Έφυγα από τη βιβλιοθήκη με τόσους τόμους, που άφησαν κόκκινα σημάδια στα χέρια μου. Είχα μόλις ανακαλύψει ότι είμαι έγκυος και την ίδια στιγμή συνειδητοποιούσα ότι δεν ήξερα τίποτα από εγκυμοσύνες και μωρά. Προσέγγισα το θέμα σαν πτυχιακή: έκανα έρευνα, κράτησα σημειώσεις, υπογράμμισα τα SOS. Μετά από εβδομάδες και μήνες, στήριζα τα βιβλία στην κοιλιά μου και ένιωθα τον μικρό άνθρωπο να κλοτσάει μέσα μου. «Ξέρει», είπα στον σύντροφό μου πολύ σοβαρά. «Τι ξέρει;» με ρώτησε. «Ότι δεν έχω ιδέα τι κάνω».
Δέκα χρόνια και δύο εγκυμοσύνες μετά, ακόμα δεν έχω ιδέα για το τι με περιμένει. Και όταν νομίζω ότι έχω βρει μια άκρη, ένα σοφό συμπέρασμα, λίγη αυτοπεποίθηση, έστω μια προβλέψιμη ρουτίνα, τα παιδιά μου αποφασίζουν να εγκαινιάσουν ένα καινούργιο αναπτυξιακό στάδιο, μια νέα εποχή ή συνήθεια και να φέρουν πάλι το χάος. Και το γεγονός ότι περάσαμε –και ακόμα περνάμε– μια πανδημία δεν βοήθησε φυσικά. Είναι όλα τόσο μεταβλητά, τόσο εξαρτώμενα από παράγοντες που δεν μπορούμε να ελέγξουμε όσα βιβλία κι αν αποστηθίσουμε, τόσο ακραία στις αλλαγές τους, που πραγματικά νιώθω ότι το μόνο που μπορώ να πω για τη μητρότητα είναι πως δεν μπορώ να πω τίποτα. Και αυτό ακριβώς είναι το σημείο που οι φίλες, συντρόφισσες, μαμάδες κουνάνε το κεφάλι με κατανόηση. Γιατί αυτές ξέρουν. Και καταλαβαίνουν. Και είναι η μόνη σταθερά σε ένα τσουνάμι αλλαγών ζωής που μπορείς να βασιστείς. Διότι τίποτα, μα τίποτα δεν θα ήταν το ίδιο αν δεν είχαμε η μία την άλλη. Και αυτό το κείμενο είναι μια ωδή στις μαμάδες που στηρίζουν τις άλλες μαμάδες με έναν τρόπο που κανείς άλλος δεν μπορεί να το κάνει.
Θα ομολογήσω με απόλυτη ειλικρίνεια ότι τα παιδιά διαλύουν τα πάντα στο πέρασμά τους –το σώμα σου, την ικανότητά συγκέντρωσής σου, τις σχέσεις, το σπίτι, την πιθανότητα να είσαι οπουδήποτε στην ώρα σου–, αλλά σου χαρίζουν άλλα δώρα στη θέση τους. Ένα από αυτά ήταν για μένα οι καινούργιες φιλίες, το ισχυρό δέσιμο με την κοινότητα μαμάδων που έφτιαξα, προσπαθώντας να καταλάβω τι στο καλό πρέπει να κάνω και ποιο από τα 99.837.465.974.367.039 βιβλία που διάβασα τελικά είχε δίκιο – spoiler alert: κανένα και όλα ταυτόχρονα. Είναι οι γυναίκες με την άπειρη κατανόηση στα μεγαλύτερα παράπονα, αυτές που δεν χρειάζεται να κάνω την εισαγωγή «ξέρετε ότι αγαπάω τα παιδιά μου, αλλά…», αυτές που δεν με κρίνουν, δεν προσπαθούν να βρουν το λάθος στο πώς χειρίζομαι μια κατάσταση, δεν ανταγωνίζονται για το ποιο παιδί ξέρει τις περισσότερες λέξεις. Έχουν συμβουλές, πρακτικά τρικ, τα τηλέφωνα του κάθε ειδικού που μπορεί να χρειαστώ, αλλά, κυρίως, έχουν ανοιχτές αγκαλιές και την τρυφερή διάθεση να μοιραστούμε αυτό το βάρος της ανατροφής, που –κακά τα ψέματα– ακόμα πέφτει στις γυναίκες σε άκρως δυσανάλογο ποσοστό. Και για να είμαστε καλυμμένοι με τα disclaimer, δεν μειώνω σε καμία περίπτωση τη συνδρομή των συντρόφων, πατεράδων, φίλων, παππούδων, θείων ή του