το-να-έχουμε-πολλές-συνήθειες-μήπως-τε-326804
©Unsplash

Οι υγιεινές συνήθειες έχουν και μια σκοτεινή πλευρά;

Εδώ και αρκετό καιρό έχουν έρθει στο φως πλήθος μεθόδων που υπόσχονται να κάνουν τη ζωή μας πιο εύκολη, πιο παραγωγική και πιο ευτυχισμένη. Να σηκώνεστε στις 5 το πρωί για να καταγράφετε τις σκέψεις σας σε ένα σημειωματάριο, να διαλογίζεστε τουλάχιστον 10 λεπτά την ημέρα, να κρατάτε ημερολόγιο που σας επιτρέπει να οργανώνετε καλύτερα τις ρουτίνες σας, να εφαρμόζετε αυτή ή εκείνη την τεχνική συγκέντρωσης… κοκ. Η αλήθεια είναι ότι όλες αυτές οι συνήθειες είναι τόσο υγιείς όσο και άχρηστες, αν δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ποιον στόχο επιδιώκουμε, τι μας προσφέρει η συγκεκριμένη πρακτική και αν θα είναι βιώσιμη σε βάθος χρόνου αρκετά ώστε να δούμε αποτελέσματα.

Παρασυρόμαστε από μόδες που δεν ταιριάζουν στον τρόπο ζωής μας; Πιθανώς. Συχνά, αποκτούμε συνήθειες που σε μια συγκεκριμένη στιγμή μας βοηθούν να ευημερούμε και να πετυχαίνουμε ορισμένους στόχους, αν και με το πέρασμα του χρόνου κάποιες από αυτές μπορεί να γίνουν παρωχημένες. Γι’ αυτό καλό είναι να τις επανεξετάζουμε περιοδικά, όπως εξηγεί η Ana Asensio, ψυχολόγος και γιατρός στις νευροεπιστήμες, η οποία προσθέτει ότι «μια συνήθεια θα είναι ωφέλιμη όταν είναι χρήσιμη, παράγει βραχυπρόθεσμη, μεσοπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη ευημερία και μπορούμε να έχουμε επίγνωση της τάξης που φέρνει στη ζωή μας, χωρίς όμως να γινόμαστε άκαμπτοι ή να πέφτουμε σε ασυνείδητη αδράνεια».

Το να έχουμε πολλές συνήθειες μήπως τελικά μας αγχώνει;-1
©Unsplash

Τι είναι οι συνήθειες και πώς μπορούν να μας βοηθήσουν;

«Οι συνήθειες είναι συμπεριφορές ή ενέργειες που εκτελούμε τακτικά και σχεδόν αυτόματα στην καθημερινή μας ζωή. Διαμορφώνονται μέσω της επανάληψης και εμπεδώνονται στο αυτόματο και ασυνείδητο σύστημά μας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν απαιτούν μεγάλη συνειδητή προσπάθεια για την εκτέλεσή τους όταν καθιερωθούν. Γνωρίζουμε ότι μια ενέργεια είναι ήδη συνήθεια όταν βγαίνει χωρίς να τη σκεφτόμαστε», υποστηρίζει η ειδικός και επισημαίνει ότι το σώμα λειτουργεί πολύ καλύτερα όταν του δίνουμε μια σαφή διαδρομή και αυτή επαναλαμβάνεται.

Η συγγραφέας του βιβλίου «Neurofelicidad» ανακάλυψε μια σειρά από πλεονεκτήματα που μας προσφέρουν οι συνήθειες:

Νοητική αποτελεσματικότητα: Οι συνήθειες μας επιτρέπουν να εκτελούμε καθημερινές εργασίες χωρίς να δαπανάμε υπερβολική νοητική ενέργεια. Αυτό απελευθερώνει χώρο στον εγκέφαλό μας για να σκεφτούμε και να συγκεντρωθούμε σε πιο σύνθετες ή καινοτόμες δραστηριότητες.

Καθιέρωση μιας καθημερινής ρουτίνας: Αυτό παρέχει δομή και σταθερότητα στη ζωή μας, ιδιαίτερα χρήσιμο σε περιόδους άγχους ή αβεβαιότητας.

Βελτίωση της γενικής ευημερίας: Οι υγιεινές συνήθειες, όπως η τακτική άσκηση, η ισορροπημένη διατροφή ή ο καλός ύπνος, μπορούν να βελτιώσουν σημαντικά τη σωματική και ψυχική μας υγεία.

Διευκόλυνση της προσωπικής ανάπτυξης: Για παράδειγμα, η συνήθεια της καθημερινής μελέτης μπορεί να οδηγήσει σε ακαδημαϊκή επιτυχία και η συνήθεια της αποταμίευσης μπορεί να εξασφαλίσει οικονομική σταθερότητα.

Λιγότερο άγχος: Οι συνήθειες μπορούν να προσφέρουν μια αίσθηση ελέγχου και προβλεψιμότητας στη ζωή του ατόμου, μειώνοντας έτσι το άγχος και το στρες.

Αυτοπειθαρχία: Η καθιέρωση και η διατήρηση συνηθειών απαιτεί αυτοπειθαρχία, η οποία με τη σειρά της ενισχύεται με την πάροδο του χρόνου και διευκολύνει την υιοθέτηση νέων συνηθειών και την επίτευξη πιο απαιτητικών στόχων.

Το να έχουμε πολλές συνήθειες μήπως τελικά μας αγχώνει;-2
©Unsplash

Πότε είναι καιρός να απαλλαγείτε από μια συνήθεια;

Η περιοδική σάρωση των ρουτινών μας, ο έλεγχος του επιπέδου νοητικής μας διαύγειας και της τάξης που μας περιβάλλει, θα μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε καλύτερα κατά πόσο βελτιστοποιούμε αυτά τα εργαλεία. «Η επανεξέταση και η προσαρμογή των συνηθειών είναι απαραίτητη για να παραμείνουμε ευθυγραμμισμένοι με τους στόχους μας και να προσαρμοζόμαστε στις αλλαγές στη ζωή μας, γεγονός που προωθεί την προσωπική ανάπτυξη και τη συνεχή βελτίωση», λέει η Ana Asensio, η οποία παρέχει 4 ενδείξεις ότι μια συνήθεια μπορεί να είναι ξεπερασμένη:

Όταν δεν είναι πλέον ωφέλιμη: Εάν μια συνήθεια δεν συμβάλλει πλέον θετικά στη σωματική, πνευματική ή συναισθηματική σας ευεξία, είναι καιρός να την επανεξετάσετε.

Όταν επηρεάζει αρνητικά άλλες πτυχές της ζωής σας: Αν μια συνήθεια παρεμβαίνει στις σχέσεις σας, στην εργασία σας ή στην υγεία σας, ήρθε η ώρα να απαλλαγείτε από αυτήν. Εδώ είναι σημαντικό να αξιολογήσουμε αν πρέπει να εξαλείψουμε τη συνήθεια, να την προσαρμόσουμε εκ νέου στη ζωή μας ή να την αλλάξουμε με κάποια άλλη.

Όταν αλλάζουν οι συνθήκες: Μια νέα δουλειά, μια μετακόμιση ή αλλαγές στην υγεία σας μπορεί να κάνουν κάποιες συνήθειες να μην είναι πλέον κατάλληλες ή απαραίτητες.

Όταν έχετε νέους στόχους: Αν οι στόχοι και οι προτεραιότητές σας αλλάξουν, ίσως χρειαστεί να προσαρμόσετε τις συνήθειές σας για να τις ευθυγραμμίσετε με τις νέες φιλοδοξίες σας.

Το να έχουμε πολλές συνήθειες μήπως τελικά μας αγχώνει;-3
©Unsplash

Απόκτηση νέων συνηθειών και εγκατάλειψη αυτών που δεν σας εξυπηρετούν πλέον

Μόλις εντοπίσουμε τη συνήθεια που θέλουμε να αλλάξουμε, είτε επειδή δεν μας αποφέρει κανένα όφελος είτε επειδή έχει αλλάξει η κατάσταση της ζωής μας, είναι καιρός να θέσουμε έναν νέο στόχο. Αυτός θα πρέπει να είναι συγκεκριμένος, μετρήσιμος και εφικτός, σύμφωνα με την ειδικό. Στη συνέχεια συνιστά να αναπτύξουμε ένα λεπτομερές σχέδιο με συγκεκριμένα βήματα και να καταρτίσουμε ένα αναθεωρήσιμο χρονοδιάγραμμα για την πραγματοποίηση της αλλαγής, αντικαθιστώντας τη μία συνήθεια με μια άλλη για να διευκολύνουμε το έργο. «Ξεκινήστε με μικρά βήματα που είναι πιο εύκολα διαχειρίσιμα και λιγότερο συντριπτικά, αυτό θα αυξήσει τις πιθανότητες επιτυχίας σας. Συνιστάται επίσης ιδιαίτερα να χρησιμοποιείτε ξυπνητήρια, σημειώσεις ή εφαρμογές για να σας υπενθυμίζουν τη νέα σας συνήθεια και να σας κρατούν συγκεντρωμένους». Τέλος, μας καλεί να επανεξετάζουμε την πρόοδό μας με ευγένεια, προσαρμόζοντας το σχέδιο ανάλογα με τις ανάγκες. «Να είστε υπομονετικοί, συνεπείς και επίμονοι. Η αλλαγή συνηθειών απαιτεί χρόνο και οι αναποδιές είναι φυσιολογικές και μέρος του ταξιδιού».

Διαβάστε επίσης | Οι αφέλειες που θέλουμε αυτό το καλοκαίρι

MHT