Οι άσπροι ιππότες νίκησαν

Ένα οδυνηρό, αλλά χρήσιμο ταξίδι στον «τόπο» της ασθένειας.

– Γιατρέ, θα μπορούσα τουλάχιστον να κάνω ένα παιδί πριν από τη χειρουργική επέμβαση και τις χημειοθεραπείες; – Μάλλον δεν θα προλάβαινες, λυπάμαι πολύ… Πρέπει να μπεις άμεσα στο χειρουργείο. Δεν είπα λέξη. Μου είχε κοπεί η λαλιά από το σοκ. Κοίταξα μόνο έξω από το παράθυρο το τεράστιο κυπαρίσσι που υπήρχε στην αυλή του νοσοκομείου «Έλενα Βενιζέλου». Άστοχη επιλογή για έναν τέτοιο χώρο, ένα δέντρο αφιερωμένο στον Πλούτωνα, τον θεό των νεκρών, ένα σύμβολο πένθους, σκέφτηκα.

Ήταν άνοιξη του 2000 όταν συναντηθήκαμε με τον καρκίνο. Δεν τον περίμενα, δεν μου είχε καν περάσει από το μυαλό ότι θα χρειαζόταν ποτέ να τον αντιμετωπίσω. Ένιωθα δυνατή και άτρωτη. Ήμουν 32 ετών, φρεσκοπαντρεμένη, ερωτευμένη, γεμάτη όνειρα. Εργαζόμουν ως δημοσιογράφος –σε περιοδικό και ραδιοφωνικό σταθμό– και πριν από λίγους μήνες είχαμε μπει στο δικό μας, ολοκαίνουργιο σπίτι. Ένα δωμάτιό του έμενε άδειο. «Μαζί θα το φτιάξουμε το παιδικό, όταν θα έρθει η ώρα. Αλήθεια, τι περιμένετε και δεν βάζετε μπρος; Τα χρόνια περνούν», έλεγε κάθε τόσο η μαμά, καρκινοπαθής και η ίδια –με καρκίνο του μαστού– στο τελευταίο στάδιο, που ονειρευόταν να κρατήσει σύντομα ένα εγγόνι στην αγκαλιά της. Πριν να… Πώς να της πω ότι αυτή η ώρα δεν θα ερχόταν ποτέ; Πώς να της πω ότι είχα μπει κι εγώ στο ίδιο σκοτεινό λαγούμι;

Οι άσπροι ιππότες νίκησαν-1 — ©Unsplash

1/2

Ακολούθησαν δύο επώδυνα χειρουργεία κι έπειτα ξεκίνησαν οι χημειοθεραπείες: φρικτές, άγριες, σαρωτικές. Νεκροζώντανη έμενα στο κρεβάτι για τρία ή τέσσερα εικοσιτετράωρα, καταβάλλοντας προσπάθεια ακόμα και για να ανασάνω. Και πάνω που συνερχόμουν κάπως, σε δεκαπέντε μέρες η επόμενη δόση με έριχνε στην ίδια κατάσταση ανυπαρξίας. Τα πλούσια μαλλιά μου άρχισαν να πέφτουν. Μπροστά στον καθρέφτη του μπάνιου, ένα απόγευμα, μάδησα όλο μου το κεφάλι και γέμισα μια σακούλα σκουπιδιών. Χωρίς ούτε ένα δάκρυ να κυλήσει από τα μάτια μου. Πού βρήκα τόση δύναμη; Ακόμα αναρωτιέμαι. Οι βλεφαρίδες μου έπεσαν επίσης, όπως και τα φρύδια μου. Διάλεξα μια περούκα με αφέλειες για τις λιγοστές εξόδους μου, συχνά φορούσα κι ένα μαντίλι στα ψεύτικα μαλλιά. Ποιον προσπαθούσα να κοροϊδέψω; Στα βλέμματα των ανθρώπων έβλεπα ότι ήξεραν. Καταλάβαιναν ότι απέναντί τους είχαν μια υποψήφια νεκρή. Δεν με ένοιαζε. Ήμουν αποφασισμένη να το παλέψω.

Εκείνο το καλοκαίρι, στη λεωφόρο Κηφισίας, στο ύψος του Ολυμπιακού Σταδίου, είχε αναρτηθεί μια γιγαντοοθόνη που υπολόγιζε τις μέρες που μας χώριζαν από την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας. Αυτή η αντίστροφη μέτρηση ήταν κατά κάποιον τρόπο και δική μου. «Θα ζω, άραγε, μέχρι τότε;» σκεφτόμουν όποτε την έβλεπα. Και όμως, τόσες Ολυμπιάδες μετά, είμαι ακόμα εδώ.

Οι άσπροι ιππότες νίκησαν-2 — ©Unsplash

2/2

«Η ασθένεια είναι η σκοτεινή πλευρά της ζωής, μια δεύτερη υπηκοότητα. Αν και όλοι προτιμάμε να χρησιμοποιούμε μόνο το διαβατήριο του υγιούς, αργά ή γρήγορα θα υποχρεωθούμε, έστω και για λίγο, να αναγνωρίσουμε τον εαυτό μας ως πολίτη εκείνου του άλλου τόπου», έγραψε η Αμερικανίδα συγγραφέας Susan Sontag. Το ταξίδι στον τόπο της ασθένειας για μένα ήταν αφάνταστα οδυνηρό, αλλά και απίστευτα χρήσιμο. Δεν θα βάλω εισαγωγικά στη λέξη χρήσιμο, πραγματικά έχει χρησιμότητα το να βρεθεί κανείς στο κατώφλι του θανάτου.

Δύο και πλέον δεκαετίες μετά, μπορώ να πω ότι δεν κρατάω κακία στον καρκίνο. Δεν κατάφερε να με λυγίσει, αλλά με άλλαξε. Με τρυφερότητα ψηλαφώ τις ουλές στην κοιλιά μου. Με ευγνωμοσύνη αντικρίζω κάθε νέα ρυτίδα. Με καμάρι μιλάω για την αρρώστια – μέχρι και για την ανημπόρια που μου προκάλεσε τότε. Νιώθω τυχερή γι’ αυτή την ελευθερία και χαρούμενη που μπορώ να μοιράζομαι την ιστορία μου. Πολλές γυναίκες κουβαλούν μόνες το φορτίο αυτής της ασθένειας-ταμπού, γιατί έχουν μάθει ότι «η επάρατος» –πόσο με θυμώνει αυτή η λέξη!– δεν πρέπει να συζητείται, αλλά να μένει μέσα στους τοίχους του σπιτιού τους.

«Στη χημειοθεραπεία, όταν το φάρμακο περνάει στο αίμα σου με τον ορό, να κλείνεις τα μάτια και να σκέφτεσαι άσπρους ιππότες. Έρχονται πάνω στα άλογά τους, άσπρα κι αυτά, και σκοτώνουν τους μαύρους ιππότες», μου έλεγε ο Κώστας. «Αυτό να θυμάσαι: ότι οι άσπροι ιππότες θα νικήσουν!» Οι άσπροι ιππότες πράγματι νίκησαν. Και νιώθω ότι είναι στο πλευρό μου πάντα. Για να πολεμήσουμε και πάλι μαζί, αν χρειαστεί ξανά..