αν σε μια πολιτεία σκύλων, απελευθερωμένη από την εξουσία των ανθρώπων, θα μπορούσαν τα κακοποιημένα ζώα να βρουν δικαιοσύνη. «Το έργο μας πράγματι εμπνέεται από την υπόθεση κακοποίησης του Όλιβερ, που απασχόλησε το αστυνομικό δελτίο τον χειμώνα», εξηγεί ο Ανέστης Αζάς. «Στόχος μας είναι να χρησιμοποιήσουμε την ιστορία της κακοποίησής του για να μιλήσουμε ευρύτερα για την απόδοση δικαιοσύνης και την αίσθηση ότι το δίκαιο δεν λειτουργεί σωστά, αναπτύσσοντας στη σκηνή μια πολιτική αλληγορία γύρω από το ζήτημα της κοινωνικής βίας που εκδηλώνεται ολοένα και περισσότερο εναντίον των πλέον αδύναμων. Αυτή είναι η πρόθεσή μας, αλλά είναι σύνθετο εγχείρημα. Από τη μια, η αυθεντική υπόθεση έχει μέσα πολύ πόνο – προσωπικά με συντάραξε και με έβαλε στη διαδικασία να σκεφτώ πιο βαθιά πάνω στην κοινωνική αδικία και το ανθρώπινο είδος. Από την άλλη, στο θέατρο οφείλουμε να μην είμαστε διδακτικοί και καταγγελτικοί. Το θέατρο πρέπει να έχει χιούμορ και να επικοινωνεί με τρόπο άμεσο τα συναισθήματα. Προτιμώ να σκέφτομαι ότι χρησιμοποιούμε την ιστορία του Όλιβερ σαν μύθο και όχι σαν γεγονός. Δεν θέλω να περιμένει κανείς ότι εμείς, με μια παράσταση, θα δώσουμε την απάντηση για το ποιος σκότωσε τον σκύλο ή θα αποδώσουμε δικαιοσύνη. Δεν είναι δικός μας ρόλος».

Η ομάδα σκύλων που συνασπίζεται για να αποδώσει δικαιοσύνη θυμίζει τους Όρνιθες του Αριστοφάνη. Όπως εκείνος βάζει τα πουλιά να επαναστατούν για να τιμωρήσουν το ανθρώπινο είδος, έτσι και εδώ τα σκυλιά, ως άλλος Χορός αρχαίας κωμωδίας, υψώνουν το ανάστημά τους απέναντι στους ανθρώπους. «Στη λογοτεχνία και στο θέατρο ανέκαθεν χρησιμοποιούσαμε τα ζώα για να μιλήσουμε για την κοινωνία των ανθρώπων», σχολιάζει ο Αζάς.

Την παράσταση πλαισιώνει μια ενδιαφέρουσα ομάδα ηθοποιών, μεταξύ των οποίων και η Ελένη Ράντου, που ο Ανέστης Αζάς τη σκηνοθετούσε στο Πάρτυ της ζωής μου -παράσταση της ζωής της κατά πολλούς-, τις δύο περασμένες σεζόν στο θέατρο Διάνα.

* Χώρος Η της Πειραιώς 260, 19-21/07. Εισιτήρια: aefestival.gr

ΚΕΛΛΥ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Μήδεια

Αυτή δεν είναι σαν τις άλλες Μήδειες. Είναι η Μήδεια του Simon Stone -κείμενο/σκηνοθεσία- και της ομάδας ηθοποιών του Εθνικού Θεάτρου του Άμστερνταμ -ενός από τους ισχυρότερους θεατρικούς οργανισμούς στην Ευρώπη-, και αποτελεί ένα από τα μεγάλα στοιχήματα του φεστιβάλ φέτος. Το έργο έκανε πρεμιέρα το 2014 στην Ολλανδία με τον θίασο του Ivo van Hove -το σημερινό Internationaal Theater Amsterdam- και τη Marieke Heebink στον κεντρικό ρόλο. Έκτοτε, έχει ανέβει στις σημαντικότερες θεατρικές σκηνές διεθνώς -Λονδίνο, Νέα Υόρκη, Άμστερνταμ, Μαδρίτη κ.α.-, λαμβάνοντας από καλές έως διθυραμβικές κριτικές. Στην Ελλάδα θα τη δούμε πρώτη φορά, όπως πρώτη φορά θα δούμε σκηνοθετική δουλειά του Stone, τον οποίο γνωρίζουμε καλύτερα ως συγγραφέα. Οπότε, κρατάμε μεγάλο καλάθι!

Ο μόλις 30 ετών Simon Stone είναι από τους πλέον περιζήτητους θεατρικούς δημιουργούς παγκοσμίως. Σημειώστε ότι, αν και δεν έχουμε δει θεατρική παράσταση με τη σκηνοθετική του υπογραφή -στη χώρα μας τουλάχιστον-, οι περισσότεροι μάλλον έχουμε παρακολουθήσει την ταινία The Dig στο Netflix, το βρετανικό δράμα με τους Carey Mulligan και Ralph Fiennes, που έχει σκηνοθετήσει ο ίδιος και μπορεί να μας δώσει μια ιδέα για τον ιδιοσυγκρασιακό τρόπο ανάγνωσης των χαρακτήρων.

Σε ό,τι αφορά το θέατρο, ο Stone είναι λάτρης των κλασικών έργων, τα οποία προσεγγίζει με την τεχνική του αυτοσχεδιασμού, σε συνεργασία με τους ηθοποιούς και άλλα σύγχρονα υλικά, για να δώσει τελικά μια δική του σύγχρονη εκδοχή. Στη Μήδεια συγκεκριμένα η αφετηρία της δημιουργίας ήταν το ερώτημα πώς θα έμοιαζε αυτή η συγκλονιστική γυναικεία μορφή του αρχαίου δράματος σήμερα. Στην εκδοχή του, ο πυρήνας του μύθου έχει μείνει αναλλοίωτος, με τη διαφορά ότι εδώ ζυμώνεται με φόντο τη σύγχρονη μεσοαστική Αμερική. Συγκεκριμένα, ο Stone εμπνέεται από την ιστορία μιας γιατρού στο Κάνσας, η οποία στα μέσα της δεκαετίας του 1990, έχοντας μόλις πάρει εξιτήριο από ψυχιατρική κλινική στον απόηχο ενός δύσκολου διαζυγίου, ελπίζει σε συμφιλίωση με τον σύζυγό της, αλλά καταλήγει να σκοτώνει τον ίδιο και τα δύο από τα τρία παιδιά τους. Περίπου αυτά λέει η θεωρία. Μένει να δούμε την πράξη.

* Θέατρο Παλλάς, 09-11/07. Εισιτήρια: aefestival.gr

ΚΕΛΛΥ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Ιφιγένεια εν Αυλίδι

Ο Timofey Kulyabin ανοίγει τα φετινά Επιδαύρια σκηνοθετώντας την Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη. Είναι η δεύτερη φορά που το φεστιβάλ συνεργάζεται με τον Ρώσο θεατρικό σκηνοθέτη – θα θυμάστε την πολυσυζητημένη παράσταση Τρεις αδερφές, το 2018, στην οποία είχε παρουσιάσει το γνωστό έργο του Chekhov στη νοηματική. Αυτή τη φορά, το φεστιβάλ τού εμπιστεύεται την έναρξή του με το σπουδαίο κείμενο του Ευριπίδη, μια πολυαναμενόμενη παραγωγή που επιβεβαιώνει το πνεύμα εξωστρέφειάς του, και η αλήθεια είναι ότι τέτοιου είδους συνεργασίες έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον. Αυτό σημειώνει και ο Θάνος Τοκάκης, ο οποίος θα υποδυθεί τον Αχιλλέα στην παράσταση. «Ο Kulyabin είναι ένας διεθνώς αναγνωρισμένος σκηνοθέτης, κάτι που μπορεί να σημαίνει πολλά, μπορεί και τίποτα», λέει. «Αυτό που είναι σημαντικό είναι το ότι θα δούμε πώς αντιλαμβάνεται ένας άνθρωπος με τελείως διαφορετική ματιά από τη δική μας, ο οποίος φέρει το βάρος της ρωσικής σχολής, το συγκεκριμένο έργο και τους συγκεκριμένους χαρακτήρες – μάλλον τις έννοιες, γιατί το αρχαίο δράμα δεν έχει χαρακτήρες, έχει έννοιες κατά τη γνώμη μου».

Την Ιφιγένεια θα υποδυθεί η Ανθή Ευστρατιάδου, η οποία τονίζει ότι: «Θα χαρακτήριζα το θέατρο του Kulyabin ποιητικό, με την έννοια ότι δεν στηρίζεται στον ρεαλισμό, δηλαδή στην πλοκή, αλλά κάνει προεκτάσεις σε άλλες περιοχές. Είναι νωρίς για να ξέρω λεπτομέρειες, αλλά αντιλαμβάνομαι ότι θέλει με αφετηρία το κείμενο του Ευριπίδη να μιλήσει για τον πόλεμο σήμερα και για την έννοια της θυσίας. Ο μύθος της Ιφιγένειας πατάει στην αντίληψη εκείνης της εποχής, ότι για να πετύχει κάτι ένας άνθρωπος πρέπει οπωσδήποτε να κάνει μια μεγάλη θυσία. Θεωρώ πώς ο Kulyabin θέλει να δείξει ότι αυτή η αντίληψη δεν έχει αλλάξει». Η ίδια είναι η δεύτερη φορά που θα υποδυθεί τον συγκεκριμένο ρόλο στην Επίδαυρο και πάνω σε αυτό σχολιάζει: «Η Ιφιγένεια καλείται να ενηλικιωθεί απότομα. Όμως, η διαδρομή προς την ενηλικίωση ορίζεται διαφορετικά για τον καθέναν. Το γεγονός είναι ότι, ούσα έφηβη, μαθαίνει ξαφνικά ότι πρέπει να πεθάνει. Το τι θα της προκαλέσει αυτό είναι στα χέρια του κάθε ηθοποιού και σκηνοθέτη και της εκάστοτε θεατρικής συνθήκης που θα δημιουργηθεί».

* Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 05-06/07. Εισιτήρια: aefestival.gr

ΚΕΛΛΥ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Ενενήντα

Θα πω, πριν δω, ότι η χαρούμενη και αισιόδοξη νότα, η φρέσκια ματιά χωρίς αναφορές στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον που θέλει να προσφέρει γλυκόπικρο γέλιο και τρυφερότητα και να εγκωμιάσει τη ζωή, μοιάζει να είναι η παράσταση Ενενήντα, την οποία γράφει και σκηνοθετεί η Βαλέρια Δημητριάδου. Η ίδια μού αφηγήθηκε το γεγονός που στάθηκε αφορμή για να γράψει ένα έργο με θέμα τα γηρατειά: «Παρόλο που θεωρώ τον εαυτό μου ανοιχτόμυαλό σε γενικές γραμμές, αντιλαμβάνομαι ότι τελικά έχω κάποια στερεότυπα, τα οποία μπαίνω στη διαδικασία να δω καθαρά και να τα “σπάσω” μέσα από το γράψιμο. Αφορμή γι’ αυτό το έργο με θέμα το γήρας ήταν μια εικόνα δύο αγνώστων που είδα τυχαία πέρσι την άνοιξη, ενώ έβγαζα τον σκύλο μου βόλτα, να φιλιούνται παθιασμένα και ερωτικά. Σοκαρίστηκα και αναρωτήθηκα τι στο καλό έκαναν. Την αμέσως επόμενη στιγμή σκέφτηκα ότι, αν έβλεπα ένα ζευγάρι εικοσάχρονων να φιλιούνται, θα τους θαύμαζα, ενώ αυτοί μου προκάλεσαν αμηχανία. Τι σημαίνει, τελικά, το γήρας; Γιατί έχει κοινωνικές προεκτάσεις και δεν μένει στη φυσική φθορά; Γιατί θεωρούμε παράξενο ένας γέρος να ερωτεύεται, να διασκεδάζει, να ντύνεται όπως θέλει; Ποιος επιβάλλει αυτά τα κοινωνικά στερεότυπα; Έτσι αποφάσισα να γράψω για έναν ηλικιωμένο που κάνει όλα όσα θεωρούμε ότι δεν μπορεί. Ερωτεύεται, κάνει παρέα με νέους, παρτάρει, πίνει, ξενυχτάει. Έχει συνέπειες, βεβαίως, αλλά κάνει αυτό που θέλει. Αντίθετα ο γιος του, στα 40 του, αντιστέκεται στη χαρά της ζωής. Δεν ισχύει αυτό για τη γενιά μας; Διαρκώς κάτι κουβαλάμε στις πλάτες μας, νιώθουμε κουρασμένοι και δεν χαιρόμαστε. Τι να την κάνω τη νεότητα που προκύπτει από τα φίλτρα του Instagram; Και τι σημαίνει που έχεις ρυτίδες; Τι σημαίνει που δεν μπορείς να κάνεις κωλοτούμπες; Αυτή δεν είναι η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων;».

