Tα τελευταία τρία τουλάχιστον χρόνια τα αγγελάκια της Victoria’s Secret εξαφανίστηκαν από τις πασαρέλες και τους καταλόγους με εσώρουχα. Τσουπωτές μαυρούλες, νέες Ασιάτισσες με ατέλειες στο σώμα, κορίτσια με λεύκη και ραγάδες στην κοιλιά πόζαραν περήφανα στη σχετική ιστοσελίδα. Πριν από ένα μήνα πραγματοποιήθηκε μια συγκινητική επίδειξη μόδας με γυναίκες καθηλωμένες σε αναπηρικά καροτσάκια, με προσθετικά μέλη κι άλλα προβλήματα κινητικότητας. Περπάτησαν στην πασαρέλα με εσώρουχα της εταιρίας, χαμογελώντας σαγηνευτικά κι αποδεικνύοντας ότι η σεξουαλικότητα δεν προϋποθέτει την αρτιμέλεια. Κανένα σώμα δεν είναι τέλειο ή και όλα είναι τέλεια είναι το διττό μήνυμα.
Οι πωλήσεις μετά από αυτό το πείραμα έπεσαν κατακόρυφα: ένα δισ. στερλίνες λιγότερα έσοδα ή 5% κάτω στον συνολικό τζίρο προκάλεσε η woke στροφή και τα αγγελάκια επιστρέφουν. Ποιο είναι τελικά το πρόβλημα; Οτι οι πολίτες-καταναλωτές δεν θέλουν η συμπερίληψη να φτάσει ως τα εσώρουχα; Ότι η εταιρία άργησε να κάνει τη στροφή και γι’ αυτό δεν έπεισε αφού προηγουμένως είχε δημιουργήσει ολόκληρες γενιές ανορεξικών κοριτσιών και ανδρών που αντιμετωπίζουν τις γυναίκες σαν αντικείμενα; Ότι ολόκληρο το κίνημα wokeism έχει φτάσει στα όρια του και σύντομα θα αναθεωρηθεί;
Πολλοί συντηρητικοί κύκλοι επιτίθενται στο κίνημα και την έννοια της συμπερίληψης με την κατηγορία της λογοκρισίας και της ακύρωσης όσων δεν συμμορφώνονται με τις επιταγές της νέου τύπου, αυστηρότερης εκδοχής της πολιτικής ορθότητας. Για τους επικριτές της η woke κουλτούρα έχει αποσυνδεθεί πλέον από την κοινωνική δικαιοσύνη κι έχει αγγίξει τα όρια της αγέλαστης υπερβολής, του διδακτισμού, της επίδειξης ηθικής υπεροχής.
Κατά τη διάρκεια πρόσφατης ερμηνείας του τραγουδιού«Αδωνις», η τραγουδίστρια Αλκηστις Πρωτοψάλτη αφαίρεσε τη φράση «και μια χοντρή» από τους στίχους, στέλνοντας ένα μήνυμα κατά του body shaming. Η επιλογή αναλύθηκε διεξοδικά, αλλά μην ξεχνάμε ότι ο ίδιος ο στιχουργός του, ο Σταμάτης Κραουνάκης, είναι υπέρβαρος, άρα θα μπορούσε κάλλιστα να υπεραμυνθεί της χρήσης της επίμαχης λέξης. Ανάλογη αντιπαράθεση είχε σημειωθεί για το ίδιο ακριβώς επίθετο («χοντρός») σε ένα βιβλίο του Ρόαλντ Νταλ, τον «Τσάρλι και το εργοστάσιο σοκολάτας». Σε αυτήν την περίπτωση όμως η συζήτηση είναι πιο θεμιτή αφού το συγκεκριμένο ανάγνωσμα απευθύνεται σε παιδιά και διαμορφώνει συνειδήσεις σε μια ευαίσθητη ηλικία.
Τα αντιφατικά μηνύματα από τα πρόσφατα δείγματα ποπ κουλτούρας δημιουργούν απορίες: πέθανε τελικά η συμπερίληψη ή απλώς έχει εδραιωθεί σε τέτοιο βαθμό ώστε είναι πλέον περιττή η ποσόστωση κι ο εξαγνισμός της γλώσσας από «μολυσμένες» λέξεις; Νομίζω συνολικά στις δυτικές κοινωνίες οι βασικές ιδεολογικές μάχες έχουν κερδηθεί. Οι μάχες φαντάζουν πλέον παρωχημένες και περισσότερο ευνοούν εκείνους που αντιδρούν στη συμπερίληψη και το κίνημα του wokeism παρά όσους το εγκαινίασαν. Ηρθε η ώρα να διασφαλιστούν τα αληθινά κέρδη από τον αγώνα κατά του μισογυνισμού, της ομοφοβίας, του ρατσισμού κλπ. Προσοχή όμως: στην Ελλάδα ο δρόμος είναι ακόμη μακρύς κι δύσβατος. «Η χοντρή» είναι απλή υποσημείωση, μια λέξη σε ένα στίχο. Η παράλειψή της δεν δημιουργεί καν χασμωδία.
