hard-things-το-πρόβλημα-είναι-η-ευγνωμοσύνη-164091

Πριν μερικά χρόνια, η Abby Wambach πρώην ποδοσφαιρίστρια, προπονήτρια, δις χρυσή Ολυμπιονίκης, πρωταθλήτρια στο Παγκόσμιο Κύπελλο Γυναικών της FIFA και μέλος του Αμερικανικού Εθνικού Ποδοσφαιρικού Hall of Fame, βρέθηκε πάνω στη σκηνή, δίπλα στον μακαρίτη Kobe Bryant και έναν άλλο μεγάλο ποδοσφαιριστή, τον Peyton Manning, να περιμένει να τιμηθεί μαζί τους με το ESPYS Icon Award, ένα βραβείο που θα τους απένειμαν με αφορμή την απόσυρσή τους από την ενεργό δράση.

Και είμαι τόσο ενθουσιασμένη, λέει, νιώθω ευγνώμων και σκέφτομαι «Επιτέλους κι εμείς οι γυναίκες τα καταφέραμε!». Μέχρι που σβήνουν τα φώτα και συνειδητοποιεί ότι οι δύο άντρες συναθλητές της θα έφευγαν από κει σπάζοντας το κεφάλι τους για το πώς θα επενδύσουν τα εκατομμύριά τους, ενώ εκείνη, χάρη στο τεράστιο χάσμα αμοιβών που επικρατεί στον αθλητισμό, θα έσπαγε το κεφάλι της για το πώς να πληρώσει τη δόση του δανείου της εκείνο τον μήνα. «Είχα περάσει» λέει «όλη μου την καριέρα νιώθοντας ευγνωμοσύνη για όλα όσα μου δόθηκαν και ούτε για ένα δευτερόλεπτο δεν σκέφτηκα ότι τα κέρδισα με το σπαθί μου. Στο μυαλό μου πάντα κάποιος άλλος μου είχε δώσει την ευκαιρία αυτή -συνήθως, κάποιος λευκός άντρας».

Την ακούω αυτή την ευγνωμοσύνη, ξανά και ξανά. Γύρω μου και μέσα στο κεφάλι μου. Ακούω την ευγνωμοσύνη μας για το ότι φτάσαμε σε αυτή τη συνέντευξη, για το ότι βρεθήκαμε σε αυτή τη δουλειά, για το ότι καθίσαμε σε αυτό το τραπέζι, για το ότι κάποιος μας έβγαλε για φαγητό, για το ότι κάποιος μας αγαπάει.

Νιώθουμε ευγνώμονες επειδή κάποιος μας τα πρόσφερε όλα αυτά και εξαιτίας της ευγνωμοσύνης μας νιώθουμε αναγκασμένες να υποστούμε: ερωτήσεις για το αν σκοπεύουμε να κάνουμε παιδιά, χαμηλότερες αμοιβές, σεξουαλική παρενόχληση, κακό σεξ, να περπατάμε φοβισμένες στο δρόμο τη νύχτα σφίγγοντας στο χέρι μας τα κλειδιά, τρεις ώρες παραπάνω δουλειές φροντίδας, κάθε μέρα, στο σπίτι. Τα βράδια, προσπαθώντας να ανακαλύψουμε τη χαρά της ζωής, ή έστω μια κάποια γαλήνη, ανοίγουμε το τετράδιο με το ωραίο εξώφυλλο («έκανα ένα δώρο στον εαυτό μου!») και γράφουμε τρία πράγματα για τα οποία είμαστε, πάλι, ευγνώμονες.

Όμως η ευγνωμοσύνη είναι κάτι που αξίζει να νιώθουμε για πράγματα για τα οποία δεν έχουμε προσπαθήσει. Το ότι γεννηθήκαμε, για παράδειγμα, το ότι έχουμε τα προνόμια που η καθεμιά, με λίγη ειλικρίνεια, μπορεί να αναγνωρίσει στον εαυτό της. Το ότι είμαστε υγιείς ή περίπου. Το ότι χθες, Κυριακή, είχε λιακάδα.

Δεν είναι κάτι που αξίζει να νιώθουμε για πράγματα που παλέψαμε και καταφέραμε να πετύχουμε. Γι’ αυτή τη συνέντευξη, γι’ αυτή τη θέση στο τραπέζι.

Δεν είναι για πράγματα που θεμελιωδώς δικαιούμαστε -γι’ αυτή την αγάπη, για τον ελεύθερο χρόνο.

Κι όμως, κάποιες φορές, μπερδεύουμε την ευγνωμοσύνη με τον φόβο και νιώθουμε ευγνώμονες για πράγματα που απλώς φοβόμαστε μήπως χάσουμε, επειδή τα έχουμε τόση πολλή ανάγκη: «Να λες ευχαριστώ που έχεις αυτή τη δουλειά, αλλιώς θα ήσουν στο δρόμο». Εσωτερικεύουμε την ανασφάλεια ως ευγνωμοσύνη κι έτσι γίνεται επιτακτικό να υποκύψουμε και να ανταποδώσουμε τη χάρη. Αν εξακολουθούσαμε να την αντιμετωπίζουμε ως ανασφάλεια, θα μπορούσαμε να την επεξεργαστούμε και να θαυμάσουμε τον εαυτό μας όταν θα την νικούσαμε. Κανείς, όμως, δεν νιώθει θαυμασμό για κάποια που νικάει την ευγνωμοσύνη. Το παιχνίδι είναι χαμένο από τη στιγμή που απλώνουμε πάνω στο φόβο μας το ζαχαρωμένο της γλάσο.

Και κάποιες άλλες φορές η παγίδα είναι το πώς βλέπουμε τον εαυτό μας. Κάθε φορά που αισθανόμαστε υποχρεωμένες να κάνουμε σεξ με κάποιον που μας φρόντισε ή να αναλάβουμε όλη τη λάντζα ή να δεχτούμε έναν χαμηλότερο μισθό, το κάνουμε επειδή πιστεύουμε ότι είμαστε για τους άλλους περισσότερο βάρος παρά αξία, ότι περισσότερο μας ανέχονται παρά μας εκτιμούν και ότι περισσότερο τους στοιχίζουμε παρά κάνουμε πιο πλούσια τη ζωή τους.

Το ποδόσφαιρο είναι αυτό που θα έπρεπε να νιώθει ευγνωμοσύνη για την Abby Wambach.

Διαβάστε επίσης | Hard Things: Τρεις εναλλακτικές για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας