Σύνδρομο Sponge Person: Τι είναι, πώς να το αναγνωρίσετε, πώς να το διαχειριστείτε. Μιλήσαμε γι’ αυτό με δύο ψυχολόγους
Η ενσυναίσθηση είναι ένα από τα καθοριστικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου. Είμαστε κοινωνικά όντα και είναι στη φύση μας να νοιαζόμαστε για τους συνανθρώπους μας και να προσπαθούμε να τους υποστηρίζουμε και να τους παρηγορούμε ανιδιοτελώς. Αλλά αυτή η προδιάθεση έχει ένα τίμημα, καθώς μπορεί να επηρεάσει τη συναισθηματική μας ευεξία. Όταν έχουμε την τάση να απορροφούμε τον πόνο, τους φόβους και τη θλίψη των άλλων και να τα εσωτερικεύουμε ως δικά μας, ο αρνητικός αντίκτυπος μπορεί να λάβει ανησυχητικές διαστάσεις. Αυτή η πάθηση, η οποία, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, επηρεάζει περίπου το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού, είναι κοινώς γνωστή ως «σύνδρομο σφουγγάρι». Μιλήσαμε με δύο ψυχολόγους για αυτό.
Τι είναι το «σύνδρομο του σφουγγαριού»;
Θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι η έννοια του «συνδρόμου σφουγγαριού» δεν αναγνωρίζεται στην επιστημονική βιβλιογραφία ή στην ψυχολογία. Είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να δηλώσει άτομα που επηρεάζονται ιδιαίτερα από τα συναισθήματα και τις διαθέσεις των άλλων και τα απορροφούν, ακριβώς, όπως ένα σφουγγάρι με ένα υγρό. Η έκφραση μπορεί να συνδεθεί με την έννοια της «υψηλής ευαισθησίας» ή «υπερενσυναίσθησης». «Η υψηλή ευαισθησία είναι μια κατασκευή που δημιουργήθηκε από την Αμερικανίδα ψυχολόγο Elaine Aron και έγινε δημοφιλής από ένα από τα βιβλία της, Highly Sensitive People: How to Balance When the World Overwhelms You [1996, έκδοση στην Ιταλία από την Mondadori]», εξηγεί ο ψυχολόγος Unai Aso. «Σύμφωνα με την Aron, μερικοί άνθρωποι – περίπου το 15-20% του παγκόσμιου πληθυσμού – επεξεργάζονται αισθητηριακές και συναισθηματικές πληροφορίες πιο έντονα, είναι πιο ευαίσθητοι στο στρες, έχουν μεγαλύτερη αντιδραστικότητα στα ερεθίσματα ή δείχνουν υψηλότερα επίπεδα ενσυναίσθησης.
Αυτά τα άτομα ομαδοποιούνται σύμφωνα με την Aron στην κατηγορία των «υψηλά ευαίσθητων ατόμων» ή PAS. Όσον αφορά την υπερευαισθησία με την αυστηρή έννοια, διάφορες μελέτες δείχνουν ότι ορισμένα άτομα μπορεί στην πραγματικότητα να παρουσιάζουν μεγαλύτερη αντιδραστικότητα ή φυσιολογική ευαισθησία σε ορισμένα ερεθίσματα ή περιβάλλοντα, πιθανώς λόγω γενετικής προδιάθεσης. Παρόλο που δεν υπάρχουν οριστικά στοιχεία σχετικά με αυτό, ακόμη και ορισμένα γεγονότα στη ζωή ενός ατόμου, δυσάρεστα ή τραυματικά γεγονότα, μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση της αντίδρασης ενός ατόμου σε ορισμένα ερεθίσματα».
