the-x-file-τα-ξανα-φορεμένα-ρούχα-της-αυτοκ-226276
©Louis Vuitton/Instagram

H Αμερικανίδα ηθοποιός και μούσα του Γιώργου Λάνθιμου, Έμα Στόουν (ξανα-) έβαλε το νυφικό της στο φετινό γκαλά του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης (Met  Gala). Μου φαίνεται μια υπέροχη δημόσια διακήρυξη αυτή η επιλογή για πολλούς λόγους: Πρώτον επειδή το νυφικό μέχρι πρότινος θεωρείτο ένα ρούχο σεπτό, κάπως σαν ιερή σινδόνη, που ήταν περίπου αδιανόητο να ξαναφορεθεί. Δεύτερον γιατί συνεχίζει μια πρόσφατη τάση που θέλει τα ρούχα να ανακυκλώνονται, να αποκτούν νέα ζωή, αν φορεθούν με άλλο τρόπο, σε άλλη περίσταση ή από άλλο πρόσωπο. Και τρίτον επειδή αποδεικνύει ότι τα ακριβά ρούχα μπορεί να αποσβέσουν αποτελεσματικότερα το κόστος παραγωγής τους αλλά και τη συναισθηματική τους αξία, αν φορεθούν και ξαναφορεθούν.

Μέχρι πρότινος η μοναδική γυναίκα που είχε τολμήσει να φορέσει δημοσίως το ίδιο φόρεμα πολλές φορές ήταν η Ανγκελα Μέρκελ και το γεγονός αποδόθηκε στην προτεσταντική ανατροφή της. Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Τύπου η πρώην καγκελάριος δεν δίστασε να φορέσει την ίδια χρωματιστή, μεταξωτή τουνίκ της τουλάχιστον τρεις φορές σε διάστημα 18 ετών, ενώ το ροζ καρό πουκάμισό της αποτέλεσε σήμα κατατεθέν των διακοπών της από το 2013 ως το 2017. Πάντως την ίδια περίοδο εντοπίστηκε να ανακυκλώνει φορέματα του αγαπημένου της σχεδιαστή Πραμπάλ Γκουρούνγκ και η Μισέλ Ομπάμα. Eνώ η Κέιτ Μίντελτον, δούκισσα του Κέιμπριτζ, θα μπορούσε να είναι η ηρωίδα μίας νέας εκδοχής του κλασικού παραμυθιού του Χανς Κρίστιαν Αντερσεν με τίτλο «Τα ξαναφορεμένα ρούχα της αυτοκράτειρας», αφού βάζει διαρκώς κάποια κλασικά κομμάτια της γκαρνταρόμπας της, αλλάζοντας κατά περίπτωση αξεσουάρ, κομμώσεις ή παπούτσια.

Το επιχείρημα κατά της γρήγορης μόδας είναι πως είναι αδύνατον ιδιαίτερα φτηνά ρούχα να έχουν παραχθεί με «ηθικούς» όρους: είτε δηλαδή αποτελούν προϊόντα άγριας εκμετάλλευσης εργατικού δυναμικού, είτε οι πρώτες ύλες είναι τόσο ευτελείς ώστε επιβαρύνουν το περιβάλλον και δεν ανακυκλώνονται εύκολα. «Αν αγοράσει κανείς ένα μπλουζάκι των 50 δολαρίων και το φοράει μια φορά την εβδομάδα επί ένα χρόνο, τότε η τιμή ανά εμφάνιση είναι κάτω από ένα δολάριο. Αν αντίθετα αγοράσει κανείς ένα μπλουζάκι των 10 δολαρίων και το φορέσει μόλις δύο φορές προτού αυτό αρχίζει να διαλύεται τότε η αντίστοιχη τιμή είναι πέντε δολάρια», εξηγούν οι New York Times στο πρόσφατο μανιφέστο τους κατά της fast fashion.

Πάντα μου άρεσε να φοράω χρησιμοποιημένα, παλιά ρούχα που κουβαλούν π.χ. μνήμες χοροεσπερίδων με λικέρ στα φίφτις, αδιέξοδων ερώτων που έμειναν ανεκπλήρωτοι στα σέβεντις ή ενδυματολογικών φεμινιστικών επαναστάσεων στα 80s. Ακόμη κι οι μικροί ανεξίτηλοι λεκέδες ενδέχεται να είναι μάρτυρες συναρπαστικών ιστοριών ή και ευφάνταστων υποθέσεων. Iσως γι’ αυτό δεν μου άρεσε η Κιμ Καρντάσιαν με το φόρεμα της Μέρλιν Μονρόε στο Met Gala. Γιατί ένας αχαλίνωτος μύθος κλήθηκε να χωρέσει στον στενό κορσέ της φράσης: «έχασα 7 κιλά για να μπω».