ένδυμα-ψυχής-κάτω-από-την-ακρόπολη-268499
©Vangelis Kyris, Anatoli Georgiev, Kourd gallery, Athens, Greece, 2023 © Photography Boris Kirpotin, February, 2023 Athens, Greece boriskirpotin@yahoo.com www.kirpotin.gr

Ενδύματα με ιστορία, φορεμένα από σημερινούς ανθρώπους – ηθοποιούς και μοντέλα, μεταξύ άλλων – μας υπενθυμίζουν τον ενδυματολογικό πλούτο αυτής της μικρής χώρας που στέκεται σ’ένα τόσο κομβικό σημείο. Όμως, αυτή είναι μια ανάγνωση της έκθεσης «Ένδυμα Ψυχής» που παρουσιάζεται στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου Ακρόπολης μέχρι την Κυριακή, 2 Απριλίου.

Όταν τα ρούχα βγαίνουν από τις μουσειακές προθήκες, τις κούκλες και τα μπαούλα, όταν περνούν από την ακινησία στην κίνηση, αποκτούν ζωή. Και τότε ζωντανεύει το ταξίδι από την ύλη στη ψυχή και από την ψυχή στην ύλη. Στο εμβληματικό μουσείο της Αθήνας, κάτω από την Ακρόπολη, το «Ένδυμα Ψυχής» στέκεται στη νεότερη ιστορία. Η έκθεση παρουσιάζει 70 πορτρέτα-ενδυμασίες από την ελληνική επικράτεια και την Κύπρο, μεταξύ άλλων. Οι φωτογραφίες έχουν τυπωθεί σε 100% βαμβακερό καμβά και στη συνέχεια, επιλεγμένες λεπτομέρειες τους έχουν κεντηθεί, πάνω από τις αρχικές, στο χέρι. Πίσω από τη φωτογραφική μηχανή βρίσκεται ο Βαγγέλης Κύρης και πάνω από το κέντημα ο Anatoli Georgiev.

Ένδυμα Ψυχής κάτω από την Ακρόπολη-1
©Vangelis Kyris, Anatoli, Kourd gallery, Athens, Greece,2022 © Photography Boris Kirpotin, December, 2022 Athens, Greeceboriskirpotin@yahoo.comwww.kirpotin.gr

Όλες οι ενδυμασίες προέρχονται από τη συλλογή του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, εκτός από τις Κρητικές, οι οποίες ανήκουν στο Ιστορικό Μουσείο Κρήτης. Μια πρώτη παρουσίαση της έκθεσης επρόκειτο να γίνει στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο με την ευκαιρία των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση του 1821. Λόγω πανδημίας, όμως, η παρουσίαση αναβλήθηκε και με την υποστήριξη του Ιδρύματος Μαριάννα Β. Βαρδινογιάννη, παρουσιάζεται στο Μουσείου Ακρόπολης σε συνεργασία με το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, υπό την αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου.

«Είναι η πρώτη φορά που το Μουσείο Ακρόπολης φιλοξενεί καλλιτέχνες», μου εξηγεί ο Βαγγέλης Κύρης. «Με τον Anatoli, νομίζαμε ότι η έκθεση είχε να κάνει με τη φωτογραφία και την κεντητική. Όμως, ο καθηγητής Νίκος Σταμπολίδης, γενικός διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης, παρατηρεί ότι πρόκειται για μια νέα παγκόσμια τέχνη, η οποία συγκεντρώνει 5 τέχνες – την υφαντική, την τέχνη της διατήρησης της μνήμης, τη φωτογραφία, την κεντητική και την τυπογραφία».

Σύμβολο της δημοκρατίας και των τεχνών, η Ακρόπολη και του μουσείο της υποδέχονται αυτήν την νέα διεθνή καλλιτεχνική κατεύθυνση. «Είναι τεράστιο διαβατήριο, γιατί έχουν ανοίξει όλα του μουσεία του κόσμου», συμπληρώνει ο Κύρης.

Ένδυμα Ψυχής κάτω από την Ακρόπολη-2
©Vangelis Kyris, Anatoli Georgiev, Kourd gallery, Athens, Greece,2023 © Photography Boris Kirpotin, February, 2023 Athens, Greeceboriskirpotin@yahoo.comwww.kirpotin.gr

