thats-hot-lovers-rock-155703

Ήταν Σάββατο βράδυ, 11 παρά, και συνήθως τέτοια ώρα θα δοκίμαζα μπροστά στον καθρέφτη κάποιο από τα φορέματα μου ή θα ανταλλάσσαμε φωτογραφίες με τις φίλες μου για να σχολιάσουμε τα outfits πριν την έξοδο και να γελάσουμε στέλνοντας ευφάνταστα gif για το στυλ της καθεμιάς. Θα ακολουθούσε ποτό σε αγαπημένη μπάρα ή/και χορός μέχρι τις πρωινές ώρες, κάποιο φαγητό από καντίνα που διανυκτερεύει και δυνατό sing along στη διαδρομή της επιστροφής στο σπίτι, με τα παράθυρα ανοιχτά στο αυτοκίνητο, ένα χαμόγελο στο πρόσωπό μας και, ίσως, μία νέα επαφή στο κινητό μας.

Αντ’ αυτού, ήμουν ξαπλωμένη στο κρεβάτι μου και έβλεπα το επεισόδιο “Lovers Rock”, το δεύτερο κατά σειρά από το νέο, μεγαλεπήβολο πρότζεκτ “Small Axe” του δημιουργού Steve McQueen, βραβευμένου με Όσκαρ σκηνοθεσίας και Καλύτερης ταινίας για το “12 Χρόνια Σκλάβος”. Για την ακρίβεια, βέβαια, οι χαρακτηρισμοί “επεισόδιο” και “σειρά” δεν αντιπροσωπεύουν ακριβώς το πόνημα που κατάφερε να φέρει εις πέρας ο McQueen, ανεβάζοντας πολύ ψηλά τον πήχη για το τι σημαίνει σύγχρονη τηλεόραση. Το “Small Axe” προβάλλεται στο BBC One, στο Amazon Prime και στην Ελλάδα στο Cosmote TV και αποτελείται από πέντε αυτοτελείς ιστορίες-ταινίες που εκτυλίσσονται στις κοινότητες των Δυτικών Ινδιών στο Λονδίνο τέλη 70ς – αρχές 80ς.

Μπορεί να ήταν από την έντονη επιθυμία μου να ζήσω κάτι παρόμοιο αυτήν την περίοδο. Μπορεί να ήταν επειδή ένιωθα πως είχα ζαλιστεί κι εγώ από τον χορό, ότι είχα μεθύσει από τις μυρωδιές του κάρυ που έβλεπα να σιγοβράζει στην κουζίνα και από την τζαμαϊκανή μπύρα που έπιναν οι πρωταγωνιστές- πώς κατάφεραν να σπάσουν κάθε φράγμα και να περάσουν όλα αυτά μέσα από την οθόνη μου; Μπορεί να με είχε συνεπάρει ο ενθουσιασμός που ανακάλυψα ένα καινούργιο ιστορικό σύμπαν, στο οποίο ήθελα να βουτήξω και να ρουφήξω κάθε λεπτομέρεια. Αλλά, σας το ορκίζομαι. Σε ένα πλάνο που κράτησε μερικά δευτερόλεπτα αλλά φάνηκε σαν να πάγωσε ο χρόνος και να μην βρίσκομαι ούτε στο παρόν ούτε στο παρελθόν, είδα σταγόνες ιδρώτα να αναβλύζουν από τους πόρους της 70s ταπετσαρίας σε εκείνο το σαλόνι που είχε μετατραπεί σε πίστα. Έτσι νιώθουν άραγε όσοι ισχυρίζονται ότι είδαν κάποιο άγαλμα Αγίου να δακρύζει; Γιατί, όταν τελείωσε το επεισόδιο Lovers Rock, ήταν σαν να είχα βιώσει μια μεταφυσική, θρησκευτική εμπειρία, με την έννοια της κατάνυξης.

