Tην Κυριακή με έπιασε ένας μαζοχισμός. Έκατσα και διάβασα όλες τις αναρτήσεις για τις μαμάδες, ανήμερα της γιορτής της μητέρας. Διάβασα εξονυχιστικές λεπτομέρειες για μαμάδες που δεν γνωρίζω κι ούτε πρόκειται να συναντήσω ποτέ. Είδα φωτογραφίες ξένων γυναικών: άλλες ήταν ασπρόμαυρες στα νιάτα τους, άλλες μεγαλύτερες σε ηλικία, κάποιες προ πολλού πεθαμένες. Συγκινήθηκα με ένα άρθρο για έναν τύπο που δεν πρόλαβε να θρηνήσει το θάνατο της μαμάς του, αλλά έφαγε το παστίτσιο που είχε φτιάξει την προηγούμενη μέρα κι έτσι αργά που το έτρωγε ήταν σαν να μην ήθελε να τελειώσει η μνήμη της. Γέλασα που ένας διακήρυξε ευθαρσώς «Είμαι μαμάκιας». «Οσο κι αν καθαρίσω τον πάγκο της κουζίνας δεν θα γυαλίζει όπως όταν το κάνει εκείνη», είπε μια άλλη μισοειρωνικά (;). «Μισούσε τις δουλειές του σπιτιού κι αγαπούσε το θέατρο, ήταν η καλύτερη μαμά του κόσμου». «Εχει άνοια, αλλά στις αναλαμπές της βρίσκω ένα σημείο αναγνώρισης» στην τρυφερότητά της. Κανείς δεν είπε κάτι κακό για τη μητέρα του. Στις φωτογραφίες όλες οι μαμάδες είναι/ήταν όμορφες.
Η κόρη μου μού εξήγησε πως υπάρχει ένας άτυπος διαγωνισμός, κυρίως μεταξύ νέων κοριτσιών, ποια έχει την πιο όμορφη μαμά γιατί έτσι επιβεβαιώνεται το καλό γονίδιο. Υπάρχει δηλαδή μια υπόσχεση-inception, ένα είδος επαγωγικής εξίσωσης: «αφού η μητέρα μου ήταν ωραία, έτσι κάπως θα είμαι κι εγώ στο μέλλον και θα αποκτήσω εξίσου υπέροχα μωρά που θα γίνουν σαν κι εμένα». Στα posts των αγοριών, πάλι, διέγνωσα μια απενοχοποίηση του οιδιπόδειου συνδρόμου: γλυκερές προσφωνήσεις «μαμάκα μου, μανούλα μου» και ξεδιάντροπη εξιδανίκευση.
Όλες τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου οι φίλες και οι φίλοι μου βρίζουν τις μαμάδες τους ασταμάτητα. Είναι κουραστικές και παρεμβατικές, διαρκώς επικρίνουν τις επιλογές τους, μού παραπονιούνται. Στις συνεδρίες με τους Ψυ καταλαμβάνουν όλο το 45λεπτο οι προβληματικές σχέσεις με τη μαμά. Καμία φορά πάνε εκεί και κοπανάνε με δύναμη ένα στρώμα, ίσως επειδή δεν μπορούν να χτυπήσουν τη γυναίκα που τους έφερε στον κόσμο.
«Τι χρωστάμε στους γονείς μας;», αναρωτιέται στον κεντρικό της τίτλο στο τελευταίο φύλλο της η γερμανική εφημερίδα ΖΕΙΤ. Η 50χρονη φίλη της συντάκτριας λέει στο ρεπορτάζ: «Διαφυλάσσω τους τύπους». Επισκέψεις τα Χριστουγέννα, προσκλήσεις σε γενέθλια. Κανείς δεν περιμένει κάτι παραπάνω.
Σε κάποια παλιότερη Ημέρα της Μητέρας η κόρη μου πόσταρε μια φωτογραφία στην αγκαλιά μου, όταν εκείνη ήταν μικρή, μόλις ενός έτους. Με κρατάει σφιχτά, σχεδόν μπήγει τα νύχια της μέσα στα μπράτσα μου και το πρόσωπό της συσπάται από το κλάμα και τον εκνευρισμό. Εγώ κοιτάω αμήχανα τον φακό γιατί ξέρω ότι η μητρότητα δεν θα έπρεπε κανονικά να αποτυπώνεται έτσι. Έγραψε μόνη της στη λεζάντα: «σχέση αγάπης-μίσους». Το θεωρώ δίκαιο και ειλικρινές σχόλιο.