Τα πορτρέτα του έμπειρου φωτογράφου έχουν έναν αναγεννησιακό αέρα, γιατί, όπως σημειώνει και ο ίδιος, η Ελλάδα δεν βίωσε εκείνη τη φωτεινή εποχή. Επισκέπτες της έκθεσης παρατηρούν και μια επιρροή από το «chiaroscuro», τη ζωγραφική τεχνική μαέστρων όπως ο Caravaggio. O Κύρης χρησιμοποιεί συμβολισμούς, από τη φύση, τη θρησκεία, την ιστορία. Η περικεφαλαία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, φωτογραφημένη από πίσω, δίνει την αίσθηση ότι καθώς ο Γέρος του Μοριά προχωρά μπροστά, εμείς όλοι τον ακολουθούμε. Κάθε φορεσιά έχει γεωγραφική και πολιτιστική ταυτότητα, ενώ υποδεικνεύει και μια κοινωνική θέση. Πολλές από τις ενδυμασίες ήταν «κινητές τράπεζες», παρατηρεί ο Κύρης – ένα χρυσό διακοσμητικό φλουρί αποτελούσε δυνατό νόμισμα της εποχής. Σε ένα σκουφί, τα 400 κεντημένα φλουριά αντιπροσωπεύουν τα αντίστοιχα χρόνια της Τουρκοκρατίας.

Ο Georgiev δίνει στα έργα μια τρίτη διάσταση και κεντάει με σύντροφο το φως. Όταν ένα κέντημα φωτίζεται έντονα πάνω στο βαμβακερό καμβά, η κλωστή υπογραμμίζει με λεπτομέρεια το πολύπλοκο μοτίβο. Σε σημεία που το φως λιγοστεύει, η κλωστή του μοιάζει με αντανάκλαση. Οι κλωστές που χρησιμοποιήθηκαν προέρχονται από τη Νηματουργία Μέντης-Αντωνόπουλος.

Στο μεταξύ, ο Κύρης φτάνει στο Μουσείο Ακρόπολης μέσα από μια 30χρονη πορεία στο χώρο της μόδας. «Ουσιαστικά, δεν έφυγα ποτέ από τη μόδα, η αγάπη μου είναι αυτή ακριβώς. Έκανα εμπορικά πράγματα για βιοποριστικούς λόγους, στη μόδα μπήκα γιατί τη λάτρευε η μητέρα μου, ενώ εγώ αγαπούσα την τέχνη. Τελικά, η μόδα με οδήγησε σε αυτήν την όχι απλώς υψηλή, αλλά πανύψηλη ραπτική, που έχει να κάνει με την ιστορία μας και το κάλλος. Το κάλλος της νεοελληνικής Ελλάδας, το οποίο δεν είναι γνωστό παγκοσμίως, γιατί όλοι ξέρουν την αρχαία Ελλάδα», λέει.

Ένδυμα Ψυχής κάτω από την Ακρόπολη-3
©Vangelis Kyris, Anatoli Georgiev, Kourd gallery, Athens, Greece,2023 © Photography Boris Kirpotin, February 2023 Athens, Greeceboriskirpotin@yahoo.comwww.kirpotin.gr

Ένα πρότζεκτ πενταετίας, το «Ένδυμα Ψυχής» έχει ήδη ταξιδέψει εντός και εκτός συνόρων, με παρουσιάσεις έργων σε χώρες όπως η Νότια Κορέα και η Κύπρος. Στις δράσεις αυτές έχει τη συνδρομή ιδρυμάτων, όπως το Ίδρυμα Γεωργίου και Βικτωρίας Καρέλια (το οποίο ανέλαβε την έκδοση του καταλόγου της συλλογής η οποία έχει εξαντληθεί και αναμένεται να επανεκδοθεί), το Ίδρυμα Αντωνίου Ε. Κομνηνού, και το Ίδρυμα Αναστασίου Γ. Λεβέντη, μεταξύ άλλων. Έργα των Κύρη-Georgiev βρίσκονται αυτήν την εποχή στη Βενετία, στο Fondation Valmont – Palazzo Bonvicini, ενώ έχει ξεκινήσει και μια συνεργασια με το Εθνογραφικό Μουσείο της Σόφιας στη Βουλγαρία. Παράλληλα, ο Κύρης και ο Georgiev βρίσκονται σε συνομιλίες με τους υπεύθυνους του Château de Fontainebleau στη Γαλλία, με σκοπό να χτιστεί μια συνομιλία μεταξύ ενδυμάτων του Ναπολέοντα Α’ με ελληνικές φορεσιές, ενώ συζητείται και πρόταση από το Πανεπιστήμιο Sabanci της Κωνσταντινούπολης για ένα κοινό πρότζεκτ που θα περιλαμβάνει και ενδύματα σουλτάνων.

Ένδυμα Ψυχής κάτω από την Ακρόπολη-4
©Vangelis Kyris, Anatoli Georgiev, Kourd gallery, Athens, Greece,2023 © Photography Boris Kirpotin, February 2023 Athens, Greeceboriskirpotin@yahoo.comwww.kirpotin.gr

Το «Ένδυμα Ψυχής» ανοίγει ένα νέο μεγάλο κεφάλαιο – για του δημιουργούς αλλά και το εγχώριο και διεθνές κοινό του. Συγκεντρώνει έρευνα, αισθητική, ιστορίες, περηφάνια και ομορφιά. Και έντονη συγκίνηση.

Info: www.theacropolismuseum.gr