Οι 3 συνήθειες που μειώνουν την αυτοεκτίμηση σύμφωνα με τον Κορεάτη ψυχίατρο Yoon Hong Gyun
Η αυτοεκτίμηση χτίζεται (και μπορεί να καλλιεργηθεί), ενώ μπορεί να μειωθεί όταν ακολουθούμε ορισμένες επιβλαβείς συνήθειες που επαναλαμβάνουμε συνεχώς, ίσως χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Αυτή είναι η γνώμη του Κορεάτη ψυχιάτρου Yoon Hong Gyun, συγγραφέα του μπεστ σέλερ Self-Esteem Lessons: The Korean Way to Find Happiness Within (HarperCollins), ενός βιβλίου που διαβάζεται από πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπους. Ο Hong Gyun Yoon, γιατρός, ιδρυτής και διευθυντής της ομώνυμης ψυχιατρικής κλινικής και συγγραφέας βιβλίων που πωλούνται παγκοσμίως, εντοπίζει τρεις επιβλαβείς συνήθειες που υπονομεύουν την αυτοεκτίμηση κάποιου και εξηγεί πώς να τις καταπολεμήσουμε μόνιμα.
#1 Προληπτική ήττα
Η τάση να υπερβάλλουμε για τα πράγματα, να τα κάνουμε χειρότερα από ό,τι είναι στην πραγματικότητα, είναι μια κοινή συμπεριφορά όταν βιώνουμε άγχος και στρες. «Όταν έχεις την τάση να καταστροφολογείς, το πρόβλημα εντείνεται, οδηγώντας σε πρόωρη απελπισία και εγκατάλειψη», εξηγεί ο ψυχίατρος. «Μπορεί να πιστεύεις ότι είσαι απελπισμένος επειδή έχεις αποτύχει, αλλά στην πραγματικότητα αποτυγχάνεις επειδή έχεις εγκαταλείψει». Για να διαχειριστείτε τις δυσπροσαρμοστικές αντιδράσεις — ακατάλληλες και λειτουργικά επιβλαβείς συμπεριφορικές και συναισθηματικές αντιδράσεις στο στρες — ο Hong Gyun Yoon συνιστά να μάθετε να εντοπίζετε τους βαθύτερους φόβους σας (θάνατος, χωρισμός, αποτυχία κ.λπ.) και να αναρωτιέστε επανειλημμένα το ίδιο ερώτημα: τι μπορεί να συμβεί στη συνέχεια;
Σε αυτό το σημείο, συνειδητοποιείτε ότι συχνά το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι ο ενδεχόμενος φόβος, αλλά ο φόβος ότι θα κλιμακωθεί σε καταστροφή. «Μόλις εντοπίσετε την πραγματική αιτία ανησυχίας, συχνά ανακαλύπτετε ότι το πρόβλημα είναι διαχειρίσιμο. Όταν μετατρέπετε το ασαφές, νεφελώδες άγχος σε συγκεκριμένες, ρεαλιστικές ανησυχίες, έχετε την ευκαιρία να βρείτε λύσεις ή να διαλύσετε τις ανησυχίες σας». Με λίγα λόγια: ο εντοπισμός και η αποδοχή των φόβων σας σάς επιτρέπει να αναλάβετε δράση για να τους προβλέψετε ή/και να τους ξεπεράσετε.
#2 Συμπεριφορά «λήθαργου»
Σύμφωνα με τον συγγραφέα, η τεμπελιά, η έλλειψη κινήτρων και η έλλειψη θέλησης και επιμονής είναι πτυχές του λήθαργου, καθώς και μεταξύ των κύριων αιτιών της αυτοκριτικής. «Ο λήθαργος συχνά συνδέεται με ανταμοιβές, οι οποίες μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: θετικές και αρνητικές. Οι θετικές ανταμοιβές είναι ευχάριστα γεγονότα που μας παρακινούν να δράσουμε, όπως μια προαγωγή, μια αύξηση, ένας έπαινος ή η προσοχή από τους άλλους. Οι αρνητικές ανταμοιβές, από την άλλη πλευρά, περιλαμβάνουν την αποτυχία, την απόρριψη, την αδιαφορία και τις αποθαρρυντικές αντιδράσεις από τους γύρω μας. Ανεξάρτητα από το πόσες θετικές ανταμοιβές λαμβάνουμε, αν οι αρνητικές έχουν ισχυρότερο συναισθηματικό αντίκτυπο, χάνουμε το κίνητρό μας.»