Οπότε η Βαλέρια, με ζωντανή μουσική επί σκηνής, με τους ηθοποιούς να υποδύονται και να αφηγούνται εναλλάξ, θα μας παρουσιάσει έναν γέρο ο οποίος νιώθει σαν μόλις να γεννήθηκε και έναν νέο που πράττει λες και η ζωή του πλησιάζει στο τέλος της. Αδύναμος, τρωτός και ευάλωτος, αποφασίζει να στείλει τον πατέρα του σε οίκο ευγηρίας. Το μόνο στήριγμα του γέρου είναι η νεαρή φίλη του, ένα ανάπηρο κορίτσι. Διαβάζω ότι ο κεντρικός ήρωας είναι πράγματι ενενήντα ετών, ενώ η φίλη του είναι μια ηθοποιός χρήστρια αναπηρικού αμαξιδίου, και συμπεραίνω ότι πρόκειται για μια παράσταση συμπεριληπτική, όχι μόνο σεναριακά, αλλά και πρακτικά. Η ίδια απαντά: «Ναι, η παράσταση αντιστέκεται στα στερεότυπα που ορίζουν ποιος μπορεί και ποιος δεν μπορεί να κάνει θέατρο – με τα οποία διαφωνώ. Ποιος θα πει τι είναι κανονικό; Το αν κάποιος είναι υπερήλικας ή αν έχει μια σωματική βλάβη δεν θα έπρεπε να τον αποτρέπει -εφόσον το θέλει- από το να ανέβει στη σκηνή και να αφηγηθεί μια ιστορία. Αυτό είναι το θέατρο που αφορά εμένα τουλάχιστον». * Κτίριο Ε της Πειραιώς 260, 15-18/06. Εισιτήρια: aefestival.gr

ΚΕΛΛΥ ΣΤΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ

Η Anohni ξανά με τους The Johnsons

Αυτό κι αν είναι είδηση για τους φαν της electronic experimental και της avant-classical μουσικής. Για πρώτη φορά μετά από μία δεκαετία, η Anohni παρουσιάζει μια σειρά από συναυλίες με τους The Johnsons, το συγκρότημα που σχημάτισε στα τέλη του ’90 στη Νέα Υόρκη. Και πόσο τιμητικό η πρεμιέρα της ευρωπαϊκής τους περιοδείας να δίνεται ενώπιον του αθηναϊκού κοινού, στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού.