υπόλοιπου «χωριού» που λέει η παροιμία ότι χρειάζεται για να μεγαλώσει ένα παιδί. Ναι, είναι όλοι, όλες, όλα, σημαντικά και απαραίτητα. Αλλά είναι οι άλλες μητέρες που μπορούν να καταλάβουν ότι πέρασες επτά χρόνια χωρίς να κοιμηθείς ούτε μία φορά ολόκληρο το βράδυ – και έζησες για να το διηγηθείς. Είναι μόνο αυτές που μπορούν να νιώσουν τον πόνο μιας αποβολής ή μιας εγκυμοσύνης με επιπλοκές. Είναι εκείνες που καταλαβαίνουν τι σημαίνει να μην μπορείς πια να διαβάσεις μερικές σελίδες από το βιβλίο σου απανωτά, γιατί το μυαλό σου έχει συνηθίσει να γυρνάει ξανά και ξανά στα παιδιά. Είναι αυτές και μόνο αυτές που δεν θα σε ρωτήσουν «τι έκανες λάθος» όταν μοιραστείς μια διάγνωση του παιδιού σου. Είναι αυτές που θα ακούσουν για τις διαφωνίες με τον σύντροφό σου και θα ξέρουν ακριβώς τι εννοείς, χωρίς να χρειάζεται να εξηγήσεις τις λεπτομέρειες. Είναι οι μόνες που μπορούν να ησυχάσουν τις τύψεις σου. Κι αν έχεις πέσει σε φίλες-αριστουργήματα, όπως εγώ, είναι οι μόνες που θα παραδεχτούν την αλήθεια της χαοτικής καθημερινότητας με τα παιδιά, ενώ όλοι οι άλλοι προσπαθούν να ποζάρουν στο instagram με ασορτί πιτζάμες. Είναι επίσης αυτές που θα γιορτάσουν τις μικρές νίκες σαν τα πιο σημαντικά κατορθώματα. Θα σε πάνε να ψωνίσεις ρούχα που δεν έχουν λάστιχο στη μέση όταν είσαι έτοιμη και θα σε βγάλουν για κοκτέιλ όταν τους το ζητήσεις. Θα κρατήσουν τα παιδιά σου όταν χρειάζεσαι ένα διάλειμμα και θα σου εμπιστευτούν τα δικά τους χωρίς δεύτερη σκέψη. Και τελικά, όταν καταφέρετε να φτάσετε στο σημείο που είμαστε εμείς τώρα με παιδιά Δημοτικού, θα τα αφήσετε χωρίς δεύτερη σκέψη και θα πάτε για τριήμερο σε spa, θέατρα και μπαρ – και δεν ξέρεις τι θα πει κέφι αν δεν έχεις δει μαμάδες που έχουν αφήσει τα παιδιά τους και μένουν το βράδυ σε ξενοδοχείο μόνες τους!
Ένα καταλυτικό στοιχείο αυτής της σχέσης είναι ότι εντοπίσαμε νωρίς όλα τα βλαπτικά στερεότυπα που μας έχουν φορτώσει γενιές και γενιές «mom–shaming», επιλέξαμε να μην εσωτερικεύσουμε την πίεση και τις τύψεις που μας γέμιζε αυτή η γιγαντιαία ευθύνη που επωμιστήκαμε – οικειοθελώς μεν, χωρίς συστημική στήριξη δε. Γιατί θα ήθελα πραγματικά να γνωρίσω μια μέρα αυτή τη σατανική ιδιοφυΐα που σκαρφίστηκε τον τρόπο που παρουσιάζουμε τη μητρότητα σαν το «άγιο δισκοπότηρο» και αυτοσκοπό των γυναικών, αλλά, όταν έρχεται η στιγμή να στηρίξουμε τις μητέρες, σφυρίζουν όλοι αδιάφορα. Ή μας κουνάνε το δάχτυλο στη μούρη για το θράσος να ομολογήσουμε ότι χρειαζόμαστε βοήθεια. Ή τραβάνε screenshots και εξευτελίζουν τις «μανούλες του Facebook», όπου πίσω από κάθε συμβουλή για ξεμάτιασμα δεν κρύβεται τίποτε άλλο παρά η αγωνία μιας νεαρής γυναίκας να κάνει το καλύτερο για το μικρό της, χωρίς να έχει κανέναν άλλο να στραφεί.
Μαμάδες ενωμένες είναι το νέο μας σύνθημα, γιατί καμία άλλη δεν μπορεί να γελάσει το ίδιο δυνατά με ένα ΤikΤok που μοιραζόμαστε και μόνο εμείς καταλαβαίνουμε.