Ο Δρ. Yoon Hong Gyun παραθέτει τα λόγια του Γάλλου ψυχιάτρου Christophe André: «Η αδράνεια είναι χαρακτηριστικό των ανθρώπων που πάσχουν από χαμηλή αυτοεκτίμηση. Σκέφτονται, “Μακάρι αυτό ή εκείνο να ήταν διαφορετικό, θα έκανα κάτι”. Αυτή η αρνητική τάση ενισχύεται από την πεποίθηση ότι “Είναι καλό που δεν έδρασα. Δεν θα είχε λειτουργήσει ούτως ή άλλως”. Η αδράνεια, η αρνητική στάση και η τάση να αποφεύγουμε τα πράγματα ενισχύονται η μία από την άλλη και δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο.
«Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι μπορούν να ξεκινήσουν από την αρχή μόνο αφού απελευθερωθούν από την αρνητική τους στάση και τις τάσεις αποφυγής. Νομίζουν ότι πρέπει να διορθώσουν τις εμπειρίες του παρελθόντος για να αλλάξουν το παρόν». Κατά τη γνώμη της, το πρόβλημα έγκειται στην υπερβολική σκέψη, η οποία εξαντλεί τον εγκέφαλο, ο οποίος στη συνέχεια δημιουργεί αρνητικές σκέψεις. Αντ’ αυτού, συνιστά να αναλάβετε δράση. «Ξεκινήστε με μικρά βήματα προς τον στόχο σας πριν αποφασίσετε ότι αποτυγχάνετε. Για να ανακτήσετε το κίνητρο, σταματήστε να σκέφτεστε και αρχίστε να κινείστε. Μην περιμένετε να εμφανιστεί ξαφνικά το κίνητρο».
#3 Αναβλητικότητα και αποφυγή
Για να σπάσετε τις κακές συνήθειες, πρέπει να αγκαλιάσετε την αλλαγή. «Αν θέλετε να ανακτήσετε την αυτοεκτίμησή σας, αφιερώστε τις ενέργειές σας στο να μεταμορφώσετε το μέλλον σας, αντί να αναλύετε το παρελθόν σας. Κόψτε τη συνήθεια να αποφεύγετε και να αναβάλλετε την αλλαγή και θέστε νέους στόχους». Ο συγγραφέας θέτει τέσσερις προϋποθέσεις για αυτή τη διαδικασία:
1. Βάλτε την καρδιά σας πάνω απ’ όλα:
«Ο παράγοντας της αλλαγής, καθώς και ο στόχος, είστε εσείς. Ξοδεύουμε πολύ χρόνο συγκρίνοντας τον εαυτό μας με τους άλλους, διαφωνώντας ή νιώθοντας ενοχές. Αρχίστε να φροντίζετε τα συναισθήματά σας. Εντοπίστε τι σας πληγώνει περισσότερο και σκεφτείτε πώς να το θεραπεύσετε».
2. Αναλάβετε δράση.
3. Επιμείνετε:
«Όλα είναι συναρπαστικά στην αρχή, αλλά με την πάροδο του χρόνου, το ενδιαφέρον μειώνεται. Όταν φτάσετε σε αυτό το στάδιο στο ταξίδι σας για να ανακτήσετε την αυτοεκτίμησή σας, μην σταματήσετε και μην κάνετε διάλειμμα από τις προσπάθειές σας».
4. Μην απομονώνεστε:
«Είναι πιο αποτελεσματικό να εργάζεστε για την ψυχική σας υγεία με έναν επαγγελματία, παρά μόνοι σας. Αν δυσκολεύεστε να αλληλεπιδράσετε με άλλους ανθρώπους, χρησιμοποιήστε εργαλεία όπως ένα ημερολόγιο, ένα ιστολόγιο ή ένα σημειωματάριο. Αντί να αφήνετε τις καθημερινές σας προσπάθειες να περνούν απαρατήρητες, καταγράψτε τι κάνετε και την πρόοδο που σημειώνετε».
Διαβάστε επίσης | Γιατί επιστρέφουμε στο παραδοσιακό ξυπνητήρι για καλύτερο ύπνο;