Με το έργο της να πατάει σταθερά σε οικο-φεμινιστικά θέματα και στην εμπειρία της ως τρανς, η Anohni έφτιαξε ένα σόου που, όπως λέει, θέλει να ανταποκριθεί με όχημα τη μουσική σε μια περίοδο παγκόσμιας αναταραχής και έντονων κοινωνικών συγκρούσεων. «Ήρθε η ώρα να νιώσουμε τι πραγματικά συμβαίνει στον κόσμο», τονίζει. Θα θυμάστε το I Am a Bird Now, δουλειά που την καθιέρωσε διεθνώς το 2005, αλλά και το Hopelessness, ένα από τα πιο πολιτικά φορτισμένα ηλεκτρονικά άλμπουμ της καριέρας της, το οποίο κυκλοφόρησε το 2016. Την ίδια χρονιά κέρδισε μια οσκαρική υποψηφιότητα καλύτερου τραγουδιού για την περιβαλλοντική ελεγεία Manta Ray, από την ταινία Racing Extinction του Louie Psihoyos. Στο Ηρώδειο θα παρουσιάσει τα κομμάτια του τελευταίου της άλμπουμ, My Back Was A Bridge For You To Cross, το οποίο εστιάζει και πάλι στην πνευματικότητα και τη σχέση μας με τη βιόσφαιρα, καθώς και τραγούδια από τη μοναδική διαδρομή της με τους The Johnsons. «Η δημιουργία είναι ένα φασματικό και θηλυκό συνεχές, ενώ ο άνθρωπος παραμένει αναπόσπαστο μέρος της φύσης», εξηγεί για όσα θα μας αφηγηθεί μουσικά επί σκηνής.

* Ηρώδειο, 13/6, στις 21.00.

ΒΛΑΣΗΣ ΚΩΣΤΟΥΡΟΣ

O Warlikowski ξανάρχεται

Για τους θεατρόφιλους, οι παραστάσεις του Krzysztof Warlikowski είναι πάντα ένα παράξενο και ανεξερεύνητο σύμπαν που ανυπομονούμε να ανακαλύψουμε. Είτε σας αρέσουν είτε όχι, το σίγουρο είναι ότι θα ερεθίσουν έντονα τον συναισθηματικό σας κώδικα, και αυτό από μόνο του έχει αξία. Ως γνωστόν, η ποιότητα ενός θεατρικού έργου έχει να κάνει κυρίως με την ποιότητα των ιδεών, και όποιος έχει δει Warlikowski μπορεί να εγγυηθεί την ανθεκτικότητα και την αισθητική αρτιότητα των ιδεών που φέρει σκηνικά αυτός ο ανανεωτής του σύγχρονου θεάτρου.

Μπορεί όμως η τέχνη να σώσει τον κόσμο; Ή μήπως η επιθυμία των καλλιτεχνών να μιλήσουν μέσα από την τέχνη και να αφήσουν το στίγμα τους είναι απλώς ουτοπική; Αυτό το ερώτημα που θέτει η Elizabeth Costello –ηρωίδα μυθοπλασίας του Νοτιοαφρικανού νομπελίστα J.M. Coetzee– στον δημιουργό της δομεί τη νέα παράσταση που φέρνει ο τολμηρός και πολύ αγαπητός στο ελληνικό κοινό Πολωνός σκηνοθέτης στη σκηνή του Φεστιβάλ Αθηνών, το οποίο ως συμπαραγωγός την παρουσιάζει πρώτο, αμέσως μετά την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Nowy Teatr, τον ρηξικέλευθο θεατρικό οργανισμό της Βαρσοβίας που ο Warlikowski ίδρυσε το 2008. Βασισμένο στα έργα Elizabeth Costello, A Slow Man και Moral Tales του J. M. Coetzee, η Costello, που σταθερά επανέρχεται στο θέατρο του πρωτοπόρου καλλιτέχνη, αποκτά για πρώτη φορά το πρώτο της ολοκληρωμένο έργο ως κεντρική ηρωίδα μιας ιστορίας που μιλάει για τη φιλοσοφία, το περιβάλλον, τα κοινωνικά και υπαρξιακά ζητήματα, και άλλα πολλά.

* Elizabeth Costello / J. M. Coetzee. Επτά μαθήματα και πέντε παραβολές. Πειραιώς 260 (Δ), 5-7/6, στις 19.00.

ΒΛΑΣΗΣ ΚΩΣΤΟΥΡΟΣ

Sting στη σκιά της Ακρόπολης

Χωρίς μουσική η ζωή θα ήταν ένα λάθος, έλεγε ο Nietzsche, και σίγουρα χωρίς τη μουσική του Sting αυτό το λάθος θα ήταν ανεπανόρθωτο. Νομίζω έχω ήδη μεταφερθεί νοητά σ’ εκείνη τη ζεστή βραδιά του Ιουλίου που το Fragile θα μου χαϊδεύει τρυφερά τ’ αυτιά στη σκιά της Ακρόπολης, ατενίζοντας στο βάθος τη φωτισμένη πόλη. Ο ίδιος δηλώνει έτοιμος για δύο αθηναϊκά σόου αντάξια της φήμης του, φέρνοντας στη σκηνή του αρχαίου θεάτρου όλες τις τεράστιες επιτυχίες του, με επίσημη προσκεκλημένη για το opening act την Giordana Angi, μια νεαρή Γαλλοϊταλίδα pop persona με κρυστάλλινη φωνή, η οποία πέρυσι έφτασε στο top 10 των ραδιοφωνικών hits της Γαλλίας με το J’étais pas fait pour le bonheur.

Συνοδευόμενος από μια ηλεκτρονική – ροκ μπάντα, ο πρώην επικεφαλής των Police με τα δεκαεπτά Grammy, τις τέσσερις υποψηφιότητες για Όσκαρ, τα εκατό εκατομμύρια πωλήσεις άλμπουμ παγκοσμίως, το ξεχωριστό συγγραφικό ταλέντο και την αξιοσημείωτη ακτιβιστική δράση σε οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, επιστρέφει στην Αθήνα για να ξετυλίξει την πολύπλευρη και ιδιοσυγκρασιακή καλλιτεχνική του ταυτότητα, μέσα από κομμάτια που χάραξαν διαχρονικά την ιστορία της παγκόσμιας μουσικής: από το Fields of Gold και το Roxanne μέχρι το Every Breath You Take και το Message in a Bottle. Οι δύο στάσεις στην Ελλάδα γίνονται στο πλαίσιο της παγκόσμιας καλοκαιρινής του περιοδείας, για την οποία όσοι την έχουν ήδη απολαύσει, κάνουν λόγο για μάθημα μαεστρίας.

*Ηρώδειο, 5 & 6/7, στις 21.00.

ΒΛΑΣΗΣ ΚΩΣΤΟΥΡΟΣ

Τόπος αναψυχής

«Η λέξη “αναψυκτήριο” μου φέρνει στον νου κάτι ευχάριστο, μου δημιουργεί μια αίσθηση ηρεμίας και αισιοδοξίας. Παραπέμπει σε έναν τόπο που έχει δροσιά, και αυτό ως συνθήκη απαντά σε αυτό που θέλω να δημιουργήσω πάνω στη σκηνή», εξηγεί η σκηνοθέτις Αργυρώ Χιώτη για τον εύχαρι αλλά και αινιγματικό τίτλο που επέλεξε για το έργο της. Η ιδέα προέκυψε και από δικές της μνήμες και εικόνες –«από ένα καφενείο σε ένα χωριό όπου μένουμε για λίγο για να ξαποστάσουμε»–, αλλά και από μια δική της να ανάγκη να δει διαφορετικά τον κόσμο. Άρα, εμπεριέχει και την έννοια της μετάβασης σε έναν άλλο προορισμό; «Δεν το παραδέχομαι συχνά στην ομάδα, αλλά αυτός ο τόπος είναι ένα πέρασμα. Άλλωστε, η ερμηνεία της λέξης μπορεί να οδηγεί και σε κάτι μεταφυσικό. Σε έναν τόπο που κρύβει εκπλήξεις», απαντά. Χορευτές, ηθοποιοί και τραγουδιστές συνυπάρχουν για ένα μεγάλο διάστημα, δανείζονται στον λόγο τους στοιχεία από μύθους και πραγματικές ιστορίες, ωστόσο δεν αλληλεπιδρούν ιδιαίτερα. Μέσα από συγκεκριμένους κώδικες που υπαγορεύουν το πώς εισέρχονται οι χαρακτήρες ή το πώς αποχωρούν, το πώς κινούνται ή το πώς συνομιλούν, μοιάζουν να δημιουργούν μικρά μοτίβα που επιτρέπουν στον καθένα να έχει τον δικό του χώρο και χρόνο. Το στοιχείο της έκπληξης για όσα θα συμβούν σε αυτόν τον ιδιότυπο χώρο αναψυχής εντείνεται και από τους ξεχωριστούς καλεσμένους που θα παρεμβαίνουν σε κάθε παράσταση. * Πειραιώς 260 (Δ), 23-25/07, aefestival.gr

ΞΕΝΙΑ ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ

Η ποπ καρδιά των Rosas

Η δύναμη της ποπ μουσικής βρίσκεται στην απλότητα της φόρμας και στην άψογη εκτέλεσή της. Το ίδιο –βάζουμε το χέρι μας στη φωτιά– ισχύει για τις παραστάσεις που φτιάχνει η 64χρονη, πλέον, Φλαμανδή χορογράφος Anne Teresa De Keersmaeker για την ομάδα της, Rosas. Διάδοχος, κατά κάποιον τρόπο, του Maurice Béjart, έχοντας πάντα τη μουσική να την καθοδηγεί στις χορογραφικές της αναζητήσεις, έγραψε ιστορία με το συναρπαστικό έργο Rosas danst rosas του 1983, τα επαναλαμβανόμενα κινητικά μοτίβα του οποίου θα μπορούσαν να είναι, γιατί όχι, βασισμένα στο ρεφρέν ενός τραγουδιού της Olivia Newton–John. Πριν από δώδεκα χρόνια, δε, η Beyoncé αντέγραψε κάποιες κινητικές φράσεις από αυτή τη χορογραφία στο βιντεοκλίπ του τραγουδιού της Countdown, προκαλώντας ένα μικρό σκάνδαλο. Για την ιστορία, στην Ελλάδα το Rosas danst rosas παρουσιάστηκε το 2009 στην Πειραιώς 260, στο πλαίσιο αφιερώματος στο έργο της De Keersmaeker, το οποίο περιλάμβανε και την –ας μας επιτραπεί η κρίση– βαρετή, νέα τότε, παραγωγή της, The song. Ενίοτε δύσκολος άνθρωπος –κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνέντευξης με αφορμή τις τότε παραστάσεις της Rosas στο Φεστιβάλ Αθηνών μού είπε, ελαφρώς εκνευρισμένη, ότι κατανάλωνε μαζί μου χρόνο από τις πρόβες της–, με τεράστιο ταλέντο και μια ολοδική της αισθητική άποψη, στο Exit above – After the tempest, που τη φέρνει φέτος στο Ηρώδειο, φαίνεται ότι έχει κάνει ένα θαύμα. Και αυτό διότι δημιούργησε μια «άχαστη» παράσταση, γεμάτη εκρηκτική ενέργεια, κίνηση και τραγούδια, που ξεκίνησε να τη δομεί με πρώτη ύλη το Walking blues του μπλουζίστα Robert Johnson και την εμπλούτισε με μια σειρά άλλα «τραγούδια περί περπατήματος» που (ανα-)δημιούργησαν η Meskerem Mees, ο Jean-Marie Aerts και ο Carlos Garbin. * Ωδείο Ηρώδου Αττικού, 25/06. Εισιτήρια: aefestival.gr

