Αυτή η μάχη είναι το αντικείμενο της τελευταίας ταινίας του σκηνοθέτη Lee Daniels, The United States vs. Billie Holiday. Η πρεμιέρα της είναι προγραμματισμένη για τις 26 Φεβρουαρίου στο Hulu και πρόκειται για μία εμπνευσμένη απεικόνιση των τελευταίων χρόνων της ζωής της Holiday που δείχνει πώς η αντιπαράθεση γύρω από το “Strange Fruit” κατέστρεψε στο τέλος την καριέρα και την προσωπική της ζωή. Από την αρχή, ο Daniels ήθελε να δημιουργήσει κάτι πέρα από μια βιογραφία – η πρώτη απόπειρα του Hollywood να διηγηθεί την ιστορία της Holiday, το υποψήφιο για Όσκαρ δράμα Lady Sings the Blues, είχε μεγάλο αντίκτυπο στον τότε 1χρονο Daniels. “Είναι ένας από τους λόγους που κάνω αυτή τη δουλειά,” μάς είπε από την Καλιφόρνια μέσω τηλεφώνου. “Δεν είχα δει ποτέ δύο όμορφους μαύρους ανθρώπους στην οθόνη με τέτοιο τρόπο, αποδοσμένοι με τόση χάρη και στυλ. Αυτό που αγάπησα περισσότερο ήταν ότι παρόλο που οι χαρακτήρες ήταν φτωχοί, δεν μπορούσες να το καταλάβεις γιατί ήταν ντυμένοι άψογα και απεικόνιζαν το Harlem με τόση ομορφιά.”
Όταν ξεκίνησε να δουλεύει για το The United States vs. Billie Holiday, ο Daniels ήθελε να διατηρήσει αυτή την αίσθηση μεγαλείου, προσφέροντας παράλληλα μία ακριβή εικόνα για τη ζωή της Holiday. “Η αλήθεια είναι πως η κυβέρνηση εξόντωσε αυτή τη γυναίκα,” λέει ο ίδιος. “Ήταν πρωτοστάτης στον αγώνα για τα πολιτικά δικαιώματα, σύμβολο για τη μόδα, gay γυναίκα και ιδιοφυής τραγουδίστρια. Όπως οι περισσότεροι Αφροαμερικανοί εκείνοι την εποχή, μεγάλωσε μέσα στη φτώχεια και είχε περίπλοκο παρελθόν. Έκανε ό,τι μπορούσε δεδομένης της ανατροφής της, αλλά ήταν ηρωίδα.”
Ο Daniels ήξερε πως η εικόνα της ταινίας θα έπρεπε να είναι εξίσου δυνατή με την ιστορία της, ειδικά σχετικά με τα κοστούμια. Παρόλο που σχεδιαστής των κοστουμιών θα ήταν ο επί σειρά ετών συνεργάτης του, Paolo Nieddu, ο Daniels ήθελε και κάποιον από τον χώρο της μόδας για τη δημιουργία των κεντρικών looks. Η τέλεια πρόταση ήρθε από την editor-in-chief της Vogue, Anna Wintour. “Υπήρχαν ένα-δύο σχεδιαστές με τους οποίους μιλούσα, αλλά η Anna με έφερε σε επαφή με την Miuccia Prada,” λέει ο Daniels. “Ήξερε ότι δε θα μπορούσε να πάει τίποτα λάθος με τον οίκο Prada. Εγώ σκόπευα να παρακαλέσω την Miuccia, γιατί τη θεωρώ ιδιοφυία, αλλά δε χρειάστηκε. Ήταν θαυμάστρια της δουλειάς μου και εγώ είμαι μεγάλος φαν της δικής της, επομένως ήμασταν πολύ ενθουσιασμένοι.”
Τα εννέα κοστούμια που δημιούργησε η ομάδα του οίκου Prada συλλαμβάνουν απόλυτα την κομψότητα στο στυλ της Holiday. Τα σατέν φορέματα σε κίτρινες αποχρώσεις για τις εμφανίσεις της ενώ τραγουδούσε και τα θεατρικά κοστούμια της για εκείνες εκτός σκηνής είναι κομμάτια που δείχνουν ότι ήταν πάντα η Lady Day, ανεξαρτήτως συνθηκών. Για τον Nieddu ήταν βασικό να διατηρηθεί το star quality. Ο ίδιος παρακολουθούσε στενά όλα τα βήματα της συνεργασίας και διασκέδασε ψάχνοντας στο αρχείο Prada και ανακαλύπτοντας ρούχα από τα fashion shows του οίκου, τα οποία στη συνέχεια μοιραζόταν με την ομάδα. “Είδα κάθε συλλογή από το Vogue Runway και αγόρασα vintage περιοδικά από το eBay, γιατί προτιμούσα να ξεφυλλίζω τεύχη παρά να εκτυπώνω εικόνες,” λέει ο Nieddu. “Μας ενέπνευσε ένα φόρεμα από το Φθινόπωρο 2017 και οι ώμοι από ένα διαφορετικό look της συλλογής Resort 2011. Επιπλέον, είχαμε εκατοντάδες φωτογραφίες της Billie για να επιλέξουμε.”
Ο πλούτος εικόνων έδωσε τις απαραίτητες πληροφορίες για τα σχέδια του Nieddu που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος της γκαρνταρόμπας της στην οθόνη. Ο ίδιος απέφυγε να βασιστεί υπερβολικά στην εικονογραφία που σχετίζεται με το στυλ της Holiday. “Χρησιμοποιήσαμε το λουλούδι μερικές φορές, αλλά όχι συνέχεια,” μας λέει, αναφερόμενος στις λευκές γαρδένιες που η σταρ ξεκίνησε να στολίζει στα μαλλιά της, όταν ένα σίδερο για μπούκλες έκαψε ένα μέρος των μαλλιών της στα παρασκήνια του νεοϋορκέζικου jazz club Kelly’s Stables. Για να κάνει πιο ενδιαφέρουσες τις εμφανίσεις, ο Nieddu πρόσθεσε vintage αξεσουάρ όπως ένα βραχιόλι με φυλαχτά που βρήκε σε μια μπουτίκ στο Μόντρεαλ και extreme-cat-eye γυαλιά ηλίου για τις σκηνές κατά τη δεκαετία του ‘50, δημιουργώντας ένα εκλεκτικό μείγμα που ελπίζει να αναγνωρίσει το κοινό. “Με όλο αυτό το γκλάμουρ, η ταινία έχει τη μαγεία ενός φιλμ του Παλιού Χόλιγουντ,” μας λέει. “Θα ήθελα πολύ να δω μία νέα γενιά να ερωτεύεται την Billie και να ανακαλύπτει τη μουσική της, να τη βλέπει πέρα από την εικόνα μιας γυναίκας με μία γαρδένια.”
Η ενδελεχής προσπάθεια για τα κοστούμια, τα σκηνικά και τη σκηνοθεσία δε θα είχε τον ίδιο αντίκτυπο χωρίς το σωστό πρόσωπο για να ερμηνεύσει την Holiday. Ο εντοπισμός της ηθοποιού που θα ενσάρκωνε μία τόσο εμβληματική φιγούρα απαιτούσε εξαντλητική έρευνα. “Αυτό ήταν το πιο σημαντικό στοιχείο και πέρασαν πολλοί καλοί ηθοποιοί από audition για τον ρόλο,” λέει ο Daniels, ο οποίος αρχικά είχε περιορίσει την έρευνα σε καταξιωμένους ηθοποιούς. Με τη συγκλονιστική εμφάνισή της και τα δυνατά φωνητικά της, η Andra Day είχε προταθεί στον Daniels πολλαπλές φορές, αλλά εκείνος αρχικά ανησυχούσε για την έλλειψή εμπειρίας της στην υποκριτική. “Ο κόσμος μού έλεγε ότι πρέπει να δω την Andra, αλλά δε μου αρέσει να μου λένε τι να κάνω!” λέει “Αντιστεκόμουν, αλλά τελικά υπέκυψα και τη συνάντησα στο Soho House στο Χόλιγουντ και με κέρδισε από το πρώτο λεπτό.”
Η Day έχει δυναμική παρουσία στη μουσική βιομηχανία μετά την κυκλοφορία του πρώτου άλμπουμ της Cheers to the Fall το 2015, αλλά δεν είχε ασχοληθεί επαγγελματικά με την υποκριτική μέχρι τότε και ένιωθε δέος να ξεκινήσει με έναν τόσο σημαντικό ρόλο. Κι όμως, χάρη στην υποστήριξη της ομάδας της, η Day ένιωσε άνετα μπροστά στην κάμερα. “Όταν έχεις μία ομάδα ανθρώπων που θέλουν να σε δουν νικήτρια, μπορείς να καταφέρεις πράγματα,” λέει η Day. “Αυτό ήταν, όλο το επιτελείο ηθοποιών και τα μέλη του συνεργείου. Ο Lee, η Tasha Smith, ο δάσκαλος υποκριτικής μου και ο Tom Jones που με βοήθησε με τη διάλεκτο.” Εκτός από το να μαθαίνει τις ατάκες της και να μεταφέρει το συναίσθημα στις κινήσεις της με αυθεντικό τρόπο, η Day διάβασε πολύ για την ιστορία της Holiday. “Μελέτησα, διάβασα κάθε αυτοβιογραφία, άκουσα παλιές συνεντεύξεις της, είδα κάθε ντοκιμαντέρ, έκανα όση έρευνα μπορούσα,” μας λέει. “Για να καταλάβω καλύτερα τους εθισμούς της, μίλησα με πρώην εθισμένους στην ηρωίνη και έμαθα περισσότερα για την εμπειρία τους. Δεν ήθελα να μάθω μόνο για τις σημαντικές στιγμές στη ζωή της – ήθελα να μάθω για τα κίνητρά της.”
Η Day δεν πίνει αλκοόλ και δε συχνάζει σε πάρτι, επομένως η προσωπικότητά της απέχει αρκετά από το ελεύθερο πνεύμα της Holiday και η ενσάρκωσή της ήταν αποκαλυπτική εμπειρία. “Για δύο χρόνια πριν ακόμα ξεκινήσουμε τα γυρίσματα, προσπάθησα να ζήσω στον κόσμο της όσο περισσότερο γινόταν,” λέει η Day. Πριν ακόμα την επιλέξουν για τον ρόλο, η Day ήταν μεγάλη φαν της Holiday και την αναφέρει ως μεγάλη επιρροή τόσο για τη μουσική όσο και για τις ενδυματολογικές επιλογές της. “Ήταν η βασικότερη έμπνευσή μου,” λέει η Day. “Όταν ήμουν 11 χρονών, η δασκάλα μουσικού θεάτρου είχε μεγάλη αγάπη για την Holiday. Το “Sugar” και το “Strange Fruit” ήταν τα πρώτα τραγούδια της που άκουσα και ο τόνος της με καθήλωσε. Δεν ήταν το καθιερωμένο στυλ των δυνατών τραγουδιστών, αλλά είχε πλήρη έλεγχο της φωνής της και της ιδιοσυγκρασίας της. Αυτό και ο τρόπος που χρησιμοποίησε τη μουσική της για να πει κάτι ουσιώδες με συγκίνησαν. H επιρροή της είναι εμφανής και στο άλμπουμ μου και το αποτέλεσμα είναι η μουσική να διακατέχεται από ακατέργαστο συναίσθημα.”
Το στυλ της Holiday ήταν εξίσου επιδραστικό. “Όσο ήμουν στο λύκειο, χτένιζα τα μαλλιά μου όπως εκείνη – με χωρίστρα και αλογοουρά,” λέει η Day. “Ήταν τόσο πρωτοποριακή.” Πράγματι, η σημαντική επιρροή της Holiday στη μόδα είναι απόδειξη της φήμης της. “Η Billie ήταν παγκόσμια σούπερσταρ όσο ζούσε και δημιουργούσε τάσεις,” εξηγεί η Day. “Στην ταινία, φοράμε ρούχα που είναι ανάλογα της περιόδου, αλλά φαίνονται τόσο μοντέρνα επειδή εκείνη ήταν πολύ μπροστά από την εποχή της. Στη δεκαετία του ‘40 εκείνη φορούσε φαρδιά ζιβάγκο πουλόβερ που έγιναν μόδα στα 60s, οι σχεδιαστές δημιουργούσαν ρούχα αποκλειστικά για εκείνη και τα περιοδικά σε όλο τον κόσμο έδειχναν όλα τα ρούχα που φορούσε.”