Τι συμβαίνει στο Lovers Rock, λοιπόν; Όλο σχεδόν το επεισόδιο εκτυλίσσεται κατά τη διάρκεια ενός “blues party” ένα βράδυ τη δεκαετία του ‘80 σε ένα σπίτι στο Λονδίνο. Δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε τον ρατσισμό και την καταπίεση που βίωνε η μαύρη κοινότητα τότε, είναι γνωστά κομμάτια της ιστορίας, μιας ιστορίας που δεν έχει σταματήσει να επαναλαμβάνεται. Αυτό που αγνοούσα, όμως, ήταν η ιστορία των blues parties που διοργάνωναν στο Λονδίνο οι μετανάστες δεύτερης ή τρίτης γενιάς από τα νησιά της Θάλασσας της Καραϊβικής. Τα πάρτυ αυτά γίνονταν συνήθως Σάββατο και οι ετοιμασίες ξεκινούσαν από νωρίς το πρωί: οι γυναίκες έμπαιναν στην κουζίνα του σπιτιού που θα φιλοξενούσε το πάρτυ και μαγείρευαν Curry Goat και Ackee and Saltfish, το εθνικό πιάτο της Τζαμάικα.

Οι άντρες μετέφεραν έξω στον κήπο του σπιτιού όλα τα έπιπλα από το σαλόνι και έβαζαν στη θέση τους το μεγάλο ηχοσύστημα που θα πλημμύριζε με τους ήχους της ρέγκε την αυτοσχέδια πίστα που είχε δημιουργηθεί εκεί. Νέες γυναίκες και άντρες θα περνούσαν όλη τη μέρα του Σαββάτου μπροστά στους καθρέφτες τους, δοκιμάζοντας ρούχα που συχνά είχαν ράψει μόνοι τους με ιδιαίτερα υφάσματα που είχαν επιλέξει και πληρώσει από το χαρτζιλίκι ή από τον ελάχιστο μισθό τους. H Martha, η νεαρή πρωταγωνίστρια που το σκάει από το σπίτι της κρυφά για να πάει στο πάρτι έχει μια ραπτομηχανή στο δωμάτιό της και ο Bammy το ίδιο βράδυ τής συστήνεται ως ράφτης, αγγίζοντας το περίτεχνο καπέλο του. Μία λίρα για την είσοδο, μία για ένα πιάτο λαχταριστό φαγητό και άλλη μία για ένα κουτάκι τζαμαϊκανή μπύρα: αυτός ήταν ο προϋπολογισμός για την έξοδο του Σαββάτου στο εκάστοτε blues party που λειτουργούσε σαν αυτοσχέδιο κλαμπ, εφόσον οι νέοι της μαύρης κοινότητας είτε δεν γίνονταν δεκτοί είτε δεν ένιωθαν ασφαλείς στα κανονικά κλαμπ τότε στο Λονδίνο.

Αυτές είναι μερικές βασικές πληροφορίες, αλλά αυτό που ακολούθησε την υπόλοιπη μία ώρα ήταν ένα ταξίδι στην ελευθερία και στις αισθήσεις, πέρα από καταγραφή και απεικόνιση χαμένων ιστοριών μιας μειονότητας. Το Lovers Rock, απ’ όπου πήρε το όνομά του και το επεισόδιο, είναι ένα είδος απαλής, συναισθηματικής μουσικής που συνδυάζει τη ρέγκε και τη soul και αναπτύχθηκε στο Λονδίνο από τους Τζαμαϊκανούς δεύτερης γενιάς εκεί. Αυτή η μουσική δίνει τον ρυθμό για τον τρόπο που θα κινηθεί τόσο το επεισόδιο, όσο και τα κορμιά των πρωταγωνιστών που αφήνονται να λικνιστούν χωρίς φόβο, χωρίς έγνοιες και ασταμάτητα σε κάθε τραγούδι. Θυμάμαι γυναικεία χέρια να δένουν πίσω από έναν ανδρικό λαιμό, ανδρικά χέρια να αγγίζουν μια γυναικεία μέση, υφάσματα που γυαλίζουν ή που έχουν χρώματα της τζαμαϊκανής σημαίας και κουλτούρας να τρίβονται μεταξύ τους – σχεδόν μπορείς να ακούσεις τον ήχο της τριβής πάνω από τα γυναικεία φωνητικά που τραγουδάνε μελωδικά “Move your feet, you don’t know who you’ll meet.”

Η Louisa Mark, γνωστή ως “Markswoman”, ήταν η γυναίκα υπεύθυνη για το πρώτο τραγούδι που εγκαινίασε το είδος lovers rock μουσικής, και το εξώφυλλο του δίσκου της “Breakout” φανερώνει μια γυναίκα με πληθωρικό στυλ στο ντύσιμο που φοράει περήφανα, αλλά και με χαρακτηριστική άνεση τη γούνα της, συνδυάζοντάς την με ένα ψάθινο χειροποίητο καπέλο. Ήταν όμως και η Janet Kay που το τραγούδι της “Silly Games” ήταν ο ύμνος αυτών των blues parties και έντυσε μία από τις πιο συγκλονιστικές τηλεοπτικές/κινηματογραφικές εμπειρίες που έχω βιώσει ποτέ: η σκηνή στο επεισόδιο Lovers Rock που η μουσική σταματάει ξαφνικά στη μέση αυτού του τραγουδιού και όλοι οι θαμώνες του πάρτυ τραγουδούν ευλαβικά α καπέλα το Silly Games είναι ανατριχιαστικά συγκινητική, είναι μια στιγμή προσευχής, αλλά και έκστασης μαζί, σαν εκείνο το άγαλμα στη Ρώμη που απεικονίζει την “Έκσταση της Αγίας Τερέζας”. Και λίγο μετά, ένας βακχικός χορός ως αποκορύφωση της αίσθησης να είσαι ελεύθερος.

View this post on Instagram

A post shared by Wales Bonner (@walesbonner)

Η καταξιωμένη, πλέον, καλλιτέχνης και σχεδιάστρια Grace Wales Bonner ονόμασε την τελευταία συλλογή της Fall 2020 “Lovers Rock” αποτίοντας τον δικό της φόρο τιμής στις Τζαμαϊκανές ρίζες της από την πλευρά του πατέρα της. Τόσο η συλλογή αυτή, όσο και η συνεργασία της με την Adidas, αντλούν στοιχεία από την έρευνά της για την dancehall μουσική στην Τζαμάικα, την αγάπη της για τον Bob Marley και την αγάπη του Marley για το ποδόσφαιρο, τους ενδυματολογικές κώδικες και τις σιλουέτες των κοινοτήτων των Δυτικών Ινδιών στο 70s Λονδίνο, αλλά και τις φωτογραφίες ντοκουμέντα εκείνης της εποχής από καλλιτέχνες όπως ο John Goto. Αξίζει να δείτε και την παρουσίαση στο πλαίσιο του GucciFest της νέας συλλογής της ανερχόμενης σχεδιάστριας Priya Ahluwalia, η οποία ήταν υποψήφια για το LVMH Prize το 2020. Η μικρού μήκους ταινία της “Joy” αναδεικνύει τις επιρροές και τα ρούχα της συλλογής της μέσα από τις ιστορίες των βρετανικών κοινοτήτων μεταναστών από τη Νιγηρία, την Τζαμάικα και την Ινδία. H Savile Row συναντά το sportswear, ο αέρας στο Λονδίνο έχει κάτι από τη θάλασσα της Καραϊβικής και η εποχή που βιώνουμε τώρα στη μόδα έχει τη δυναμική να εξελιχθεί σε κάτι ενδιαφέρον για όλους, σημαντικό για πολλούς που ένιωθαν εκτός και με ουσία για την ίδια την τέχνη και τη ζωή μας μετά από πολύ καιρό.

Μπορεί να είναι μία από τις πιο δύσκολες περιόδους που θυμόμαστε ή έχουμε βιώσει οι περισσότεροι από εμάς. Μπορεί κάθε φορά που έβλεπα ένα κοντινό πλάνο του Lovers Rock σε δύο χέρια που αγγίζονται για να πάνε να χορέψουν μαζί στην πίστα να ένιωθα ένα σκίρτημα στην καρδιά μου. Πότε θα αγγίξουμε ξανά ένα χέρι χωρίς φόβο; Η επιστήμη θα δώσει τη λύση σε αυτό, αργά ή γρήγορα, όπως συμβαίνει πάντα. Υπάρχουν, όμως, τόσοι άνθρωποι που έχουν περάσει ολόκληρη τη ζωή τους υπό καθεστώς μόνιμου φόβου και έπρεπε να δημιουργήσουν παράλληλους, κρυφούς κόσμους και χώρους για να επιβιώσουν, για να ζήσουν, για να απολαύσουν. Για να δοθεί ένα τέλος σε αυτό, χρειάζεται δουλειά από όλους εμάς, να ανακαλύπτουμε, να βλέπουμε, να διευρύνουμε τα ερεθίσματά μας. Με συμμάχους μας την ιστορία, τη γνώση και την αγάπη, θα δημιουργήσουμε έναν ασφαλή κόσμο για όλους. For all lovers and rockers…

Διαβάστε επίσης | The Vibe: Adios, Diego

MHT