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΣΤΑΣ

Μια τρελή, τρελή αποτυχία

Ωραίες φωτογραφίες! Αυτό σκέφτεται κανείς θωρώντας το προωθητικό υλικό για την παράσταση Zonder – ο τίτλος μεταφράζεται από τα φλαμανδικά ως «χωρίς», και ο λόγος που η Ayelen Parolin την ονομάτισε έτσι έχει ενδιαφέρον να κρατηθεί μυστικός. Άλλωστε, πιο ιντριγκαδόρικη είναι η «αποκάλυψη» της πληροφορίας ότι η Αργεντίνα χορογράφος, που τις δύο τελευταίες δεκαετίες έχει τη βάση της στην Ευρώπη, ως μικρό κορίτσι και νεαρή κοπέλα, την εποχή δηλαδή που πήγαινε να μάθει κλασικό χορό και αργότερα χόρευε στα τηλεοπτικά σόου της πατρίδας της, μεγάλωνε με είδωλο τη Raffaella Carrà. Και αυτό βγαίνει προς τα έξω. Όχι με τίποτα homage στην τρελή, όλο ενέργεια χορογραφία του Rumore –αξίζει να την ψάξετε στο YouTube από μια εμφάνισή της στην τηλεόραση της Χιλής–, αλλά μέσω της αγάπης της για την ποπ μουσική και εικονογραφία, που στα έργα της είναι ηλίου φαεινότερη. Κατά τα άλλα, το concept της γεμάτης χιούμορ και σουρεαλισμό παράστασης θέλει τρεις δύσμοιρους χορευτές να προσπαθούν να αναμετρηθούν με τον Γαλάζιο Δούναβη του Strauss, αποτυγχάνοντας παταγωδώς να συγχρονιστούν μεταξύ τους, ενώ ο κόσμος γύρω τους, συμπεριλαμβανομένων των σκηνικών, γκρεμίζεται. Και κάπως έτσι βγάζουν γέλιο, κάτι που λείπει από τον σύγχρονο χορό, αν όχι διεθνώς, τουλάχιστον στις παραστάσεις που βλέπουμε στα μέρη μας. * Χώρος Η της Πειραιώς 260, 29 και 30/06. Εισιτήρια: aefestival.gr

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΣΤΑΣ

Τι σημαίνει πληκτρολόγιο;

Νομίζω ότι όσοι έχουμε αίσθηση του paranormal χιούμορ κάτι νιώσαμε –ένα ξάφνιασμα, ένα γαργαλητό, μια λάμψη να φωτίζει τα μάτια μας– όταν ακούσαμε τον ορισμό της λέξης «πληκτρολόγιο» στον Κυνόδοντα, την ταινία που σύστησε τον Γιώργο Λάνθιμο στα μεγάλα στούντιο, ανοίγοντάς του πόρτες, αλλά και παραθυράκια, για όσα ακολούθησαν. Το σενάριο του Κυνόδοντα ο εθνικός μας σταρ-σκηνοθέτης το συνυπέγραφε με τον Ευθύμη Φιλίππου, ενώ η Αγγελική Παπούλια ερμήνευε στην υπέροχη αυτή arthouse ταινία τη μεγάλη κόρη της παλαβιάρικης, όλο παθογένειες οικογένειας. Οι δυο τους θα συναντηθούν ξανά φέτος τον Ιούλιο για ένα από τα πιο ξεχωριστά projects του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου, τις Ετυμολογίες, που σκηνοθετούν από κοινού. Κατά τη διάρκειά τους θα παρακολουθήσουμε τη διάλεξη μιας εισηγήτριας –την ερμηνεύει η Παπούλια– που παραθέτει επινοημένες ετυμολογίες διαφόρων λέξεων της ελληνικής γλώσσας, τις οποίες έχει «λεξικογραφήσει» ο Φιλίππου, ως συγγραφέας του κειμένου – το ηχητικό περιβάλλον έχει επιμεληθεί ο Παναγιώτης Μελίδης, γνωστός και ως Larry Gus. Κι ενώ το έργο θα μπορούσε να αναγνωσθεί ως ένα σχόλιο πάνω στη γλώσσα που βασίζεται σε αυθαίρετους κανόνες, στο νόημα που είναι ασαφές και γι’ αυτό επιδέχεται έναν σωρό αναγνώσεις, στην τάξη που βασίζεται στο χάος, στην εθνική ταυτότητα που είναι κατασκευασμένη και σε μερικά ακόμα ενδιαφέροντα concept του μεταδομισμού, ο καλύτερος τρόπος να το απολαύσει κανείς είναι άλλος: ενστικτωδώς. Και, αν θέλει, να αναρωτηθεί για τη φύση της όποιας αλήθειας ή να γελάσει. Αυτό που προς το παρόν μάς καίει, είναι να μάθουμε ποιος θα είναι ο performer που θα ερμηνεύσει το κείμενο μαζί με την Παπούλια, όπως έχει ανακοινωθεί, χωρίς να αποκαλυφθεί το όνομά του. * Μέγαρο Παλαιάς Βουλής, επτά παραστάσεις από 18 έως 22/07. Εισιτήρια: aefestival.gr

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΣΤΑΣ