the-genx-mess-η-τελευταία-μέρα-του-χρόνου-155504

Είναι η τελευταία μέρα του χρόνου, του 2020 που μας δοκίμασε τόσο πολύ, κάποιους περισσότερο, κάποιους λιγότερο, αλλά κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν άλλαξε η ζωή του δραματικά. Νομίζω ότι η αγαπημένη μου διήγηση-περίληψη αυτού του έτους έρχεται από μια φίλη και γειτόνισσα, που εκτός από μαμά η οποία επιβλέπει το καθημερινό σχολείο του 8χρονου γιου της είναι και καθηγήτρια ανατομίας στο πανεπιστήμιο και περιέγραφε πώς παρέλαβε κατεψυγμένα μάτια και καρδιές στο σπίτι από το εργαστήριο, και ότι αναγκαστικά τα τεμαχίζει στην κουζίνα της με τους φοιτητές να παρακολουθούν μέσω zoom. Και, φυσικά, ο γιος της παρατάει το δικό του μάθημα στη μέση και πάει να χαζέψει το σπλάτερ θέαμα.

Εκεί κάπου αναρωτιόμαστε με τρόμο πώς θα θυμούνται αυτήν την χρονιά τα παιδιά μας. Και πώς θα είναι η επόμενη για όλους μας. Γιατί τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου δεν θα κάνουν restart τα πάντα για να ξεκολλήσει το σύστημα και να επανέλθουμε στην κανονική λειτουργία του. Το πιο τρομακτικό κομμάτι του 2020 δεν είναι όσα περάσαμε, αλλά ο αντίκτυπος που θα έχει στα χρόνια που έρχονται. Στα ψυχολογικά τραύματα που έχουμε να επουλώσουμε, στην οικονομική καταστροφή που απειλεί να καλύψει τα πάντα σαν στάχτη από έκρηξη ηφαιστείου και τελικά στο πένθος που θα μπορούμε επιτέλους να μοιραστούμε με κανονική συμπαράσταση ανθρώπινης επαφής.

Αλλά πριν φτάσουμε εκεί, πριν ετοιμαστούμε για το ενδεχόμενο όσων έρχονται, ας μείνουμε λίγο στο τώρα, στο εδώ, στην τελευταία μέρα του 2020. Αυτό είναι το σημείο που άλλες χρονιές αναπολούμε τις ταινίες που είδαμε και τα τραγούδια που χορέψαμε, τα ταξίδια που τολμήσαμε και τους ανθρώπους που γνωρίσαμε, χαζεύουμε φωτογραφίες για να διαλέξουμε τις καλύτερες και έτσι ξεθάβουμε κι άλλες στιγμές καθημερινότητας που μπορεί να έχουμε ξεχάσει, το στιγμιότυπο ενός δείπνου που μας απαθανάτισε να γελάμε τόσο πολύ που έχουμε διπλωθεί στα δυο. Αυτά είναι που λείπουν από το 2020, αυτά το κάνουν τόσο δύσκολο για όλους μας, ακόμα και για τους σχετικά αλώβητους της ιστορίας που θα φτάσουν στην γραμμή τερματισμού χωρίς να έχουν χάσει ανθρώπους, δουλειές και σπίτια. Κανείς δεν έμεινε ανεπηρέαστος. Και αυτό μας βάζει όλους μαζί σε μια ολοκαίνουργια πραγματικότητα.

Είμαστε οι επιζώντες ενός αεροπλάνου που έπεσε σε ακατοίκητο νησί και κοιτάμε γύρω μας σαστισμένοι. Πονάμε ολόκληροι, χωρίς να τρέχει από κάπου αίμα. Δεν ξέρουμε τι μας περιμένει αύριο, αλλά ξέρουμε πως κάτι πολύ άσχημο έχει μόλις συμβεί. Εμείς που το ζούμε μπορούμε να συνεννοηθούμε με ένα βλέμμα. Ο στόχος μας είναι να επιβιώσουμε. Να το ξεπεράσουμε. Να βρούμε τρόπο να γυρίσουμε πίσω, στη ζωή που αφήσαμε να μας περιμένει. Και θα το κάνουμε. Αρκεί να ενώσουμε τις δυνάμεις μας και να μην αρχίσουμε να τρώμε ο ένας τον άλλο.

Φέτος πρόλαβα να δω μία και μόνο ταινία στο σινεμά πριν κλείσουν τα πάντα, τις Μικρές Κυρίες, σε μεσημεριανή προβολή με φίλους, ενώ τα παιδιά μας ήταν σχολείο. Μετά χωθήκαμε στο αγαπημένο μας καφέ και γελούσαμε με τα πρησμένα μάτια μας. Ήταν Ιανουάριος και θυμάμαι που σκεφτόμουν ότι η ζωή είναι πολύ ωραία. Ότι επιτέλους είχα καταφέρει να βρω μια ισορροπία ανάμεσα στη δουλειά και τα παιδιά, είχα βρει τρόπο να περνάω χρόνο με τις φίλες μου, να διαβάζω βιβλία, να χαζεύω σε μουσεία τέχνης με τις ώρες.

Για λίγο ένιωσα παντοδύναμη, σαν αυτές τις υπερφανταστικές του Instagram που καταφέρνουν τα πάντα και μάλιστα χωρίς να ξεφύγει τριχούλα από το brazilian blowout. Για λίγο ένιωσα ότι επιτέλους είχα βρει τον τρόπο να είμαι ενήλικη χωρίς το σφίξιμο στο λαιμό ότι δεν είμαι αρκετά καλή, ότι πάντα κάτι αφήνω πίσω. Ε, και μετά αναγκάστηκα να τα αφήσω όλα πίσω. Και τώρα σκέφτομαι πόσο αστεία ήταν αυτά τα στάνταρ με τα οποία έκρινα την απόδοσή μου, αυτά τα κουτάκια ζωής που νόμιζα ότι ήταν σημαντικό να μουτζουρώσω περήφανη.

Σήμερα είναι η τελευταία μέρα του 2020. Θυμάμαι εκείνες τις σχολικές γιορτές με τα χρυσαφί αγγελάκια και τις τσιμπιές από βαμβάκι κολλημένα στα παράθυρα της τάξης, και αυτό το τραγούδι που έλεγε στον γέρο χρόνο να φύγει τώρα γιατί ήρθε ο νέος με τα δώρα, με τραγούδια, με χαρά. Ένιωθα πάντα μια τρυφερότητα για τον γερο-χρόνο που δεν τον ήθελε κανείς πια και αυτοί οι στίχοι με έκαναν να στενοχωριέμαι. Στο παιδικό μυαλό μου, ό,τι διώχναμε ήταν απόλυτο, ολοκληρωτικό, διαγραφόταν για πάντα, έπαυε να ισχύει. Και δεν ήμουν έτοιμη να τον αφήσω να εξαφανιστεί έτσι. Γιατί ήταν ένας χρόνος που μεγάλωσα, ψήλωσα και έφτασα λίγο πιο κοντά στο να μπορέσω να κερδίσω τον αδερφό μου στο ατάρι. Έτσι και τώρα, δεν θέλω ν’ αφήσουμε αυτόν τον χρόνο πίσω, εκδικητικά και απόλυτα. Ας δεχτούμε ότι αυτός ο χρόνος δεν μπορεί να διαγραφεί αφού πέρασε από πάνω μας, από μέσα μας, είναι για πάντα κομμάτι του εαυτού μας.

Σήμερα, την τελευταία μέρα του 2020, θα βοηθήσουμε αυτόν τον γερο-χρόνο να κατέβει από την σκηνή και θα υποδεχτούμε με μάσκες τον επόμενο, όπως μας υποδέχονταν οι μαμάδες μας όταν κατεβαίναμε από την σκηνή στην αίθουσα τελετών, κάποιοι ντυμένοι άγγελοι και άλλοι Μωϋσήδες, και μας άφηναν σημάδια από κραγιόν στα μάγουλα. Και όταν ξεκολλούσαμε από πάνω τους, φέραμε ακόμα το άρωμά τους στα δικά μας ρούχα και τη φωνή τους στα δικά μας αυτιά, σου λέω, είναι αδύνατον να διαγράψεις εντελώς κάτι που πέρασε.

Σήμερα, τελευταία μέρα του 2020 θα ψήσω μια βασιλόπιτα με ροδόνερο και θα κάνω αυτό που πάντα υποπτευόμουν τη μαμά μου ότι έκανε, αλλά ποτέ δεν μπορούσα να το αποδείξω: θα σημαδέψω με ένα διακοσμητικό καρύδι το φλουρί για να πέσει στο κομμάτι ανάμεσα στα δυο παιδιά μου, γιατί θέλω να ενθουσιαστούν με την υπόσχεση της καλής τύχης. Να τα γεμίσω αισιοδοξία. Να τα κάνω να κοιτάξουν το μέλλον με την προσμονή του δώρου.

Κάθε χρόνο, από τότε που ήμουν έφηβη, διαλέγω με μεγάλη προσοχή και παραγγέλνω ένα ημερολόγιο moleskine, αυτά που κάθε μέρα είναι μια λευκή σελίδα. Υποτίθεται ότι είναι για ραντεβού και άλλα πάρα πολύ σημαντικά, αλλά εγώ το χρησιμοποιώ να γράφω στην κενή σελίδα ιστορίες από τη μέρα που πέρασε. Μερικές φορές κολλάω κάρτες από μαγαζιά που επισκέφτηκα, σελιδοδείκτες από αγαπημένα βιβλιοπωλεία, περιβραχιόνια από φεστιβάλ μουσικής, αφήνω πια τα παιδιά μου να ζωγραφίσουν εντυπώσεις, να διακοσμήσουν την μέρα με αυτοκόλλητα, κάθε μέρα χτίζουμε ένα λεύκωμα που στο τέλος του χρόνου μπορείς να ξεφυλλίσεις και να χαμογελάσεις με το πόσο γεμάτη είναι η ζωή σου. Αυτά τα ημερολόγια (που έχουν γεμίσει κουτιά και βιβλιοθήκες πια), είναι το αγαπημένο μας υλικό για τις κουβέντες τις τελευταίες μέρες του χρόνου. Το φετινό, όμως, για πρώτη φορά μετά από τόσα χρόνια εμμονικών σημειώσεων και συλλογής καρτών, έχει λευκές σελίδες.

Πολλές και συνεχόμενες. Εβδομάδες που δεν σημείωσα τίποτα, ούτε καν ότι είχα μια κακή μέρα. Ούτε λίγη γκρίνια. Και αυτό το κενό με στενοχωρεί περισσότερο απ’ όλα, η άδεια σελίδα, η μέρα που ένιωσα ότι δεν είχα τίποτα να πω. Αν πρέπει να λοιπόν να ευχηθώ κάτι για το 2021, θα είναι να γεμίσουν οι σελίδες των ημερολογίων μας με σημειώσεις και σκίτσα. Με αυτοκόλλητα και κάρτες και σημειώματά από αγαπημένους ανθρώπους. Με ιστορίες και συναισθήματα τόσο έντονα που δεν μπορούμε παρά να γράψουμε ή να μιλήσουμε για αυτά. Με φωτογραφίες ακόμα και αν τα χαμόγελα είναι κάτω από μάσκες.

Γιατί οι άδειες μέρες είναι χαμένες μέρες και αν κάτι πρέπει να μας μάθει αυτός ο γέρος χρόνος που φεύγει τώρα είναι πως κάθε μέρα είναι ένα τεράστιο δώρο.

Καλή χρονιά.

Διαβάστε επίσης | The Cycle: Δεν ήρθα εδώ να κάνω φίλους